Zeka ve Gelişim Testleri ve Okul Öncesi Eğitimin Önemi
Okul öncesi bir eğitim kurumuna devam eden çocuğun bilişsel gelişiminin,böyle bir şansı olmayan akranlarına göre kesin olarak daha ileride olduğu biliniyor.Yine yapılan araştırmaların ortaya koyduğu sonuçlara göre böyle bir eğitim kurumuna devam eden çocuklar hem zihinsel hem de psikolojik olarak çevresiyle uyum içinde yaşayan bireyler olark yetişiyorlar.Üstelik fiziksel olarak da akranlarına göre daha güçlüler.Bu fiziksel olarak güçlü ve dayanıklı olma konusu oldukça ilginç.Genellikle aileler çok sık hasta olacakları korkusuyla çocuklarını topluca yaşanılan ortamlara sokmaktan çekinirler .Oysa bu tür okul gibi ortamlar bu açıdan çok önemli bir işleve sahiptirler.Çocuklar okula başladıklarında evet,çok sık hastalanırlar ama bu hastalıklara karşı da direnç kazanırlar.İlk okula başlayana kadar vücut bu savunma mekanizmalarını oluşturur ve aslında pek çok çocuk hastalığını bu yaşlarda geçirmiş olurlar.Dolayısıyla da ciddi olarak eğitim hayatları başladığında bu tür çocuk hastalıkları nedeniyle uzun sürelerle okuldan uzak kalmak gibi bir sıkıntı yaşamazlar.okul öncesi eğitimin çok fark edilmeyen böyle bir yararı daha vardır.
Günümüzde, özellikle büyük şehirlerde ailelerin daha bilinçli davrandıklarını ve çocuklarını ilkokul yaşı olan 6’yı beklemeden kreş,yuva ve anaokulu düzeyindeki kurumlara gönderdikleri görüyoruz.Bu eğitimin çocukların gelişimine olan katkıları yadsınamaz.Önerimiz bir çocuğun çok zorunlu şartlar olmadığı sürece en az 3 yaşına kadar annesinin yanında kalmasıdır.3 yaşından sonra önce yarım günlük oyun gruplarıyla başlayarak bir eğitim kurumuna devam etmesini sağlamak ve 4 yaş civarı tam güne geçmek çocuğun uyumunu kolaylaştırması bakımından önemlidir.
Bilindiği gibi okul,bir çocuğun ailesi dışındaki ilk toplumsal ve sosyal çevresidir. Bu çevrede öğreneceği yeni bilgiler ve kazanımlarla çocuk yetişkin yaşlarda karşılaşacağı sorunları çözme becerisi de kazanacak ve kendisine özgü başa çıkma yöntemleri geliştirecektir.
Üstelik okul öncesi eğitim alması bir çocuğun okul sendromu olarak bilinen ve pek çok çocuğun sıkıntı yaşamasına neden olan bazı sorunları yaşamadan okul hayatına geçiş yapmasını kolaylaştıracaktır.Okul öncesi eğitim süreci boyunca bir çocuk motor ve ince kas gelişimi olarak oyun etkinlikleriyle beraber yavaş yavaş kalem tutmayı,makas kullanmayı,bilinçli olarak resimler çizmeyi öğrenecek ve ayrıca sosyal bir varlık olmanın bilincine de sahip olacaktır.
Psikolojik olarak da arkadaşlarıyla paylaşmayı,uyum içinde ve beraber hareket etmeyi,karar almayı,sorunlara çözüm üretmeyi,muhakeme yapmayı ve kendisi olmayı öğrenecektir.İşte bütün bu faydaları nedeniyle son yıllarda eğitim konusunda yapılan her vurgu ‘7 çok geç’ sloganıyla verilir.Gerçekten de 7 çok geçtir ve bir çocuğa ne verilecekse ilk çocukluk dönemi olan 0-6 yaşlar arası verilmelidir.Bilindiği gibi insan beyninin gelişiminin yaklaşık olarak % 80’lik bölümü de 6 yaşa kadar tamamlanmaktadır.Durum bu kadar önemlidir ve okul öncesi eğitim çok ciddiye alınmalıdır.
Okul öncesi eğitim çocuğun zekasını da doğrudan doğruya etkileyen bir süreç olduğundan bu dönemi özellikle önemsemek gerekiyor.Aynı zamanda çocuklardaki farklılıkların net olarak ortaya çıktığı okul öncesi dönem, çocuklardaki zeka durumunu saptayarak yetenekleri ve ilgileri doğrultusunda onları sağlıklı yönlendirmemize de ışık tutması açısından da ayrıca önemlidir.
Anne babaların en çok ihtiyaç duyduğu ve bilmek istediği testleri açıklamakta da fayda var.
Testler Zeka ve Gelişim Testleri olarak iki bölüm halinde tanımlanıyor:
GELİŞİM TESTLERİ
AGTE Gelişim Testi (0-6 yaş)
Farklı yaş aralıklarında bulunan çocukların zihinsel gelişimlerinin yaşına göre ne düzeyde olduğunun tespit etmek amacıyla kullanılan testlerden biri de Ankara Gelişim Tarama Envanteri'dir.
Toplam 154 madde ve 4 alt testten oluşur.
• Dil-Bilişsel
• Sosyal Beceri-Özbakım
• İnce Motor-Kaba Motor gibi becerileri ölçmek amacıyla çocuğun yaşına uygun sorularla başlayan bir tarama ve tanıma testidir.Temel olarak çocuğu yetiştiren kişiye uygulanır.
Çocuğun genel gelişim düzeyi hakkında doğru bilgilere ulaşmamızı sağlayan kapsamlı bir testtir.
DENVER II Gelişim Testi (0-6 yaş)
Çocuklardaki gelişim düzeylerini ya da varsa gerilikleri ve bozuklukları saptamak ve
belirlemek amacıyla uygulanan bir testtir.Çocuğa bakan kişinin de teste katılımı ve
bazı soruları yanıtlaması gerekmektedir.
Denver bir zeka testi olarak düşünülmemelidir. Çocuğun gelişimsel düzyindeki
becerilerini akranlarıyla karşılaştırma imkanı verir.Muhtemel gerilikler ya da kuşkulu
durumlar hakkında önemli ipuçlarına ulaşmamızı sağlar.
Test toplam 116 maddeden oluşur ve
• Kişisel-Sosyal
• İnce Motor
• Kaba Motor
• Dil alanlarını tarayan alt testleri vardır.
Testin uygulmasında yönergeler dikkatle takip edilmelidir.
METROPOLİTAN Okul Olgunluğu Testi (4-6yaş)
Çocukların okula,okulun gerektirdiği kurallara ve öğrenmeye hazır olup olmadığını saptamak amacıyla yapılan bir testtir.Okula hazırlıkta olması gereken fizyolojik çevresel ve zihinsel faktörleri değerlendirmekte kullanılır.
Test:
• Kelime Anlama
• Cümleler
• Genel Bilgi
• Eşleştirme
• Sayılar
• Kopya Etme gibi 6 alt test ve toplam 100 maddeden oluşur.
Testin sonucunda çocuğun okul için gereken olgunluğa ne ölçüde hazır olduğu ve düzeyiyle ilgili sağlıklı veriler elde edilmektedir.
PEABODY Resim Kelime Testi (2-12 yaş)
Çocuklardaki dil gelişimini ölçmekte kullanılan bir testtir.
Çocuklardaki alıcı dil gelişimi döneminde ailenin yaklaşımı çok önemlidir.Çocukla konuşurken her nesnenin ve varlığın ismi tam olarak söylenmeli ve zengin bir kelime dağarcığı kullanarak konuşulmalıdır.
Çocuğa bazı resimli kartlar gösterilir ve ismi söylenen objeyi göstermesi istenir. Resimler gösterilirken ismini söylemesini istediğimiz kelime hakkında ipucu verilmez. Gösterilen resimler içinde bildiği her kelime için puan verilir.Peş peşe 6 yanlış cevapta test bırakılır.Çocuğun sahip olduğu kelime dağarcığı hakkında bilgi
sahibi olmamızı sağlar.
Testin uygulamasında 8 yaş öncesi ve 8 yaş sonrası olmak üzere iki farklı boyut vardır.
BENDER – GESTALT Görsel Motor Algılama Testi (5.5 -11 yaş)
Görsel motor algılamaya yönelik uygulanan bir testtir.Beyindeki bozuklukları,
hasarları ve kişilik bozulmalarını saptamaya yönelik önemli veriler elde etmemizi sağlar.
Test 9 ayrı geometrik şekilden oluşmaktadır.Çocuktan kendisine gösterilen bu şekilleri aynı biçimde çizmesi istenir. Çocuğun gördüğü şekille çizdiği şekil arasında belirgin farklılıklar olmaması beklenir.Çocuğun çizdiği desenlerde ters çizimler,şeklin
döndürülmesi,eksik çizilmesi ya da diğer şekille bütünleştirilmesi farklı anlamlar ifade
eder ve puanlamada bu farklılıklar belirleyicidir.
BİR İNSAN ÇİZ (Her yaş için)
Kişinin çizdiği insan figüründen yola çıkarak ve çizim sırasındaki vurgu,detay, unutmuşluk durumlarını değerlendirerek bireye yönelik bir takım bilgilere ulaşmayı hedefler.Uygulaması kolay bir testtir.
Özellikle çocuklarla çalışılırken renkli boya kalemleri ile beyaz bir kağıda çocuğun istediği resmi yapması sağlanır. Özellikle bir konuya yönlendirilmez ve serbest çalışması istenir.Bireyin çizdiği figür veya objeye yüklediği anlamlar ile resim çizerken kağıdı kullanış biçimine kadar her ayrıntı dikkate alınır ve yorumlanır.
BENTON Görsel Bellek Testi (8 yaş ve üzeri)
Üzerinde bazı geometrik şekillerin olduğu kartlarla uygulanan bir testtir.Göstermeli ve Çizimli olarak iki tip uygulaması vardır.Bireyin idrak,dikkat ve tespit hafızasıyla ilgili fonksiyonlarının düzeyini saptama amacıyla kullanılır.
Göstermeli Benton uygulamasında çocuğa kartlar tek tek gösterilir ve diğer dört şeklin arasından bulması istenir.Kartların gösterilmesi sırasında genellikle 10 saniye süreyle beklenir ve kart kaldırılır.Bireyin cevapları anında kaydedilir.Daha sonra cevaplar karşılaştırılarak yanıtlar puanlanır.
Çizimli Benton uygulamasında da aynı göstermeli yöntemde olduğu gibi kartlar tek tek gösterilir ve yine 10 saniye süre tanınır.Daha sonra kart kaldırılır ve bireyden gördüğü şekli çizmesi istenir.Çizilen şekiller hata puanı ya da doğru puan olarak
değerlendirilir.Puanlama tam anlamıyla kesin prensiplere dayanır ve objektiftir.
ZEKA TESTLERİ
WISC R zeka testi (6-16 yaş)
Günümüzde zeka ölçümünde yaygın olarak kullanılan ve güvenilir sonuçlar veren bir testtir.
6-16 yaşlar arasındaki çocukların ve gençlerin zeka düzeylerini ölçmekte kullanılır. Uygulama yaklaşık olarak 60 ile 90 dakika arasında bir süreyi kapsar.Bireyin sözel ve performans becerileriyle,düzeyini ölçen ve 12 alt testten oluşan WISC-R Zeka Testi genel olarak süreye bağlı bir testtir.
Sözel Testler:
• Genel Bilgi
• Benzerlikler
• Sözcük Dağarcığı
• Aritmetik
• Yargılama ve Sayı Dizisi Alt Testlerinden oluşmaktadır.
Performans Testleri ise:
• Resim Tamamlama
• Resim Düzenleme
• Parça Birleştirme
• Küplerle Desen
• Şifre ve Labirent Alt Testlerinden oluşur.
Testin sonucunda Sözel,Performans ve Genel olarak üç ayrı zeka puanı elde edilir. Sonuçların değerlendirilmesiyle bireyin yaşına göre zeka gelişimini ve zeka düzeyini saptamak mümkündür.
Bu test ile ayrıca;öğrenme güçlükleri,zeka geriliği ya da üstün zekalılık durumu tespit edilebilmektedir.
Bireyin ilgi alanlarının ne olduğu ve yetenekleri konusunda da ciddi verilere ulaştıran son derece gelişmiş ve güvenilir bir testtir.
GESSEL Gelişim Figürleri (1-6 yaş)
Okul öncesi dönemdeki çocuklara uygulanan bir testtir.Genellikle okul öncesi dönemde çocuğun zeka düzeyinin ölçülmesi çok sağlıklı sonuçlar vermeyebilir. Çocukların zeka gelişimlerinin en hızlı olduğu dönem de bu yaşlar arasındaki
dönemdir.Ancak 0-6 yaşlar arasında uygulanacak zeka testleri çocuğun gerçek zeka düzeyini doğru olarak saptamaktan uzaktır.Ancak çocuğun fiziksel ve biyolojik gelişiminin izlenmesi ve bulunduğu yaşa ait davranışları yapıp yapmadığı gibi
genel gelişim süreçlerinin incelenmesi ve çocuğun gelişiminin gerektirdiği davranışların belirlenmesi daha sağlıklı sonuçlara ulaşmamızı sağlar.Test yedi adet karttan oluşur. Çocuktan bu kartların üzerindeki şekilleri çizmesi istenir.Çizim adedi ve şekillerine
göre puan verilir.Test sonucunda çocuğun dikkat,görsel algı, görsel-motor koordinasyon, görsel hafıza ve küçük kas becerilerinin gelişimi hakkında bilgi sahibi olmak mümkündür.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Zeka ve Gelişim Testleri ve Okul Öncesi Eğitimin Önemi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Serap DUYGULU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Serap DUYGULU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
6 Beğeni 
Yazan Uzman
|
zeka testleri, gelişim testleri, çocuk ve zeka, üstün zeka, deha, dahi, dahi çocuklar, üstün zekalı çocuklar, benton görsel bellek testi, denver gelişim testi, bender gestalt görsel motor algılama testi, metropolitan okul olgunluğu testi, wisc-r zeka testi, peabody resim kelime testi, agte gelişim tarama envanteri, gessel gelişim figürleri, gessel
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
