Psikolojik Yönüyle Hamilelik Süreci
PSİKOLOJİK YÖNÜYLE HAMİLELİK SÜRECİ
Hamilelik, bir kadının yaşamında farklılık yaratan, en özel yaşam olaylarından biridir. Kadını hem fiziksel hem de psikolojik açıdan etkileyen bir süreçtir. Hamilelik kadının yaşamında kalıcı değişikliklerin başlangıcı ve geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasıdır. Kadın hamilelik sürecinin sonunda, annelik misyonunu yüklenecek ve bunu yaşam boyu sürdürecektir. Bu köklü ve kalıcı değişikliğin, fiziksel farklılaşmalarını bir tarafa koysak bile, psikolojik anlamda bir kadın için çok önemli etkileri vardır. Hamilelik sürecinde kadın her zamankinden daha hassas bir duygulanım içerisine girer. Bu süreçte, eşinden ve çevresindeki diğer insanlardan eskiye göre daha çok ilgi ve özen bekler. Özellikle eşinin bu süreci kendisiyle birlikte eşit yaşaması beklentisi içindedir. Pek çok kadın hamile kalmayı ve anneliği dört gözle beklemektedir. Fakat hamile kalır kalmaz, planlı olsun veya olmasın, gebelik duyguları beklediklerinden farklı olabilir. Korkacaklarını tahmin eden kadınlar şaşırtıcı şekilde rahat olabilir. Hazır olduklarını düşünenler aniden emin olmadıklarını hissedebilirler. Geçen her üç aylık dönemle birlikte duygular da değişir. İlk üç aylık dönemde anne adayı hamile olduğu gerçeğiyle mücadele edebilir. İkinci üç aya girdiğinde gerçekten bir bebeği olacağı kavramına odaklanabilir. Son üç aylık dönemde daha ilerisini düşünmeye başlayacak ve anne olmanın sorumluluklarını ve zevklerini düşünecektir. Hamilelik süreci aile içi ilişkilerin dinamiklerini de değiştirir. Özellikle ilk kez bebek sahibi olacak ailelerde bu durum daha belirgindir. Aileye bir bebek getirmek, en mutlu şartlar altında bile, zaman zaman stresli olabilir. Bu nedenle hamileliğe bazen gelişimsel kriz denmektedir. Bir bebek sahibi olmanın hayatın normal ve en özel bir parçası olmasına rağmen, bazen anne adayı tarafında bunaltıcı olduğu hissedilebilir ve bir takım tepkiler ortaya çıkabilir. Hamile bir kadının duygusal tepkileri şunlardır; Neşe, mutluluk ve heyecan, Depresyon, belirsizlik veya korku, Alınganlık, Sakinlik, bağımlılık, Bir mucize gerçekleştirmiş olmanın gururu, Bebeği sevmek, daha doğmadan ona bağlanmak, Vücudun görünümündeki değişikliklere reaksiyon (hamilelik sırasındaki görünümünü sevebilirsiniz veya sevmeyebilirsiniz), Kafanın dağınık olduğunu hissetmek, Hiç bir şeyin eskisi gibi olmayacağı için üzüntü, Mali durum kaygısı, çocuk bakımı, eşle ilişkide değişiklikler olabileceği korkusu, doğum, iyi bir anne olup olmayacağı vs. hakkında endişe , Sabırsızlık, başkalarının yorumlarına veya önerilerine aşırı hassasiyet, Sık sık ağlama, Bebek hakkında hayal kurmak.
Hamilelik sürecinde yaşanan belirsizlik, anne ve baba adayının psikolojik durumunda çok etkilidir. Pek çok gerginliğin yaşanmasında zemin oluşturabilir. Hamile bir kadının öncelikle hassasiyetinin arttığı bir süreç olduğu kabul edilmelidir. Bu hassasiyet nedeniyle, yerli yersiz ağlamak gibi aşırı tepkilerle karakterize olur. Alınganlık ve hassasiyet katsayıları son derece artmıştır. Olaylara son derece kötümser bir yaklaşım tarzı gösterirler. Doğum sonrasında yaşanacakların bilinmeyişi de çok önemli bir etkendir. Hamile kadının kaygıları iki farklı alana yönelik olarak ortaya çıkar; İlki, doğum sonrasında bebeğin bakımı ile baş edebilmesidir. Bebeğin bakımını, gereksinimlerini karşılayıp, karşılayamayacağını, kısaca iyi bir anne olup olamayacağıdır. İkincisi ise, doğumdan sonra, eski vücut yapısına geri dönemeyeceği ve eşinin kendisini eskisi gibi çekici bulmayacağıdır. Hamile kadının kaygı düzeyini arttıran, çocuk sahibi olma isteğinin temelindeki nedenlerde olabilir. Kişinin gerçekçi olmayan nedenlerle çocuk sahibi olmak istemesi, örneğin, ebeveynleri istediği, eşi istediği veya biyolojik saatin ilerlemesi gibi, kendi isteğinin dışındaki nedenlerle çocuk sahibi olma gereksinimi duyması ciddi anlamda kaygı düzeyini arttıran nedenler olarak sayılabilir. Üstelik bu kaygılar sadece doğum sonrasına ait olmaz, doğuma yönelik kaygılarında artışına neden olur. Hamilelik döneminde kadının kendine daha çok dikkat etmek zorunda olması, kendisine özgürlüğünün kısıtlandığı ve yaşamının bundan sonrasında bugüne kadar ki yaşamından çok daha farklı bir yaşamının olacağı duygusunu oluşturur ki, bu da hamile kadın için ürkütücü ve rahatsız edici bir düşüncedir. Araştırmalara göre, hamilelik döneminde olumsuz yaşantılar, hamilelik depresyonu riskini arttırmaktadır. Hamilelik depresyonunda, anne adayının kişilik yapısı önemli rol oynar. Anne adayının daha önce psikiyatrik bir hastalık geçmişi varsa, bu hamileliğin takip edilmesinde yarar vardır.
Hamilelik sürecinde, eşin tutumu ve yaşanılan çevresel destek, hamile kadın için çok ciddi bir önem taşır. Baba adayı eşindeki değişimlerden en çok etkilenen kişidir. Bu süreç onun içinde sorunlu bir süreç haline gelebilir. Eşinin hamilelik süreci, baba adayının uyum sağlaması gereken bir durumdur. Ayrıca bu süreçte, baba adayına düşen pek çok görev de vardır. Zaman zaman hamile kadının içe kapandığı durumlarda, kadın, eşinin kendisini ihmal edildiğini hisseder. Burada baba adayının verdiği destek anne adayının sıyrılmasına yardımcı olur. Kadının hamileliği belli olduğunda, baba adayının da bilgilendirmesi sağlanmalıdır.
Öneriler: Hamileliğin sağlıklı sürdürülmesi sağlıklı beslenmeyle doğrudan ilgilidir: Anne adayları mutlaka sabahları zengin bir kahvaltı yapmalıdır. Özellikle hamilelikte uyarıcı etki yapan, kahve ve çay tüketimi en aza indirilmeli, mümkünse daha sakinleştirici ve rahatlatıcı bitkisel çaylara ağırlık verilmelidir. Hamilelik, kadın vücudunun en çok vitamin tükettiği dönemdir ve eksikliği ciddi kaygı bozukluklarına kadar varabilen sorunlara yol açabilir. Vitamin eksikliğine yol açmamak için doktorun önerilerini sıkı takip etmek önemlidir. Bol su içmek de özellikle strese karşı önerilen son derece sağlıklı bir yöntem olacaktır. Spor yapmak da anne adayları için mutlaka önerdiğimiz bir yoldur. Yaşanan sıkıntılar eğer yoğun olumsuz duygulara yol açmaya başlamışsa, durumu zamanla geçer diye hafife almadan mutlaka bir uzmanla görüşmekte fayda var. Hobiler insanın bütün sıkıntısını alan zevkli çalışmalardır. Özellikle hamilelikte dikkati dağıtmak için çok yararlıdır. Hamile olmak bazı kadınlar için başlı başına bir stres kaynağıdır. O nedenle bu konuda kitaplar okumak bu stresle başa çıkmayı kolaylaştırabilir. Hamilelik bir kusur ya da atlatılıp kurtulunması gereken bir dönem değildir. Mutlaka her anın tadını çıkarmalı ve konuya bu şekilde bakılmalıdır. Unutmayın geçen bir günü bir daha yaşayamayacaksınız. Anne adayını en çok rahatlatacak şey eşinin desteğidir. Mümkünse doktor kontrolleri, bebeğin ihtiyaçlarının alınması gibi konularda mutlaka beraber olunmalıdır. Özellikle hamileler için özel kurslar vardır ve burada baba adayları da hamilelikle ilgili eğitim almakta ve dönemin ciddiyetinin farkına varabilmektedirler. Böyle bir kurs annenin sıkıntısını hafifleteceğinden önerdiğimiz bir yöntemdir. Hamile olsa da olmasa da kadın önce kadındır ve kişisel bakımına özen göstermek, psikolojik olarak çok olumlu bir etki yaratır. Hamileliğin seyrine göre değişmekle beraber eğer doktorlar sınır koymamışsa küçük tatiller çok iyi gelir ve hamileliğin daha rahat geçmesini sağlar. Hamilelik demek, hiçbir şey yapmadan bitmesinin bekleneceği bir dönem demek değildir. Aksine bilinen bir risk yoksa günlük faaliyetlere devam etmek en doğrusudur ve günlük kaygılardan uzaklaşmanızı sağlar. Hamilelik yoğun hormonal aktivite nedeniyle bazı anne adayları için oldukça yorucu ve sıkıntılı olabilir. Bu sıkıntılarla baş edebilmenin yolu dinlenmekten geçer. Kendinize gün içinde mutlaka dinlenmek için zamanlar yaratın. Alkol ve sigara özellikle uzak durulmasını önerdiğimiz maddeler. Üstelik sadece hamile kadınları değil, bütün insanları olumsuz etkileyen maddeler olması sebebiyle bu tip maddelerin tüketildiği ortamlardan da uzak durmak gerekir. Nefes alma ve gevşeme egzersizlerini öğrenmek ve uygulama becerisi elde etmek.Bu çalışmaları öğreten kurslar bulunuyor ve özellikle hamilelik süresince öğrenerek uyguluyor olmak doğum sırasında da çok yardımcı olacaktır. Müziğin stres üzerindeki olumlu etkisi bilinmektedir. Özellikle hamilelik gibi özel dönemlerde artan yoğun kaygı ve stresten uzaklaşmanın yolu,müzik dinlemektir.Bu son araştırmaların ortaya koyduğu sonuçlara göre bebeğiniz için de çok yararlıdır. Olumsuz her tür durum ve ortamdan kaçınmak şarttır. Mümkün olduğu kadar üzücü haberleri ve programları izlemekten uzak durmak gerekir. Olumlu duygu ve düşünceler odaklanmak en sağlıklısı olacaktır. Yürüyüş yapmak, yoga,özellikle yüzme gibi faaliyetler son derece rahatlatıcıdır ve bütün gerginlikleri ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
Hamilelik, bir kadının yaşamında farklılık yaratan, en özel yaşam olaylarından biridir. Kadını hem fiziksel hem de psikolojik açıdan etkileyen bir süreçtir. Hamilelik kadının yaşamında kalıcı değişikliklerin başlangıcı ve geri dönüşü olmayan bir dönüm noktasıdır. Kadın hamilelik sürecinin sonunda, annelik misyonunu yüklenecek ve bunu yaşam boyu sürdürecektir. Bu köklü ve kalıcı değişikliğin, fiziksel farklılaşmalarını bir tarafa koysak bile, psikolojik anlamda bir kadın için çok önemli etkileri vardır. Hamilelik sürecinde kadın her zamankinden daha hassas bir duygulanım içerisine girer. Bu süreçte, eşinden ve çevresindeki diğer insanlardan eskiye göre daha çok ilgi ve özen bekler. Özellikle eşinin bu süreci kendisiyle birlikte eşit yaşaması beklentisi içindedir. Pek çok kadın hamile kalmayı ve anneliği dört gözle beklemektedir. Fakat hamile kalır kalmaz, planlı olsun veya olmasın, gebelik duyguları beklediklerinden farklı olabilir. Korkacaklarını tahmin eden kadınlar şaşırtıcı şekilde rahat olabilir. Hazır olduklarını düşünenler aniden emin olmadıklarını hissedebilirler. Geçen her üç aylık dönemle birlikte duygular da değişir. İlk üç aylık dönemde anne adayı hamile olduğu gerçeğiyle mücadele edebilir. İkinci üç aya girdiğinde gerçekten bir bebeği olacağı kavramına odaklanabilir. Son üç aylık dönemde daha ilerisini düşünmeye başlayacak ve anne olmanın sorumluluklarını ve zevklerini düşünecektir. Hamilelik süreci aile içi ilişkilerin dinamiklerini de değiştirir. Özellikle ilk kez bebek sahibi olacak ailelerde bu durum daha belirgindir. Aileye bir bebek getirmek, en mutlu şartlar altında bile, zaman zaman stresli olabilir. Bu nedenle hamileliğe bazen gelişimsel kriz denmektedir. Bir bebek sahibi olmanın hayatın normal ve en özel bir parçası olmasına rağmen, bazen anne adayı tarafında bunaltıcı olduğu hissedilebilir ve bir takım tepkiler ortaya çıkabilir. Hamile bir kadının duygusal tepkileri şunlardır; Neşe, mutluluk ve heyecan, Depresyon, belirsizlik veya korku, Alınganlık, Sakinlik, bağımlılık, Bir mucize gerçekleştirmiş olmanın gururu, Bebeği sevmek, daha doğmadan ona bağlanmak, Vücudun görünümündeki değişikliklere reaksiyon (hamilelik sırasındaki görünümünü sevebilirsiniz veya sevmeyebilirsiniz), Kafanın dağınık olduğunu hissetmek, Hiç bir şeyin eskisi gibi olmayacağı için üzüntü, Mali durum kaygısı, çocuk bakımı, eşle ilişkide değişiklikler olabileceği korkusu, doğum, iyi bir anne olup olmayacağı vs. hakkında endişe , Sabırsızlık, başkalarının yorumlarına veya önerilerine aşırı hassasiyet, Sık sık ağlama, Bebek hakkında hayal kurmak.
Hamilelik sürecinde yaşanan belirsizlik, anne ve baba adayının psikolojik durumunda çok etkilidir. Pek çok gerginliğin yaşanmasında zemin oluşturabilir. Hamile bir kadının öncelikle hassasiyetinin arttığı bir süreç olduğu kabul edilmelidir. Bu hassasiyet nedeniyle, yerli yersiz ağlamak gibi aşırı tepkilerle karakterize olur. Alınganlık ve hassasiyet katsayıları son derece artmıştır. Olaylara son derece kötümser bir yaklaşım tarzı gösterirler. Doğum sonrasında yaşanacakların bilinmeyişi de çok önemli bir etkendir. Hamile kadının kaygıları iki farklı alana yönelik olarak ortaya çıkar; İlki, doğum sonrasında bebeğin bakımı ile baş edebilmesidir. Bebeğin bakımını, gereksinimlerini karşılayıp, karşılayamayacağını, kısaca iyi bir anne olup olamayacağıdır. İkincisi ise, doğumdan sonra, eski vücut yapısına geri dönemeyeceği ve eşinin kendisini eskisi gibi çekici bulmayacağıdır. Hamile kadının kaygı düzeyini arttıran, çocuk sahibi olma isteğinin temelindeki nedenlerde olabilir. Kişinin gerçekçi olmayan nedenlerle çocuk sahibi olmak istemesi, örneğin, ebeveynleri istediği, eşi istediği veya biyolojik saatin ilerlemesi gibi, kendi isteğinin dışındaki nedenlerle çocuk sahibi olma gereksinimi duyması ciddi anlamda kaygı düzeyini arttıran nedenler olarak sayılabilir. Üstelik bu kaygılar sadece doğum sonrasına ait olmaz, doğuma yönelik kaygılarında artışına neden olur. Hamilelik döneminde kadının kendine daha çok dikkat etmek zorunda olması, kendisine özgürlüğünün kısıtlandığı ve yaşamının bundan sonrasında bugüne kadar ki yaşamından çok daha farklı bir yaşamının olacağı duygusunu oluşturur ki, bu da hamile kadın için ürkütücü ve rahatsız edici bir düşüncedir. Araştırmalara göre, hamilelik döneminde olumsuz yaşantılar, hamilelik depresyonu riskini arttırmaktadır. Hamilelik depresyonunda, anne adayının kişilik yapısı önemli rol oynar. Anne adayının daha önce psikiyatrik bir hastalık geçmişi varsa, bu hamileliğin takip edilmesinde yarar vardır.
Hamilelik sürecinde, eşin tutumu ve yaşanılan çevresel destek, hamile kadın için çok ciddi bir önem taşır. Baba adayı eşindeki değişimlerden en çok etkilenen kişidir. Bu süreç onun içinde sorunlu bir süreç haline gelebilir. Eşinin hamilelik süreci, baba adayının uyum sağlaması gereken bir durumdur. Ayrıca bu süreçte, baba adayına düşen pek çok görev de vardır. Zaman zaman hamile kadının içe kapandığı durumlarda, kadın, eşinin kendisini ihmal edildiğini hisseder. Burada baba adayının verdiği destek anne adayının sıyrılmasına yardımcı olur. Kadının hamileliği belli olduğunda, baba adayının da bilgilendirmesi sağlanmalıdır.
Öneriler: Hamileliğin sağlıklı sürdürülmesi sağlıklı beslenmeyle doğrudan ilgilidir: Anne adayları mutlaka sabahları zengin bir kahvaltı yapmalıdır. Özellikle hamilelikte uyarıcı etki yapan, kahve ve çay tüketimi en aza indirilmeli, mümkünse daha sakinleştirici ve rahatlatıcı bitkisel çaylara ağırlık verilmelidir. Hamilelik, kadın vücudunun en çok vitamin tükettiği dönemdir ve eksikliği ciddi kaygı bozukluklarına kadar varabilen sorunlara yol açabilir. Vitamin eksikliğine yol açmamak için doktorun önerilerini sıkı takip etmek önemlidir. Bol su içmek de özellikle strese karşı önerilen son derece sağlıklı bir yöntem olacaktır. Spor yapmak da anne adayları için mutlaka önerdiğimiz bir yoldur. Yaşanan sıkıntılar eğer yoğun olumsuz duygulara yol açmaya başlamışsa, durumu zamanla geçer diye hafife almadan mutlaka bir uzmanla görüşmekte fayda var. Hobiler insanın bütün sıkıntısını alan zevkli çalışmalardır. Özellikle hamilelikte dikkati dağıtmak için çok yararlıdır. Hamile olmak bazı kadınlar için başlı başına bir stres kaynağıdır. O nedenle bu konuda kitaplar okumak bu stresle başa çıkmayı kolaylaştırabilir. Hamilelik bir kusur ya da atlatılıp kurtulunması gereken bir dönem değildir. Mutlaka her anın tadını çıkarmalı ve konuya bu şekilde bakılmalıdır. Unutmayın geçen bir günü bir daha yaşayamayacaksınız. Anne adayını en çok rahatlatacak şey eşinin desteğidir. Mümkünse doktor kontrolleri, bebeğin ihtiyaçlarının alınması gibi konularda mutlaka beraber olunmalıdır. Özellikle hamileler için özel kurslar vardır ve burada baba adayları da hamilelikle ilgili eğitim almakta ve dönemin ciddiyetinin farkına varabilmektedirler. Böyle bir kurs annenin sıkıntısını hafifleteceğinden önerdiğimiz bir yöntemdir. Hamile olsa da olmasa da kadın önce kadındır ve kişisel bakımına özen göstermek, psikolojik olarak çok olumlu bir etki yaratır. Hamileliğin seyrine göre değişmekle beraber eğer doktorlar sınır koymamışsa küçük tatiller çok iyi gelir ve hamileliğin daha rahat geçmesini sağlar. Hamilelik demek, hiçbir şey yapmadan bitmesinin bekleneceği bir dönem demek değildir. Aksine bilinen bir risk yoksa günlük faaliyetlere devam etmek en doğrusudur ve günlük kaygılardan uzaklaşmanızı sağlar. Hamilelik yoğun hormonal aktivite nedeniyle bazı anne adayları için oldukça yorucu ve sıkıntılı olabilir. Bu sıkıntılarla baş edebilmenin yolu dinlenmekten geçer. Kendinize gün içinde mutlaka dinlenmek için zamanlar yaratın. Alkol ve sigara özellikle uzak durulmasını önerdiğimiz maddeler. Üstelik sadece hamile kadınları değil, bütün insanları olumsuz etkileyen maddeler olması sebebiyle bu tip maddelerin tüketildiği ortamlardan da uzak durmak gerekir. Nefes alma ve gevşeme egzersizlerini öğrenmek ve uygulama becerisi elde etmek.Bu çalışmaları öğreten kurslar bulunuyor ve özellikle hamilelik süresince öğrenerek uyguluyor olmak doğum sırasında da çok yardımcı olacaktır. Müziğin stres üzerindeki olumlu etkisi bilinmektedir. Özellikle hamilelik gibi özel dönemlerde artan yoğun kaygı ve stresten uzaklaşmanın yolu,müzik dinlemektir.Bu son araştırmaların ortaya koyduğu sonuçlara göre bebeğiniz için de çok yararlıdır. Olumsuz her tür durum ve ortamdan kaçınmak şarttır. Mümkün olduğu kadar üzücü haberleri ve programları izlemekten uzak durmak gerekir. Olumlu duygu ve düşünceler odaklanmak en sağlıklısı olacaktır. Yürüyüş yapmak, yoga,özellikle yüzme gibi faaliyetler son derece rahatlatıcıdır ve bütün gerginlikleri ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Psikolojik Yönüyle Hamilelik Süreci" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İlkten ÇETİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İlkten ÇETİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
