Tek Çocuk Olmak
Çocukların, ailede en çok güvendikleri partner, bazen kavga etseler ve birbirlerini sevmediklerini söyleseler de kardeşleridir. Kardeş ilişkisi, çocukların ilişkisel sorunlarla başa çıkmayı ve çatışma çözmeyi öğrendikleri en iyi araçtır. Tek çocuklar diğer çocuklarla ve yaşıtları akrabalarıyla sosyalleşseler de, bu fırsatı kaçırmış olurlar.
Anne babalar, tek çocuğun yalnız ve diğerlerine göre sosyallikten yoksun olduklarını düşünüp çocuklarına karşı fazla koruyucu olabilirler. Tek çocuklar da evin ilgi odağı haline gelip baskın karakterli olabiliyorlar.
Araştırmalara göre, tek çocukların, tek çocuk olmayan sınıf arkadaşlarıyla aynı sayıda arkadaşlarının olduğu ve arkadaşlıklarının niteliğinin de benzer olduğu düşünülmektedir. Ancak tek çocukların, grup içerisinde daha fazla saldırgan davranışlar sergilediği ve arkadaşları tarafından daha kolay sömürüldükleri yönünde bulgular vardır. Buna göre, kardeş varlığının çatışma ve kriz ile baş etmede kullanılan davranış mekanizmasını geliştirdiği şeklindeki düşünce desteklenmektedir.
Tek çocukları kardeşi olan çocuklarla bilişsel açıdan kıyaslayan araştırmalar, hafıza, dil becerileri ve matematikte tek çocukların, okula başladıkları ilk yıllarda tek çocuk olmayanlara göre daha iyi olduklarını göstermektedir. Fakat bu fark eğitim süreci ilerledikçe ortadan kalkmaktadır. Jiao ve arkadaşlarına göre (1996), bilişsel açıdan bu fark, tek çocukların anne babalarıyla daha fazla etkileşim içerisinde olmalarından kaynaklanmaktadır. Tek çocukların anne babaları, bu çocukların eğitimi için daha iyi öğrenme ortamı yaratma çabasında olabilirler. Çocuklarıyla eğitim sürecinde daha fazla zaman geçirmeleri, onlarla daha fazla etkileşim halinde olmalarını sağlayarak, çocuklarının bilişsel gelişimini desteklemektedir.
Yapılan değerlendirmelerde, tek çocuk olmanın hem avantajları hem dezavantajları olduğu söylenebilir. Tek çocuklar, kardeşler arası yaşanan yarışma ve çatışma durumlarını yaşamadıkları için akademik olarak daha başarılı olabilirler. Yapılan olumsuz atıfların aksine, tek çocuklar genel olarak, sosyal beceriler ve uyum konusunda tek çocuk olmayanların gerisinde değillerdir (Falbo ve Polit, 1986). Ancak tek çocuklar, ergenlik öncesi dönemde, ailelerine karşı bazı konularda birlikte mücadele verebilecekleri bir kardeşin eksikliğini duyabilirler. Bir kardeşin varlığı, anne babaların çocuklar hakkındaki kaygılarını dengeleyebilir.
Sonuç olarak, tek çocuk olmak, bilinenin aksine olumlu sonuçlar doğurabiliyor. Tek çocuklar, kardeşi olan çocuklara oranla çok farklı değiller. Aslında, çocuğun tek çocuk olmasından çok, nasıl yetiştirildiği önemlidir. Bir kardeşin varlığından çok, annenin yetiştirme yaklaşımı, çocuğunu kabul etmesi/reddetmesi, ihmal etmesi/etmemesi ve ona karşı sabırlı olması/olmaması çocuğun ruhsal sağlığı açısından daha önemli yer tutmaktadır.
Anne-Babalar Ne Yapabilir?
Tek çocuğa, öncelikle tek çocuk olarak değil, çocuk olarak davranın. Unutmayın ki sizin onun tek olmasıyla ilgili kaygılarınızı çocuğunuz hissedecektir.
Yaşına uygun kurallar koyun; bu kuralları kararlılık içinde uygulayın. Çocuk kurala uyunca yaşayacağı kabulün mutluluğunu yaşasın.
Her istediğini anında karşılama çabasına girmeyin. Gerekli olduğunu düşündüğünüz isteklerini karşılayın. İsteklerinin yaşına ve sizin koşullarınıza uygun sınırları olmasını sağlayın.
Üç yaşından sonra yaşıtlarıyla ya da başka çocuklarla bir arada olmasını sağlayın. Yuvaya gönderme imkânınız yoksa, çocuğu olan ailelerle görüşüp çocukların bir arada olmasına, oyun oynamalarına, arkadaşlıklar kurmalarına fırsat verin.
Yapabileceğinden fazla şey beklemeyin. Hep mükemmel olmaya çalışmak çocuğu yorar ve çocuğunuzun başarısızlık korkusu artar.
Çocuğa söz hakkı verin ama bu, tüm kararları çocuğa aldırmak şekline dönüşmesin. Size uygun alternatifleri sunun, çocuk sizin alternatiflerinizden birisini seçsin.
Bireyselliğinin gelişmesini destekleyin. Giyinme, soyunma, yemek yeme, temizlik gibi her türlü öz bakımını yapmasına fırsat verin. Evde sorumlulukları olsun, size bağımlı olmadan kendi ihtiyaçlarını karşılaması için destekleyin.
Anneanne, babaanne gibi aile büyükleri genelde çocukların benmerkezciliklerini pekiştirici tarzda davranırlar onlara engel olun, sizin kullandığınız yöntemleri kullanmalarını sağlayın.
Anne babalar, tek çocuğun yalnız ve diğerlerine göre sosyallikten yoksun olduklarını düşünüp çocuklarına karşı fazla koruyucu olabilirler. Tek çocuklar da evin ilgi odağı haline gelip baskın karakterli olabiliyorlar.
Araştırmalara göre, tek çocukların, tek çocuk olmayan sınıf arkadaşlarıyla aynı sayıda arkadaşlarının olduğu ve arkadaşlıklarının niteliğinin de benzer olduğu düşünülmektedir. Ancak tek çocukların, grup içerisinde daha fazla saldırgan davranışlar sergilediği ve arkadaşları tarafından daha kolay sömürüldükleri yönünde bulgular vardır. Buna göre, kardeş varlığının çatışma ve kriz ile baş etmede kullanılan davranış mekanizmasını geliştirdiği şeklindeki düşünce desteklenmektedir.
Tek çocukları kardeşi olan çocuklarla bilişsel açıdan kıyaslayan araştırmalar, hafıza, dil becerileri ve matematikte tek çocukların, okula başladıkları ilk yıllarda tek çocuk olmayanlara göre daha iyi olduklarını göstermektedir. Fakat bu fark eğitim süreci ilerledikçe ortadan kalkmaktadır. Jiao ve arkadaşlarına göre (1996), bilişsel açıdan bu fark, tek çocukların anne babalarıyla daha fazla etkileşim içerisinde olmalarından kaynaklanmaktadır. Tek çocukların anne babaları, bu çocukların eğitimi için daha iyi öğrenme ortamı yaratma çabasında olabilirler. Çocuklarıyla eğitim sürecinde daha fazla zaman geçirmeleri, onlarla daha fazla etkileşim halinde olmalarını sağlayarak, çocuklarının bilişsel gelişimini desteklemektedir.
Yapılan değerlendirmelerde, tek çocuk olmanın hem avantajları hem dezavantajları olduğu söylenebilir. Tek çocuklar, kardeşler arası yaşanan yarışma ve çatışma durumlarını yaşamadıkları için akademik olarak daha başarılı olabilirler. Yapılan olumsuz atıfların aksine, tek çocuklar genel olarak, sosyal beceriler ve uyum konusunda tek çocuk olmayanların gerisinde değillerdir (Falbo ve Polit, 1986). Ancak tek çocuklar, ergenlik öncesi dönemde, ailelerine karşı bazı konularda birlikte mücadele verebilecekleri bir kardeşin eksikliğini duyabilirler. Bir kardeşin varlığı, anne babaların çocuklar hakkındaki kaygılarını dengeleyebilir.
Sonuç olarak, tek çocuk olmak, bilinenin aksine olumlu sonuçlar doğurabiliyor. Tek çocuklar, kardeşi olan çocuklara oranla çok farklı değiller. Aslında, çocuğun tek çocuk olmasından çok, nasıl yetiştirildiği önemlidir. Bir kardeşin varlığından çok, annenin yetiştirme yaklaşımı, çocuğunu kabul etmesi/reddetmesi, ihmal etmesi/etmemesi ve ona karşı sabırlı olması/olmaması çocuğun ruhsal sağlığı açısından daha önemli yer tutmaktadır.
Anne-Babalar Ne Yapabilir?
Tek çocuğa, öncelikle tek çocuk olarak değil, çocuk olarak davranın. Unutmayın ki sizin onun tek olmasıyla ilgili kaygılarınızı çocuğunuz hissedecektir.
Yaşına uygun kurallar koyun; bu kuralları kararlılık içinde uygulayın. Çocuk kurala uyunca yaşayacağı kabulün mutluluğunu yaşasın.
Her istediğini anında karşılama çabasına girmeyin. Gerekli olduğunu düşündüğünüz isteklerini karşılayın. İsteklerinin yaşına ve sizin koşullarınıza uygun sınırları olmasını sağlayın.
Üç yaşından sonra yaşıtlarıyla ya da başka çocuklarla bir arada olmasını sağlayın. Yuvaya gönderme imkânınız yoksa, çocuğu olan ailelerle görüşüp çocukların bir arada olmasına, oyun oynamalarına, arkadaşlıklar kurmalarına fırsat verin.
Yapabileceğinden fazla şey beklemeyin. Hep mükemmel olmaya çalışmak çocuğu yorar ve çocuğunuzun başarısızlık korkusu artar.
Çocuğa söz hakkı verin ama bu, tüm kararları çocuğa aldırmak şekline dönüşmesin. Size uygun alternatifleri sunun, çocuk sizin alternatiflerinizden birisini seçsin.
Bireyselliğinin gelişmesini destekleyin. Giyinme, soyunma, yemek yeme, temizlik gibi her türlü öz bakımını yapmasına fırsat verin. Evde sorumlulukları olsun, size bağımlı olmadan kendi ihtiyaçlarını karşılaması için destekleyin.
Anneanne, babaanne gibi aile büyükleri genelde çocukların benmerkezciliklerini pekiştirici tarzda davranırlar onlara engel olun, sizin kullandığınız yöntemleri kullanmalarını sağlayın.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Tek Çocuk Olmak" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Şule ÜZÜMCÜ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Şule ÜZÜMCÜ'nün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
3 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
