2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Sınav Kaygısı ve Başa Çıkma Teknikleri
MAKALE #7135 © Yazan Psk.M.Kenan ALYÜRÜK | Yayın Haziran 2011 | 5,723 Okuyucu
SINAV KAYGISI VE BAŞA ÇIKMA TEKNİKLERİ
Psk.M.Kenan ALYÜRÜK
Bir insanın yaşamda kalabilmesi için bir takım duygulara sahip olması gerekir. Bunlar korku, kaygı, endişe, kızgınlık, bunalım ya da stres gibi olmazsa olmaz duygulardır ve yaşamın sürmesi için belki hava, su kadar önemlidir. Düşünün aktif bir tehlikeden korkmadığı için kaçmayan bir kuş ya da insan yaşamını sürdürebilir mi? Ya da çevresel koşulların yaşam için yeterliliğinin tükenmiş olmasında bunaltıya düşmeyen bir canlı ( yiyecek bulamayan kuşlar örneği ) yaşamda kalabilir mi? Bu duyguların özünde bireyin varlığına yönelik objektif yani gözle görülür, elle tutulur bir tehdidin bireyce algılanması vardır. Yani kaygı, organizmanın karakteristik bir parçasıdır ve zarar verici bir uyarana karşı otomatik olarak verilen tepki, biçim ya da biçimleridir. Kaygı tepkileri arasında kan basıncı, solunum, kalp atışında yükselme, terleme gözlenir, aşırı kaygılarda ise idrar kaçırma, dışkılama ve kaçma tepkileri de gözlenebilir. Tüm bu tepkilerin ana merkezi olan sinir sistemimizi ele alırsak, sinir sistemimizin merkezi olan beynimizin genetik tasarımı bir kaç yüz bin yıllıktır. Özünde değişmeden günümüze kadar ulaşmıştır. Yüz binlerce yıl önce yeni doğanların pek azı ileri yaşlara ulaşabiliyorlardı ancak çok üremek ve tehlikeye karşı aşırı duyarlılık türün devamını sağlıyordu. O dönemlerdeki tehlike ÖSS'de başarısız olmak, işsiz kalmak değil kendisini kendisini ya da çocuğunu yemeğe gelen vahşi bir canlı tehlike idi. Tek çare savaş ya da kaçtı. Bu kararı en hızlı verenler hayatta kalabiliyordu. Savaşmak ya da kaçabilmek için ise yaralanmada en az kan kaybı için deri altındaki kılcal damarların büzülmesi, adalelelerdeki şekerin enerjiye çevrilmesi, kalp atışlarının hızlanması, yeterli ışık alınabilmesi için göz bebeklerinin irileşmesi, sesleri daha iyi duyabilmek için kulak zarlarının gerilmesi, etimizin değil bir tutam kılı veda edebilmek için tüylerimizin diken diken olması gibi bir sürü fizyolojik tepki devreye giriyordu. Günümüzde sokaklarda artık yabanıl hayvanların hemen hiçbiri sokaklarda görünmüyor zaten kapılarımızı da kilitlemekteyiz. Ancak sınavda başarısızlığımızda, arkadaşlarımızca dışlandığımızda, trafik sıkıştığında, okula trafik yüzünden geç kaldığımızda, tuttuğumuz takım penaltı cezası yediğinde, sanki yabanıl bir hayvan saldırmış gibi bir tepki veririz. Bu tepkilerimizin kaynağı tarih öncesinden gelen genetik mirasımızdır.

Sınav kaygısı, öğrencinin sınavla ilgili geliştirdiği kaygıdır. Sınav kaygısı sadece sınav salonu alanıyla belirlenmez. Öğrencinin ders çalışmaya başlamaktaki isteksizliği ve kaçınması da kaygının fonksiyonlarıdır. Zorlukla derse başlayan öğrenci ikide bir çalışma alanını terk ederek, adeta kendisini kaygıdan uzaklaştırmaktadır. Kaygısıyla kendini zorlayarak çalışmakta olan genç, başarı kaygısıyla algılama ve dikkatini toplama güçlüğü de çekmeye başlayabilir. Ayrıca bu yıl ÖSS'ye girecek öğrencilerin bir milyon iki yüzünün şimdiden sınavda başarısız kalacağı sadece altı yüz bin öğrencinin yerleştirileceği gerçeği öğrenci tarafından algılanmıştır. Dershane, özel öğretmen, anne babanın belirgin ders çalış baskıları, kazanamazsam şöyle olur tehditleri, senin için bunca fedakârlık söylemleri, her gün yüzlerce test sorusu çözme zorunluluğuna karşı karşıya kalan öğrencide kendilerini adeta yarışa hazırlanmakta olan at gibi algılatmaktadır. Üstelik bu at, yarışı kazanamazsa mezbahaya gönderilip sucuk yapılacaktır. Gerçekten de genç, kendisini ölümle karşı karşıya gelmiş gibi hissedebilir. Böyle bir tehditte beden var olan enerjisini yaşamsal merkezler üzerinde yoğunlaştırırken, fizikteki " Böyle Yasasını " ya da felsefedeki " Hegel'i " anımsamak organizma için bir lükstür.

Kaygıyı gidermenin çeşitli yolları vardır. Bizim klinik psikolojideki yaklaşımımız Bilişsel Davranışçı Yaklaşımdır. Bu yaklaşımda ana ilke bizde hoş olmayan uyaranlara verdiğimiz tepkiler, o uyaranların algılandığında oluşan süreçle ilgilidir. Bu süreç uyaranın algılanması ve bilinmesi ile ilgilidir. Bu bilinme düşünme fonksiyonu bilişlerimizdir. Yani elektrikten çekinmemiz elektrik ile ilgili bilişlerimizle ilgilidir. Bunlar bilişlerimizi tartışmayı gerektirir, ÖSS kaygısında öğrencinin " Yarış Atı " olmadığının algılanması gibi. Kaygıyı gidermede en etkili yol " gevşeme egzersizinin " öğrenilmesidir. Bu egzersiz kaygı ya da stres uyaranlarının bedenimizde ve zihnimizde oluşturduğu tepkileri tersine çevirmektir. ÖSS adayları bu tekniği öğrendiklerinde sınav anında gelişen kaygı ile kısa sürede baş etmeyi öğrenirler.

Sınav kaygısı ile başa çıkmada bir başka yaklaşımda EFT uygulamasıdır. Stanford’lu bir mühendis, Gary Craig tarafından geliştirilmiş bir enerji tekniğidir ve adını " Duygusal Özgürlük Tekniği " anlamına gelen " Emotional Freedom Technique'nin " baş harflerinden alır. Aslında enerji teknikleri pek de yeni bir konu sayılmaz. Çinliler 5000 yıldır enerji sistemini, meridyenleri ve bunun sağlık üzerine etkisini zaten biliyor ve başarıyla kullanıyorlar. EFT'nin; anksiyete, korkular, fobiler, travmalar, yas, kızgınlık, suçluluk gibi duygusal bozukluklardan, performans geliştirme ( iş dünyası, kariyer, satış, spor… ) ve ilişkilerin iyileştirilmesine varan oldukça geniş bir yelpazede uygulama alanı var. Öğrenmesi kolay olan bu teknik bireyin profesyonel ve kişisel gelişiminde gerçek bir devrim yaratıyor. Gary Craig kendi anlatımı ile psikolojiye mühendis olarak bakmıştır hatta " bir mühendisin psikolojide işi ne? diye sorar. Ona göre bir mühendisin alnında bir sorun varsa, o sorun mutlaka enerji ile ilişkilidir. Bir mühendis gözü ile psikolojiye bakınca orada da enerji sorunu vardır. ABD'de EFT oldukça popüler uygulama alanı bulmaktadır. Özellikle tedavi süresinin kısalığı yüzünden de sigorta şirketlerince rağbet görmektedir.

Eklektik bir yaklaşımla EFT ve BDT ( Bilişsel Davranışçı Terapi ) birlikte uygulandığında oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Öğrenci, arkadaşlara yaklaşımda yalnız kaygıya yönelik yaklaşımlar değil daha verimli çalışma yöntemlerini edinme ve sınav gününe hazırlık yapmayı da önemli görmekteyim. Bunun için bir yaşam ritmi oluşturmak başarı için gereklidir. Ayrıca sınav günü, sınav alanı, sınav saati mutlaka sınav stresi ile başa çıkmada ele alınmalıdır. Stres, sıkıntı, keder, suçluluk, öfke, çekingenlik, ürkeklik, sınav stresi, yoğunlaşma ve isteklendirme güçlükleri, yeme bozuklukları, çeşitli bağımlılıklar, tikler, fobiler, panik atak, travma sonrası bozukluklar gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Benim kişisel gözlemlerimde fobilerde ve özellikle Obsesif - Kompulsif ( OCD ) bozuklukta ve travma sonrası ( çok uzun süren matemler ) gibi oldukça etkin bir yaklaşım olduğudur.

Bir de daha önce sınava girmiş olup ve bu sınavdan başarısız sonuç alan çocukların bir daha sınavı kazanamayacağım ( ki biz buna psikolojide ket vurma etkisi adını veriyoruz ) genellemesiyle yaşadığı kaygılarda özellikle EFT çok yardımcı olmaktadır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Sınav Kaygısı ve Başa Çıkma Teknikleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.M.Kenan ALYÜRÜK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.M.Kenan ALYÜRÜK'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
M.Kenan ALYÜRÜK Fotoğraf
Psk.M.Kenan ALYÜRÜK
Muğla (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi15 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.M.Kenan ALYÜRÜK'ün Makaleleri
► Sınav Kaygısı ve Başa Çıkma Yolları Psk.Melis TÜMER SÜYÜR
► Sınav Kaygısıyla Başa Çıkma Psk.Didem Turgut ÇÖNKÜ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Sınav Kaygısı ve Başa Çıkma Teknikleri' başlığıyla benzeşen toplam 15 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Uyku Yoksunluğu Ağustos 2018
► Travma Nedir Nisan 2018
► Uyku Ekim 2012
► Öfke ve Kontrolü Eylül 2012
► Okul Fobisi Nisan 2011
► Stress Nedir Nisan 2011
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


05:44
Top