2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuğun Hayatında Babanın Rolü
MAKALE #21477 © Yazan Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK | Yayın Mayıs 2020 | 4,178 Okuyucu
Çocuğun gelişiminde aile çok önemli bir yere sahiptir ama en önemli yer vardır ki o da okul öncesi eğitim dönemidir. Bu dönemde anne ve baba çocuğa dair birçok sorumluluk ve görev yerine getirir. Çocuğun yaşamı, bu dönemde annenin en büyük sorumluluğudur. Çocuğu sağlıklı bir şekilde yetiştirebilmek. Sadece bizim toplumumuza özgü olmamakla birlikte birçok toplumda, çocuğun bakım ve eğitim sorumluluğu tek olarak annededir.
Çocuğun bebeklik döneminde bütün ihtiyaçlarını karşılayan, eğiten ve geliştiren kişi annedir. Çocuklar, bebeklik dönemlerinde anneden çok fazla şey öğrenirler ve onlardan etkilenirler,aynı şekilde anneler de bebeklerden etkilenir. Annenin çocuğuna gösterdiği sevgi ve ilgi, onda uyandırdığı güven duygusu, çocuğun gelecekteki yaşam biçimini etkiler. Annenin eğitim ve disiplin anlayışı, çocuğun karakter ve kişiliğini şekillendirir.
Genellikle çocuğun sorumluluğunu annenin aldığı ailelerde, babalar çocuklarının hayatına ortalama olarak iki yaşlarında girmeye başlarlar. Çünkü bebeklikten çıkmaya başlayan çocuk hareketleri ve yarım konuşmasıyla babasının dikkatini çeker. Çocuğun iki yaşlarına varınca, ona yakınlaşmaya başlayan bir baba, babalık görevini yerine getirmekte gecikmiş sayılır, çünkü babalık bebeklik döneminin sonunda başlamaz.
Babalar, çocuklarına daha anne karnında iken ona ilgi duymalı, sevgi ve şefkat beslemelidir. Annenin hamilelik döneminde de, çocuğun doğumunu izleyen yıllarda da, sadece çocuğun değil annenin de, baba desteğine ihtiyacı vardır. Çocuğunun bakım ve eğitim işini eşiyle paylaşan bir anne huzurlu ve mutlu olur, çocuğuna sevgi ve güven duygularını aşılamada daha başarılı olur. Araştırma sonuçlarına göre çocuğuna aşırı koruyucu veya reddedici davranan, aşırı derecede otoriter veya ilgisiz olan anneler, eşleri tarafından desteklenmeyen ve takdir görmeyen, eşleri ile iyi bir iletişim kuramamış olan kadınlardır. O halde babanın rolü, çocuğunun gelişiminde de, çocuğun gelişiminden sorumlu tutulan annenin yaşamında da, küçümsenmeyecek kadar önemlidir.
Babalar, çocuğunu anneler gibi dokuz ay taşımadığı ve emzirmediği için, çocuğun ilk yıllarında, kendini anneden daha az gerekli ya da çocuğun sadece anneye ihtiyacı olduğunu zanneder ama durum bu şekilde değildir. Çocukların dünyaya geldiği andan itibaren babalarının sevgi ve ilgisine ihtiyaçları vardır. Çocuk babasının yanında kendini güvende hisseder, baba-çocuk beraberliği onu mutlu kılar. Çoğu zaman, babasını akşamdan akşama gören çocuk, onun eve dönmesini heyecanla bekler, onunla oynamak ve konuşmak ister. Çocuğunun bu isteğine cevap veren, yorgunluğuna rağmen ona zaman ayıran babalar oldukça azdır. Babaların büyük bir kısmı, işten döndükleri zaman evde gürültü istemez, çocuğu ile ilgilenmektense, dinlenmeyi, gazete okumayı veya televizyon izlemeyi tercih eder. Özellikle bizim toplumumuzda babalar akşam haberlerini izlerken rahatsız edilmek istemez, o saatte çocuklarının yemiş, hatta yatmış olmalarını arzu ederler. Babaların bu yaklaşımı, bütün gün yaptıklarını anlatmak için, akşam babasını sabırsızlıkla bekleyen çocuğu hayal kırıklığına uğratabilir. Babasından beklediği yakınlığı göremeyen çocuk, kendini değersiz hisseder ve çok önemli olan baba-çocuk ilişkileri de daha ilk yıllarda zedelenmiş olur.

Baba bebekle ilgili her konuda kendini yetersiz ya da bilgisiz hissedebilir. Bazen bu duruma anne ve yakın çevre farkında olmadan daha çok babanın kendini yetersiz hissetmesine sebep olabilir , anne kadar becerikli olmadığı babayı bebeğin bakım sürecinin dışında bırakmak sıkça karşılaşılan bir durumdur. Baba ile bebek arasındaki duygusal bağın kurulmasında doğumdan hemen sonra birebir ilişki kurulması önemlidir. Pek çok baba çocuklarıyla ilgilenmek için çocuklarının bunu anlayacak kadar büyümesini bekler. Oysa bu işleri daha da zorlaştırır. Bebeğinin altını değiştiren, karnını doyuran bir baba ile çocuğu arasında duygusal bağ kurulur. Ayrıca çocuk gelişimi ile ilgili tüm araştırmalarda ilk 6 yılın özellikle de ilk 1 yaşın çocuğun gelişimi için en önemli dönem olduğu vurgulanmaktadır. Bu yıllardaki duygusal, bilişsel ve sosyal gelişim sonraki yıllar için temel oluşturur.

Anne – çocuk ilişkilerinin de, baba – çocuk ilişkilerinin de temeli ilk yıllarda atılır. Baba – çocuk diyaloğunun erkenden kurulduğu ailelerde, küçük yaştan itibaren, anne modelinin yanı sıra, baba modeline sahip olan çocuk, annesinden farklı bir modelin varolduğunu, annesinin dışında bir dünya olduğunu öğrenir. Çocuğun gözünde baba, dış dünyanın simgesidir, çünkü bütün gününü evin dışında geçiren, dış dünya ile devamlı temas halinde olan, dış dünyanın bütün güzellik ve çirkinliklerini çocuğa tanıtan babadır. Çocuğun ve annesinin dışındaki dünyada geçerli olan kuralları, hak ve sorumlulukları öğreten, ona saygı, itaat ve otorite kavramlarını sadece anne kazandırmaya çalışıp baba pasif bir rol sergilerse bir şeyler eksik kalır. Çocuğun gelecek yıllarda yakın ve uzak çevresi ile kuracağı ilişkilerde, annesinin yanı sıra babası ile kurduğu ilk ilişkilerinde etkisi olacaktır. Çocuğun dış dünyada başarılı ve güvenli olabilmesi için, çocuk kendisini, babasının yanında huzur ve güven içinde hissetmeli, babasından çekinse de ondan korkmamalıdır, çünkü insan korktuğu bir modele yaklaşamaz, onunla iletişim kuramaz.
Baba çocuk için sadece dış dünyayı simgeleyen bir imaj değildir, aynı zamanda güç, kuvvet ve kudret simgesidir. Özellikle annenin çalışmadığı ailelerde, ailenin refah ve huzurunu sağlayan, evin tüm ihtiyaçlarını karşılayan babadır. Baba otoritesinin egemen olduğu ailelerde de baba, her alanda bilgi sahibi olan, her konuda görüşü sorulan, her an danışılan, onayı alınmadan hiçbir iş yapılmayan kişidir. Herkes her şeyi babaya danışır, ama baba kimseye danışmak ihtiyacını duymaz. Baba istediğini, istediği zaman yapabilen tek aile bireyidir. Çocuğun gözünde bu kadar güçlü olan baba, hayranlık duyulan ancak çekinilmesi gereken bir modeldir. Babasını güçlü bulan, ona hayranlık duyan, bu arada babasından sevgi ve ilgi gören çocuk, babasından ürkmez, baba otoritesini benimser, babanın koyduğu kurallara uygun şekilde davranmayı öğrenir, kendi davranışlarını değerlendirmeyi başarır, kendini yargılamayı ve idare etmeyi öğrenir. Babasını güçlü bulan ancak ondan şefkat görmediği için ona yaklaşmaktan korkan çocuk ise, baba otoritesini kabullenmekte güçlük çeker, kurallara karşı gelir.
Güçlü ve sevgi dolu bir baba, çocuk için güven kaynağıdır. Güçlü fakat çok mesafeli davranan bir baba, çocuk için endişe ve korku kaynağı olabilir. Çocuğun vicdanının oluşumunda ve değer yargıları edinmesinde etkili olan baba, çocuğun hayranlık duyduğu kadar, zaman zaman varlığından rahatsızlık duyduğu bir imajdır. Babası evde iken çocuk, annenin gözünde ikinci plana atıldığından ve özgürlüğü kısıtlandığından, rahatsız olur. Özellikle erkek çocuk belli dönemlerde annesi ve babasını paylaşmaktan mutsuz olur, babasını rakip olarak görür; bir yandan babası ile özdeşleşmek isterken, öte yandan ona karşı koymak, ondan kurtulmak, ona kendini kabul ettirmek ihtiyacını duyar. Çocuğun yaşadığı bu duygulardan haberdar olan bir baba, onun bu çelişkili durumdan kurtulmasına yardımcı olur. İyi bir baba, çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılarken ona sevgi, şefkat ve ilgi gösterir; duygularında ölçülü, dengeli ve kararlı olmayı becerir. Bu baba fırsat buldukça çocuğuna zaman ayırır; çocuğu ile iyi bir iletişim kurmanın yollarını arar, çocuğunu tanıyarak yetenek ve ilgilerini keşfederek onu belli faaliyetlere yönlendirmeye çalışır; boş zamanlarında çocuğu ile oyun oynar, kitap okur, dertleşir, belli konuları tartışır, gezi programları yapar.

İyi bir baba çocuğa evde belli haklar tanırken, belli sorumluluklar verir, evdeki bazı onarım çalışmalarında çocuğundan yardım alır, belli faaliyetleri çocuğu ile paylaşarak onu mutlu kılar. Çocuğunu mutlu kılan bir baba, baba -çocuk ilişkilerini olumlu bir şekilde kurma ve geliştirmede başarılı olan bir baba, çocuğu ile birlikte olmaktan mutluluk duyar.
Babanın rolü özellikle erkek çocuğun cinsel rol gelişimi için önemli gözükse de kız çocuğunun gelişiminde de etkisi büyüktür. Erkek çocuklar babalarını gözlemleyerek ve taklit ederek erkeklerin nasıl davrandıklarını öğrenirler. Babanın sorunlar karşısındaki tepkisi, evdeki kuralları uygulama yöntemi, davranışları erkeke çocuk erkeklik ile ilgili kavramlarının oluşmasında temel oluşturur. Erkek çocuğun ilk yıllarından itibaren baba ile özdeşleşmesi ileriki yıllardaki gelişimleri için oldukça önemlidir. Yaşamlarının ilk yıllarında babaları ile yeterli paylaşımda bulunmayan çocukların ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde bundan olumsuz etkilendikleri bilinmektedir.

Kız çocukları için ise babanın önemi farklıdır. Çünkü baba hayatlarında tanıdıkları ilk erkektir. Bu nedenle baba ile kurulan ilişki gelecekte karşı cinsle kurulacak ilişkilerin kalitesini ve şeklini belirler.

Artık çocuğunun gelişiminde etkin bir rol almak isteyen babaya, garip bir gözle bakıldığı devirler geride kalmıştır. Günümüzde babalar, çocuk bakımında da, eğitiminde de, en az anneler kadar başarılı olabileceklerini, birçok toplumda kanıtlamışlardır. O halde babalar çocukları dünyaya geldiği andan itibaren varlıklarını ve etkinliklerini onlara gösterebilmelidirler. Unutmamak gerekir ki, çocuğun beden ve ruh sağlığına sahip olabilmesi için bir anne, bir de baba modeline ihtiyacı vardır. Ne anne babanın yerini tutabilir, ne de baba anneninkini! Her birinin cinsiyetlerine uygun olarak yerine getirmekle yükümlü olduğu görevler farklıdır. Bu nedenle anne de, baba da, kendi payına düşen görevi üstlenmeli; çocuğun bakım ve eğitiminde birlikte rol almalıdırlar.

Özetle
*Çocuklar doğdukları ilk andan itibaren annelerine olduğu kadar babalarına da ihtiyaç duyarlar.
*Çocuk ile ilişki kurmak için büyümesini beklemeyin. Birlikte zaman geçirmeye ne kadar çabuk başlarsanız aradaki ilişki o kadar güçlenecektir.
*Ebeveynler çocuklarını koşulsuz severler. Ancak çocuklar bunu anlamak için duymaya, hissetmeye ihtiyaç duyarlar. Çocuğunuza duyduğunuz sevgiyi göstermekten çekinmeyin
*Baba tarafından yapılan yorumlar ve geri bildirimlerin çocuğun benlik algısı üzerindeki etkisi çok büyüktür. Özgüven ve olumlu benlik algısı çocuğun yakın çevresinden aldığı sözel ve sözel olmayan mesajlarla şekillenir.
*Çocuğunuz hata yaptığında, önce yanlış davranışını tanımlayın, daha sonra beklediğini, doğru davranışı belirtin, uyguladığında başarısını övün, benzer hataları tekrarladığında davranışının sonucunu yaşamasına izin verin.
*Olumsuz eleştirinizi çocuğunuzun kişiliği ile ilgili değil davranış ile ilgi olduğuna dikkat ederek ifade edin. "Ne kadar beceriksizsin, bir bardağı taşıyamadın demek yerine, suyu dökmeden taşımak için iki elinle taşımalısın gibi"
*Gün içinde birlikte olmak için kısa da olsa mutlaka zaman ayırmaya çalışın.
*Baba-oğul, baba-kız olarak etkinliklere katılın (sinemaya gitmek, alışveriş yapmak, bisiklete binmek, tamir yapmak, top oynamak, yüzmek, kitap okumak vb)
*Söylediklerinizden çok davranışlarınızla çocuğunuza örnek olduğunuzu unutmayın. Çocuklar güçlü gözlemcilerdir ve unutmazlar...

Hiç kimse iyi baba olarak doğmaz. İyi baba olmak sabır, sevgi, araştırma ve bilgi işidir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuğun Hayatında Babanın Rolü" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     3 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Burcu BAŞOĞLU KUNDAK Fotoğraf
Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'ın Yazıları
► Çocuk Eğitiminde Babanın Rolü Psk.Dnş.Evrim Alkış DEMİREL
► Çocuk Gelişiminde Babanın Rolü Psk.Gülçin DÖNMEZ FİDAN
► Çocuk Gelişiminde Babanın Rolü Nedir? Psk.Zeynep CANBAŞ ÖZMEN
► Sınav Başarısında Anne-Babanın Rolü Psk.Dnş.Adnan DEMİRCİ
► Okul Korkusu ve Anne-Babanın Rolü Psk.Şeyda BOYBEYİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Çocuğun Hayatında Babanın Rolü' başlığıyla benzeşen toplam 29 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Okuduğumu Anlayamıyorum Aralık 2021
► Oyun Terapisi Nedir? Aralık 2021
► Ayrılık Kaygısı Aralık 2021
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


06:55
Top