Çocukta Ayrılık Kaygısı ve Okula Gitmek İstememe
Çocuğunuzu okulun ilk günü okula götürdünüz. okulun kapısından İçeri sokmakta sıkıntı çekmeye başladınız. İçeriye girdiniz büyük bir ağlama krizi ile birlikte koridorda oturmaya başladı. Öğretmeni ile tanıştırdınız. İçeri zorla size gözü yaşlı baktı. Girmek istemiyor. Düşünmeye başladınız. Paniklemeye başladınız. Sınıftaki diğer çocuklar içeri sorunsuz girerken neden sizin çocuğunuz. Bu haldeydi oysaki siz bu durumu engellemek için kitaplar veya dergilerin ne yazdığı herşeyi yapmıştınız. Çocuğunuzu okul başlamadan okula getirmiştiniz Öğretmeni ile tanıştırmıştınız. Sınıfını görmesini sağlamıştınız. Okulun ilk günü giymesi için yeni kıyafetler almıştınız. Özellikle son hafta çocuğunuzun iyice havaya girmesi için bildiğiniz ve öğrendiğiniz tüm alıştırmaları yapmıştınız. herşey de yolunda gitmişti. Taa kişimdi ye kadar.
Çocuğunuz okula hazırlanması zor ve karmaşık bir süreçtir. Çocuğunuzda olgunlaşması gereken pek çok nokta vardır. Sizin çocuğunuzu hazırlamanızı gerektirecek çok nokta vardır. Hatta sizin de hazırlanmanız gereken pek çok nokta vardır. Okul çocuk için ailesinden ilk ayrılacağı durum olduğundan kuruma alışmakta zorluk çekebilir. Burada önemli olan çocuğun belli süre içinde okulda olacağı diğer zamanlarda yine ailesi ile birlikte olacağı konusunda oluşturulan ”güven”dir. Bu güvenin oluşturulması için gerekirse annenin kademeli olarak uzaklaştırılması gerekebilir. Mesela birinci gün sınıfın kapısında bekleme ikinci gün okul koridorunda bekleme üçüncü günde öğle yemeğinde ziyaret gibi.
Bu gibi pek çok yöntemi deneseniz de çocuğunuzu okula iyi hazırlamazsanız çocuğunuz okul ortamını bilmediğinden bilinmeyene korku ve endişe duyabilir. Çocuklarda bilinmeyene duyulan korku ve endişe çocukluk gelişiminde beklenen normal aşamalardır. Ama bu iki kavram çocuğunuzda fazla baskın olduğu takdirde çocuğunuzun yaşam fonksiyonlarını engellemeye başlayabilir. Bu durumda çocuğunuzda ayrılık endişeleri ve okul korkusu baş gösterebilir. Bebeklik döneminde ayrılma zorluğunu uzun süre yaşayan çocuklar yuvaya yada okula başlarken aynı problemleri tekrar yaşamaya yatkınlardır. Çocuğun okulu reddetmesi geçici bir durum olabileceği gibi geçici bir durumda olmayabilir. Okulu reddetme genellikle okula yeni başlayan çocuklarda genellikle görülmesine rağmen ilköğretim süresi boyunca her zaman ortaya çıkabilir. Çocuklarda görülen okul fobisi çoğunlukla bedensel semptomlarla kendini belli eder. Okula gitmeyi reddeden çocuk içinde var olan kuvvetli endişenin etkisi ile bedensel yakınmalar yaşar .bunlar tipik olarak baş ağrısı mide bulantısı şeklinde görülebilir. Ebeveyn olarak siz bunları gördüğünüzde o gün için okula gitmemesi yönünde karar verdiğinizde ortada bulunan endişe vek aygı bittiğinden bedensel yakınmaları da geçmiş olacaktır. Özellikle hafta sonu herhangi bir bedensel yakınma şikayetinde bulunması söz konusu değildir. çünkü ortada okul baskısı olmadığından çocuk rahattır. Canlı ve neşeli olur vazifelerini gayet mutlu bir biçimde yapar. Ancak hafta sonu bitip günlerden Pazar olduğunda özellikle de Pazar akşamında yukarıdaki bahsi geçen yakınmalar kendisini tekrar gösterir.
Okula gitmek istemeyen çocuğun okula gitmek istememesini aileler anlamsız bulabilir. Ancak çocuğun okula gitmemesinde çoğu psikolojik kökenli olan değişik etmenler yer almaktadır. Anne yada babanın hasta olması, kardeş kıskançlığı, yeni kardeşin gelecek olması evde hırsızlık olayının oluşabilecek olması yeni eve taşınmak, okul değiştirme, boşanma gibi sebepler okula gitmek istemesine engel olabilir. Bu çocukların olumsuz duygu ve gerilimleri aynı zamanda onlar okula karşı güvensiz kılmaktadır.
Çocuğunuzu okula hazırlamaya başlayın
Çocuğunuzun okula başlayacağı dönemden en az 2 – 3 ay öncesinde hazırlık yapmaya başlamalısınız. Çocuğunuzun büyümesine izin verin. Çocuğunuzun okula gideceği fikrini kafanıza yerleştirin ve bunsa yürekten inanın. İnanın çünkü siz inandıkça çocuğunuzda bu fikre inanacak ve kendisine büyümersi için izin verilmiş olarak görecektir. Anahtar sözcükleriniz “seninle gurur duyuyorum” “sana çok güveniyorum”“ herşey çok iyi olacak bundan eminim” “baban ve bende bu yaşlarda okula gitmeye başladık” bunları doğru yerde ve doğru zamanda kullanın.
Ona geçen zaman içinde konular geldikçe okuldaki güzel olaylarınızı ve ne kadar keyifli zaman geçirdiğinizi anlatın sorduğu sorulara cevap verin. Çünkü çocuğunuzun sorduğu sorular onun okul hakkındaki endişelerini ve kaygılarını azaltacak bilinmeyeni bilinen hale getirecektir.
1-2 hafta öncesinden yatma kalkma saatleri ve yemek düzenini okulla paralel hale getirmeye çalışın. Bu çocuğunuzun okula daha kolay adapte olmasını sağlayacaktır.
Kayıt esnasında mutlaka günlük akış hakkında okulun saatleri günlük işleyiş öğretmeni ve sınıfı hakkında bilgi alın ve çocuğunuzu bilgilendirirn. Okul başlamadan daha öncesinde bir gün okula beraber giderek okulu gezin sınıfını gösterin ve öğretmeni ile tanıştırın.
Okulun ilk günü
Anne ve baba olarak okula götürüp ve mümkünse okuldan da yine beraber almanız kendisini güçlü hissettirecek ve aranız dahi hassas bağı kuvvetlendirecektir.
Güven sağlayacağı bir nesneyi öğretmeni ile görüşerek okula gitmesi için seçmesini sağlayın. Bu ev ve ebeveyn özlemini gidermede ona güç sağlayacaktır. Hatta yanına ailenin bulunduğu bir fotoğraf dahi verebilirsiniz.
Okula sadece belli süreler içinde gideceğini ve akşam yine beraber olacağınızın altını mutlaka çizin ona kavuşmanın ne kadar mutluluk vereceğinden bahsedin
Okuldan çıktığında mutlaka onunla konuşun ama çocuğunuzu zorlamayın. İlk günü hakkında konuşmak istemeyebilir. Siz çocuğunuzun konuşmasını sağlamak için kendi deneyimlerinizden faydalanabilirsiniz
Kendinizi suçlu mu hissediyorsunuz?
Siz kötü bir ebeveyn değilsiniz sizin çocuğunuz büyüyor ve bilgilenmeli ve bunun için okula gitmesi gerekli. Çocuğunuzu okula giderken kendi yatağında yatıramaz evinde öğle yemeği veremezsiniz. Çocuğunuz sizi neden beni okula gönderdin diye hesap sormayacak aksine iyi ki okula gidiyorum diyecek sizinle gurur duyacak çocuğunuz başarılarında da siz çocuğunuzla gurur duyacaksınız. Çocuğunuz okula gitti mi canı sıkılmayacak okul ortamında yeni arkadaşlıklar elde edecek ve yeni bilgiler kazanacak unutmayın ki yalnız okula giden tek çocuk sizin ki değil bu yüzden okulda köşede tek başına durmayacak siz kendinizden ne kadar emin olursanız çocuğunuzun kendisine inancı ve güveni o derece artacaktır ve yeni girdiği bu zor ortamda olaylar ile başa çıkmasında o kadar başarılı olacaktır.
Çocuk okula gittiğinde evinden yada bakıcısına göre ne değişecek
Gürültü özellikle teneffüslerde ve yemekhanede (bir çok çocuğun aynı yerde bulunmasından kaynaklı durumlar)
Saatler: evde uyduğu düzene göre çocuğun okulda geçirdiği saatler hem daha fazla hem de daha zorlayıcı niteliktedir. Ders saatleri bellidir. Derste istediğini yapamaz. Teneffüs yetersizdir. Çok oyun oynayamaz istediğini yiyip içemez iletişim araçları kısıtlıdır yada hiç yoktur.
En önemlisi ortam daha anaçtır. İlişkiler daha az bireyselleşir. Sevip okşamalar davranış özgürlükleri kısıtlıdır. Anne yoktur.
Çocuğunuz okula hazırlanması zor ve karmaşık bir süreçtir. Çocuğunuzda olgunlaşması gereken pek çok nokta vardır. Sizin çocuğunuzu hazırlamanızı gerektirecek çok nokta vardır. Hatta sizin de hazırlanmanız gereken pek çok nokta vardır. Okul çocuk için ailesinden ilk ayrılacağı durum olduğundan kuruma alışmakta zorluk çekebilir. Burada önemli olan çocuğun belli süre içinde okulda olacağı diğer zamanlarda yine ailesi ile birlikte olacağı konusunda oluşturulan ”güven”dir. Bu güvenin oluşturulması için gerekirse annenin kademeli olarak uzaklaştırılması gerekebilir. Mesela birinci gün sınıfın kapısında bekleme ikinci gün okul koridorunda bekleme üçüncü günde öğle yemeğinde ziyaret gibi.
Bu gibi pek çok yöntemi deneseniz de çocuğunuzu okula iyi hazırlamazsanız çocuğunuz okul ortamını bilmediğinden bilinmeyene korku ve endişe duyabilir. Çocuklarda bilinmeyene duyulan korku ve endişe çocukluk gelişiminde beklenen normal aşamalardır. Ama bu iki kavram çocuğunuzda fazla baskın olduğu takdirde çocuğunuzun yaşam fonksiyonlarını engellemeye başlayabilir. Bu durumda çocuğunuzda ayrılık endişeleri ve okul korkusu baş gösterebilir. Bebeklik döneminde ayrılma zorluğunu uzun süre yaşayan çocuklar yuvaya yada okula başlarken aynı problemleri tekrar yaşamaya yatkınlardır. Çocuğun okulu reddetmesi geçici bir durum olabileceği gibi geçici bir durumda olmayabilir. Okulu reddetme genellikle okula yeni başlayan çocuklarda genellikle görülmesine rağmen ilköğretim süresi boyunca her zaman ortaya çıkabilir. Çocuklarda görülen okul fobisi çoğunlukla bedensel semptomlarla kendini belli eder. Okula gitmeyi reddeden çocuk içinde var olan kuvvetli endişenin etkisi ile bedensel yakınmalar yaşar .bunlar tipik olarak baş ağrısı mide bulantısı şeklinde görülebilir. Ebeveyn olarak siz bunları gördüğünüzde o gün için okula gitmemesi yönünde karar verdiğinizde ortada bulunan endişe vek aygı bittiğinden bedensel yakınmaları da geçmiş olacaktır. Özellikle hafta sonu herhangi bir bedensel yakınma şikayetinde bulunması söz konusu değildir. çünkü ortada okul baskısı olmadığından çocuk rahattır. Canlı ve neşeli olur vazifelerini gayet mutlu bir biçimde yapar. Ancak hafta sonu bitip günlerden Pazar olduğunda özellikle de Pazar akşamında yukarıdaki bahsi geçen yakınmalar kendisini tekrar gösterir.
Okula gitmek istemeyen çocuğun okula gitmek istememesini aileler anlamsız bulabilir. Ancak çocuğun okula gitmemesinde çoğu psikolojik kökenli olan değişik etmenler yer almaktadır. Anne yada babanın hasta olması, kardeş kıskançlığı, yeni kardeşin gelecek olması evde hırsızlık olayının oluşabilecek olması yeni eve taşınmak, okul değiştirme, boşanma gibi sebepler okula gitmek istemesine engel olabilir. Bu çocukların olumsuz duygu ve gerilimleri aynı zamanda onlar okula karşı güvensiz kılmaktadır.
Çocuğunuzu okula hazırlamaya başlayın
Çocuğunuzun okula başlayacağı dönemden en az 2 – 3 ay öncesinde hazırlık yapmaya başlamalısınız. Çocuğunuzun büyümesine izin verin. Çocuğunuzun okula gideceği fikrini kafanıza yerleştirin ve bunsa yürekten inanın. İnanın çünkü siz inandıkça çocuğunuzda bu fikre inanacak ve kendisine büyümersi için izin verilmiş olarak görecektir. Anahtar sözcükleriniz “seninle gurur duyuyorum” “sana çok güveniyorum”“ herşey çok iyi olacak bundan eminim” “baban ve bende bu yaşlarda okula gitmeye başladık” bunları doğru yerde ve doğru zamanda kullanın.
Ona geçen zaman içinde konular geldikçe okuldaki güzel olaylarınızı ve ne kadar keyifli zaman geçirdiğinizi anlatın sorduğu sorulara cevap verin. Çünkü çocuğunuzun sorduğu sorular onun okul hakkındaki endişelerini ve kaygılarını azaltacak bilinmeyeni bilinen hale getirecektir.
1-2 hafta öncesinden yatma kalkma saatleri ve yemek düzenini okulla paralel hale getirmeye çalışın. Bu çocuğunuzun okula daha kolay adapte olmasını sağlayacaktır.
Kayıt esnasında mutlaka günlük akış hakkında okulun saatleri günlük işleyiş öğretmeni ve sınıfı hakkında bilgi alın ve çocuğunuzu bilgilendirirn. Okul başlamadan daha öncesinde bir gün okula beraber giderek okulu gezin sınıfını gösterin ve öğretmeni ile tanıştırın.
Okulun ilk günü
Anne ve baba olarak okula götürüp ve mümkünse okuldan da yine beraber almanız kendisini güçlü hissettirecek ve aranız dahi hassas bağı kuvvetlendirecektir.
Güven sağlayacağı bir nesneyi öğretmeni ile görüşerek okula gitmesi için seçmesini sağlayın. Bu ev ve ebeveyn özlemini gidermede ona güç sağlayacaktır. Hatta yanına ailenin bulunduğu bir fotoğraf dahi verebilirsiniz.
Okula sadece belli süreler içinde gideceğini ve akşam yine beraber olacağınızın altını mutlaka çizin ona kavuşmanın ne kadar mutluluk vereceğinden bahsedin
Okuldan çıktığında mutlaka onunla konuşun ama çocuğunuzu zorlamayın. İlk günü hakkında konuşmak istemeyebilir. Siz çocuğunuzun konuşmasını sağlamak için kendi deneyimlerinizden faydalanabilirsiniz
Kendinizi suçlu mu hissediyorsunuz?
Siz kötü bir ebeveyn değilsiniz sizin çocuğunuz büyüyor ve bilgilenmeli ve bunun için okula gitmesi gerekli. Çocuğunuzu okula giderken kendi yatağında yatıramaz evinde öğle yemeği veremezsiniz. Çocuğunuz sizi neden beni okula gönderdin diye hesap sormayacak aksine iyi ki okula gidiyorum diyecek sizinle gurur duyacak çocuğunuz başarılarında da siz çocuğunuzla gurur duyacaksınız. Çocuğunuz okula gitti mi canı sıkılmayacak okul ortamında yeni arkadaşlıklar elde edecek ve yeni bilgiler kazanacak unutmayın ki yalnız okula giden tek çocuk sizin ki değil bu yüzden okulda köşede tek başına durmayacak siz kendinizden ne kadar emin olursanız çocuğunuzun kendisine inancı ve güveni o derece artacaktır ve yeni girdiği bu zor ortamda olaylar ile başa çıkmasında o kadar başarılı olacaktır.
Çocuk okula gittiğinde evinden yada bakıcısına göre ne değişecek
Gürültü özellikle teneffüslerde ve yemekhanede (bir çok çocuğun aynı yerde bulunmasından kaynaklı durumlar)
Saatler: evde uyduğu düzene göre çocuğun okulda geçirdiği saatler hem daha fazla hem de daha zorlayıcı niteliktedir. Ders saatleri bellidir. Derste istediğini yapamaz. Teneffüs yetersizdir. Çok oyun oynayamaz istediğini yiyip içemez iletişim araçları kısıtlıdır yada hiç yoktur.
En önemlisi ortam daha anaçtır. İlişkiler daha az bireyselleşir. Sevip okşamalar davranış özgürlükleri kısıtlıdır. Anne yoktur.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocukta Ayrılık Kaygısı ve Okula Gitmek İstememe" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Alican KAYA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Alican KAYA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
ayrılık kaygısı, okul, okul sorunları, seperasyon ansiyetesi, okul korkusu, okul fobisi, okula gitmek istememek, okuldan korkmak
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
