Okul Önesi Dönemden Yetişkinliğe Özgül Öğrenme Güçlüğü Disleksi
DSM V'e göre özel öğrenme güçlüğü; okuma, yazma ve matematik alanlarındaki güçlükleri içermektedir. Özel öğrenme güçlüğü eğitim sisteminde ki akademik başarı ile yakından bağlantılıdır. ÖÖG; kişinin bilgiyi kazanmaya çalıştığı süreçte zorluk çekmesi olarak tanımlanabilir. Öğrenme güçlüğü tanımı ilk kez 1963 yılında Samuel Kirk tarafından konulmuştur. Kirk özel öğrenme güçlüğü çeken çocuklarda; normal ya da normalin üstünde zekaya sahip olmalarına rağmen, düşünme, anlama, okuma-yazma veya matematik becerilerinde zekalarına oranla düşük başarı gösterdiklerini gözlemlemiştir. Özel öğrenme güçlüğü çeken çocuklar için bir çok batarya geliştirilmiştir. Bu bağlamda ilgili çocukların bir takım bilişsel alanlarda zorluk çektikleri ve bu zorlukların sosyal hayatlarını önemli ölçüde olumsuz etkilediği gözlemlenmiştir. 2001 yılında Şebnem Sosyal ve ekibi yaptıkları araştırmada toplam 20 özel öğrenme güçlüğü çeken çocuğu incelemişlerdir. Kontrol grubu ise yaş, cinsiyet ve sosyoekonomik düzey açısından araştırma grubu ile benzer özellikleri taşıyan ve herhangi bir psikiyatrik bozukluk belirlenmemiş 20 çocuktan oluşturulmuştur. Araştırma neticesinde WISC-R alt testlerinde 'Resim Tamamlama, Küplerle Desen Oluşturma, Parça Birleştirme, Sözcükler Arasında Benzerlikleri Bulma, Sözcük Dağarcığı, Kazanılmış Bilgi Kapasitesi' gibi alanlarda kontrol grubuna göre daha düşük puan almışlardır. Bu alanlarda yaşanan güçlükler; çocukların çevrelerini doğru algılayamamalarına ve uygun davranışları gösterememelerine yol açmaktadır.
Disleksi
Okul Öncesi Dönemde Belirtiler
Özel Öğrenme Güçlüğü okul öncesi dönemde tespit edildiği takdirde, çocukların gelişimi daha etkin bir şekilde desteklenebilir. Okul öncesi dönemde çocuklarda genellikle aşağıda ki semptomlar görülmektedir.Geç Konuşma, Telaffuz ProblemleriKelime Hazinesinde Yavaş Gelişim ve Doğru Kelimeyi Bulmakta Güçlük ÇekmeTemel Sözcükleri Karıştırma (kalkmak, yatmak, gelmek, gitmek gibi)İnce ve Kaba Motor Becerilerinde Zorlanma (ayakkabı bağlama, resim çizme, top atma, ip atlama) Yönleri Bulmada Güçlük (Sağını ve Solunu Karıştırma)Kafiyeli kelimeleri birbirlerine KarıştırmaBirbirine Yakın hece ve sesleri Birbirine Karıştırır (su, bu)Farklı Nesneleri Bir Katogoride Sınıflandırma da Güçlük (örneğin, gül ve lale ikisi de çiçek)Nesleneleri Özelliklerine Göre Sıralamada Güçlük (ince, kalın, uzun ya da kısa gibi)Harfleri, Rakamları, Günleri ya da Renkleri Öğrenmede Güçlük
Zaman ve Yön Kavramlarını Birbirine Karıştırır (dün, bugün, sağ, sol, yukarı, aşağı)Benzer sesleri Konuşurken ve Okurken Birbirine KarıştırmaSözlü Yönergeleri Anlama GüçlüğüDikkat ve Konsantrasyon Güçlüğü
İlkokul Dönemi Belirtileri
Yaşıtlarına Göre Yavaş Okuma HızıOkurken ve Yazarken Benzer Sesleri Birbirine Karıştırır (b,d,p m,n, gibi)Hecelerin Yerini Değiştirme (ve/ev; elti/teli)Harf, Hece ya da Sözcük Atlama Yeni Harf ya da Hece EklemeKelimelerin Sonuna Yeni Heceler Ekleme ve Satır AtlamaBakarak Yazmada ve Diktede ZorlanmaOkunaksız El Yazısı, Yazarken Satır Atlama, Harfleri Ters Yazma, Harf EklemeYazılı İfade GüçlükleriSesli Okumada Yanlış Tonlama
Yetişkinlik Dönemi Belirtileri
Sağ/Sol Ayrımında ZorlanmaEl-Göz Koordinasyon GüçlükleriBellekte Tutma GüçlüğüNoktalama ve İmla HatalarıUzun Metinleri Okumada ve Anlamada ZorlukOkunaksız El YazısıBir Konuda Önemli Ayrıntıları Belirlemede GüçlükYabancı dil öğrenmede zorlukSoyut kavramları anlamada zorlukKelimeleri ve fikirleri Önem Derecesine Göre Sıralamada ZorlukUzun kelimeleri Söylemede ZorlanmaAyları peş peşe ya da sondan başa doğru sıralamada zorlanma
Terapi
Öncelikle anne ve baba özgül öğrenme güçlüğü hakkında bilgilendirilmelidirler. Genellikle anne babalar çocuklarını okuyamadıkları için suçlamaktadırlar. Bu ise çocuklarda kaygı bozukluklarına ve öz güven eksikliğine yol açabilmektedir. Aile hastalığın genetik ve nörobiolojik kökenli bir hastalık olduğu konusunda bilinçlendirilmelidir. Ayrıca anne babaya çocuklarına doğru yaklaşma konusunda eğitim desteği verilmelidir. Çocuk ise okuma yazma, şayet gerekli ise, depresyon, kaygı gibi sorunlar konusunda profesyonel destek almalıdır.
Disleksi
Okul Öncesi Dönemde Belirtiler
Özel Öğrenme Güçlüğü okul öncesi dönemde tespit edildiği takdirde, çocukların gelişimi daha etkin bir şekilde desteklenebilir. Okul öncesi dönemde çocuklarda genellikle aşağıda ki semptomlar görülmektedir.Geç Konuşma, Telaffuz ProblemleriKelime Hazinesinde Yavaş Gelişim ve Doğru Kelimeyi Bulmakta Güçlük ÇekmeTemel Sözcükleri Karıştırma (kalkmak, yatmak, gelmek, gitmek gibi)İnce ve Kaba Motor Becerilerinde Zorlanma (ayakkabı bağlama, resim çizme, top atma, ip atlama) Yönleri Bulmada Güçlük (Sağını ve Solunu Karıştırma)Kafiyeli kelimeleri birbirlerine KarıştırmaBirbirine Yakın hece ve sesleri Birbirine Karıştırır (su, bu)Farklı Nesneleri Bir Katogoride Sınıflandırma da Güçlük (örneğin, gül ve lale ikisi de çiçek)Nesleneleri Özelliklerine Göre Sıralamada Güçlük (ince, kalın, uzun ya da kısa gibi)Harfleri, Rakamları, Günleri ya da Renkleri Öğrenmede Güçlük
Zaman ve Yön Kavramlarını Birbirine Karıştırır (dün, bugün, sağ, sol, yukarı, aşağı)Benzer sesleri Konuşurken ve Okurken Birbirine KarıştırmaSözlü Yönergeleri Anlama GüçlüğüDikkat ve Konsantrasyon Güçlüğü
İlkokul Dönemi Belirtileri
Yaşıtlarına Göre Yavaş Okuma HızıOkurken ve Yazarken Benzer Sesleri Birbirine Karıştırır (b,d,p m,n, gibi)Hecelerin Yerini Değiştirme (ve/ev; elti/teli)Harf, Hece ya da Sözcük Atlama Yeni Harf ya da Hece EklemeKelimelerin Sonuna Yeni Heceler Ekleme ve Satır AtlamaBakarak Yazmada ve Diktede ZorlanmaOkunaksız El Yazısı, Yazarken Satır Atlama, Harfleri Ters Yazma, Harf EklemeYazılı İfade GüçlükleriSesli Okumada Yanlış Tonlama
Yetişkinlik Dönemi Belirtileri
Sağ/Sol Ayrımında ZorlanmaEl-Göz Koordinasyon GüçlükleriBellekte Tutma GüçlüğüNoktalama ve İmla HatalarıUzun Metinleri Okumada ve Anlamada ZorlukOkunaksız El YazısıBir Konuda Önemli Ayrıntıları Belirlemede GüçlükYabancı dil öğrenmede zorlukSoyut kavramları anlamada zorlukKelimeleri ve fikirleri Önem Derecesine Göre Sıralamada ZorlukUzun kelimeleri Söylemede ZorlanmaAyları peş peşe ya da sondan başa doğru sıralamada zorlanma
Terapi
Öncelikle anne ve baba özgül öğrenme güçlüğü hakkında bilgilendirilmelidirler. Genellikle anne babalar çocuklarını okuyamadıkları için suçlamaktadırlar. Bu ise çocuklarda kaygı bozukluklarına ve öz güven eksikliğine yol açabilmektedir. Aile hastalığın genetik ve nörobiolojik kökenli bir hastalık olduğu konusunda bilinçlendirilmelidir. Ayrıca anne babaya çocuklarına doğru yaklaşma konusunda eğitim desteği verilmelidir. Çocuk ise okuma yazma, şayet gerekli ise, depresyon, kaygı gibi sorunlar konusunda profesyonel destek almalıdır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Okul Önesi Dönemden Yetişkinliğe Özgül Öğrenme Güçlüğü Disleksi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Pdg.Uzm.Elda TATLI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Pdg.Uzm.Elda TATLI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
