2007'den Bugüne 92,232 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,964 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Tüp Bebekte Başarıyı Arttırmanın Detayları
MAKALE #1024 © Yazan Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN | Yayın Mayıs 2008 | 11,784 Okuyucu
Günümüzde Tüp Bebek uygulamalarında bazen sağlıklı embriyo transferine rağmen gebelik oluşmamakta ve hem doktor hem de beklenti içinde olan çiftler hayal kırıklığına uğramaktadır.

Bu problemin aşılması ve başarıya ulaşmak için neler yapılabilir. İşte uygulanan yöntemlerden bazıları:

ASSISTED HATCHING , YARDIMLI YUVALANMA

Transfer edilen embriyolar genellikle döllenme sonrası 5-7 günlerde etrafını saran zarı patlatarak bir hücre topluluğu halinde rahim iç duvarına yapışmaktadır. Günümüzde halen üzerinde tartışmalar olsa da zarın değişik yöntemlerle inceltilmesi ve dolayısıyla yuvalanmanın kolaylaştırılması işlemi birçok merkezde uygulanmaktadır. Özellikle kadın yaşının 37 den büyük olması, bazal FSH değerinin yüksek olması, daha önceki tüp bebek ya da mikroenjeksiyon uygulamalarında sağlıklı embriyo transferine rağmen gebelik olmaması, yumurtanın dış çeperinin kalın olması ve embriyoların bölünme hızının yavaş olması gibi durumların varlığında embriyoları çevreleyen zar (zona pellucida) üzerinde, lazerle, asitle ya da mekanik yöntemlerle delik açılmakta veya zar inceltilmektedir (zona thinning). Bu işleme "assisted hatching" “yardımla yuvalanma” adı verilir.

Bu teknikteki amaç embriyoların rahime tutunma oranlarını arttırmaktır.
Transfer öncesinde embriyolar değerlendirilerek işlem ya 2. gün aşamasında embriyo zarının inceltilmesi şeklinde veya 3. gün aşamasında mekanik yolla, "asit tyrode" solüsyonuyla ya da lazer kullanılarak zonada delik açılması şeklinde uygulanır. Bu işlem dondurularak saklanmış embriyoların transferinde de kullanılabilir.

Asit kullanılması ile lazer kullanılması arasında bilimsel açıdan gösterilmiş bir fark yoktur. Ancak uygulama kolaylığı açısından merkezimizde de lazer kullanılmakta ve transfer edilen tüm embriyolara bu işlem yapılmaktadır.

BLASTOKİST (5. gün) TRANSFERİ

Embriyoların 2 ya da 3. gün aşamasında transfer edilmeyerek laboratuar ortamında daha ileri bir evre olan blastokist aşamasına kadar gelişimlerinin izlenmesi ile daha sağlıklı olan embriyoların seçilebilmesi mümkün olduğu gibi, blastokistlerin rahim duvarına tutunma olasılıkları çok daha yüksek olduğu için daha az sayıda blastokistin transferi ile çoğul gebelik riski artırılmadan daha yüksek gebelik oranı elde edilebilmektedir.

Ancak bunun için de merkezin laboratuar koşullarını iyi bilmesi ve bu şekilde yapılan transferlerden elde edilen gebelik oranlarının da makul düzeyde olması gerekir.

Blastokistlerin çevresindeki tabakanın (zona) yine özel yöntemlerle eritilmesi ile rahim duvarına tutunma şansı belirgin derecede artmış olan embriyoların transferi de mümkün olabilmektedir. Nadiren tercih edilen bir yöntemdir.

Merkezimizde genç bayanlarda ve daha önce fazla sayıda denemesi olmamış kişilerde genellikle 5. güne doğru gidilerek blastokist transferi tercih edilmekte ve böylelikle çoğul gebeliklerden de kaçınılmaya çalışılmaktadır.

FAZLA EMBRİYOLARIN DONDURULMASI (EMBRYO FREEZING)

Embriyoların dondurulması işlemi, tüp bebek için başvuran çiftlere güvenilir bir şekilde yeni gebelik şansı tanır. Embriyo dondurulması işlemi transfer sonrasında artan uygun kalitedeki embriyolara uygulanır. Çünkü her transferde ortalama olarak ancak 2-4 embriyo transfer edilir.

Bazen de yumurtalıkların aşırı uyarılma riskinin yüksek olduğu durumlarda tedavi iptal edilerek tüm yumurtalar toplanır, spermlerle laboratuarda döllenmesi sağlanarak elde edilen embriyolar dondurulur ve daha sonra transfer için saklanılır.

Dondurulmuş embriyosu olan çiftlerde bir tedavilerindeki siklüslerde yumurtaların geliştirilmesi (ovulasyon indüksiyonu) ve yumurta toplanması (OPU) işlemlerine gerek yoktur.

Dondurulacak embriyolar genellikle yumurta toplanmasından sonraki üç gün içinde seçilir. Programlanabilen bir araç içinde dondurulan embriyolar sıvı azot içeren tanklarda saklanırlar. Bu şekilde saklanan embriyoların hayatta kalmaları garanti değildir. Bu durum ancak çözüldükleri zaman anlaşılır. Embriyolar yaşamıyorsa transfer edilmezler.

Bu zamana kadar dondurulmuş embriyolardan elde edilen gebeliklerde düşük ve doğumsal anormallik oranlarında bir artış saptanmamıştır. Embriyo dondurulması ileri teknolojik bir yöntem olmakla beraber bazı yasal ve etik sorunları beraberinde getirmektedir. Embriyoların yasal hakları halen tartışma konusudur.

PGD (PREIMPLANTASYON GENETİK TANI)

Son yıllarda ortaya çıkan genetik bilimindeki gelişmeler henüz gebelik oluşmadan, tüp bebek yöntemleriyle laboratuvar ortamında geliştirilen embriyolar üzerinde genetik inceleme yapılmasına ve seçilmiş olan sağlıklı embriyoların anne adayının rahimine yerleştirilmesine imkan tanımaktadır. Bu yönteme transfer öncesi genetik tanı (Preimplantasyon Genetik Tanı-PGT) adı verilmektedir.

Transfer öncesi genetik tanı, anne ve baba adayından elde edilen yumurta ve sperm hücrelerinin laboratuvar ortamında döllendirilmesi sonucu gelişen embriyolardan bir adet hücre alınması ile gerçekleştirilmektedir. 10 yıldan fazla bir süredir insan embriyolarının bir blastomeri (hücresi) alınarak biyopsi yapılabilmekte ve anne rahmine yerleştirilmeden önce embriyonun cinsiyeti, kromozom yapısı ve bazı gen defektleri belirlenebilmektedir.

Son yıllarda gen teknolojilerindeki gelişmeye paralel olarak daha önce sadece araştırma merkezlerinde çok kısıtlı olarak kullanılan bu teknikler şimdi daha yaygın ve pratik olarak kullanılabilmektedir. Bu teknik kullanılması sayesinde tekrar tekrar tüp bebek denemesi yapılmasına rağmen gebelik oluşmayan çiftlerde embriyolardaki problemler ortaya konulabilmekte ve başarısızlğın nedenleri gösterilmektedir.

FISH (flöresan in situ hibridizasyon), PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) gibi tekniklerle yumurtaların kutup cisimciğinden (polar body), embriyo aşamasında embriyonun hücrelerinden biyopsi yapılmakta ve gen hastalıkları, cinsiyet tayini ve kromozomların sayısal ve yapısal bütünlükleri çalışılabilmektedir.

Tüm bu teknikler hiç bir zaman % 100 sağlam çocuk iddiasında değildir. Hatta çoğu tecrübeli merkez bu teknikleri kullandıktan sonra elde edilen gebeliklerde yine de klasik antenatal tanı yöntemleri olan amniyosentez ve koryon villus biopsisini önermektedirler.

EMBRİYO TUTKALI (EMBRIO GLUE)

Anne rahmine verilen embriyoların tutunmasını artırmaya yönelik olarak kullanılan destekli yuvalanma ve blastokist aşamasında transfer gibi yeniliklerin yanında, özellikle yakın zamanda embriyoları rahim içine yerleştirirken kullanılan kültür ortamlarına eklenen bazı maddelerin (Hyaluronan) anne rahmine tutunmayı arttırdığı bildirilmektedir.

Üzerinde yapılan birçok çalışmalara rağmen halen etkinliği tam olarak kanıtlanmaış olduğundan dolayı merkezimizde rutin olarak kullanılmamaktadır.

YAPAY RAHİM UYGULAMASI (KO-KÜLTÜR)

Başarısız tüp bebek uygulamaları; genetik faktörler, rahim içi faktörler, hormon bozuklukları ve rahim anormallikleri gibi nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Yapay rahim içi uygulaması (Co - Culture ya da Ko - Kültür), tekrarlayan tüp bebek tedavilerine rağmen gebe kalamayan, embriyoları yavaş veya kötü gelişim gösteren çiftlerde uygulanan bir yöntemdir.

Buradaki mantık; embriyoların oluştuktan sonra kimyasal sıvılar yerine aslında bulunmaları gereken yerde yani rahim içersinde bekletilerek transfer edilmeleridir.

Adetin 21. günü civarı rahim içinden alınan ufak bir doku örneği laboratuar koşullarında üretilerek yapay bir rahim içi dokusu oluşturulur ve embriyolar bu doku içinde büyütülür. Bu uygulama sırasında kadının kendi rahim içi (endometrium) hücreleri kullanıldığından sarılık, AIDS ve diğer riskli durumlar dışlanabilmektedir. Rahim içi hücreleri embriyo gelişimine zarar vermemekte, tam tersine gelişiminin devamını sağlamakta ve büyüme şansını arttırmaktadır. Embriyo gelişimi için gerekli olan faktörler ve proteinler yönünden oldukça zengin olan ko-kültür sıvıları içerisinde bulunan büyüme faktörleri ve besleyici maddeler embriyo gelişimini desteklemektedir. Ayrıca ortamda oluşan antioksidanlar embriyo için zararlı olabilecek artıkları embriyo çevresinden uzaklaştırmaktadır.

Embriyonun döllendiği dönemden, laboratuar şartlarında ulaşacağı en son aşama olan blastosist dönemine kadar bir çok dinamik değişiklik gösterdiği ve bu dönemde vücut içinde olduğu gibi birçok destekleyici maddeye ihtiyaç duyduğu bir gerçektir. Ko-kültür ortamında embriyo ve rahim içi doku arasındaki ilişki vücut içindekine benzer şekilde gelişmekte ve embriyo ile raim iç zarı arasında sinyaller oluşarak rahim dokusu gerekli büyüme faktörlerini salgılamaktadır.

Yapay Rahim (ko – kültür) hazırlanması yoğun bir iş gücü ve teknik alt yapı gerektirmektedir ve bu konuda özel olarak eğitimi olan elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Merkezimizde uzun süredir yapay Rahim (Ko-Kültür) uygulaması yapılmaktadır. Bizim ve bu yöntemi uygulayan dünyadaki diğer merkezlerin sonuçlarına göre kötü embriyo gelişimi % 30 oranında düzeltilebilmektedir.

Saygılarımla

Doç. Dr. Selman Laçin
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Tüp Bebekte Başarıyı Arttırmanın Detayları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Selman LAÇİN Fotoğraf
Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN
İstanbul
Doktor "Kadın Hastalıkları ve Doğum - Jinekoloji"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi18 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN'in Makaleleri
► Bebekte Diş Çıkarma ÇOK OKUNUYOR Prof.Dr.Mehmet KANTAR
► Bebekte İnmemiş Testis Op.Dr.Emel OĞUZ (AVCUOĞULLARI)
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,964 uzman makalesi arasında 'Tüp Bebekte Başarıyı Arttırmanın Detayları' başlığıyla benzeşen toplam 15 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Tüp Bebek Uygulaması Ocak 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


13:53
Top