Yemek Görünce Birdenbire Acıkıyorum
Diyelim ki yemeğimizi yeni bitirmişiz, karnımız tıka basa tok. Midemize bir lokma daha inemezmiş gibi hissediyoruz.
Derken ev sahibi önümüze bir tatlı koyuyor. Şansa bakın, en sevdiğimiz tatlı. Anında yeniden iştahımız açılıyor, büyük bir istekle o tatlıyı yemeye başlıyoruz.
Ee az önce dopdolu olan midemize ne oldu, birden tatlı için yer mi açıldı içerisinde?
Bu durum hedonik açlıkla bağdaştırılıyor. Daha iyi açıklamak gerekirse hedonik kelimesi "haz ile ilgili, hazcı, hazza bağlı" gibi anlamlara geliyor. Dolayısıyla hedonik açlık da, hazza bağlı gerçekleşen bir açlık türü.
PEKİ HAZ NE İLE SAĞLANIR?
Kısaca beyindeki ödül yoluyla 🧠
BU AÇLIK TÜRÜNDE BEYİNDE ÖDÜL YOLUNU UYARAN NE OLUYOR?
Besinin görüntüsü, kokusu, sesi (hayal edemediyseniz bir magnum reklamını düşünün), dokusu ve tadı... Yani o besini lezzetli yapan, yemeyi zevkli hale getiren özellikler.
Hedonik açlık, fiziksel açlıktan kolaylıkla ayırt edilebiliyor. Çünkü yerken bile aslında karnımızın tok olduğunu biliyoruz. Ancak tam da bu yüzden tehlikeli, tokken bile besin alımını destekleyebiliyor.
Hatta tehlikeli bir özelliği daha var: Göz açlığı, tokluk sinyallerinden bile daha ağır basıyor. Dolayısıyla hedonik açlık oldukça güçlü bir açlık.
ÖNÜNE NASIL GEÇECEĞİZ?
Çok basit. Yediğimizin farkına varacağız. Bu biraz komik gelebilir ama yediğimiz yemeğin duyusal özelliklerinin sonuna kadar tadını çıkaracağız.
Mesela:
Yemeden önce görüntüsünü inceleyeceğiz 👁️
.
Elimizle veya bir çatal yardımıyla dokusunu kontrol edeceğiz👐🏻
.
Koklayacağız. Önce burna sonra ağza...👃🏻
.
Eğer çıtırtı gibi ses çıkaran bir yiyecekse sesini de deneyimleyeceğiz.👂🏻
.
Ve en son tadı... Uzun uzun çiğneyin, tadını hissedin. Bu defa da brownie intense reklamını gözünüzün önüne getirin. Gözlerinizi kapatıp anın tadını çıkarabilirsiniz.👅
.
Çalışmalara göre yedikleri besinleri farkındalıkla yiyen bireyler, ya o öğünde daha az miktarda besin tüketiyorlar ya da bir sonraki öğüne daha az aç başlayıp daha az yiyorlar. Gereksiz yere tüketimi engellemek veya azaltmak muhtemelen FARKINDALIK kazanmak ile mümkün.
Derken ev sahibi önümüze bir tatlı koyuyor. Şansa bakın, en sevdiğimiz tatlı. Anında yeniden iştahımız açılıyor, büyük bir istekle o tatlıyı yemeye başlıyoruz.
Ee az önce dopdolu olan midemize ne oldu, birden tatlı için yer mi açıldı içerisinde?
Bu durum hedonik açlıkla bağdaştırılıyor. Daha iyi açıklamak gerekirse hedonik kelimesi "haz ile ilgili, hazcı, hazza bağlı" gibi anlamlara geliyor. Dolayısıyla hedonik açlık da, hazza bağlı gerçekleşen bir açlık türü.
PEKİ HAZ NE İLE SAĞLANIR?
Kısaca beyindeki ödül yoluyla 🧠
BU AÇLIK TÜRÜNDE BEYİNDE ÖDÜL YOLUNU UYARAN NE OLUYOR?
Besinin görüntüsü, kokusu, sesi (hayal edemediyseniz bir magnum reklamını düşünün), dokusu ve tadı... Yani o besini lezzetli yapan, yemeyi zevkli hale getiren özellikler.
Hedonik açlık, fiziksel açlıktan kolaylıkla ayırt edilebiliyor. Çünkü yerken bile aslında karnımızın tok olduğunu biliyoruz. Ancak tam da bu yüzden tehlikeli, tokken bile besin alımını destekleyebiliyor.
Hatta tehlikeli bir özelliği daha var: Göz açlığı, tokluk sinyallerinden bile daha ağır basıyor. Dolayısıyla hedonik açlık oldukça güçlü bir açlık.
ÖNÜNE NASIL GEÇECEĞİZ?
Çok basit. Yediğimizin farkına varacağız. Bu biraz komik gelebilir ama yediğimiz yemeğin duyusal özelliklerinin sonuna kadar tadını çıkaracağız.
Mesela:
Yemeden önce görüntüsünü inceleyeceğiz 👁️
.
Elimizle veya bir çatal yardımıyla dokusunu kontrol edeceğiz👐🏻
.
Koklayacağız. Önce burna sonra ağza...👃🏻
.
Eğer çıtırtı gibi ses çıkaran bir yiyecekse sesini de deneyimleyeceğiz.👂🏻
.
Ve en son tadı... Uzun uzun çiğneyin, tadını hissedin. Bu defa da brownie intense reklamını gözünüzün önüne getirin. Gözlerinizi kapatıp anın tadını çıkarabilirsiniz.👅
.
Çalışmalara göre yedikleri besinleri farkındalıkla yiyen bireyler, ya o öğünde daha az miktarda besin tüketiyorlar ya da bir sonraki öğüne daha az aç başlayıp daha az yiyorlar. Gereksiz yere tüketimi engellemek veya azaltmak muhtemelen FARKINDALIK kazanmak ile mümkün.
Beğenin
Yazan Uzman
|
Makale Kütüphanemizden |
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.