Anne-Babalara Öneriler: Çocuğa Yaklaşım Biçimleri
“Çocuklarımın mutlu olmasını istiyorum”, “çocuğumun mutlu olması için elimden ne gelirse onu yapıyorum”, “ne istiyorsa yaptım”; bunlar bir annenin ya da babanın en doğal istekleridir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken onun iyiliğini istemekten öte, acaba çocuğumuzun her isteğini yerine getirirsek gerçekten onu mutlu etmiş olacak mıyız? sorusudur.
İstekleri çoğunlukla yerine getirilen çocuklara baktığımızda çoğunluğunun mutsuz olduğunu görürüz. Mutsuzlardır çünkü isteklerini kendi çabalarıyla yerine getirmemişlerdir. Hatta ne istediklerini söylemeden aileleri onların yerine tahmin etmişlerdir ve onları çokta yormadan isteklerini yerine getirmişlerdir. Durum böyle olunca zamanla çocuğa bunlar yetmeyecektir. Daha fazlasını isteyecektir. Ama nereye kadar? Bunun sonu yoktur. Sonu mutsuz olan çocuklardır. Şu gerçektir ki; istekleri için çaba harcayan en azından bunları hak etmek için bir şeyler yapan çocuklar kıymet bilirler. Kıymet bilen çocuklar da kendileri için çaba harcamaktan bile mutluluk duyarlar. Yani küçük şeylerden bile mutlu olurlar.
Anne - babalar çocukları için en iyisini yapmaya çalışırlar, en azından bu güdüyle hareket ederler. Fakat bu güdü çocuklarını hayata hazır hale getirmelerine engel olabilir. Bunun yanında aileler genelde ben yaşamadım bari çocuğum yaşasın düşüncesiyle çocuklarına yaklaşırlar. Burada ailelerin isteği; çocuklarına sıkıntı çektirmeden onların bir yerlere gelebilmeleridir.
Ama gözden kaçan şöyle bir nokta vardır; sonuçta çocuk sadece aile ortamında kalmayacaktır. Ailenin dışında da ister istemez bir hayatı olacaktır. Okulu, işi, arkadaşları, sosyal faaliyetleri vs. Çocuk bu hayata nasıl ayak uyduracağını ailesinden öğrenir. Yani anne babası onu hayata hazırlarlar. Ancak bu hayata hazırlama süreci farklı değerlendirilir. Sanki çocuk daima evinde anne babasının dizinin dibinde yaşayacakmış şeklinde algılanır. İşte burada gerçek olan, eğer çocuklar hayata hazır hale gelmezlerse mutsuz olabilirler.
Genel olarak değerlendirirsek anne - babaların çocuklarının iyi, sağlıklı bireyler olabilmeleri için yapabileceklerini
1- Çocuklarınızı yargılamayın. Davranışlarını, duygularını ve düşüncelerini yargılamayın. Anlamaya çalışın. Siz onu anlamaya çalıştıkça o da sizi anlamaya çalışacaktır.
2- Çocuklarınızın duygularını, düşüncelerini ifade etmesine izin verin. Onları dinleyin.
3- Çocuklarınıza onları sevdiğinizi gösterin, hissettirin. İnanın bunu içinizde tutmanızın hiçbir anlamı olmayacaktır.
4- Başarılarını takdir edin, başarısızlıklarında yanlarında olun ve cesaret verin. Çocuklarınıza güvendiğinizi hissettirin. Onlara karşı her an yanlış yapacaklarmış gibi davranmayın.
5- Yapabilme kapasitelerinin olmasının yanında yapamama kapasitelerinin de olduğunu bilin. Yani bazı şeyleri çok iyi yaparken bazılarını da çok kötü yapabileceklerini bilin. Beklentilerinizde aşırıya kaçmayın.
6- Diğerleriyle kıyaslamayın. Onun özel olduğunu hissettirin.
7- Çocuklarınızın isteklerine herhangi bir açıklama yapmadan olumlu ya da olumsuz yanıt vermeyin. En azından o isteğinin neden yerine geldiğini ya da gelmediğini bilsin ki istekleri ile ilgili neden sonuç ilişkileri kurabilsin.
8- Çocuğunuza sergilediği davranışın ardından verdiğiniz ödül veya cezaların arkasında durun. Kararlı ve tutarlı olun.
Burada ifade dilenler tabi ki sadece anne ve babalar için değil aynı zamanda çocuklarla bir arada olan diğer yetişkinler için de geçerlidir. Eğer çocuklarınıza nasıl yaklaşacağınızı bilemiyorsanız bir uzmandan yardım alınız. Bu sayede daha sağlıklı çocuklar yetiştirmek için anlamlı bir çaba harcamış olursunuz…
Psikolog Suzan AKSÜT ÇİÇEK
İstekleri çoğunlukla yerine getirilen çocuklara baktığımızda çoğunluğunun mutsuz olduğunu görürüz. Mutsuzlardır çünkü isteklerini kendi çabalarıyla yerine getirmemişlerdir. Hatta ne istediklerini söylemeden aileleri onların yerine tahmin etmişlerdir ve onları çokta yormadan isteklerini yerine getirmişlerdir. Durum böyle olunca zamanla çocuğa bunlar yetmeyecektir. Daha fazlasını isteyecektir. Ama nereye kadar? Bunun sonu yoktur. Sonu mutsuz olan çocuklardır. Şu gerçektir ki; istekleri için çaba harcayan en azından bunları hak etmek için bir şeyler yapan çocuklar kıymet bilirler. Kıymet bilen çocuklar da kendileri için çaba harcamaktan bile mutluluk duyarlar. Yani küçük şeylerden bile mutlu olurlar.
Anne - babalar çocukları için en iyisini yapmaya çalışırlar, en azından bu güdüyle hareket ederler. Fakat bu güdü çocuklarını hayata hazır hale getirmelerine engel olabilir. Bunun yanında aileler genelde ben yaşamadım bari çocuğum yaşasın düşüncesiyle çocuklarına yaklaşırlar. Burada ailelerin isteği; çocuklarına sıkıntı çektirmeden onların bir yerlere gelebilmeleridir.
Ama gözden kaçan şöyle bir nokta vardır; sonuçta çocuk sadece aile ortamında kalmayacaktır. Ailenin dışında da ister istemez bir hayatı olacaktır. Okulu, işi, arkadaşları, sosyal faaliyetleri vs. Çocuk bu hayata nasıl ayak uyduracağını ailesinden öğrenir. Yani anne babası onu hayata hazırlarlar. Ancak bu hayata hazırlama süreci farklı değerlendirilir. Sanki çocuk daima evinde anne babasının dizinin dibinde yaşayacakmış şeklinde algılanır. İşte burada gerçek olan, eğer çocuklar hayata hazır hale gelmezlerse mutsuz olabilirler.
Genel olarak değerlendirirsek anne - babaların çocuklarının iyi, sağlıklı bireyler olabilmeleri için yapabileceklerini
1- Çocuklarınızı yargılamayın. Davranışlarını, duygularını ve düşüncelerini yargılamayın. Anlamaya çalışın. Siz onu anlamaya çalıştıkça o da sizi anlamaya çalışacaktır.
2- Çocuklarınızın duygularını, düşüncelerini ifade etmesine izin verin. Onları dinleyin.
3- Çocuklarınıza onları sevdiğinizi gösterin, hissettirin. İnanın bunu içinizde tutmanızın hiçbir anlamı olmayacaktır.
4- Başarılarını takdir edin, başarısızlıklarında yanlarında olun ve cesaret verin. Çocuklarınıza güvendiğinizi hissettirin. Onlara karşı her an yanlış yapacaklarmış gibi davranmayın.
5- Yapabilme kapasitelerinin olmasının yanında yapamama kapasitelerinin de olduğunu bilin. Yani bazı şeyleri çok iyi yaparken bazılarını da çok kötü yapabileceklerini bilin. Beklentilerinizde aşırıya kaçmayın.
6- Diğerleriyle kıyaslamayın. Onun özel olduğunu hissettirin.
7- Çocuklarınızın isteklerine herhangi bir açıklama yapmadan olumlu ya da olumsuz yanıt vermeyin. En azından o isteğinin neden yerine geldiğini ya da gelmediğini bilsin ki istekleri ile ilgili neden sonuç ilişkileri kurabilsin.
8- Çocuğunuza sergilediği davranışın ardından verdiğiniz ödül veya cezaların arkasında durun. Kararlı ve tutarlı olun.
Burada ifade dilenler tabi ki sadece anne ve babalar için değil aynı zamanda çocuklarla bir arada olan diğer yetişkinler için de geçerlidir. Eğer çocuklarınıza nasıl yaklaşacağınızı bilemiyorsanız bir uzmandan yardım alınız. Bu sayede daha sağlıklı çocuklar yetiştirmek için anlamlı bir çaba harcamış olursunuz…
Psikolog Suzan AKSÜT ÇİÇEK
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Anne-Babalara Öneriler: Çocuğa Yaklaşım Biçimleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Suzan AKSÜT OSMANAĞAOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Suzan AKSÜT OSMANAĞAOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
3 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
