2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Erkek Kısırlığına İlişkin Sıkça Sorulan Sorular
MAKALE #3629 © Yazan Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN | Yayın Eylül 2009 | 7,233 Okuyucu
Meni (sperm) örneği verirken nelere dikkat etmek gerekir ?

Meni örneği 3-4 günlük bir cinsel perhiz sonunda temiz bir cam ya da plastik kaba, dışarı kaçırmadan ve tercihen mastürbasyon yöntemi ile alınmalıdır . Örneklerin 2 saat içinde incelenmeleri gerekir. 2-3 haftalık aralıklarla en az 2 sperm örneği almak ve birbirlerini destekleyen örnekleri temel almak en doğru yöntemdir. Normal bulunan örneklerde tekrara gerek yoktur.


Bir kez spermiogram yaptırmakla ile sağlıklı bir sonuç elde edilebilir mi?

İnfertilite şikayeti ile başvuran bir erkekte en az iki spermiogram 2-3 hafta ara ile yapılmalıdır. Erkekte sperm yapımı 64-72 gün süren bir süreçtir ve sürekli aynı özellikler taşıması beklenemez. Sperm yapımı etkileyen çeşitli faktörlerle sperm yapımı geçici olarak bozulabilir. Özellikle azoospermik (verilen örnekte spermi olmayan) erkeklerde mutlaka ikiden fazla sperm analizi özellikle Santrifüj sonrasındaki çökeltide sperm olup olmadığının da detaylı olarak incelenmesi gerekir.


Hastane ortamında örnek verme güçlüğü olan hastalar için çözüm yolu nedir ?

Mastürbasyon yoluyla hastanede örnek veremeyen veya hastane ortamında aşırı strese bağlı olarak sertleşme sorunu ve boşalamama gibi bir problem yaşanabilir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında özellikle tüp bebek tedavisinde yumurta toplama günü gibi bir zamanda sıkıntı yaşamamak için mutlaka problemi önceden doktora bildirilmelidir.
Bu tür bir problemi olan hastalara örnek vermeye gitmeden önce uygun ilaç tedavisi veya ilaç tedavisinin yetersiz olduğu durumlarda da testisten sperm elde etme yöntemleri (MESA/TESA) ile sperm elde edilebilir.


Sperm örneği evde verilerek dışarıdan merkeze inceleme veya işlem için getirilirse sorun yaşanır mı ?

Örneğin verildiği andaki jel kıvamından sıvı duruma geçmesi vücut ısısında (37°) daha hızlı ve sağlıklı olmaktadır. Sperm hareketliliği vücut ısısında gerçek değerini gösterdiği için en doğru değerlendirme dışarıda bekletilmemiş örneğe yapılabilmektedir. Normal şartlarda tıp merkezinde verilecek sperm örneği oda ısısında 20 dakika bekletildikten sonra değerlendirilmektedir.

Çok zorunlu hallerde örnek evden getirilecek ise koltuk altı veya avuçlar arasında, vücut ısısında tutulacak, 20 dakikayı aşmayacak bir sürede merkeze ulaştırılmalıdır.


Örnek verirken semenin bir kısmı dışarı kaçsa sorun olur mu ?/

Verilen meni örneğinin ilk kısmı daha fazla sperm hücresi içerdiğinden çok önemlidir. Eğer örneğin ilk kısmı sperm verme esnasında dışarıya akar veya kaybedilir ise bu durum laboratuar görevlilerine mutlaka iletilmeli, mümkünse örnek verme işlemi tekrarlanmalıdır.


Bazen neden iki kez üst üste sperm örneği verilmesi isteniyor ?


Sperm sayısının çok yetersiz bulunduğu vakalarda daha fazla sperm elde etmek için bazen birden fazla numune alınması gerekebilir. İlk örnekte sperm taşıyıcı kanallardaki (vaz deferensler) spermler alınmaktadır. İkinci örnekte ise epididimal kanallardaki daha az beklemiş spermin elde edilmesi mümkündür. Daha yüksek oranda hızlı hareketli spermler elde edilmesi ihtimali ile ikinci veya nadiren üçüncü örneğe ihtiyaç duyulmaktadır. Bu uygulama sperm sayısı ve hareketliliği çok kısıtlı olan erkeklerde yapılmaktadır.

SPERM PROBLEMLERİNE İLİŞKİN..


Cinsel birleşmenin sıklığı, mastürbasyon (kendi kendini tatmin), ilişki sırasında farklı pozisyonlar, spermleri etkileyerek kadının gebe kalma olasılığını değiştirir mi ?

Eğer çok sıklıkla (her gün) cinsel ilişkiye giriliyor veya mastürbasyon uygulanıyorsa, testislerdeki sperm yapımı göreceli olarak yetersiz kalabilir ve atılan sperm sayısında azalma oluşabilir.

2-3 gün ara ile boşalmanın sperm sayısında azalmaya yol açmayacağı tespit edilmiştir. Uzun süreli boşalmama durumunda ise spermlerin canlılığı ve hareketliliği olumsuz etkilenir. Genel olarak hamile kalma açısından pozisyonel bir fark olmamakla birlikte meninin rahim ağzına tam olarak boşalmasını sağlayacak pozisyonlarda gebe kalma olasılığı yükselecektir.


Testislerin doğuştan kanalda olması(kriptorşidizm)'in kısırlık üzerinde etkisi nedir?

Tek taraflı testisin kanalda kalması durumunda üreme yeteneğinin çok büyük oranda korunduğu gözlenmiştir. Ancak yinede bu kişilerde sperm sayısı normalin biraz altındadır. Çift taraflı testislerin kanalda veya karın içerisinde kalması durumunda sperm yapımı ciddi şekilde etkilenir.


Sperm şekil bozukluklarının (morfolojinin) önemi nedir ?

Merkezimizde çok detaylı olarak Kruger sınıflamasına göre spermlerin baş, orta bölüm ve kuyruk yapısındaki bozukluklara göre değerlendirilmesi yapılmaktadır. Özellikle baş yapısındaki bazı formların baskın oluşu (makrosefal, çift baş, globozoospermia) bu erkeklerin spermlerinin ICSI (mikro enjeksiyon) uygulamalarında başarısızlık olasılığının yüksek olabileceğinin bir göstergesidir.

Çünkü bu anormal baş yapısı taşıyan spermlerin içerisindeki DNA (genetik materyal) yapısında da anormallikler tespit edilmiştir. Dolayısı ile bu spermlerin menide yüksek oranda bulunan kişilerde dölleme ve embriyo kalitesinde düşüklük ve neticede gebe kalamama açısından risk yüksektir.

Sperm kuyruk yapısındaki bir takım bozukluklarda (kısa kuyruk) spermin hareket kabiliyetini bozarak infertiliteye neden olur. Morfolojide kısa kuyruk anomalisi (tail stump) yoğun olarak görülen erkeklerde yine mikroenjeksiyon sonrası başarı şansı düşük olmaktadır.


Spermlerin yapım eksikliği veya yokluğuna bağlı durumlarda neler yapılabilir ?

Beyinden salgılanan ve sperm yapımını sağlayan hormon düzeyi yüksek ve testis boyutları küçük olan hastalarda testisten sperm bulunarak mikro enjeksiyon yöntemi ile biyolojik olarak baba olmaları mümkündür.

Bu teknikte testisin tek bir kesi ile tamamen açılması ve dokunun mikroskop ile 20 kat büyütülerek sperm yapımı olan bölgelerin tespiti ve o bölgelerden doku örneklerinin alınması şeklinde yapılmaktadır.

Dolayısıyla eskiden uygulanan rasgele yöntemden başarı şansı daha yüksektir ve daha fazla sayıda sperm elde etme mümkün olmaktadır. Hastanın doku kaybı mikro cerrahi yöntemde çok az olmaktadır. Bu da operasyondan testislerin en az zarar görmesini sağlayarak testislerin testosteron hormon salınımı çok az etkilemektedir.

Mikroskop altında yapılan mikrocerrahi yöntemin diğer bir avantajı testis dokusunu çevreleyen kapsüldeki damar yapısının görülerek, testisi besleyen damarlara zarar vermeden kesi yapılmasıdır. Bu operasyon sonrası olası problemleri en az düzeye indirgemektedir.

Eski operasyon yöntemi ile başarılı olunamamış ve daha önceleri bazı genetik yapısal nedenlere bağlı sperm yokluğu olan hastalarımızda bu yöntemle %55-65 gibi yüksek oranlarda sperm bulmaktayız.


MikroTESE Nedir ?

Tüp bebek tedavi içerisinde erkeklerin menisinde sperm olmasa da çocuk sahibi olmasına olanak vermiştir. Ancak bu işlemin yapılması, hastanın testislerinde sperm üretiminin az da olsa varlığını gerektirir. Yani spermlerin hastanın testislerinden elde edilmesi gerekir. Testislerden sperm elde edilmesi hastanın durumuna göre farklı metotlar uygulanarak yapılır.

Semen analizinde hiç sperm saptanmayan erkeklerde testis biyopsisi uygulanabilir. Bu işlemle sperm yokluğunun sebebinin ne olduğu ortaya konulur. Diğer bir deyişle bu yöntemle sperm yapılamadığı için mi semende görülemiyor yoksa tıkanıklık olduğu için mi semende görülemediği ortaya konulur.

TESE sperm yapımında şiddetli kusur olan olgularda testisin içindeki sperm üreten küçük odakları bulmak için başvurulan bir yöntemdir. Testisten birkaç odaktan birkaç milimetre boyutunda parçalar alınarak sperm varlığı araştırılır.

Mikrotese ise mikroskop altında sperm üretilen tüplerden sperm bulma işlemidir. Bu yöntemle tıkanıklığa bağlı olmayan yani sperm yapımında problem olan olgularda %36-%68 arasında sperm bulma şansı vardır.

Mikrotese yöntemi ile daha az testis dokusu ile her biyopside sperm bulma şansı artar. Yani klasik TESE işlemine göre bu şans daha yüksektir. Ayrıca diğer bir avantajı biyopsi yapılırken testis dokusu bölgesindeki damar yaralanmalarını en aza indirir ve küçük parçalarda embriyoloğun daha kolay sperm bulmasına yardımcı olur.


Kısa ve dar (Slip) tip erkek iç çamaşırlarının kısırlıkla ilgisi var mıdır?

Genel olarak kısa ve dar çamaşır giyen erkeklerde testislerde ısı artışı nedeniyle kısırlık oluşabileceği yönündedir. Ancak yapılan bir çok araştırmada değişik iç çamaşır giyme alışkanlığı olan erkeklerde sperm sayısında ve hareketliliğinde herhangi bir farklılık saptanmamıştır.


Sperm problemi olan erkeklerde Hormon araştırılmasının önemi nedir ?

Erkekte beyinden ve testisten (yumurtalıklardan) salgılanan hormonlar sperm yapımını etkileyen hormonlardır. Bu nedenle FSH, LH, ve Total Testosteron düzeyleri kontrol edilmelidir. Eğer Total testosteron düzeyi düşük LH ve FSH normal ise prolaktin düzeyini de kontrol etmek gerekir.


Hangi hormon sperm yapımı ile ilgili bilgi verir?

FSH özellikle sperm yapımı ile ilgilidir. Beyinden hipofiz bezinden salgılanır. Yükselmesi tıpkı kadınlardaki yumurta üretilmesi azlığı ve menopoza yakınlaşmayı yansıttığı gibi erkekte de sperm yapımı ile ilgili bozukluğu gösterir.

Normal sınırlarda olması, genellikle normal sperm yapımını gösterir. Ancak istisnai olarak FSH normal olup sperm yapımı bozukluğu da görülebilir. Ayrıca azoospermik hastalardaki deneyimlerimize göre FSH çok yüksek olsa bile mikroTESE'de sperm bulunabilmektedir. Günümüzde sperm yapımını kesin olarak gösteren herhangi bir kan testi bulunmamaktadır. Sperm yapım bozukluğuna bağlı azoospermide sadece TESE veya mikro TESE ile sperm araştırılması yapılarak testiste sperm yapımı olup olmadığından emin olunabilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Erkek Kısırlığına İlişkin Sıkça Sorulan Sorular" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Selman LAÇİN Fotoğraf
Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN
İstanbul
Doktor "Kadın Hastalıkları ve Doğum - Jinekoloji"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi18 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Prof.Op.Dr. Selman LAÇİN'in Makaleleri
► Apandisit Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları ÇOK OKUNUYOR Op.Dr.Alaattin ÖZTÜRK
► Saç Ekimi Sık Sorulan Sorular Doç.Op.Dr.Süleyman TAŞ
► Sinüzit Hakkında Sık Sorulan Sorular Op.Dr.Bahadır BAYKAL
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Erkek Kısırlığına İlişkin Sıkça Sorulan Sorular' başlığıyla benzeşen toplam 72 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Tüp Bebek Uygulaması Ocak 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:56
Top