Uyku Öncesi Okunan Masallar
Masallar, çocuklar için, terapötik ortamda olduğu kadar uyku öncesi süreçte de önemli bir yer taşır. Bu masallar, klinik görüşme esnasında çocuğun kendi iç dünyasını yansıtmasını ve psikoloğun yardımıyla onun masal ve yaşantısı arasında bağlantı kurmasını sağlayan malzemeler olarak düşünülebilir. Bununla birlikte, anne veya baba tarafından uyku öncesi okunduğunda, çocuğun dış dünyayı tanıması açısından da destekleyici araçlardır.
Masalların yapıları ele alındığında, bir çocuğu uykuya hazırlamak için ne kadar uygun bir şekilde tasarlandıkları ortaya çıkar. Geleneksel peri masallarının ortak yapısında, açıkça ifade edilmiş temel bir durum, yapılandırılmış bir gelişme ve onarıcı bir sonuç bulunur. Bu düzeni izleyen hikâyeler, çocuğun, bir yönden hayal gücünü harekete geçirirken, diğer yönden de masalın çözümlenmesi ile birlikte rahatlamasına ve uykuya dalmadan önce çözüme kavuşmuş bir sorunsal ile karsılaşmasına olanak tanır. Her masalın bir kahramanı vardır ve karşılaştığı durumu çözmek, çözümlemek üzere bir serüvene atılır. Masallar bir durumu düzene sokma, düzeltme, onarma, üstesinden gelme surecini anlatır. Bu arayış bir çözüme ulaştığı zaman ise hikâye biter. Çocuklar gün içerisinde birçok durum ile karşı karşıya kalırlar, iç dünyaları anlam kazanmayı bekleyen birçok soru ile kaplıdır. Masallarda kahramanların izlediği yolu, çocukların bir şekilde kendi içlerinde, dış dünyayı anlama surecinde yaşadıklarını söylemek mümkündür. Bu sayede, çocuğun dolaylı olarak bir kahramanla özdeşleşmesine ve kendi iç dünyasıyla ilgili sorular sorarak, henüz anlam kazanmamış veya düşünülmesi zor olanla karşılaşmasına olanak tanırlar.
Uyku öncesi okunan masallar aynı zamanda, anne ve baba ile geçirilecek önemli ve özel anlar olarak düşünülebilir. Uykuya geçiş olarak ifade edilebilecek bu süreç, çocuğun tek başına kalmasını hazırlayacak bir « geçiş anı » olarak tanımlanabilir. Masalı okuyan kişinin sesi, masalın içeriği kadar önemlidir. Çocuk anne ve/veya babasının sesini duyarak uykuya dalmaya başlar, tanıdık bir sesin yankılanması, çocuğa aynı zamanda anne veya babasının henüz yakınında ve ulaşılabilir olmalarının rahatlığını verir. Birçok çocuk için uykuya geçiş anı biraz ani bir ayrılığı düşündürdüğü için zor bir süreç gibi algılanır, masal okunması ise bu ayrılık endişesini azaltabilir.
Uyuya kalmakta zorluk çeken çocuklar için önemli olan bir diğer unsur ise yaşlarına uygun hikâye seçimini yapabilmektir. Bunun için genellikle klasik peri masallarını seçmek uygun gibi gözükmektedir, çünkü yapıları, düzenleniş biçimleri ve hikâyenin sureci hem düşlemsel dünyayı harekete geçirmek üzere düzenlenmiştir, hem de üstte belirtildiği gibi bir çözüm ile sonuçlanmaktadırlar. Çocuk, hikâyeyle ilgili sorular sorarak bir yandan ilgisini çeken konular ile ilgili bilgi alır, diğer yandan ise, iç dünyasına şekil ve anlam verir. Masalların « bir varmış bir yokmuş… » diye başlamaları ise hayal dünyasına ait olduklarını hatırlatır ve dolayısıyla korkulacak bir durumla karşılaşılmasını engeller. Çocukların kendileri ile ilgili dolaysız bir şekilde konuşmaları oldukça zordur çünkü anlam kazanmamış olan, hem endişe verici hem de ulaşılması güçtür. Başka bir deyişle, bir masal kahramanı aracılığıyla kendilerinden dolaylı olarak bahsetmeleri, iç dünyalarını yansıtabilecekleri malzemeler bulmaları onları rahatlatabilir. Bu nedenle, çocuğun anlayabileceği, anlamlar yükleyebileceği, üzerinde düşünebileceği ve bir rahatlama sağlayabilecek bir hikâyenin okunması oldukça önemlidir. Bazı durumlarda çocuklar bir hikâyenin tekrar tekrar okunmasını isterler. Bu gibi durumlarda, çocuğun isteğinin yerine getirilmesi ayrıca önem taşımaktadır; çocuk okunmasını istediği hikâyede kendisi ile ilgili bir şeyler bulmuş ve her okunduğunda bir anlam kazandırma surecine girmiş olabilir.
Terapötik alanda da hikâyeler ile çalışmak ve çocuğun ifadesi doğrultusunda bir çalışma yürütmek henüz çözümlenmemiş ve endişe yaratan çatışmayı anlamak ve anlamlandırmak için oldukça önemlidir.
Uzm. Klinik Psikolog Fiona Faraci
Masalların yapıları ele alındığında, bir çocuğu uykuya hazırlamak için ne kadar uygun bir şekilde tasarlandıkları ortaya çıkar. Geleneksel peri masallarının ortak yapısında, açıkça ifade edilmiş temel bir durum, yapılandırılmış bir gelişme ve onarıcı bir sonuç bulunur. Bu düzeni izleyen hikâyeler, çocuğun, bir yönden hayal gücünü harekete geçirirken, diğer yönden de masalın çözümlenmesi ile birlikte rahatlamasına ve uykuya dalmadan önce çözüme kavuşmuş bir sorunsal ile karsılaşmasına olanak tanır. Her masalın bir kahramanı vardır ve karşılaştığı durumu çözmek, çözümlemek üzere bir serüvene atılır. Masallar bir durumu düzene sokma, düzeltme, onarma, üstesinden gelme surecini anlatır. Bu arayış bir çözüme ulaştığı zaman ise hikâye biter. Çocuklar gün içerisinde birçok durum ile karşı karşıya kalırlar, iç dünyaları anlam kazanmayı bekleyen birçok soru ile kaplıdır. Masallarda kahramanların izlediği yolu, çocukların bir şekilde kendi içlerinde, dış dünyayı anlama surecinde yaşadıklarını söylemek mümkündür. Bu sayede, çocuğun dolaylı olarak bir kahramanla özdeşleşmesine ve kendi iç dünyasıyla ilgili sorular sorarak, henüz anlam kazanmamış veya düşünülmesi zor olanla karşılaşmasına olanak tanırlar.
Uyku öncesi okunan masallar aynı zamanda, anne ve baba ile geçirilecek önemli ve özel anlar olarak düşünülebilir. Uykuya geçiş olarak ifade edilebilecek bu süreç, çocuğun tek başına kalmasını hazırlayacak bir « geçiş anı » olarak tanımlanabilir. Masalı okuyan kişinin sesi, masalın içeriği kadar önemlidir. Çocuk anne ve/veya babasının sesini duyarak uykuya dalmaya başlar, tanıdık bir sesin yankılanması, çocuğa aynı zamanda anne veya babasının henüz yakınında ve ulaşılabilir olmalarının rahatlığını verir. Birçok çocuk için uykuya geçiş anı biraz ani bir ayrılığı düşündürdüğü için zor bir süreç gibi algılanır, masal okunması ise bu ayrılık endişesini azaltabilir.
Uyuya kalmakta zorluk çeken çocuklar için önemli olan bir diğer unsur ise yaşlarına uygun hikâye seçimini yapabilmektir. Bunun için genellikle klasik peri masallarını seçmek uygun gibi gözükmektedir, çünkü yapıları, düzenleniş biçimleri ve hikâyenin sureci hem düşlemsel dünyayı harekete geçirmek üzere düzenlenmiştir, hem de üstte belirtildiği gibi bir çözüm ile sonuçlanmaktadırlar. Çocuk, hikâyeyle ilgili sorular sorarak bir yandan ilgisini çeken konular ile ilgili bilgi alır, diğer yandan ise, iç dünyasına şekil ve anlam verir. Masalların « bir varmış bir yokmuş… » diye başlamaları ise hayal dünyasına ait olduklarını hatırlatır ve dolayısıyla korkulacak bir durumla karşılaşılmasını engeller. Çocukların kendileri ile ilgili dolaysız bir şekilde konuşmaları oldukça zordur çünkü anlam kazanmamış olan, hem endişe verici hem de ulaşılması güçtür. Başka bir deyişle, bir masal kahramanı aracılığıyla kendilerinden dolaylı olarak bahsetmeleri, iç dünyalarını yansıtabilecekleri malzemeler bulmaları onları rahatlatabilir. Bu nedenle, çocuğun anlayabileceği, anlamlar yükleyebileceği, üzerinde düşünebileceği ve bir rahatlama sağlayabilecek bir hikâyenin okunması oldukça önemlidir. Bazı durumlarda çocuklar bir hikâyenin tekrar tekrar okunmasını isterler. Bu gibi durumlarda, çocuğun isteğinin yerine getirilmesi ayrıca önem taşımaktadır; çocuk okunmasını istediği hikâyede kendisi ile ilgili bir şeyler bulmuş ve her okunduğunda bir anlam kazandırma surecine girmiş olabilir.
Terapötik alanda da hikâyeler ile çalışmak ve çocuğun ifadesi doğrultusunda bir çalışma yürütmek henüz çözümlenmemiş ve endişe yaratan çatışmayı anlamak ve anlamlandırmak için oldukça önemlidir.
Uzm. Klinik Psikolog Fiona Faraci
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Uyku Öncesi Okunan Masallar" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Fiona FARACI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Fiona FARACI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
