Çocuk Resimlerinin Psikolojik Analizi
Çocuklar sözle ifade edemedikleri duygu, düşünce ve davranışlarını resim yaparak anlatma eğiliminde olurlar. Çocuğun iç dünyasını anlayabilmek için çizdikleri resimlerdeki detaylara dikkat etmek bu açıdan çok önemlidir. Çocuk resimleri iç dünyalarını anlamada tek başına yeterli değildir. Her zaman onu anlamak için yaşantısını dikkatle gözlemeli, sözel ifadeleri ilgiyle dinlenmeli, aile yapısı iyi bilinmelidir. Tek bir resimden yorum yapmak bize doğru sonuçlar vermeyebilir. Çocuğun çizdiği birçok resmi değerlendirmek sık sık yaptığı benzer çizimlere dikkat etmek onu daha sağlıklı anlayabilmemizi sağlar. Çocuğun yaratıcılığını korumak ve düşüncelerini kağıda özgün bir şekilde aktarabilmesini sağlamak için, nasıl çizim yapması gerektiğine ilişkin direktifler verilmemelidir.
Çocuk resimlerinde karalama dönemi ve çizgilerin anlamları(2-4 yaş)
Çocuklar genelde 18.aydan itibaren karalama yapmaya başlarlar. 2-3 yaş çocuğu yumurta biçimi yuvarlak daireler çizebilir. Yuvarlak çizimler ana rahmini sembolize eder. Bunu çizen çocuk nasıl ana rahmindeki koruma altında ise, şimdi de anne korumasında olduğunu farkında demektir. Çocuk 4-5 yaşına geldiği halde hala yumurta biçiminde daireler resimlerinde göze çarpıyorsa çocuğun kendini güvende hissetmediği, korunmak isteği, kardeş kıskançlığı yaşadığı ya da duygusal olarak ihmal edildiği anlamına gelebilir.
Sarmal çizimler ya da spiral gibi olan çizim örnekleri çocuğun bağımsız kişiliğe doğru adım atmak isteğini gösterir. Bu tarz çizimler 3-4 yaş çocuğunda görülmektedir.
Mahler’e göre güneş çiziminden çıkan ışınlar anneden ayrılma isteğini sembolize eder.
3-4 yaşındaki bir çocuk resimlerinde sık sık balon, kuş veya uçak yapıyorsa çocuk aileye bağlı olmak istemiyor, baskıdan sıkılmış ve kendi kararlarını kısmen kendi vermek istiyor olabilir. İpli balon çizimleri küçük çizilmişse spermi sembolize eder. Çocuğun rakipleriyle yarışa girme, başarılı olma isteğini ifade eder. Çocuğun resimdeki bir figürü diğerlerinden büyük çizmesi o figüre verdiği önemi gösterir. Çocukların resimlerinde kullandıkları silik ve kesik çizgiler hassas, kırılgan kişilik yapısıyla ilişkili olabilir. Tam tersi olarak bastırılan kalın çizgiler çocukta saldırgan dürtülerin ve stresli ruh haline sahip olduğunu gösterebilir.
İnsan figürünün detayları ve anlamları
Kafa: Kafanın normalden büyük çizilmesi sosyal iletişimde yetersizlik ve kendini yaşıtlarında geri görmenin belirtisi olurken, normalde küçük çizilen kafa arkadaş edinmede zorluk çeken içe kapanık çocuklarda görülür.
Ağız: Kalın çizgilerle çizilmiş dişlerin göründüğü açık ve büyük bir ağız ise, insanlarla konuşma isteğini ya da çocuğun saldırganlık dürtülerini göstermek isteğini sembolize etmiş olabilir. Kapalı, çizgi halinde çizilmiş bir ağız ise çocuğun insanlarla iletişim kurmaktan çekindiğini, eleştirilme korkusunu gösteriyor olabilir. Aynı zamanda zorla yemek yedirilen çocuklarda ağzı küçük çizme eğiliminde olabiliyorlar.
Gözler: Belirgin, iri çizilen gözler; çocuğun meraklı, araştırmacı, gözlemci olduğunu; Sağa, sola bakan gözler utangaçlığı ve özgüven eksikliğini gösteriyor olabilir. Gözü nokta ile gösteren ya da göz bebeği çizmeyen çocuklarda öğrenme güçlüğü görülebilmektedir.
Burun: Ben algısı ve özgüveni sembolize eder. Burun çok küçük çizen ya da çizmeyen çocuklarda özgüven eksikliği olabilir. Dikkat çekici çizilen bir burun ise çocuğun cinsel gelişimin ağırlık kazandığı bir dönemde olduğunu gösteriyor olabilir.
Kulaklar: Sık eleştirilen, azar işiten çocuklar duymak istemediği için kulakları çizmeyi atlayabilir.
Çene: Büyük çizilen bir çene çocuğun başkalarına güvenme ihtiyacı içinde olduğunu gösteriyor olabilir.
Boyun: Boynun kalın çizilmesi ya da hiç çizilmemesi çocuğun öfkesinde problem yaşadığını, sabırsız olduğunu ve kendi başına karar verme yeteneğinin gelişemediğini gösteriyor olabilir. İnce, uzun çizilen boyun ise çocuğun istek ve arzularını sürekli bastırma eğiliminde olduğunu gösterir.
Omuzlar ve gövde: Yuvarlak çizilen hatlar çocuğun uyumlu, geçimli olabileceğini gösterirken; köşeli sert vücut hatları saldırgan dürtülerin varlığına bir işaret olabilir.
Kollar: İki yana açılan uzun kollar yakın insan ilişkileri kurma ve güçlü olma isteğini; gövdeye bitişik çizilen kollar çocuğun insan ilişkilerinde güçlük çektiğini; Kolsuz çizilen insan çizimleri ise ebeveynin tarafından çocuğa yeterince ilgi gösterilmediğini gösteriyor olabilir.
Eller: Ellerin çok büyük çizilmesi çocuğun dış dünyadan saldırganlık gördüğü ya da saldırgan davrandığı anlamına geliyor olabilir. Ellerin çizilmemesi ya da küçük çizilmesi özgüven eksikliğini, utangaçlığı gösteriyor olabilir.
Bacaklar ve ayaklar: Bacakların çizilmemesi kişinin var olmak için başkalarının desteğine ihtiyacı olduğunu işaret edebilir. Çok zayıf ayaklar aileye bağımlılığı ve öz güven eksikliğini işaret ederken, kalın çizgilerle yuvarlak ve oval çizilen ayaklar özgüveni, sorumlu ve bağımsız kişiliği işaret edebilir. Ayakların olduğundan büyük çizilmesi abartılmış özgüveni gösteriyor olabilir. İki ayrı yöne bakan ayaklar çocuğun büyümekle çocuk kalmak arasında kararsızlık, tereddüt yaşadığını gösterir. Sola dönük çizilen ayaklar hedef belirlemenin sağa dönük ayaklar ise çocuğun geçmişe dönük yaşadığını gösterir.
Göbek: Göbek çizimi okul çağına kadar olan çocuğun benmerkezci kişiliğini temsil etmektedir. Çocuk kendisini dünyanın merkezinde görür.
Ağaç çizimlerinin detaylı yorumu
Boyut: Çizilen ağacın kağıt üstünde kapladığı alan genişse ve kağıtta yer kalmamışsa bu durum genelde çocuğun kendini ne kadar çok merkezde gördüğünü kendine çok fazla değer vererek başkalarının duygu ve düşüncelerini daha az önemsediğini gösterebilir. Tam tersi olarak ağaç kağıdın küçük bir kısmını kaplıyorsa bu da çocuğun özgüven eksikliğini, kendine az değer verdiğini gösteriyor olabilir.
Kökler: Resimde kökler yoksa duygusal bir bozukluktan ve bir kişilik probleminden bahsedilebilir. Kök çizmeyi atlayan çocuklar daha içe kapanık olma eğilimi gösterebilir. Köklerin zayıf çizildiği durumlarda ise çocuğun öfke kontrol problemi yaşadığını söyleyebiliriz. Köklerin birbiriyle çatıştığı, karışık çizilen çizimlerde ise çocuğun huzursuz olduğunu, duyguları konusunda kafasının karıştığı, karar vermede zorluk çektiğini söyleyebiliriz. Köklerin olmamasıda aileye bağımlılığı ve özgüven eksikliğini gösteriyor olabilir.
Gövde: Gövde benliği ifade eder. Ağacın diğer bölümlere göre daha ince, zayıf olması çocuğun ne kadar hassas olduğunu ve dış etmenlerden hemen etkilediğini, kendini baskı halinde hissettiğini gösterebilir. Çok geniş bir gövde ise yoğun dürtüsel ve kendini kontrol edemeyen yapıyı gösterir. Çocuk diğer bireylerin alanlarına saygı duymuyordur. Kendi benliğini herkesten daha önemli görmeye eğilimlidir. Gövde boyutu normal olduğunda çocuğun kendi içinde bir denge kurabildiğini ifade eder. Gövde de çizilen oyuklar, çizikler çocuğun travmalarını, içsel korkularının olduğunu gösteriyor olabilir.
Konum: Ağaç resminin sağda olması gelecek planları veya kaygıları üzerinde yoğunlaşan kişiyi ifade eder. Burada çocuğun hareketli, sabırsız olduğu söylenebilir.
Çizilen ağacın resmi ortalaması çocuğun farkındalığını, varolduğu halinden memnuniyet duyduğunu, gözlem yeteneğini simgeler. Ağacın kağıdın solunda çizilmesi
çocuğun geçmişin etkisini yoğun hissettiğini anneye bağlılığın devam ettiğini gösterebilir.
Dallar: Dallar genellikle çevreyle olan ilişkiyi sembolize eder. Büyük çizilen dallar bencil ve benmerkezciliği temsil ediyor olabilir. Dalları olmayan ağaç ise çocukta öğrenme güçlüğü olabileceğini yaşının gerektirdiği sorumluluk bilincine ulaşmadığını gösterebilir. Dağınık ve çubuk şeklinde dallar, katı, inatçı, bazı durumlara meydan okuyan sinirli bir yapının dışa vurumudur. Spiral şeklinde sarmal dallar ise iletişim yönü kuvvetli, zorluklar karşısında esneyebilen, uyumlu, görsel zevkleri olan, hassas kişileri gösterir. Meyveleri olan ağaç; başarı, yardımlaşma ve üretkenlik anlamına gelebilir. Ağaçta bol meyve çizilmesi çocuğun gelecek hedefleri olduğu aynı zamanda geleceğe dair umut taşıdığını gösterebilir.
Aile resimleriyle ilgili özellikler
•Aile üyelerinden birinin büyük çizilmesi, ailede onun sözünün geçtiğini ve çocuğun ondan çekindiğini gösteriyor olabilir.
•Aile üyelerinden birinin eksik çizilmesi ya da küçük çizmesi çocuğun onunla problemi olduğunu, onu kıskandığını, onu sevmediğini gösteriyor olabilir.
•Özenle boyanan kişi çocuğun en çok değer verdiği kişi olurken, olumsuz duygular hissettiği kişileri çocuk siyaha boyayabilir.
•Çocuk resimde kendini aile resmine dahil etmiyorsa aile tarafından değer görmediğini gösterirken, kendini diğer aile bireylerinden büyük çizdiğinde bu çocuğun ebeveynleri tarafından kişiliklerinin değer görülmeye ihtiyacı olduğunu gösterir.
Ev çizimlerinin detaylı yorumu
Ev çizimlerini doğru yorumladığımızda dış gerçeklikle çocuğun iç dünyası arasında önemli bir ilişkisi vardır. Çatılı ev genelde güvenli bir sığınağı temsil eder. Çatının silik ya da eğik çizilmesi anne,baba, çocuk arası ilişkilerin belirsiz, düzensiz olduğunu gösterir. Çatıların genelde üçgen çizilmesinin sebebi anne,baba ve çocuk arasındaki ilişkiyi sembolize etmesidir. Mutlu evlerin çatısı genellikle kırmızı olur. Tüten bacaları vardır. Mutsuz evlerin çatısıda genellikle siyah olur. Penceresiz çizilen evler ailenin kendi içinde kapalı olduğunu dış dünyayla iletişimlerinin zayıf olduğunu gösterir. Dış dünya ile ilişkisi sınırlı ilişkisi olan evlerin kapıları küçüktür. Dünya ile ilişkisi iyi olan evlerin dış kapıları geniş ve tokmaklıdır.
Çocuk resimlerinde karalama dönemi ve çizgilerin anlamları(2-4 yaş)
Çocuklar genelde 18.aydan itibaren karalama yapmaya başlarlar. 2-3 yaş çocuğu yumurta biçimi yuvarlak daireler çizebilir. Yuvarlak çizimler ana rahmini sembolize eder. Bunu çizen çocuk nasıl ana rahmindeki koruma altında ise, şimdi de anne korumasında olduğunu farkında demektir. Çocuk 4-5 yaşına geldiği halde hala yumurta biçiminde daireler resimlerinde göze çarpıyorsa çocuğun kendini güvende hissetmediği, korunmak isteği, kardeş kıskançlığı yaşadığı ya da duygusal olarak ihmal edildiği anlamına gelebilir.
Sarmal çizimler ya da spiral gibi olan çizim örnekleri çocuğun bağımsız kişiliğe doğru adım atmak isteğini gösterir. Bu tarz çizimler 3-4 yaş çocuğunda görülmektedir.
Mahler’e göre güneş çiziminden çıkan ışınlar anneden ayrılma isteğini sembolize eder.
3-4 yaşındaki bir çocuk resimlerinde sık sık balon, kuş veya uçak yapıyorsa çocuk aileye bağlı olmak istemiyor, baskıdan sıkılmış ve kendi kararlarını kısmen kendi vermek istiyor olabilir. İpli balon çizimleri küçük çizilmişse spermi sembolize eder. Çocuğun rakipleriyle yarışa girme, başarılı olma isteğini ifade eder. Çocuğun resimdeki bir figürü diğerlerinden büyük çizmesi o figüre verdiği önemi gösterir. Çocukların resimlerinde kullandıkları silik ve kesik çizgiler hassas, kırılgan kişilik yapısıyla ilişkili olabilir. Tam tersi olarak bastırılan kalın çizgiler çocukta saldırgan dürtülerin ve stresli ruh haline sahip olduğunu gösterebilir.
İnsan figürünün detayları ve anlamları
Kafa: Kafanın normalden büyük çizilmesi sosyal iletişimde yetersizlik ve kendini yaşıtlarında geri görmenin belirtisi olurken, normalde küçük çizilen kafa arkadaş edinmede zorluk çeken içe kapanık çocuklarda görülür.
Ağız: Kalın çizgilerle çizilmiş dişlerin göründüğü açık ve büyük bir ağız ise, insanlarla konuşma isteğini ya da çocuğun saldırganlık dürtülerini göstermek isteğini sembolize etmiş olabilir. Kapalı, çizgi halinde çizilmiş bir ağız ise çocuğun insanlarla iletişim kurmaktan çekindiğini, eleştirilme korkusunu gösteriyor olabilir. Aynı zamanda zorla yemek yedirilen çocuklarda ağzı küçük çizme eğiliminde olabiliyorlar.
Gözler: Belirgin, iri çizilen gözler; çocuğun meraklı, araştırmacı, gözlemci olduğunu; Sağa, sola bakan gözler utangaçlığı ve özgüven eksikliğini gösteriyor olabilir. Gözü nokta ile gösteren ya da göz bebeği çizmeyen çocuklarda öğrenme güçlüğü görülebilmektedir.
Burun: Ben algısı ve özgüveni sembolize eder. Burun çok küçük çizen ya da çizmeyen çocuklarda özgüven eksikliği olabilir. Dikkat çekici çizilen bir burun ise çocuğun cinsel gelişimin ağırlık kazandığı bir dönemde olduğunu gösteriyor olabilir.
Kulaklar: Sık eleştirilen, azar işiten çocuklar duymak istemediği için kulakları çizmeyi atlayabilir.
Çene: Büyük çizilen bir çene çocuğun başkalarına güvenme ihtiyacı içinde olduğunu gösteriyor olabilir.
Boyun: Boynun kalın çizilmesi ya da hiç çizilmemesi çocuğun öfkesinde problem yaşadığını, sabırsız olduğunu ve kendi başına karar verme yeteneğinin gelişemediğini gösteriyor olabilir. İnce, uzun çizilen boyun ise çocuğun istek ve arzularını sürekli bastırma eğiliminde olduğunu gösterir.
Omuzlar ve gövde: Yuvarlak çizilen hatlar çocuğun uyumlu, geçimli olabileceğini gösterirken; köşeli sert vücut hatları saldırgan dürtülerin varlığına bir işaret olabilir.
Kollar: İki yana açılan uzun kollar yakın insan ilişkileri kurma ve güçlü olma isteğini; gövdeye bitişik çizilen kollar çocuğun insan ilişkilerinde güçlük çektiğini; Kolsuz çizilen insan çizimleri ise ebeveynin tarafından çocuğa yeterince ilgi gösterilmediğini gösteriyor olabilir.
Eller: Ellerin çok büyük çizilmesi çocuğun dış dünyadan saldırganlık gördüğü ya da saldırgan davrandığı anlamına geliyor olabilir. Ellerin çizilmemesi ya da küçük çizilmesi özgüven eksikliğini, utangaçlığı gösteriyor olabilir.
Bacaklar ve ayaklar: Bacakların çizilmemesi kişinin var olmak için başkalarının desteğine ihtiyacı olduğunu işaret edebilir. Çok zayıf ayaklar aileye bağımlılığı ve öz güven eksikliğini işaret ederken, kalın çizgilerle yuvarlak ve oval çizilen ayaklar özgüveni, sorumlu ve bağımsız kişiliği işaret edebilir. Ayakların olduğundan büyük çizilmesi abartılmış özgüveni gösteriyor olabilir. İki ayrı yöne bakan ayaklar çocuğun büyümekle çocuk kalmak arasında kararsızlık, tereddüt yaşadığını gösterir. Sola dönük çizilen ayaklar hedef belirlemenin sağa dönük ayaklar ise çocuğun geçmişe dönük yaşadığını gösterir.
Göbek: Göbek çizimi okul çağına kadar olan çocuğun benmerkezci kişiliğini temsil etmektedir. Çocuk kendisini dünyanın merkezinde görür.
Ağaç çizimlerinin detaylı yorumu
Boyut: Çizilen ağacın kağıt üstünde kapladığı alan genişse ve kağıtta yer kalmamışsa bu durum genelde çocuğun kendini ne kadar çok merkezde gördüğünü kendine çok fazla değer vererek başkalarının duygu ve düşüncelerini daha az önemsediğini gösterebilir. Tam tersi olarak ağaç kağıdın küçük bir kısmını kaplıyorsa bu da çocuğun özgüven eksikliğini, kendine az değer verdiğini gösteriyor olabilir.
Kökler: Resimde kökler yoksa duygusal bir bozukluktan ve bir kişilik probleminden bahsedilebilir. Kök çizmeyi atlayan çocuklar daha içe kapanık olma eğilimi gösterebilir. Köklerin zayıf çizildiği durumlarda ise çocuğun öfke kontrol problemi yaşadığını söyleyebiliriz. Köklerin birbiriyle çatıştığı, karışık çizilen çizimlerde ise çocuğun huzursuz olduğunu, duyguları konusunda kafasının karıştığı, karar vermede zorluk çektiğini söyleyebiliriz. Köklerin olmamasıda aileye bağımlılığı ve özgüven eksikliğini gösteriyor olabilir.
Gövde: Gövde benliği ifade eder. Ağacın diğer bölümlere göre daha ince, zayıf olması çocuğun ne kadar hassas olduğunu ve dış etmenlerden hemen etkilediğini, kendini baskı halinde hissettiğini gösterebilir. Çok geniş bir gövde ise yoğun dürtüsel ve kendini kontrol edemeyen yapıyı gösterir. Çocuk diğer bireylerin alanlarına saygı duymuyordur. Kendi benliğini herkesten daha önemli görmeye eğilimlidir. Gövde boyutu normal olduğunda çocuğun kendi içinde bir denge kurabildiğini ifade eder. Gövde de çizilen oyuklar, çizikler çocuğun travmalarını, içsel korkularının olduğunu gösteriyor olabilir.
Konum: Ağaç resminin sağda olması gelecek planları veya kaygıları üzerinde yoğunlaşan kişiyi ifade eder. Burada çocuğun hareketli, sabırsız olduğu söylenebilir.
Çizilen ağacın resmi ortalaması çocuğun farkındalığını, varolduğu halinden memnuniyet duyduğunu, gözlem yeteneğini simgeler. Ağacın kağıdın solunda çizilmesi
çocuğun geçmişin etkisini yoğun hissettiğini anneye bağlılığın devam ettiğini gösterebilir.
Dallar: Dallar genellikle çevreyle olan ilişkiyi sembolize eder. Büyük çizilen dallar bencil ve benmerkezciliği temsil ediyor olabilir. Dalları olmayan ağaç ise çocukta öğrenme güçlüğü olabileceğini yaşının gerektirdiği sorumluluk bilincine ulaşmadığını gösterebilir. Dağınık ve çubuk şeklinde dallar, katı, inatçı, bazı durumlara meydan okuyan sinirli bir yapının dışa vurumudur. Spiral şeklinde sarmal dallar ise iletişim yönü kuvvetli, zorluklar karşısında esneyebilen, uyumlu, görsel zevkleri olan, hassas kişileri gösterir. Meyveleri olan ağaç; başarı, yardımlaşma ve üretkenlik anlamına gelebilir. Ağaçta bol meyve çizilmesi çocuğun gelecek hedefleri olduğu aynı zamanda geleceğe dair umut taşıdığını gösterebilir.
Aile resimleriyle ilgili özellikler
•Aile üyelerinden birinin büyük çizilmesi, ailede onun sözünün geçtiğini ve çocuğun ondan çekindiğini gösteriyor olabilir.
•Aile üyelerinden birinin eksik çizilmesi ya da küçük çizmesi çocuğun onunla problemi olduğunu, onu kıskandığını, onu sevmediğini gösteriyor olabilir.
•Özenle boyanan kişi çocuğun en çok değer verdiği kişi olurken, olumsuz duygular hissettiği kişileri çocuk siyaha boyayabilir.
•Çocuk resimde kendini aile resmine dahil etmiyorsa aile tarafından değer görmediğini gösterirken, kendini diğer aile bireylerinden büyük çizdiğinde bu çocuğun ebeveynleri tarafından kişiliklerinin değer görülmeye ihtiyacı olduğunu gösterir.
Ev çizimlerinin detaylı yorumu
Ev çizimlerini doğru yorumladığımızda dış gerçeklikle çocuğun iç dünyası arasında önemli bir ilişkisi vardır. Çatılı ev genelde güvenli bir sığınağı temsil eder. Çatının silik ya da eğik çizilmesi anne,baba, çocuk arası ilişkilerin belirsiz, düzensiz olduğunu gösterir. Çatıların genelde üçgen çizilmesinin sebebi anne,baba ve çocuk arasındaki ilişkiyi sembolize etmesidir. Mutlu evlerin çatısı genellikle kırmızı olur. Tüten bacaları vardır. Mutsuz evlerin çatısıda genellikle siyah olur. Penceresiz çizilen evler ailenin kendi içinde kapalı olduğunu dış dünyayla iletişimlerinin zayıf olduğunu gösterir. Dış dünya ile ilişkisi sınırlı ilişkisi olan evlerin kapıları küçüktür. Dünya ile ilişkisi iyi olan evlerin dış kapıları geniş ve tokmaklıdır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuk Resimlerinin Psikolojik Analizi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dilara ZEYBEK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dilara ZEYBEK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
