2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Rahim Filmi Tekniğinde Yeni Eğilim: Hsg & Selektif Salpingografi
MAKALE #15303 © Yazan Dr.Cevat BAYRAK | Yayın Eylül 2015 | 5,714 Okuyucu
Standart rahim filmi tekniğinde, röntgen filminde görülebilen bir inceleme sıvısı rahim ağzından içeriye enjekte edilir. Bu sıvı rahim boşluğunu ve tüpleri doldurarak karın boşluğuna akar. Eğer inceleme sıvısı bir tüpün içinden geçip karın boşluğuna akmazsa radyolojik olarak o tüpün tıkalı olduğuna karar verilir. Ancak gerçekte olay, bu anlattığım kadar basit ve kesin değildir.
Rahim ve tüpler, vajinaya açılan bir ağzı olan ve 2 tüp ile de karın boşluğuna irtibat sağlayan T şeklinde 3 yollu bir kanal sistemine benzer. Bir ucundan verdiğimiz sıvının diğer uçlarından çıkmasını beklediğimiz bu kanal şeklindeki yapı, cansız bir borudan çok farklı olarak yumuşak dokulardan oluşan, yaşayan ve tepki veren bir organdır. Salgı üreten, kanayan, kasılan, tepki veren bu organın içindeki inceleme sıvısının akış dinamiği cansız yapılardan çok farklıdır.
İtilip çekilmeye, içerisine orantısız basınçta sıvı verilmesine tepki veren rahim kasları istemsiz olarak şiddetle kasılabilir. Bunun 2 sonucu olur. Birincisi, eğer anestezi verilmediyse bu şiddetli kasılmayı hasta şiddetli bir ağrı şeklinde hisseder. İkincisi, kasılan rahim kasları tüplerin ağzını büzer ve inceleme sıvısının geçmesine engel olur. Radyoloji uzmanı raporuna tüpün veya tüplerin iç ağız bölgesinden tıkalı olduğunu yazar. Gerçekte ise ağzı büzülmüş olan tüp tamamen sağlıklı da olabilir. Daha fenası tüpü sosis gibi şişiren, tüp bebeğin tutmasını bile engelleyebilecek bir durum da atlanmış olabilir.
C Kollu röntgen cihazları, yumuşak kateterler ve uygun fiziksel-kimyasal özellikteki inceleme sıvılarıyla yapılan ağrısız rahim filmi tekniğinde rahim kaslarının kasılmasını tetiklememek esastır. Kaslar kasılmayınca ağrı da olmaz, tüplerin ağzı da büzülmez. Ancak bu teknik de tek başına bütün sorunları çözmeye yetmeyebilir. Ya bir sümüksü tıkaç tüpün ağzını tıpa gibi kapatmışsa? Ya rahmin köşesindeki küçük bir polip supap gibi tüpe sıvı geçişini engelliyorsa? Ya verilen sıvı kan damarlarına geçecek bir yol bulduğu için tüpte ilerleyememişse? Yine radyoloji uzmanı raporuna tüpün veya tüplerin tıkalı olduğunu yazar. Ve bunun doğru olmayabileceğini de herkes bilir.
Eskiden, HSG incelemesinde tüpler tıkalı çıktığında gerçeğe daha fazla yaklaşmanın geri kalan tek yolu laparoskopi denilen ameliyat idi. Ucunda kamera bulunan aletlerle karına açılan deliklerden içeri girilerek yapılan bu operasyon hakkındaki bilgileri ve videoları internette bulabilirsiniz.
Artık rahim filmi HSG’de tıkalı olduğu bildirilen böyle tüplerin yaklaşık %70-80 gibi büyük bir kısmını ameliyatsız açmanın (veya aslında açık olduğunu göstermenin) yeni bir yöntemi var: Selektif Salpingografi.
Selektif salpingografi yönteminde, tıpkı anjiyo yapar gibi ince yumuşak bir kateter vajinadan kapalı olan tüpün ağzına ilerletilir ve inceleme sıvısı doğrudan doğruya tüpün içine fışkırtılır. Tüp açılsa da açılmasa da bu işlem ağrısızdır. Genellikle sadece 1-2 dakika sürer. Rahim filminden farklı bir riski yoktur. Ucuzdur.
Bu tekniğin etkin, kolay, güvenli ve ucuz olması nedeniyle rutin HSG işleminin gerektiğinde uygulanan vazgeçilmez bir parçası olması gerektiğini düşünmekteyiz. Amerikan Üreme Tıbbı Topluluğu (ASRM), HSG’de tüpün tıkalı çıktığı bazı durumlarda selektif salpingografi ile işleme devam edilmesi gerektiğini önermektedir. Bizim Türkiye’deki uygulamamız da bu yöndedir.
HSG incelemesi için hazırlanıp masada yatmakta olan, muayene aleti uygulanmış, az önce HSG yapılmış bir kadına kapalı çıkan tüpünü açabilmek umuduyla “selektif salpingografi” yapabilmek için sadece özel bir kateteri ambalajından çıkarmak ve rahim içindeki yerine yerleştirmek gerekir. Bu kısacık ilave işlemin sonuçları ise şaşırtıcı oranda yüz güldürücüdür. Hastaların bir kısmı kadın doğum uzmanının tavsiyeleri ve yardımıyla incelemeyi takip eden birkaç ay içinde gebe kalır. Bir kısmı laparoskopi ameliyatından kurtulur, bir kısmı tüpteki sıvı toplanması nedeniyle başarısızlığa mahkûm tüp bebek uygulamasından, para ve zaman kaybından.
Ağrısız yeni teknikle yapılan HSG’nin gerektiğinde aynı seansta selektif salpingografi ile birlikte uygulanabildiği bir radyoloji departmanıyla çalışabilme imkânı olan kadın doğum uzmanları da gebelik başarı oranlarını bir miktar daha arttırabilirler.
Sıklıkla sorulan bazı sorulara kısaca cevap vermek gerekirse:
1- Selektif salpingografi ne kadar sürer?
İnceleme genellikle 1-2 dakika sürmektedir.
2- Selektif salpingografi ağrılı bir işlem midir?
Rahim gerilmediği ve kasılmadığı için işlem ağrısızdır.
3- Yan etki ve komplikasyonları nelerdir?
Rahim filminden farklı bir yan etki ve komplikasyonu yoktur.
4- Alınan radyasyon zararlı olabilecek miktarda mıdır?
Selektif salpingografi ancak gelişmiş bir röntgen cihazı ile yapılabilir. Yeni jenerasyon dijital cihazlarda grafi ve skopi dozları eski tip cihazlara nazaran çok düşüktür. HSG ve selektif salpingografinin aynı seansta yapılması da skopi süresini kısaltarak dozun azaltılmasına katkı sağlar. Sonuç olarak alınan radyasyon miktarı zararlı olabilecek sınırların oldukça altındadır.
5-İç ağız bölgesinden itibaren tıkalı çıkan bir tüpün bu yöntemle açılabilmesi şansı ne kadardır?
Standart HSG incelemesinde radyolojik olarak proksimal tubal oklüzyon tanısı konan olguların %70'inde tüpler selektif salpingografi ile açılabilmektedir.
6- Selektif salpingografi işleminden sonra cinsel ilişki, banyo vb kısıtlamalar öneriliyor mu?
İşlemden sonra hiç bir kısıtlama önermiyoruz.
7- HSG ve selektif salpingografi işleminden sonra arabamı kullanabilir miyim? İşime geri dönebilir miyim?
Arabanızı kendiniz sürebilir, işinize veya sosyal yaşamınıza devam edebilirsiniz.
8- Refakatcıya ihtiyacım var mı?
İncelemeye yalnız gelebilirsiniz.
9- İnceleme sıvısında radyasyon var mı? Bana veya yakınımdakilere zarar verir mi? Vücudumdan ne kadar sürede atılır?
İnceleme sıvısı, içinde erimiş halde özel bir iyot tuzu bulunan sudur. Radyasyon saçmaz. Kullandığımız miktarlarda allerji riski dışında zararlı etkisi olmaz. İncelemeden sonra birkaç saat içinde büyük çapta idrar yoluyla vücuttan atılır.
10- Selektif salpingografi hangi durumlarda uygulanmaz?
Altını çizerek belirtmek gerekir ki, ne HSG ne de selektif salpingografi, temelli tıkalı, cerrahi olarak bağlanmış veya içerisinde sıvı birikimi olan (Hidrosalpinks) bir tüpün açılması için kullanılamaz ve bu amaçla yapılan cerrahi operasyonların yerini tutamaz.
11- Daha önce çektirdiğim standart rahim filmimde tüpüm kapalı çıktı. Tüpümün açılması için selektif salpingografi yaptırabilir miyim?
Eski filminizde açılabilme ihtimali olan bir tıkanıklık söz konusuysa selektif salpingografi yaptırabilirsiniz. Bunu hekiminize veya incelemeyi yapacak radyoloji uzmanına eski filmlerinizi göstererek danışmalısınız.
12- Bana tüp bebek yapılacak. Yine de tüp filmine ihtiyazım var mı? Neden?
Bazı tüp hastalıkları tüp bebeğin tutmasını veya embriyonun gelişmesini engelleyebilmektedir. Bu nedenle tüplerin durumunun araştırılması gerekir. Bunun en kolay, ucuz ve etkili yolu HSG incelemesidir.
13- Laparoskopide tıkalı olduğu saptanan tüpün selektif salpingografi ile açılabilmesi mümkün müdür?
Nadiren teknik nedenlerle laparoskopide tıkalı olduğu saptanmış bir tüpün aslında açık olduğu selektif salpingografi ile gösterilebilir. Unutmamalıdır ki laparoskopi ameliyatı, kapalı bir tüpü açmanın bilinen en etkili son yoludur.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Rahim Filmi Tekniğinde Yeni Eğilim: Hsg & Selektif Salpingografi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Cevat BAYRAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Cevat BAYRAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Cevat BAYRAK Fotoğraf
Dr.Cevat BAYRAK
İstanbul
Doktor "Radyoloji - Röntgen"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Cevat BAYRAK'ın Makaleleri
► Rahim Ağzı ve Rahim Kanseri Prof.Dr.Alparslan BAKSU
► Rahim Dönüklüğü - Rahim Sarkması Op.Dr.Kutlugül YÜKSEL
► Seçici Konuşmazlık (Selektif Mutizm) Doç.Dr.Murat Eren ÖZEN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Rahim Filmi Tekniğinde Yeni Eğilim: Hsg & Selektif Salpingografi' başlığıyla benzeşen toplam 51 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


05:55
Top