Psikiyatrik Hasta ve Yakınlarının Bilmesi Gerekenler
PSİKİYATRİK HASTA VE YAKINLARININ BİLMESİ GEREKENLER
Psikiyatrik Rahatsızlık Nedir?
Düşünce, duygu ve davranışlarımızın bozulması halidir.Psikiyatrik rahatsızlıklar bir başka deyişle ruhsal rahatsızlıklar, kabaca iki ana başlık etrafında toplanabilir.
1) Nörotik rahatsızlıklar ki bunlar genellikle günlük yaşam olaylarından (stres), yaşam krizlerinden, kalıtsal veya kişilik problemlerinden kaynaklanır. Nörotik hastalıklar tedavi edilebilen rahatsızlıklardır. Anksiyeteli durumlar, panik atak hastalığı, fobiler, hastalık hastalığı, takıntılar, depresif durumlar, psikolojik kasılma, cinsel sorunlar ve bayılmalar bu gruptandır.
2) Psikotik rahatsızlıklar: Bu rahatsızlığı olan kişilerin gerçeği algılama sürecinde ileri derecede bozukluk söz konusudur. Paronaya, şizofreni, manik-depresif psikoz bu gruptandır. Son yıllarda tedavideki ilerlemeler sayesinde kısmi ya da tam düzelme görülmektedir. Psikotik bozukluklar mutlaka bir psikiyatrist tarafından teşhis ve tedavi edilmelidir.
Psikiyatrik Tedavi Ekibi:
Psikiyatrist ve Psikolog kimdir?
Psikolog, fen-edebiyat fakültelerinin psikoloji bölümünde 4 yıllık lisansını tamamladıktan sonra psikoloji alanında uzmanlığını yapar. Psikolog, bireylerin zihinsel, duygusal, ruhsal, davranışsal yetersizliklerini ve sıkıntılarını anlamak, öngörmek ve ortadan kaldırmak için psikoloji bilminin prensiblerini kullanır. Çeşitli psikolojik testler yapar. Psikoterapi, ilaç kullanmadan sorunların çözümü ve tedavisini yapma sanatıdır.
Psikiyatrist, 6 yıllık tıp fakültesi eğitimini tamamladıktan sonra 4 yıl psikiyatri üzerine uzmanlık eğitimi alır. Psikofarmakologtur yani hastalığı ilaçla tedavi edebilen hekimdir.
Tedaviye ilk kez başvuran hastalar
İlk görüşmede önemli olan; tanımak, anlamak, teşhis etmek ve tedavi için işbirliği sağlamaktır. Sorunun tedavisi için önce doğru teşhisin konulması, sonra da tedavinin düzenlenmesi gerekir. Hastanın tüm tereddütlerini açıklaması ve kafasında soru işareti bırakmaması gerekir. Ancak bütün sorunları bir seansa sıkıştırmayıp, önemli sorunlardan başlayarak adım adım gidilmelidir. Güven ve işbirliğinin kurulması için zamana ihtiyaç vardır. Hastalığın gidişi, sonuçları ve tedavi yolları hakkında bilgilenmek gerekir.
Tedavi ne kadar sürer?
Çoğu insan hastanmayı istememesine rağmen sağlıklı kalmak için de özel bir çaba göstermez. Hastalandıktan sonra da çok çabuk iyileşmek ister. Tedavinin kısa sürmesini istemek çok haklı bir taleptir. Bazı sorunlar vardır ki, basitçe bilgilenmeyle hızlı bir değişim sağlanabilir. Bazen de sorunlar öyle derindir ki iyileşme yavaş ilerler. Ayrıca ruhsal bozuklukların, kişilik özelliklerinin ve ruhsal yapıdaki değişikliklerin iyileşmesi zaman alacağı için tedavinin uzun sürebileceği bilinmelidir. Sabırlı olun. Mucizevi bir tedavi yoktur.
Psikiyatride tetkik ve tedaviler nelerdir?
Bazı gerektiği hallerde, teşhisi kolaylaştırmak ve bir takım risk faktörlerini ortadan kaldırmak için psikiyatrik tetkikler istenebilir. Psikolojik testler, biyokimyasal tetkikler (kan tahlileri), biyolojik- beyinsel tetkikler ( EEG-EMAR ) gibi. Pek çok tedavi çeşitleri mevcuttur. Doktorunuz durumunuza göre çeşitli tedavilerden bir veya birkaçını önerecektir.İlaç tedavisi, psikoterapi, elektro şok tedavisi, serum tedavisi gibi
Psikoterapi Nedir?
Psikoterapi uzun süren baskı ve gerginlikler sonucu kişilerde oluşan bozulma ve bunalımların bir dizi kurallar çerçevesinde giderilmesiyle uğraşan meslek alanıdır. Psikolog ya da psikiyatristle yapılan terapinin faydalı olduğunu gösteren birçok bilimsel yayın vardır. Psikiyatristin yaptığı muayeneyi ya da psikoterapiyi konuşma olarak nitelemek basitleştirme olur. Terapi sırasındaki konuşma iki arkadaşın birbiriyle konuşması değildir. Konuşma terapide araçtır. Her hasta psikoterapiye alınmaz. Psikoterapi süreci kişiden kişiye, sorundan soruna değişebilir. Durumunuza ve şartlarınıza göre doktorunuz sizin için en uygun programı planlayacaktır.
İlaç tedavisi nedir?
Psikiyatrik tedavilerde kullanılan ilaçların uyuşturucu ya da bağımlı etki yaptığına dair yanlış bir kanı vardır. Özellikle uykuyu kolaylaştırsın ve uyutsun diye kullanılan ilaçlar vardır. Halbuki doktor denetiminde kullanılan ilaçlar tedavi edicidir. İlaçlar doğru kullanılırsa uyutmaz, uyuşturmaz tam tersine doğru, net düşünmeye sevk eder.
Bir ilacın ne kadar kullanılması gerektiği pek çok faktöre bağlıdır. Rahatsızlığın şiddeti, tekrarlama olasılığı gibi. Başka bir hastaya aynı teşhis konsa bile her hasta için tedavi süresi değişkendir. Karşılaştırma yapmak doğru değildir.
Doktor kontrolü olmaksızın ilaç birden kesilmemelidir. Aksi taktirde hasta birçok problem yaşayabilir. En sık baş dönmesi, bulantı, sinirlilik ve hastalık belirtilerinde tekrarlama görülebilir. Bir psikiyatri uzmanıyla görüşülmeden ilaç kullanılmamalıdır. Kullanılan ilaç yan etkisi olsa dahi fayda gösteriyorsa kullanılmaya devam edilmelidir; çünkü bazı yan etkiler vücut ilaca alıştıktan sonra geçer. İlaçların en çok görülen yan etkileri: özellikle tatlıya isteğin artması, kilo artışı, cinsel soğukluktur.
İlaç ve psikoterapinin etkilerini birbririnden tamamen ayırmak doğru olmaz bazı durumlarda ilaç birincil tedavi yöntemidir. Kimi zamanda psikoterapi birincil tedavi yöntemi olup ilaç destekleyicidir.
Önemli Hususlar
Tedavinizi ciddiye alın. Tedaviniz geciktikçe yaşam kaliteniz bozulacak ve kayıplarınız olacaktır.
Kendi başınıza ilaç kullanmayın. Okuduklarınıza dayanarak ya da tavsiye üzerine ilaç almak en geçersiz yoldur. İlaçlar size özel olarak planlanmalıdır. Bu konuda doktorunuzun tecrübesi ve pratiği yardım eder. Doktorculuk oynamayın. İlaçları size reçete edildiği gibi kullanın.
Hasta yakınlarının: “Sana kendinden başkası yardım edemez”, “her şey senin elinde”, “herşey sende bitiyor” şeklindeki öneriler hastalığın bütün sorumluluğunu hastaya yükler, bu tip konuşmalar hastayı güçsüzleştirir.
Gazetelerdeki sağlık haberlerini ihtiyatlı ele almalısınız. Haberlerin çekici olabilmesi için gazeteler bilgiyi medyatikleştirir.
Sık sık doktor yada psikolog değiştirmek psikiyatrik hastalıkların tedavisinde güçlük yaratır. Tedaviyi bırakma kararı alsanız bile bunu doktorunuza yada psikoloğunuza danışarak yapın.
Hastalarda tedaviyi reddetme ve aksatmalar ortaya çıkabilir. Bu durum hastalığın bir belirtisi olabilir.
Birçok faktör tedavide sonuç alamamanıza sebeb olabilir. Alışkanlıkların, davranışların ve duyguların değişmesi kolay değildir. Çeşitli psikiyatrik bozuklukların bir arada görülmesi tedaviye direnci artırabilir.
Kendimizi düzeltmek için çaba harcamalıyız ancak bu çaba yardım almamıza engel olmamalı tedavi esnasında işbirliği göstermek önemlidir. Bazen hastalığın ciddi olmadığına inanarak tedaviden kaçarız. Halbuki bu durum rahatsızlığın daha ciddileşmesine neden olur.
Hastalığınızdan asla utanç duymayın ve suçluluk hissetmeyin.
Birçok hastalık elimizde ve irademizde olmadan ortaya çıkar.Zayıf, zavallı olduğunuzu düşünmeyin.
Hastalığınızdan dolayı işinizi, sosyal ilişkilerinizi, bakımlarınızı aksatabilirsiniz. Bu geçicidir, eksiklik, suçluluk duymayın. Suçluluk duymak hastalığı ağırlaştırır.
Psikiyatrik Rahatsızlık Nedir?
Düşünce, duygu ve davranışlarımızın bozulması halidir.Psikiyatrik rahatsızlıklar bir başka deyişle ruhsal rahatsızlıklar, kabaca iki ana başlık etrafında toplanabilir.
1) Nörotik rahatsızlıklar ki bunlar genellikle günlük yaşam olaylarından (stres), yaşam krizlerinden, kalıtsal veya kişilik problemlerinden kaynaklanır. Nörotik hastalıklar tedavi edilebilen rahatsızlıklardır. Anksiyeteli durumlar, panik atak hastalığı, fobiler, hastalık hastalığı, takıntılar, depresif durumlar, psikolojik kasılma, cinsel sorunlar ve bayılmalar bu gruptandır.
2) Psikotik rahatsızlıklar: Bu rahatsızlığı olan kişilerin gerçeği algılama sürecinde ileri derecede bozukluk söz konusudur. Paronaya, şizofreni, manik-depresif psikoz bu gruptandır. Son yıllarda tedavideki ilerlemeler sayesinde kısmi ya da tam düzelme görülmektedir. Psikotik bozukluklar mutlaka bir psikiyatrist tarafından teşhis ve tedavi edilmelidir.
Psikiyatrik Tedavi Ekibi:
Psikiyatrist ve Psikolog kimdir?
Psikolog, fen-edebiyat fakültelerinin psikoloji bölümünde 4 yıllık lisansını tamamladıktan sonra psikoloji alanında uzmanlığını yapar. Psikolog, bireylerin zihinsel, duygusal, ruhsal, davranışsal yetersizliklerini ve sıkıntılarını anlamak, öngörmek ve ortadan kaldırmak için psikoloji bilminin prensiblerini kullanır. Çeşitli psikolojik testler yapar. Psikoterapi, ilaç kullanmadan sorunların çözümü ve tedavisini yapma sanatıdır.
Psikiyatrist, 6 yıllık tıp fakültesi eğitimini tamamladıktan sonra 4 yıl psikiyatri üzerine uzmanlık eğitimi alır. Psikofarmakologtur yani hastalığı ilaçla tedavi edebilen hekimdir.
Tedaviye ilk kez başvuran hastalar
İlk görüşmede önemli olan; tanımak, anlamak, teşhis etmek ve tedavi için işbirliği sağlamaktır. Sorunun tedavisi için önce doğru teşhisin konulması, sonra da tedavinin düzenlenmesi gerekir. Hastanın tüm tereddütlerini açıklaması ve kafasında soru işareti bırakmaması gerekir. Ancak bütün sorunları bir seansa sıkıştırmayıp, önemli sorunlardan başlayarak adım adım gidilmelidir. Güven ve işbirliğinin kurulması için zamana ihtiyaç vardır. Hastalığın gidişi, sonuçları ve tedavi yolları hakkında bilgilenmek gerekir.
Tedavi ne kadar sürer?
Çoğu insan hastanmayı istememesine rağmen sağlıklı kalmak için de özel bir çaba göstermez. Hastalandıktan sonra da çok çabuk iyileşmek ister. Tedavinin kısa sürmesini istemek çok haklı bir taleptir. Bazı sorunlar vardır ki, basitçe bilgilenmeyle hızlı bir değişim sağlanabilir. Bazen de sorunlar öyle derindir ki iyileşme yavaş ilerler. Ayrıca ruhsal bozuklukların, kişilik özelliklerinin ve ruhsal yapıdaki değişikliklerin iyileşmesi zaman alacağı için tedavinin uzun sürebileceği bilinmelidir. Sabırlı olun. Mucizevi bir tedavi yoktur.
Psikiyatride tetkik ve tedaviler nelerdir?
Bazı gerektiği hallerde, teşhisi kolaylaştırmak ve bir takım risk faktörlerini ortadan kaldırmak için psikiyatrik tetkikler istenebilir. Psikolojik testler, biyokimyasal tetkikler (kan tahlileri), biyolojik- beyinsel tetkikler ( EEG-EMAR ) gibi. Pek çok tedavi çeşitleri mevcuttur. Doktorunuz durumunuza göre çeşitli tedavilerden bir veya birkaçını önerecektir.İlaç tedavisi, psikoterapi, elektro şok tedavisi, serum tedavisi gibi
Psikoterapi Nedir?
Psikoterapi uzun süren baskı ve gerginlikler sonucu kişilerde oluşan bozulma ve bunalımların bir dizi kurallar çerçevesinde giderilmesiyle uğraşan meslek alanıdır. Psikolog ya da psikiyatristle yapılan terapinin faydalı olduğunu gösteren birçok bilimsel yayın vardır. Psikiyatristin yaptığı muayeneyi ya da psikoterapiyi konuşma olarak nitelemek basitleştirme olur. Terapi sırasındaki konuşma iki arkadaşın birbiriyle konuşması değildir. Konuşma terapide araçtır. Her hasta psikoterapiye alınmaz. Psikoterapi süreci kişiden kişiye, sorundan soruna değişebilir. Durumunuza ve şartlarınıza göre doktorunuz sizin için en uygun programı planlayacaktır.
İlaç tedavisi nedir?
Psikiyatrik tedavilerde kullanılan ilaçların uyuşturucu ya da bağımlı etki yaptığına dair yanlış bir kanı vardır. Özellikle uykuyu kolaylaştırsın ve uyutsun diye kullanılan ilaçlar vardır. Halbuki doktor denetiminde kullanılan ilaçlar tedavi edicidir. İlaçlar doğru kullanılırsa uyutmaz, uyuşturmaz tam tersine doğru, net düşünmeye sevk eder.
Bir ilacın ne kadar kullanılması gerektiği pek çok faktöre bağlıdır. Rahatsızlığın şiddeti, tekrarlama olasılığı gibi. Başka bir hastaya aynı teşhis konsa bile her hasta için tedavi süresi değişkendir. Karşılaştırma yapmak doğru değildir.
Doktor kontrolü olmaksızın ilaç birden kesilmemelidir. Aksi taktirde hasta birçok problem yaşayabilir. En sık baş dönmesi, bulantı, sinirlilik ve hastalık belirtilerinde tekrarlama görülebilir. Bir psikiyatri uzmanıyla görüşülmeden ilaç kullanılmamalıdır. Kullanılan ilaç yan etkisi olsa dahi fayda gösteriyorsa kullanılmaya devam edilmelidir; çünkü bazı yan etkiler vücut ilaca alıştıktan sonra geçer. İlaçların en çok görülen yan etkileri: özellikle tatlıya isteğin artması, kilo artışı, cinsel soğukluktur.
İlaç ve psikoterapinin etkilerini birbririnden tamamen ayırmak doğru olmaz bazı durumlarda ilaç birincil tedavi yöntemidir. Kimi zamanda psikoterapi birincil tedavi yöntemi olup ilaç destekleyicidir.
Önemli Hususlar
Tedavinizi ciddiye alın. Tedaviniz geciktikçe yaşam kaliteniz bozulacak ve kayıplarınız olacaktır.
Kendi başınıza ilaç kullanmayın. Okuduklarınıza dayanarak ya da tavsiye üzerine ilaç almak en geçersiz yoldur. İlaçlar size özel olarak planlanmalıdır. Bu konuda doktorunuzun tecrübesi ve pratiği yardım eder. Doktorculuk oynamayın. İlaçları size reçete edildiği gibi kullanın.
Hasta yakınlarının: “Sana kendinden başkası yardım edemez”, “her şey senin elinde”, “herşey sende bitiyor” şeklindeki öneriler hastalığın bütün sorumluluğunu hastaya yükler, bu tip konuşmalar hastayı güçsüzleştirir.
Gazetelerdeki sağlık haberlerini ihtiyatlı ele almalısınız. Haberlerin çekici olabilmesi için gazeteler bilgiyi medyatikleştirir.
Sık sık doktor yada psikolog değiştirmek psikiyatrik hastalıkların tedavisinde güçlük yaratır. Tedaviyi bırakma kararı alsanız bile bunu doktorunuza yada psikoloğunuza danışarak yapın.
Hastalarda tedaviyi reddetme ve aksatmalar ortaya çıkabilir. Bu durum hastalığın bir belirtisi olabilir.
Birçok faktör tedavide sonuç alamamanıza sebeb olabilir. Alışkanlıkların, davranışların ve duyguların değişmesi kolay değildir. Çeşitli psikiyatrik bozuklukların bir arada görülmesi tedaviye direnci artırabilir.
Kendimizi düzeltmek için çaba harcamalıyız ancak bu çaba yardım almamıza engel olmamalı tedavi esnasında işbirliği göstermek önemlidir. Bazen hastalığın ciddi olmadığına inanarak tedaviden kaçarız. Halbuki bu durum rahatsızlığın daha ciddileşmesine neden olur.
Hastalığınızdan asla utanç duymayın ve suçluluk hissetmeyin.
Birçok hastalık elimizde ve irademizde olmadan ortaya çıkar.Zayıf, zavallı olduğunuzu düşünmeyin.
Hastalığınızdan dolayı işinizi, sosyal ilişkilerinizi, bakımlarınızı aksatabilirsiniz. Bu geçicidir, eksiklik, suçluluk duymayın. Suçluluk duymak hastalığı ağırlaştırır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Psikiyatrik Hasta ve Yakınlarının Bilmesi Gerekenler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Alican KAYA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Alican KAYA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
psikiyatrik rahatsızlık, psikiyatrik rahatsızlık nedir, psikiyatrist kimdir, psikolog kimdir, psikoterapi nedir
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
