Çocuklara Oyun Oyuncak ve Kitap Seçimi
MAKALE #2321 © Yazan Pdg.Elif KOCA | Yayın Ocak 2009 | 8,453 Okuyucu
Oyun ve oyuncaklar
" Oyun çocuk için, yetişkinlerin çalışmaları kadar ciddi, o denli önemli bir uğraştır; çocuk için gelişimin bir yoludur ve çocuğun oyun oynama gereksinimi vardır " C. Lombrosso ( 1986 ).
Yetişkin hayatında vazgeçemeyeceği en önemli uğraşı her ne ise çocuk içinde oyun bu anlamı taşır. Çocuk duygularını oyun yolu ile aktarır, öğrenimlerini oyun yolu ile kazanır, gelişimini oyun yolu ile destekler. Oyun oynayan çocuk ciddi bir iş yapıyor edasındadır ve çoğu zaman oyununun bölünmesinden rahatsız olur. Parkta kumda, evde yastıkla, çatalla bıçakla, oyuncaklarıyla, sokakta taşlarla, hiç bir materyal bulamadığında zihninde canlandırma sahneleri ile çocuk oyununu oynar.
Oyunun Faydaları
Fiziksel Gelişime Faydaları
- Çocuk fiziksel becerileri kazanmayı oyun esnasında aşama aşama öğrenir.
- Çocuk gündelik yaşamda kullanabileceği eşyaları ilk öne oyun yoluyla tanır ve kullanır.
- Hareketli oyunlarda atlama, koşma, tırmanma ... hareketlerini yapması çocuğun vücut sistemlerinin ( sindirim, dolaşım, solunum...) düzenli çalışmalsını sağlar.
- Açık hava oyunları çocuğun, güneşten yararlanarak D vitamini ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur.
- Fiziksel aktivite gerektiren oyunlar çocukların enerjilerini boşaltmalarını sağlayarak, onları rahatlatır ve daha sağlıklı iç yaşam sürmelerini sağlar.
- Doğayı, canlı ve cansız varlıkları oyun yoluyla keşfederek öğrenir.
Duygusal Gelişime Faydaları
- Çocuk oyuncakları yardımıyla iç dünyasında olup bitenleri aktarır ve rahatlar. Örneğin anne babası kavga eden çocuk elindeki bebeğiyle ya da kukla ile oynarken başkalarının sorunuymuş gibi canlandırarak, kendi sıkıntılarından kurtulur ve yetişkinlere duygusal durumu ile ilgili bilgiler verir.
- Rol değişikliği yaparak empati yeteneği gelişir.
- Farklı insanların duyguları ile ilgili bilgi sahibi olur, duyarlılık geliştrir.
- Sevgi, üzüntü, mutluluk gibi kavramları öğrenir.
Psiko - motor Gelişime Faydaları
- Çocuk oyun oynarken, doğduğunda sahip olduğu dikkat, algı, koordinasyon hız... gibi psiko -motor kavramaları geliştirir.
- Oyun yoluyla yaptığı zıplama, inme , çıkma, bükme, takma, çıkarma, yoğurma, şekil verme gibi hareketlerle büyük ve küçük kasları gelişir.
- Kendi bedeni üzerinde kontrolünü öğrenir.
- Makas tutma, fermuar açma kapama, yakalama, tutma... gibi becerilerini geliştirir.
Sosyal Gelişime Faydaları
- Dünyada tek olmadığını , başka insanların da var olduğunu öğrenir.
- Topluluk içinde nasıl davranması gerektiğini kavrar.
- İşbirliği yapmayı, paylaşmayı, rekabet etmeyi yaşayarak öğrenir.
- Arkadaşları ile oynarken sosyalleşir.
- Kurallara uymayı öğrenir.
- Kendini olmak istediği mesleklerle ( bakkal, şoför, marangoz...) özdeşleştirerek o meslekler hakkında bilgi sahibi olur.
- Grubun parçası olmayı, grubun kurallarına uymayı ve grupta dinamik yaratmayı öğrenir.
Zihinsel Gelişime Faydaları
- Çocuk oyun yoluyla mantık yürütmeyi, sebep sonuç ilişkisi kurmayı, seçim yapmayı öğrenir.
- Dikkat toplama, kendini bir amaca yönetme becerileri gelişir.
- Renk, şekil, boyut, hacim, sayı, zaman, mekan... gibi kavramları öğrenir.
- Nesneleri tanımayı, işlevlerini anlamayı ve kullanmayı öğrenir.
- Eşleştirme,, sıralama, analiz, sentez etme, problem çözme gibi zihinsel süreçleri zihninde hızlandırır.
- Zengin çevre olanakları sunulduğunda beynindeki sinaptik bağlantı sayıları artarak, algılama ve zeka potansiyeli gelişir.
Dil Gelişimine Faydaları
- Çocuk oyun ve taklit yokuyla yeni kelimeler öğrenir.
- Çıkarmakta zorlandığı kelimeleri doğru çıkarmayı öğrenir.
- Gerek kendi kendine gerekse grup içinde oynayarak kelime hazinesini genişletir.
- Duygu çeşitlerini ve bunların isimlerini öğrenir.
- Kendini ifade etme yeteneği gelişir.
Elif KOCA
"BagiBugi Süper Çocuk Yetiştirme Klavuzu" GOA Yayınları 2008
Çocuklar ve Kitap Dostları
Pek çok faydası olduğunu bildiğimiz kitapların çocuğun gelişiminde de etkileri yadsınamayacak kadar değerlidir. Kitap çocuğun olumlu kişilik yapısı geliştirmesini, yaratıcı olmasını, okuma ve / ve ya dinleme becerileri kazanmasını sağlar… Kitap okuyan çocuğun kelime dağarcığı gelişir, bilgi seviyesi yükselir, zihinsel gelişimi hızlanır, kavramlar ve olaylar arası muhakeme yeteneği gelişir, kendini zorlanmadan ifade eder, dili kurallarına uygun kullanır, anadilini düzgün konuşur…
Kitap okuma kadar, okunan kitabın dinlenmesinin de yukarıda saydığımız ve sayamadığımız pek çok yararı vardır. Okuma becerileri henüz gelişmeyen okul öncesi dönem çocukları ve görme engelli bireyler için okunan kitaplar bütün saydıklarımıza ek olarak dinleme, algılama, ve konsantrasyon becerilerinin gelişimine yardımcı olur.
Yetişkinler olarak okumak istediğimiz kitapları seçme özgürlüğüne sahibiz. Kitap seçimimizi belki ilgi alanımıza belki ihtiyacımıza belki de yakınlarımızın tavsiyesine göre yaparız. Bizim için doğru ya da faydalı olmadığını düşündüğümüz kitapları ya almayız ya da bir şekilde aldıysak okumayabiliriz. Oysa çocukların cephesinden baktığımız zaman durum böyle olmuyor. Ebeveynleri tarafından tercih edilen kitaplara sahip oluyorlar. Kitabın içeriğinin gelişim düzeylerine uygunluğuna ya da seçilen kitabın pedagojik olarak doğruluğuna karar veremeyecekleri için bu sorumluluk ebeveynlere kalıyor.
Kitap onca yararının yanında, pedagojik doneler dikkate alınmadan hazırlandığında zararlı obje haline gelir. Aksi bir yaşantıya maruz kalmadığı sürece çocuklar özgüven sorunu yaşamazlar. “ Dünyayı kurtarabilir misin, sen superman gibi olabilir misin…” gibi sorulara çoğunlukla “ Evet” cevabı verirler. Kahramanlık hikayelerini severler. Hal böyleyken çocuğun, hikayedeki kahramanla kendini özdeştirmesi sürpriz olmayacaktır.
Tüm bunlar dikkate alındığında çocuk kitaplarının olmazsa olmaz bazı özelliklere sahip olmaları gerektiği karşımıza çıkar. Okul öncesi kitaplarında resimler az çizim içermeli ve yazılardan fazla olmalıdır. Yan yana gelen sayfalarda farklı resimler kullanılmadır. Renkler uyumlu ve gözü yormayacak sadelikte olmalıdır.
Elif KOCA
" Radikal " Gazetesi, 2006
" Oyun çocuk için, yetişkinlerin çalışmaları kadar ciddi, o denli önemli bir uğraştır; çocuk için gelişimin bir yoludur ve çocuğun oyun oynama gereksinimi vardır " C. Lombrosso ( 1986 ).
Yetişkin hayatında vazgeçemeyeceği en önemli uğraşı her ne ise çocuk içinde oyun bu anlamı taşır. Çocuk duygularını oyun yolu ile aktarır, öğrenimlerini oyun yolu ile kazanır, gelişimini oyun yolu ile destekler. Oyun oynayan çocuk ciddi bir iş yapıyor edasındadır ve çoğu zaman oyununun bölünmesinden rahatsız olur. Parkta kumda, evde yastıkla, çatalla bıçakla, oyuncaklarıyla, sokakta taşlarla, hiç bir materyal bulamadığında zihninde canlandırma sahneleri ile çocuk oyununu oynar.
Oyunun Faydaları
Fiziksel Gelişime Faydaları
- Çocuk fiziksel becerileri kazanmayı oyun esnasında aşama aşama öğrenir.
- Çocuk gündelik yaşamda kullanabileceği eşyaları ilk öne oyun yoluyla tanır ve kullanır.
- Hareketli oyunlarda atlama, koşma, tırmanma ... hareketlerini yapması çocuğun vücut sistemlerinin ( sindirim, dolaşım, solunum...) düzenli çalışmalsını sağlar.
- Açık hava oyunları çocuğun, güneşten yararlanarak D vitamini ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur.
- Fiziksel aktivite gerektiren oyunlar çocukların enerjilerini boşaltmalarını sağlayarak, onları rahatlatır ve daha sağlıklı iç yaşam sürmelerini sağlar.
- Doğayı, canlı ve cansız varlıkları oyun yoluyla keşfederek öğrenir.
Duygusal Gelişime Faydaları
- Çocuk oyuncakları yardımıyla iç dünyasında olup bitenleri aktarır ve rahatlar. Örneğin anne babası kavga eden çocuk elindeki bebeğiyle ya da kukla ile oynarken başkalarının sorunuymuş gibi canlandırarak, kendi sıkıntılarından kurtulur ve yetişkinlere duygusal durumu ile ilgili bilgiler verir.
- Rol değişikliği yaparak empati yeteneği gelişir.
- Farklı insanların duyguları ile ilgili bilgi sahibi olur, duyarlılık geliştrir.
- Sevgi, üzüntü, mutluluk gibi kavramları öğrenir.
Psiko - motor Gelişime Faydaları
- Çocuk oyun oynarken, doğduğunda sahip olduğu dikkat, algı, koordinasyon hız... gibi psiko -motor kavramaları geliştirir.
- Oyun yoluyla yaptığı zıplama, inme , çıkma, bükme, takma, çıkarma, yoğurma, şekil verme gibi hareketlerle büyük ve küçük kasları gelişir.
- Kendi bedeni üzerinde kontrolünü öğrenir.
- Makas tutma, fermuar açma kapama, yakalama, tutma... gibi becerilerini geliştirir.
Sosyal Gelişime Faydaları
- Dünyada tek olmadığını , başka insanların da var olduğunu öğrenir.
- Topluluk içinde nasıl davranması gerektiğini kavrar.
- İşbirliği yapmayı, paylaşmayı, rekabet etmeyi yaşayarak öğrenir.
- Arkadaşları ile oynarken sosyalleşir.
- Kurallara uymayı öğrenir.
- Kendini olmak istediği mesleklerle ( bakkal, şoför, marangoz...) özdeşleştirerek o meslekler hakkında bilgi sahibi olur.
- Grubun parçası olmayı, grubun kurallarına uymayı ve grupta dinamik yaratmayı öğrenir.
Zihinsel Gelişime Faydaları
- Çocuk oyun yoluyla mantık yürütmeyi, sebep sonuç ilişkisi kurmayı, seçim yapmayı öğrenir.
- Dikkat toplama, kendini bir amaca yönetme becerileri gelişir.
- Renk, şekil, boyut, hacim, sayı, zaman, mekan... gibi kavramları öğrenir.
- Nesneleri tanımayı, işlevlerini anlamayı ve kullanmayı öğrenir.
- Eşleştirme,, sıralama, analiz, sentez etme, problem çözme gibi zihinsel süreçleri zihninde hızlandırır.
- Zengin çevre olanakları sunulduğunda beynindeki sinaptik bağlantı sayıları artarak, algılama ve zeka potansiyeli gelişir.
Dil Gelişimine Faydaları
- Çocuk oyun ve taklit yokuyla yeni kelimeler öğrenir.
- Çıkarmakta zorlandığı kelimeleri doğru çıkarmayı öğrenir.
- Gerek kendi kendine gerekse grup içinde oynayarak kelime hazinesini genişletir.
- Duygu çeşitlerini ve bunların isimlerini öğrenir.
- Kendini ifade etme yeteneği gelişir.
Elif KOCA
"BagiBugi Süper Çocuk Yetiştirme Klavuzu" GOA Yayınları 2008
Çocuklar ve Kitap Dostları
Pek çok faydası olduğunu bildiğimiz kitapların çocuğun gelişiminde de etkileri yadsınamayacak kadar değerlidir. Kitap çocuğun olumlu kişilik yapısı geliştirmesini, yaratıcı olmasını, okuma ve / ve ya dinleme becerileri kazanmasını sağlar… Kitap okuyan çocuğun kelime dağarcığı gelişir, bilgi seviyesi yükselir, zihinsel gelişimi hızlanır, kavramlar ve olaylar arası muhakeme yeteneği gelişir, kendini zorlanmadan ifade eder, dili kurallarına uygun kullanır, anadilini düzgün konuşur…
Kitap okuma kadar, okunan kitabın dinlenmesinin de yukarıda saydığımız ve sayamadığımız pek çok yararı vardır. Okuma becerileri henüz gelişmeyen okul öncesi dönem çocukları ve görme engelli bireyler için okunan kitaplar bütün saydıklarımıza ek olarak dinleme, algılama, ve konsantrasyon becerilerinin gelişimine yardımcı olur.
Yetişkinler olarak okumak istediğimiz kitapları seçme özgürlüğüne sahibiz. Kitap seçimimizi belki ilgi alanımıza belki ihtiyacımıza belki de yakınlarımızın tavsiyesine göre yaparız. Bizim için doğru ya da faydalı olmadığını düşündüğümüz kitapları ya almayız ya da bir şekilde aldıysak okumayabiliriz. Oysa çocukların cephesinden baktığımız zaman durum böyle olmuyor. Ebeveynleri tarafından tercih edilen kitaplara sahip oluyorlar. Kitabın içeriğinin gelişim düzeylerine uygunluğuna ya da seçilen kitabın pedagojik olarak doğruluğuna karar veremeyecekleri için bu sorumluluk ebeveynlere kalıyor.
Kitap onca yararının yanında, pedagojik doneler dikkate alınmadan hazırlandığında zararlı obje haline gelir. Aksi bir yaşantıya maruz kalmadığı sürece çocuklar özgüven sorunu yaşamazlar. “ Dünyayı kurtarabilir misin, sen superman gibi olabilir misin…” gibi sorulara çoğunlukla “ Evet” cevabı verirler. Kahramanlık hikayelerini severler. Hal böyleyken çocuğun, hikayedeki kahramanla kendini özdeştirmesi sürpriz olmayacaktır.
Tüm bunlar dikkate alındığında çocuk kitaplarının olmazsa olmaz bazı özelliklere sahip olmaları gerektiği karşımıza çıkar. Okul öncesi kitaplarında resimler az çizim içermeli ve yazılardan fazla olmalıdır. Yan yana gelen sayfalarda farklı resimler kullanılmadır. Renkler uyumlu ve gözü yormayacak sadelikte olmalıdır.
Elif KOCA
" Radikal " Gazetesi, 2006
Beğenin 
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
oyun, oyuncak, kitap, kitap seçimi, oyuncak seçimi, doğru oyuncak, yanlış oyuncak, oyunun faydaları, çocuk oyuncakları, çocuk kitapları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
