Beyin Felci
Beyin damarlarının daralma tıkanma veya kanaması sonucu beyin hücrelerinin oksijensiz kalması ve ölmesi ile sonuçlanan nörolojik bir hastalıktır.Dünya sağlık örgütünün ölüm sıralamasında kalp krizi kanser hastalığından sonra 3.ölüm sebebi olarak kabul edilen beyin felci daha çok erkeklerde görülmektedir.
Toplumumuzda yılda /1-3 gibi bir oranda rastlanan beyin felci yaşla birlikte oransal olarak artış kaydetmektedir.Beyin hücreleri önemi nedeni ile dört büyük damar tarafından beslenmekte olup ikisi boynun ön bölgelerinden beyne doğru giden ve şah damarı olarak bilinen karotisler,diğer ikisi ise boyun omurlarının arasından ve arka bölgelerden beyne ulaşan vertebral damarlar.Bu iki damar sisteminin arasında kurulan sayısız bağlantı ile beyin hücreleri adeta bir damar yumağı halinde zengin bir beslenme imkanı elde etmektedir.
Beyin damarlarının pıhtı ile tıkanması veya daralması yada çatlayıp yırtılması sonucu hastalık gelişmektedir.Bu pıhtı kalp den geleceği gibi başka bir damardan da beyne ulaşabilmektedir.buna embolik atak diyoruz..Beyin damarlarının iç duvarlarında yağ kolesterol parçacıklarının çeşitli atık maddeler kalsiyum kristali ve oksidasyon gibi atıkların düzensiz birikimine bağlı olarak bir tıkaç oluşuyorsa buna da trombotik atak
diyoruz.
Beyin felcine sebep olan belli başlı risk faktörlerine gelince :Şeker hastalığı ,kalp hastalığı,koroner damar hastalığı, tansiyon yüksekliği kolesterol ve yağ fazlalığı alkol ve sıgara kullanımı stres ve hareketsiz yaşam gibi daha bir çok sebeple hastalığa yakalanma ihtimali 2-6 kat arası artış kaydedebilmektedir.
Beyin felcinde hangi şikayetlerle karşılaşılabilir sorusuna gelince:Çok geniş bir yelpazede yakınmalar olabilir. Basit bir baş dönmesinden komaya kadar ,baş ağrısı vücudun bir tarafında güçsüzlük uyuşma hissizlik, konuşma ve anlama bozukluğu,görme kaybı ve çift görme,ses kısıklığı yutma bozukluğu bulantı kusma vs. gibi çok sayıda bulgu ile karşılaşmak mümkün.
Hastalığın başlangıç bulgusu :saatler içerisinde gelip geçebildiği gibi günler içerisinde ilerleyerek hastayı yatalak halede getirebilmektedir.Beyin felcinde sebep büyük oranda beyin damar tıkanmasının sonucu olarak görülürken %10 gibi bir oranda da beyin kanamsı söz konusu olabilmekte.Yüksek tansiyon ve damar kireçlenmesi olarak bilinen ateroskleroz vakalarında ani gelişen şiddetli baş ağrısı ile başlayan koma tablolarında ilk akla gelmesi gereken beyin kanaması tablosudur..,Bir gözdeki ani geçici görme kaybı veya gelip geçen kısa süreli konuşma bozuluğu konuşamama veya bir taraftaki uyuşmas güç kaybı gibi durumlarda ilk akla gelece sebep şah damarı olarak bilinen boyun karotislerinde tıkanma veya darlık olmalıdır.
Elli yaşlarından sonra yaşla orantılı olarak daha sık görülen beyin felci son 10 yılda daha genç nüfusta da artan oranda görülmeye başlamış olup bu durumun sebebi ise kalp ve damar sistemindeki patolojiler uyuşturucu kullanımı ve stres olarak yorumlanmaktadır.Genç yaşta görülen bazı beyin felçlerinde ise genetik yatkınlık ve kalıtsal bazı hastalıklar araştırılşarak teşhis ve tedavi protokolleri oluşturulmalıdır.
Nöroloji acil kliniğine başvuran hastaların nerede ise yarıya yakınında görülen beyin felci hastalığına nasıl müdahale etmeliyiz:? Öncelikle hastalığın ciddiyeti ve gelişimine göre aşamalı bir müdahale politikası izlenmelidir.Gereksiz ve zamansız bazı uygulamalar hastanın aleyhine sonlanabilir.Ayrıntılı bir nörolojik değerlendirme ile zaten büyük oranda tanıya ulaşabilmekle beraber tomoğrafi , mr doppler, eko, anjioğrafi ve ve kan tetkikleri gibi metodlar uygun zamanlama ile teşhisimiz daha da netleşip tedavi protokolünün oluşturulması geciktirilmemelidir.
Acil müdahale kapsamında trombolitik tedai olarak kabul gören ancak deneme safhasında olan pıhtı çözücü tedaviler veya ani ve hızlı tansiyon düşürmek sakıncaları nedeni ile dikkatle yapılmalı şuur takibi yanında hastanın beslenmesi aldığı çıkardığı sıvının takibi ,yatakta pozisyonunu değiştirmek ,pasif eksersizlerle tedavide önemli adımlardır. hastaya hem moral hem de daha ilk günden bazı olumsuzluklara karşı hekim dikkatli olmak proğramı aksatmadan yürütmekle sorumludur...
Beyin felci hastalığı nedeni ile hastaneye yatan hastalarda sık gördüğümüz akciger ve idrar yolu enfeksiyonuna dikkat etmeli .Mide barsak sistemindeki aksamalara müsade edilmemeli. Mümkün olan en kısa zamanda, hastayı yataktan ve yatmaktan uzaklaştırılmaya çalışılmalıdır.
Hastalığın rehabilitasyonla eski sağlığına kavuşturulması hedeflenmeli .nöroloji uzmanı kontrolünde fizyoterapi eksersiz proğramları ile hastanın ve yakınlarının desteği alınmalıdır.Hasta yakını beyin felci ve hastalığın gidişi konusunda bilgilendirilerek Uzunn soluklu bir tedavi proğramı hedeflenmelidir.
Beyin felci geçirme riski azaltılabilir mi?Elbette ... Sessiz katil olarak bilinen tansiyon hastalığı önemli bir risk olup kontrol altına alınabilir.tuzdan fakir diyet kilo kontrolü , ölçülü ve dengeli beslenme ve düzenli ilaç tedavisi ile bu riski minimalize edebiliriz.
Kolesterol yüksekliği son yıllarda tansiyon kadar önemsenen bir risk olup damarlarımızın içindeki akışkanlığı bozmaktadır.Yağlı kızartmalı şekerli ve hamurlu gıdalardan kırmızı etten sakınmalıyız
Şeker hastalığı birkaç yönden beyin felcine davetiye çıkarttığı için şeker hastaları kan şekeri düzeylerine azami dikkat etmeli .Beyin felci .hastalığına yatkınlığı olan kişiler ise kilo kontrolu ve glisemik endeksi yüksek besinlerden uzak yaşayarak riskten uzaklaştırılmaya çalışılmalıdır.
Dengeli beslenme bir çok hastalıkta koruyucu rol oynadığı için beyin felcine karşıda bizi koruyacaktır.Özellikle aldığımız tuz şeker ve unlu gıdalara dikkat edip sebze ve meyveye ağırlık vererek konserve ve rafine gıdalardan kaçmalıyız.
Düzenli eksersiz yaparak hem şişmanlığa karşı korunmuş hemde kan yağlarını azaltarak damarlarımızdan beynimize giden kanı artırabiliriz.Akciğer ve kalbimizin kullanım kapasitesini de artırdığı için eksersizle kanımzda dolaşan oksijen miktarı da artmaktadır.
Her hastalığın sebebi olarak kabul edilen sıgara alkol ve uyuşturuculardan uzak durmalı doğum kontrolü için kullanılan bazı ilaçları hekim kontrolünde ve önerileri doğrultusunda kullanılamalıdır.
Beyin felci haberci bulguları olabilirmi? Vücudun bir tarafında ki uyuşma geçici baş dönmesi konuşma bozukluğu bir gözdeki geçici görme kaybı sersemlik ve denge kaybı gibi şikayetler uyarıcı olabilir.Bu tür yakınmaları olan kişilerin zaman kaybetmeden bir hekime baş vuırmalıdır.Geçici iskemık atak olarak kabul edilen bu tür yakınmalar önemsenmeli ve koruyucu önlemler konusunda da uyarıcı işaretler oolarak kabul edilmelidir..
Beyin felcinin tedavisinde yıllardır başarı ile kullanılan aspirin hala giderek artan oranda ve güvenilirlikte kullanılmaktadır.Aspirin hem koruma amaçlı hem de Beyin felci tedavisinde karşı günde 100-300 mg olarak kullanılmaktadır..Bunun yanında yeni bazı ilaçlarımız vardır.Vakasına ve hastalığın seyrine göre seçilerek tedavi desteği tamamlanmalıdır. Tansiyon yüksekliği yada düşüklüğü ve kolesterol ve lipidlerin durumuna göre de diyet yanında uygun ilaçlar tekviye edilerek beyin felci tedavi protokolü oluşturulmalıdır..
Her hastalığın tedavisinde önemli olan hekim hasta diyaoğu beyin felçli hastalarda hekim –hasta ,hasta yakını- fizyoterapist arasında kurulmalı. Sabırla hasta yeniden hayata kazandırılıncaya kadarda bu iletişim bıkmadan usanmadan devam ettirilmelidir..
Toplumumuzda yılda /1-3 gibi bir oranda rastlanan beyin felci yaşla birlikte oransal olarak artış kaydetmektedir.Beyin hücreleri önemi nedeni ile dört büyük damar tarafından beslenmekte olup ikisi boynun ön bölgelerinden beyne doğru giden ve şah damarı olarak bilinen karotisler,diğer ikisi ise boyun omurlarının arasından ve arka bölgelerden beyne ulaşan vertebral damarlar.Bu iki damar sisteminin arasında kurulan sayısız bağlantı ile beyin hücreleri adeta bir damar yumağı halinde zengin bir beslenme imkanı elde etmektedir.
Beyin damarlarının pıhtı ile tıkanması veya daralması yada çatlayıp yırtılması sonucu hastalık gelişmektedir.Bu pıhtı kalp den geleceği gibi başka bir damardan da beyne ulaşabilmektedir.buna embolik atak diyoruz..Beyin damarlarının iç duvarlarında yağ kolesterol parçacıklarının çeşitli atık maddeler kalsiyum kristali ve oksidasyon gibi atıkların düzensiz birikimine bağlı olarak bir tıkaç oluşuyorsa buna da trombotik atak
diyoruz.
Beyin felcine sebep olan belli başlı risk faktörlerine gelince :Şeker hastalığı ,kalp hastalığı,koroner damar hastalığı, tansiyon yüksekliği kolesterol ve yağ fazlalığı alkol ve sıgara kullanımı stres ve hareketsiz yaşam gibi daha bir çok sebeple hastalığa yakalanma ihtimali 2-6 kat arası artış kaydedebilmektedir.
Beyin felcinde hangi şikayetlerle karşılaşılabilir sorusuna gelince:Çok geniş bir yelpazede yakınmalar olabilir. Basit bir baş dönmesinden komaya kadar ,baş ağrısı vücudun bir tarafında güçsüzlük uyuşma hissizlik, konuşma ve anlama bozukluğu,görme kaybı ve çift görme,ses kısıklığı yutma bozukluğu bulantı kusma vs. gibi çok sayıda bulgu ile karşılaşmak mümkün.
Hastalığın başlangıç bulgusu :saatler içerisinde gelip geçebildiği gibi günler içerisinde ilerleyerek hastayı yatalak halede getirebilmektedir.Beyin felcinde sebep büyük oranda beyin damar tıkanmasının sonucu olarak görülürken %10 gibi bir oranda da beyin kanamsı söz konusu olabilmekte.Yüksek tansiyon ve damar kireçlenmesi olarak bilinen ateroskleroz vakalarında ani gelişen şiddetli baş ağrısı ile başlayan koma tablolarında ilk akla gelmesi gereken beyin kanaması tablosudur..,Bir gözdeki ani geçici görme kaybı veya gelip geçen kısa süreli konuşma bozuluğu konuşamama veya bir taraftaki uyuşmas güç kaybı gibi durumlarda ilk akla gelece sebep şah damarı olarak bilinen boyun karotislerinde tıkanma veya darlık olmalıdır.
Elli yaşlarından sonra yaşla orantılı olarak daha sık görülen beyin felci son 10 yılda daha genç nüfusta da artan oranda görülmeye başlamış olup bu durumun sebebi ise kalp ve damar sistemindeki patolojiler uyuşturucu kullanımı ve stres olarak yorumlanmaktadır.Genç yaşta görülen bazı beyin felçlerinde ise genetik yatkınlık ve kalıtsal bazı hastalıklar araştırılşarak teşhis ve tedavi protokolleri oluşturulmalıdır.
Nöroloji acil kliniğine başvuran hastaların nerede ise yarıya yakınında görülen beyin felci hastalığına nasıl müdahale etmeliyiz:? Öncelikle hastalığın ciddiyeti ve gelişimine göre aşamalı bir müdahale politikası izlenmelidir.Gereksiz ve zamansız bazı uygulamalar hastanın aleyhine sonlanabilir.Ayrıntılı bir nörolojik değerlendirme ile zaten büyük oranda tanıya ulaşabilmekle beraber tomoğrafi , mr doppler, eko, anjioğrafi ve ve kan tetkikleri gibi metodlar uygun zamanlama ile teşhisimiz daha da netleşip tedavi protokolünün oluşturulması geciktirilmemelidir.
Acil müdahale kapsamında trombolitik tedai olarak kabul gören ancak deneme safhasında olan pıhtı çözücü tedaviler veya ani ve hızlı tansiyon düşürmek sakıncaları nedeni ile dikkatle yapılmalı şuur takibi yanında hastanın beslenmesi aldığı çıkardığı sıvının takibi ,yatakta pozisyonunu değiştirmek ,pasif eksersizlerle tedavide önemli adımlardır. hastaya hem moral hem de daha ilk günden bazı olumsuzluklara karşı hekim dikkatli olmak proğramı aksatmadan yürütmekle sorumludur...
Beyin felci hastalığı nedeni ile hastaneye yatan hastalarda sık gördüğümüz akciger ve idrar yolu enfeksiyonuna dikkat etmeli .Mide barsak sistemindeki aksamalara müsade edilmemeli. Mümkün olan en kısa zamanda, hastayı yataktan ve yatmaktan uzaklaştırılmaya çalışılmalıdır.
Hastalığın rehabilitasyonla eski sağlığına kavuşturulması hedeflenmeli .nöroloji uzmanı kontrolünde fizyoterapi eksersiz proğramları ile hastanın ve yakınlarının desteği alınmalıdır.Hasta yakını beyin felci ve hastalığın gidişi konusunda bilgilendirilerek Uzunn soluklu bir tedavi proğramı hedeflenmelidir.
Beyin felci geçirme riski azaltılabilir mi?Elbette ... Sessiz katil olarak bilinen tansiyon hastalığı önemli bir risk olup kontrol altına alınabilir.tuzdan fakir diyet kilo kontrolü , ölçülü ve dengeli beslenme ve düzenli ilaç tedavisi ile bu riski minimalize edebiliriz.
Kolesterol yüksekliği son yıllarda tansiyon kadar önemsenen bir risk olup damarlarımızın içindeki akışkanlığı bozmaktadır.Yağlı kızartmalı şekerli ve hamurlu gıdalardan kırmızı etten sakınmalıyız
Şeker hastalığı birkaç yönden beyin felcine davetiye çıkarttığı için şeker hastaları kan şekeri düzeylerine azami dikkat etmeli .Beyin felci .hastalığına yatkınlığı olan kişiler ise kilo kontrolu ve glisemik endeksi yüksek besinlerden uzak yaşayarak riskten uzaklaştırılmaya çalışılmalıdır.
Dengeli beslenme bir çok hastalıkta koruyucu rol oynadığı için beyin felcine karşıda bizi koruyacaktır.Özellikle aldığımız tuz şeker ve unlu gıdalara dikkat edip sebze ve meyveye ağırlık vererek konserve ve rafine gıdalardan kaçmalıyız.
Düzenli eksersiz yaparak hem şişmanlığa karşı korunmuş hemde kan yağlarını azaltarak damarlarımızdan beynimize giden kanı artırabiliriz.Akciğer ve kalbimizin kullanım kapasitesini de artırdığı için eksersizle kanımzda dolaşan oksijen miktarı da artmaktadır.
Her hastalığın sebebi olarak kabul edilen sıgara alkol ve uyuşturuculardan uzak durmalı doğum kontrolü için kullanılan bazı ilaçları hekim kontrolünde ve önerileri doğrultusunda kullanılamalıdır.
Beyin felci haberci bulguları olabilirmi? Vücudun bir tarafında ki uyuşma geçici baş dönmesi konuşma bozukluğu bir gözdeki geçici görme kaybı sersemlik ve denge kaybı gibi şikayetler uyarıcı olabilir.Bu tür yakınmaları olan kişilerin zaman kaybetmeden bir hekime baş vuırmalıdır.Geçici iskemık atak olarak kabul edilen bu tür yakınmalar önemsenmeli ve koruyucu önlemler konusunda da uyarıcı işaretler oolarak kabul edilmelidir..
Beyin felcinin tedavisinde yıllardır başarı ile kullanılan aspirin hala giderek artan oranda ve güvenilirlikte kullanılmaktadır.Aspirin hem koruma amaçlı hem de Beyin felci tedavisinde karşı günde 100-300 mg olarak kullanılmaktadır..Bunun yanında yeni bazı ilaçlarımız vardır.Vakasına ve hastalığın seyrine göre seçilerek tedavi desteği tamamlanmalıdır. Tansiyon yüksekliği yada düşüklüğü ve kolesterol ve lipidlerin durumuna göre de diyet yanında uygun ilaçlar tekviye edilerek beyin felci tedavi protokolü oluşturulmalıdır..
Her hastalığın tedavisinde önemli olan hekim hasta diyaoğu beyin felçli hastalarda hekim –hasta ,hasta yakını- fizyoterapist arasında kurulmalı. Sabırla hasta yeniden hayata kazandırılıncaya kadarda bu iletişim bıkmadan usanmadan devam ettirilmelidir..
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Beyin Felci" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Ali AKBEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Ali AKBEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
beyin, beyin felci, ani ölüm, beyin felci tedavisi, beyinde felç, beyin felci tanısı, beyin felci teşhisi
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
