Sinüzit ve Ameliyatı (Endoskopik Sinüs Cerrahisi)
Yüz kemikleri arasına yerleşmiş olan burun çevresindeki havalı boşlukların (sinüs) iç kısmındaki dokunun (mukoza) iltihaplanmasına sinüzit adı verilir. Sinüsler doğumdan itibaren gelişmeye başlarlar ve erişkin dönemde 4 farklı isimde adlandırılan sinüs olur. . Bütün bu sinüsler kendi doğal açıklıkları (delik), aracılığı ile burun içine açılırlar.
Burnun hemen yan taraflarında bulunan ve sinüslerin en büyüğü olan sinüs maksiler sinüstür. Burnun üst komşuluğunda, alın kemiği içinde bulunan frontal sinüstür. Geniz arka ve üst kısmı ile komşuluk yapan sinüs ise ulaşılması en zor havalı boşluktur, sfenoid sinüs adını alır. Göz iç kısmıyla burun kemiği arasına yerleşmiş çok sayıdaki küçük boşluktan ibaret bölümlere de etmoid sinüs denir
Sinüsler Neden İltihaplanır?
Sağlıklı çalışan bir burun ve sinüste iltihap oluşmaz. İltihaba yol açacak bakteri ve virüsler bu bölgede vardır ancak sinüsün kanallarını tıkayan ve çalışmasını bozan bir durum varsa sinüs iltihabı (sinüzit) gelişir. Bazen mantarlar da iltihap yapabilirler. Çoğunlukla nezle, grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben sinüzit gelişir. Geçirilen grip, nezle sonrası sinüslerin kanalları ve buruna açılan kapıları ödem nedeniyle kapanır ,sonuç olarak sinüs salgıları burun içine boşalamaz ve sinüsler havalanamaz.Bu durumda sinüs içerisinde iltihap başlar. Eğer kişide sinüs ağızlarının dolaylı olarak tıkanmasına neden olan ve havalanmayı bozan alerji, burun kemik eğriliği, et büyümesi, yabancı cisim, geniz eti gibi durumlar varsa zaman içinde tekrarlayan ataklar sonucunda kronik sinüzit gelişir. Özellikle çocukluk çağında sık geçirilen sinüzit atakları mevcutsa altta yatan ve bağışıklık sistemini etkileyen başka bir hastalık bu duruma neden olabilir, mutlaka araştırılmalıdır.
Sinüzit akut (ani başlayan) ve kronik (müzmin) olarak ikiye ayrılır. Akut sinüzit tedavi edildiğinde tamamen iyileşir. Ancak tedavisi iyi yapılmazsa ya da başka bir sebeple sinüs içi havalanma bozulmuşsa kronik sinüzit gelişir,tedavisi cerrahidir.
Sinüzit Şikayetleri Nelerdir ?
Akut ve kronik sinüzitte şikayetler birbirinden farklılık gösterir. Akut sinüzitte başağrısı şiddetlidir, yüz ağrısı, ve göz çevresinde ağrı şeklinde de olabilir, öne doğru eğilmekle artar.Burun tıkanıklığı, burun akıntısı,geniz akıntısı, ateş, ağız kokusu, koku duyusunda azalma ve hatta burun kanaması da olabilir.İnatçı geçmeyen öksürük hem akut hem de kronik sinüzitte olabilir. Kronik sinüzitte belirtiler daha hafif seyreder. Ağrı olmayabilir bile. Hastayı geniz akıntısı, boğaz ağrısı ve öksürük rahatsız eder. Ayrıca burun tıkanıklığı da olabilir.
Muayene Bulguları Nelerdir?
Sinüzitiniz olması durumunda eğer doktora başvurmuşsanız, gerek endoskopik gerekse normal KBB muayenenizde burun içinde iltihaplı akıntı,dokuların şiş olması ve geniz akıntısı saptanabilir. Genellikle tanıyı desteklemek için doktorunuz size sinüslere yönelik çekilen bazı özel filmler (Waters grafi) ve BT (Bilgisayarlı Tomografi) önerilebilir.
Bazen sizin muayene bulgularınıza göre akut sinüzit tanısını koyabiliriz ama çoğu zaman kesin tanı radyolojik olarak yani çekilen sinüs filmleriyle konulur. Ancak normal röntgen grafiler pratikte faydalı olmasına rağmen yanılma payları da daima mevcuttur. Bu nedenle özellikle tedaviye cevap vermeyen veya cerrahi bir müdahale düşünülen hastalarda bilgisayarlı tomografiyi mutlaka istiyoruz. Bilgisayarlı Tomografi hem sinüs hastalıkları hakkında hem de burun içini ilgilendiren patolojiler hakkında bize ayrıntılı bilgi verir.
Sinüzit Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Günümüzde her gün pek çok kişi sinüzit şikayetleri ile doktora başvurmakta ve tedavileri yapılmaktadır. Tedavi bazen ilaç bazen de ameliyat ile yapılmaktadır ancak uygun antibiyotik tedavisi yapılmayan ya da tedavisini aksatan hastalarda zaman içinde iltihabın yayılmasına bağlı olarak bazı komplikasyonlar gelişebilir. En sık görülen sinüzit komplikasyonu iltihabın göz çukuru içine yayılması ve göz çevresinde şişme,ağrı kızarıklıkla seyreden hatta körlüğü kadar gidebilen orbital selülit hastalığıdır.İltihap beyin zarına veya beyin içine yayılarak menenjit,abse oluşturabilir.kemik iltihapları meydana gelebilir.Bu nedenle tedaviye her zaman dikkat etmek ve bu durumların oluşma riskine karşı dikkatli olunmalıdır.
Sinüzit Oluşumunu Kolaylaştıran Durumlar Nelerdir?
Soğukta kalmak, saçları ıslatarak dışarıya çıkmak,çevre ısısı ve nem durumunun uygun olmaması,sigara dumanını,alerji sinüzit gelişimine dolaylı olarak neden oldukları için,sık sinüzit atağı geçiren biriyseniz hayat alışkanlıklarınızı düzenlerken bunlara dikkat etmelisiniz.
Sinüzit Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
Tedavide öncelikle bakterileri yok edecek ve aynı zamanda sinüslerin buruna açılan deliklerinin açılmasına yardımcı olacak ilaçları kullanmak esastır. Bakterilerin ortadan kaldırılmasını antibiyotiklerle sağlayabiliriz. Antibiyotik tedavisi en az 10 gün sürmelidir. Bu süre ihtiyaca göre uzatılabilir. Ayrıca sinüs kanallarının açılması için dekonjestan ilaçlarda tedaviye eklenebilir. Dekonjestan spreyler en çok 5 gün kullanılır. Alerji durumunda anti alerjik ilaçlardan da faydalanılır. Şayet durumunuz kronik sinüzit ile uyumluysa tedavi farklı şekillendirilir, yine önce ilaç tedavisi uygulanır ama şikayetler ve klinik durum gerilemiyorsa ameliyat kararı verilebilir. Burunda et veya kemik eğriliği olması durumunda ya da komplikasyon gelişmesi halinde sinüzit ameliyatı gerekir.
Ameliyat
Kronik sinüzit ameliyatları endoskop denilen ve burun içine sokulan kameralı sistem sayesinde rahat bir şekilde yapılmaktadır. Endoskopik sinüs cerrahisi denilen teknik sayesinde burun içi gibi dar ve karanlık bir yerde çalışmak kolaylaşmıştır. Bu sayede sinüzite yol açan asıl sorunlar tespit edilip düzeltiliyor. Bu ameliyat hem lokal hem de genel anestezi ile yapılabilir ama benim kişisel tercihim hasta konforu açısından genel anestezidir. Ameliyatta en önemli amaç, sinüs ağızlarının açılmasını sağlamak ve sinüslerin içini temizlemektir. Ameliyat burun içinden girilerek yapılmaktadır. Ancak bazı özel durumlarda maksiller sinüse girmek için dudak altından çalışmak gerekebilir. Sinüzit ameliyatı yapılırken burun içindeki et, kemik eğriliği gibi diğer hastalıklar da tedavi edilebilir.
Elbette her ameliyatta gelişebilecek bazı sorunlar vardır ki sinüzit ameliyatı da bunlara dahildir. Ameliyat ne kadar başarılı geçerse geçsin ameliyat esnasında ve ya ameliyat sonrası erken dönemde kanama görülebilir. Bazen ameliyatta çalışmayı engelleyecek, hatta ameliyatı sonlandırmayı gerektirebilecek (çok nadir de olsa ) kadar şiddetli olabilir. Tecrübesiz ellerde komplikasyonlar daha sık görülür. Sinüsler göz çukuru ile yakın komşuluk gösterdikleri için ameliyat sırasında göz çukuru çevresindeki yağ dokusu zedelenerek buradaki hassas (göz küresi ve görme siniri) yapılara zarar verilebilir. Beyin zarına travma yaratılırsa beyin sıvısının burun içine akması (BOSS fistülü) oluşabilir, beyne giden büyük damarlarda yaralanabilir.
Ameliyat Sonrası Dönem
Endoskopik sinüs ameliyatı sonrasında pansumanlar oldukça önem taşır. Düzenli olarak burun lavajı yapsanız da, burun içinde iyileşme döneminde oluşan kabukların belli aralıklarla temizlenmesi, ameliyatla açılmış olan sinüs deliklerinin tekrar kapanmaması için gereklidir. Uygun şeklide burun içinin temizlenmesi hastayı da oldukça rahatlatır. Her hekimin farklı yaklaşımı olmakla birlikte, şahsi tercihim sinüs tamponları alındıktan sonra ilk pansumanın 7.gün yapılması yönündedir.10. gün ve 14.gün de yapılan kontrollerden sonra hasta 3 ay boyunca belli aralıklarla görülmelidir ancak hastadan hastaya bu kontrol süreci değişiklik gösterir. Yani standart bir takvim yoktur.
Ameliyat sonrasında hastalarım genellikle sinüzitin tekrarlayıp tekrarlamayacağını soruyorlar. Çok haklılar çünkü çektikleri zahmetin karşılığında sağlık istiyorlar. Onlara cevabım daima gerçekçi oluyor. Yani endoskopik yöntemle yapılan başarılı bir ameliyat sonrasında sinüsler doğal yapılarına kavuşurlar ama bir daha hasta olmayacaklarının garantisi de asla yoktur. Normal bir insan da nasıl sinüzit gelişebilirse sizde de gelişme ihtimali vardır diyorum. Her zaman kendilerine dikkat etmelerini ve gerektiğinde KBB doktoruna gecikmeden başvurmalarını öneriyorum.
Burnun hemen yan taraflarında bulunan ve sinüslerin en büyüğü olan sinüs maksiler sinüstür. Burnun üst komşuluğunda, alın kemiği içinde bulunan frontal sinüstür. Geniz arka ve üst kısmı ile komşuluk yapan sinüs ise ulaşılması en zor havalı boşluktur, sfenoid sinüs adını alır. Göz iç kısmıyla burun kemiği arasına yerleşmiş çok sayıdaki küçük boşluktan ibaret bölümlere de etmoid sinüs denir
Sinüsler Neden İltihaplanır?
Sağlıklı çalışan bir burun ve sinüste iltihap oluşmaz. İltihaba yol açacak bakteri ve virüsler bu bölgede vardır ancak sinüsün kanallarını tıkayan ve çalışmasını bozan bir durum varsa sinüs iltihabı (sinüzit) gelişir. Bazen mantarlar da iltihap yapabilirler. Çoğunlukla nezle, grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben sinüzit gelişir. Geçirilen grip, nezle sonrası sinüslerin kanalları ve buruna açılan kapıları ödem nedeniyle kapanır ,sonuç olarak sinüs salgıları burun içine boşalamaz ve sinüsler havalanamaz.Bu durumda sinüs içerisinde iltihap başlar. Eğer kişide sinüs ağızlarının dolaylı olarak tıkanmasına neden olan ve havalanmayı bozan alerji, burun kemik eğriliği, et büyümesi, yabancı cisim, geniz eti gibi durumlar varsa zaman içinde tekrarlayan ataklar sonucunda kronik sinüzit gelişir. Özellikle çocukluk çağında sık geçirilen sinüzit atakları mevcutsa altta yatan ve bağışıklık sistemini etkileyen başka bir hastalık bu duruma neden olabilir, mutlaka araştırılmalıdır.
Sinüzit akut (ani başlayan) ve kronik (müzmin) olarak ikiye ayrılır. Akut sinüzit tedavi edildiğinde tamamen iyileşir. Ancak tedavisi iyi yapılmazsa ya da başka bir sebeple sinüs içi havalanma bozulmuşsa kronik sinüzit gelişir,tedavisi cerrahidir.
Sinüzit Şikayetleri Nelerdir ?
Akut ve kronik sinüzitte şikayetler birbirinden farklılık gösterir. Akut sinüzitte başağrısı şiddetlidir, yüz ağrısı, ve göz çevresinde ağrı şeklinde de olabilir, öne doğru eğilmekle artar.Burun tıkanıklığı, burun akıntısı,geniz akıntısı, ateş, ağız kokusu, koku duyusunda azalma ve hatta burun kanaması da olabilir.İnatçı geçmeyen öksürük hem akut hem de kronik sinüzitte olabilir. Kronik sinüzitte belirtiler daha hafif seyreder. Ağrı olmayabilir bile. Hastayı geniz akıntısı, boğaz ağrısı ve öksürük rahatsız eder. Ayrıca burun tıkanıklığı da olabilir.
Muayene Bulguları Nelerdir?
Sinüzitiniz olması durumunda eğer doktora başvurmuşsanız, gerek endoskopik gerekse normal KBB muayenenizde burun içinde iltihaplı akıntı,dokuların şiş olması ve geniz akıntısı saptanabilir. Genellikle tanıyı desteklemek için doktorunuz size sinüslere yönelik çekilen bazı özel filmler (Waters grafi) ve BT (Bilgisayarlı Tomografi) önerilebilir.
Bazen sizin muayene bulgularınıza göre akut sinüzit tanısını koyabiliriz ama çoğu zaman kesin tanı radyolojik olarak yani çekilen sinüs filmleriyle konulur. Ancak normal röntgen grafiler pratikte faydalı olmasına rağmen yanılma payları da daima mevcuttur. Bu nedenle özellikle tedaviye cevap vermeyen veya cerrahi bir müdahale düşünülen hastalarda bilgisayarlı tomografiyi mutlaka istiyoruz. Bilgisayarlı Tomografi hem sinüs hastalıkları hakkında hem de burun içini ilgilendiren patolojiler hakkında bize ayrıntılı bilgi verir.
Sinüzit Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Günümüzde her gün pek çok kişi sinüzit şikayetleri ile doktora başvurmakta ve tedavileri yapılmaktadır. Tedavi bazen ilaç bazen de ameliyat ile yapılmaktadır ancak uygun antibiyotik tedavisi yapılmayan ya da tedavisini aksatan hastalarda zaman içinde iltihabın yayılmasına bağlı olarak bazı komplikasyonlar gelişebilir. En sık görülen sinüzit komplikasyonu iltihabın göz çukuru içine yayılması ve göz çevresinde şişme,ağrı kızarıklıkla seyreden hatta körlüğü kadar gidebilen orbital selülit hastalığıdır.İltihap beyin zarına veya beyin içine yayılarak menenjit,abse oluşturabilir.kemik iltihapları meydana gelebilir.Bu nedenle tedaviye her zaman dikkat etmek ve bu durumların oluşma riskine karşı dikkatli olunmalıdır.
Sinüzit Oluşumunu Kolaylaştıran Durumlar Nelerdir?
Soğukta kalmak, saçları ıslatarak dışarıya çıkmak,çevre ısısı ve nem durumunun uygun olmaması,sigara dumanını,alerji sinüzit gelişimine dolaylı olarak neden oldukları için,sık sinüzit atağı geçiren biriyseniz hayat alışkanlıklarınızı düzenlerken bunlara dikkat etmelisiniz.
Sinüzit Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
Tedavide öncelikle bakterileri yok edecek ve aynı zamanda sinüslerin buruna açılan deliklerinin açılmasına yardımcı olacak ilaçları kullanmak esastır. Bakterilerin ortadan kaldırılmasını antibiyotiklerle sağlayabiliriz. Antibiyotik tedavisi en az 10 gün sürmelidir. Bu süre ihtiyaca göre uzatılabilir. Ayrıca sinüs kanallarının açılması için dekonjestan ilaçlarda tedaviye eklenebilir. Dekonjestan spreyler en çok 5 gün kullanılır. Alerji durumunda anti alerjik ilaçlardan da faydalanılır. Şayet durumunuz kronik sinüzit ile uyumluysa tedavi farklı şekillendirilir, yine önce ilaç tedavisi uygulanır ama şikayetler ve klinik durum gerilemiyorsa ameliyat kararı verilebilir. Burunda et veya kemik eğriliği olması durumunda ya da komplikasyon gelişmesi halinde sinüzit ameliyatı gerekir.
Ameliyat
Kronik sinüzit ameliyatları endoskop denilen ve burun içine sokulan kameralı sistem sayesinde rahat bir şekilde yapılmaktadır. Endoskopik sinüs cerrahisi denilen teknik sayesinde burun içi gibi dar ve karanlık bir yerde çalışmak kolaylaşmıştır. Bu sayede sinüzite yol açan asıl sorunlar tespit edilip düzeltiliyor. Bu ameliyat hem lokal hem de genel anestezi ile yapılabilir ama benim kişisel tercihim hasta konforu açısından genel anestezidir. Ameliyatta en önemli amaç, sinüs ağızlarının açılmasını sağlamak ve sinüslerin içini temizlemektir. Ameliyat burun içinden girilerek yapılmaktadır. Ancak bazı özel durumlarda maksiller sinüse girmek için dudak altından çalışmak gerekebilir. Sinüzit ameliyatı yapılırken burun içindeki et, kemik eğriliği gibi diğer hastalıklar da tedavi edilebilir.
Elbette her ameliyatta gelişebilecek bazı sorunlar vardır ki sinüzit ameliyatı da bunlara dahildir. Ameliyat ne kadar başarılı geçerse geçsin ameliyat esnasında ve ya ameliyat sonrası erken dönemde kanama görülebilir. Bazen ameliyatta çalışmayı engelleyecek, hatta ameliyatı sonlandırmayı gerektirebilecek (çok nadir de olsa ) kadar şiddetli olabilir. Tecrübesiz ellerde komplikasyonlar daha sık görülür. Sinüsler göz çukuru ile yakın komşuluk gösterdikleri için ameliyat sırasında göz çukuru çevresindeki yağ dokusu zedelenerek buradaki hassas (göz küresi ve görme siniri) yapılara zarar verilebilir. Beyin zarına travma yaratılırsa beyin sıvısının burun içine akması (BOSS fistülü) oluşabilir, beyne giden büyük damarlarda yaralanabilir.
Ameliyat Sonrası Dönem
Endoskopik sinüs ameliyatı sonrasında pansumanlar oldukça önem taşır. Düzenli olarak burun lavajı yapsanız da, burun içinde iyileşme döneminde oluşan kabukların belli aralıklarla temizlenmesi, ameliyatla açılmış olan sinüs deliklerinin tekrar kapanmaması için gereklidir. Uygun şeklide burun içinin temizlenmesi hastayı da oldukça rahatlatır. Her hekimin farklı yaklaşımı olmakla birlikte, şahsi tercihim sinüs tamponları alındıktan sonra ilk pansumanın 7.gün yapılması yönündedir.10. gün ve 14.gün de yapılan kontrollerden sonra hasta 3 ay boyunca belli aralıklarla görülmelidir ancak hastadan hastaya bu kontrol süreci değişiklik gösterir. Yani standart bir takvim yoktur.
Ameliyat sonrasında hastalarım genellikle sinüzitin tekrarlayıp tekrarlamayacağını soruyorlar. Çok haklılar çünkü çektikleri zahmetin karşılığında sağlık istiyorlar. Onlara cevabım daima gerçekçi oluyor. Yani endoskopik yöntemle yapılan başarılı bir ameliyat sonrasında sinüsler doğal yapılarına kavuşurlar ama bir daha hasta olmayacaklarının garantisi de asla yoktur. Normal bir insan da nasıl sinüzit gelişebilirse sizde de gelişme ihtimali vardır diyorum. Her zaman kendilerine dikkat etmelerini ve gerektiğinde KBB doktoruna gecikmeden başvurmalarını öneriyorum.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Sinüzit ve Ameliyatı (Endoskopik Sinüs Cerrahisi)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Op.Dr.Bahadır BAYKAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Op.Dr.Bahadır BAYKAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
sinuzit, sinüzit, sinüzit ameliyatı, sinüzit operasyonu, sinüs, sinüs cerrahisi, endoskopik sinüs cerrahisi, kronik sinüzit, endoskopik sinüs ameliyatı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
