2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Duygu Odaklı Terapide Duyguların Sınıflanması
MAKALE #22504 © Yazan Uzm.Psk.Emin KOMŞAL | Yayın Eylül 2021 | 3,348 Okuyucu
Duygu Odaklı Terapide Duyguların Sınıflanması

1-Birincil Duygular;

A-Birincil Adaptif(İşlevsel) Duygular; Birincil adaptif duygular, otomatiktir, örtük bir değerlendirme söz konusudur, sözel ve sözel olmayan duygusal ifadeleri olabilir, duygunun ayarlanması mevcut duruma uygundur ve kişiyi duruma uygun bir davranış sergilemesine yöneltir (ör. Kayıp karşısında hissedilen üzüntü kişiyi yeniden sevgi ve bağ arayışına yönlendirir veya tehlike karşısında hissedilen korku kişiyi kaçmaya ve korunmaya yöneltir). Bu duygular hayatta kalma dürtüsü ve kişinin varlığını koruması için bilgi sağlar. Özellikle hızlı gelişen bu duygular uyarıcı ortadan kalktığında, kaybolur ya da etkisi azalır. 7 temel duyguların genetiğimize uygun bir şekilde yerinde yeterince ihtiyaca göre çıkmış haline primer duygu denir. Korkulması gereken bir şeyden korkuyorsanız burada ortaya çıkan korku primer bir duygudur. Primer duygular ortaya çıktığında diğer insanlar anlar ve sizin ihtiyacınızı karşılayacak şekilde empatik cevap verirler. DOT bu noktada insanların primer duygularını bulmaya, açığa çıkarmaya ve onları ifade etmeleri yönünde cesaretlendirmeye çalışır.
Birincil İşlevsel Duygular, canlı ve yenidir, koşullar değiştiğinde değişir, dışsal ipucu alanlar çevreye tepki vermek amaçlı eylem yönelimlidir, içsel ipucu alanlar daha yavaştır, danışan hissedene kadar keşfedilir, benlik bütünlüğü ve bağlanma sağlar.



B-Birincil maladaptif(İşlevsel Olmayan) duygular ise kişinin yaşadığı bir duruma karşı verdiği ilk duygusal tepkilerdir ancak bu duygular genelde travmatik bir deneyim sonrası hissedilen ve pekişen duygulardır. Bu duygular karşılaşılan orijinal travmatik yaşantıya uygundur ancak kişinin şu an içinde bulunduğu mevcut sıkıntıya uymaz ve bu duygulann artık bireye hiçbir faydası yoktur. Yani bu duygular, mevcut duruma karşı verilen ancak çözümlenmemiş önceki deneyime bağlı olarak gelişen duygusal tepkilerdir. Bu tepkiler, bireyin şimdiki yaşamında karşılaştığı durumlara uygun tepkiler vermesini engeller. Birincil maladaptif duygular geçmiş travmalanndan arta kalan, kişinin çok iyi tanıdığı duygulardır. Bir zamanlar iyi olduğunuz ama artık size kötü davranan eski arkadaşlar gibidir. Öfke hissettiğimiz
Birincil İşlevsel Olmayan Duygular, eski duygulardır, danışan bu duygulara saplanmıştır, her zaman en son ki kadar kötü hissettirir, koşullar değiştiğinde değişmez, derindir ve stres vericidir, genellikle bireyin kendisi ile ilişkilidir, kişiliğinin bir parçasıdır, bağları ve benliğin bütünlüğünü bozar.

2.Sekonder Duygular
Bireyin genelde geçmişte yaşadığı travmatik olaylar ve bitmemiş işlerinden kaynaklanır. Birincil duygulara karşılık geliştirilen tepkilerdir. Sekonder duygular prime duyguların üzerini bir başka duyguyla bastırmak ya da örtmek demektir. Korkan bir insan korkusuyla dalga geçilirse öfke duygusu ile korku duygusunu kapatabilir. Sekonder duyguları anlamanın yolu empati yapmaktır. Kelimelerdeki tınıya, prosodiye, zihinsel şemaların yüz ifadelerine ve beden mühürlenmelerine bakmak gerekir. Sekonder duyguları ayırt etmek önemlidir, çünkü bu duygular iletişimde öfkeye sebep olur. İkincil duygular bilinçli bir süreç sonucunda da ortaya çıkabilir. İkincil duygular daha çok semptomatik duygulardır, örneğin fobik korku veya depresyon durumunda umutsuzluk ve tükenmişlik duyguları gibi. İkincil duygular birincil duyguya cevap olarak ortaya çıkar. Birincil duyguya karşı hissedilen başka bir duygu olabilir. Bilinçli olarak düşüncenin ürettiği duygu olabilir.



İkincil Duygular, rahatsızlık vericidir, dengesizdir, alt üst eder, özel değildir, depresyon semptomlarını içerir, benlikle ilişkili değildir, daha çok birincil duyguları gizler, duygularla ilgili düşünceler üretir.

3.Araçsal(Manipülatif Duygular)
Bu duygular insanları kontrol etmek ve onları etkilemek için gösterilen göstermelik duygulardır. İnsanların sevilme, bakım alma, önemsenme, değerli olmayla ilgili doğuştan gelen temel ihtiyaçları vardır. Araçsal duyguyu kullanarak diğer insanları istediğimiz yola getirme çabasıdır. Örneğin timsah gözyaşları. Birey araçsal duygular vasıtasıyla ikicil bir kazanç elde etmeye çalışır. Aracı duygular, zaman zaman bilinçli bir düzlemde zaman zaman da bilinçdışı bir niyete bağlı olarak ortaya çıkabilir. Kişinin aslında hissetmediği bir duyguyu sahneleyerek bir amaca ulaşmaya çalışmasıdır. Anne babasının boşanmasına üzülen bir çocuğun gece korkuyorum diyerek annenin kendisi ile yatmasını istemesi.

Kaynakça
Greenberg, L. (2014). Duygu Odaklı Terapi 1. Atölye Çalışması Metinleri. İstanbul: Psikoterapi Ensititüsü Eğitim Yayınları.
Greenberg, L. S. (2014). Duygu Odaklı Terapi. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Leslie Greenberg, J. C. (2019). Depresyonun Duygu Odaklı Terapisi. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Leslie Greenberg, L. R. (2020). Duygu Odaklı Terpaide Süpervizyonun Temel Esasları. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Leslie Greenberg, N. T. (2020). Psikodinamik Bilişse Davranışçı ve Duygu Odaklı Terapide Duygularla Çalışma. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Özakkaş, T. (2018). Duygu Odaklı Bireysel Terapi Eğitim Notları Haziran. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Özakkaş, T. (2018). Duygu Odaklı Bireysel Terapi Eğitim Notları Mart. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü eEğitim Yayınları.
Özakkaş, T. (2018). Duygu Odaklı Bireysel Terapi Eğitim Notları Mayıs. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Özakkaş, T. (2018). Duygu Odaklı Bireysel Terapi Eğitim Notları Nisan. İstanbul: İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Duygu Odaklı Terapide Duyguların Sınıflanması" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Emin KOMŞAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Emin KOMŞAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Emin KOMŞAL Fotoğraf
Uzm.Psk.Emin KOMŞAL
Denizli (Online hizmet de veriyor)
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi3 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Emin KOMŞAL'ın Makaleleri
► Duygu ve Duyguların Özellikleri Psk.Emin KOMŞAL
► Duygu Odaklı Terapi Psk.Dnş.Hasan DAĞ
► Duygu Odaklı Çift Terapisi Psk.İshak BÜYÜKYILDIRIM
► Duygu Odaklı Çift Terapisi Dr.Mehmet TEKNECİ
► Duyguların Geçmişi Psk.Dnş.Fatih FİDAN
► Olumsuz Duyguların Kontrolü Psk.Hasan ARSLAN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Duygu Odaklı Terapide Duyguların Sınıflanması' başlığıyla benzeşen toplam 15 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Temel Duygular Eylül 2021
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


06:19
Top