Çocuk ve İnternet - İnternet Bağımlılığı
Son 10 yıldır evimizde, işyerimizde,okullarda vb. mekanlarda olmazsa olmaz teknolojik araçlardan birisi de internet. Bilgiye ulaşabilirliği kolaylaştırması, daha kısa zamanda daha çok kaynağa erişmemize yardımcı olması internetin hayatımızın vazgeçilmezlerinden olmasının en önemli nedenlerinden birkaçı. Öte yandan internet, doğru ve etkili kullanılmadığında ise çocuk yetişkin ayırt etmeksizin herkesin hayatında ruhsal( yalnızlık hissi ve depresyon), fiziksel(göz ve duruş bozuklukları) ve sosyal ( bireysellik,sosyal becerilerinin gelişmemesi, ailevi ilişkilerin zayıflaması vb.) bakımından önemli tahribatlara yol açabilme potansiyeline sahip bir araç…
Yapılan araştırmalara ve buna dayalı istatistiki bilgilere göre dünyadaki internet kullanıcıları her yıl %4 oranında artmaktadır; Türkiye’de ise internet kullanıcılarının sayısı yaklaşık 17 milyona ulaşmıştır. Bununla beraber internet kullanım yaşı tüm dünyada okul öncesi dönemlere kadar düşmüştür. Tüm bunlara dayanarak, ebeveynler olarak internetin hayatımızdaki yerini kabul edip, çocuklarımızı internetin zararlı etkilerinden korumanın yollarının araştırmamız; doğru internet kullanımı, internetin yol açabileceği zararlar ve bunların karşısında alınabilecek önlemler konusundan bilgi sahibi olmamız gerektiğine inanıyorum. Çünkü interneti yasaklayarak, çocukları korkutarak ya da sıkı kurallar koyarak bu konuda gerekli olan bilgi ve davranışı onlara öğretmeniz mümkün olmayacaktır. Bunu yaptığınızda, odadan çıktığınızda evde; ya da dışarıda sayısı her geçen gün artan internet kafelerde çocuğunuzun internete gireceği kuvvetle muhtemeldir.
Bu nedenle, çocuklarınızın interneti zararlı değil yararlı bir araç olarak kullanmasına yardımcı olmak için, onları bilgilendirmeli ve oto-kontrol mekanizmalarını devreye sokmaya çalışmalısınız. Bunu yapabilmek için ise, ebeveynlerin de internet ve kullanımı hakkında doğru bilgilere sahip olması çok önemlidir.
Doğru İnternet Kullanımı Nedir?
Doğru internet kullanımı çocuğunuzun; yaşına ve gelişimine uygun siteleri ziyaret etmesi, interneti bilgi edinme ve zaman zaman eğlence amaçlı bir araç olarak, günlük düzenini ve uyku saatlerini bölmeyecek zaman aralıklarıyla kullanması demektir.
İnternet Bağımlılığı Nedir?
İnternet bağımlılığı temel anlamda, internetin insan ruh sağlığını bozacak düzeyde kullanılması olarak özetlenebilir. Çocuğunuzun internet kullanım sıklılığının ve buna bağlı olarak gösterdiği davranışları “bağımlılık” olarak nitelendirebilmek için aşağıdaki semptomları gösterip göstermediğine dikkat etmelisiniz:
1) Her gün Internet'e bağlanmak, bağlı iken zamanın farkında olmamak, sorulduğunda ise inkar etmek veya yalan söylemek.
2) Herkese mail adresi, ICQ numarası, sohbet odası adları vs. vermek veya dağıtmaya çalışmak.
3) İnternet dışı uğraşlara ilginin kaybolması. Bilgisayardan uzak kalındığında canın bilgisayar çekmesi ve sinirlilik halleri. E-postada bir şey var mı diye bakmak için aşırı bir istek duymak.
4) Sosyal faaliyetlerde azalma, arkadaşları tarafından anlaşılamama duygusu, spor faaliyetlerinden uzaklaşma ve kondisyon kaybı.
5) Bilgisayar başında aşırı zaman geçirmekten kaynaklı kronik uykusuz kalma ve yorgunluk
*Kaynak: Yalçın, Nursel ( 2003). İnterneti Doğru Kullanıyor muyuz? İnternet Bağımlısı mıyız? Çocuklarımız ve Gençlerimiz Risk Altında mı?
Çocuklara İnternet Kullanırken Nelere Dikkat Etmeleri Gerektiği Söylenmeli?
1) İnternette hiçbir şekilde kendi özel bilgilerini (adres, telefon, okul ismi) paylaşmamalarını,
2) İnternette tanımadıkları kimselerle sohbet etmemelerini,
3) İnternette başka kimseler tarafından zorla yaptırılmak istenen hiçbir şeye karşılık vermemelerini,
4) Hakaret, küfür, cinsel içerik içeren herhangi bir konuşma karşısında iletişimi hemen kesmelerini,
5) Uzun saatler boyu internettte kalmamalarını söylemek faydalı olabilir.
Çocuk-Aile-İnternet Arasındaki Denge Nasıl Kurulabilir?
· Çocuklarınıza doğru internet kullanımı öğretmek ve onları internetin zararlı etkilerinden korumak için onlara bu konuda rol model olmanız çok önemlidir. Eğer ebeveynler çocuklarına internete daha az sıklıkla girmelerini söylerken kendileri saatlerini internetin başında geçiriyorlarsa söylenen sözler ve alınan önlemler çok büyük oranda etkili olmayacaktır. Bu nedenle ebeveynler de internet kullanım saatlerine bir sınırlama getirmelidirler.
· Çocuğunuza interneti yasaklamak, bilgisayarı kaldırmak ya da bu sebeplerden ötürü ona kızmak, bağırmak bu davranışı sınırlandırmak için çözüm olmayacaktır. Sadece davranışın bir müddet ertelenmesine yol açacaktır. Unutmayın yasaklanan şey daha çekici hale gelir!! Bu nedenle çocuğunuzun internete hangi zamanlar ne sıklıkla gireceğine beraberce oturup karar vermeli, onun da bu konudaki fikrini almalısınız. Bu yolla çocuğunuz kendi iç denetim mekanizmasını daha rahat oluşturabilir.
· İnternette yapılmasını uygun görmediğiniz etkinliklerin (kumar oynamak, bahis oynamak, internet korsanlığı yapmak vs.) olası zararlarını çocuğunuzla tartışmak ve beraberce uzlaşmaya varmak onun bu konular hakkında bilinçlenmesine yardımcı olacaktır.
· Yine çocuğunuzun da katkısıyla internet ev kuralları listesi oluşturabilirsiniz. Bu listede sınırların dışında kalan site türleri, internette ne şekilde sohbet edilebileceği ve hangi saatlerde internete girilmesinin uygun olabileceği şeklinde kurallar içerilebilir.
· Çocuğunuz herhangi bir konuda araştırma yapmak istiyorsa ona kullanabileceği kaynak sitelerin bir listesini verebilirsiniz. Bu yöntem onun internette araştırma yapmak için fazladan zaman harcamasını ya da tesadüfen başka zararlı içerikli sitelere girmesini önleyebilir.
· Bununla birlikte, bilgiye ulaşmak için tek yolun internet olmadığı; kaynak kitap, kütüphane, müze gibi diğer bilgi kaynaklarının da bu amaçla kullanılabileceğini çocuğunuza anlatmalısınız. Gerekirse ona bu konuda yardımcı olmalısınız.
· Çocuğunuzun internet ortamında kurduğu arkadaşlıkları hakkında gerçek yaşantılarında kurduğu arkadaşlıkları gibi konuşabilmelisiniz. Onların hayatlarına ve yaptıklarına müdahale eden ya da onları kısıtlayan ebeveynler görüntüsü vermeden, internette yaptıkları hakkında arkadaşça konuşabilmek onların sizden bilgi saklamalarını önlediği gibi sizin de sürece dahil olmanızı kolaylaştıracaktır.
· Bunların haricinde ev içinde, internet dışında da eğlenceli zaman geçirebileceğini çocuğunuza göstermelisiniz. Çocuğunuzun yaşına ve gelişimine uygun aile etkinlikleri, aile içi sohbet saatleri ya da beraber oynanan kutu oyunlar hem aile içi iletişiminizin güçlenmesine hem de çocuğunuzun internette daha az vakit geçirmesine yardımcı olacaktır.
Hergün hızla ilerleyen teknoloji ve hızla yayılan bilgi ağına ayak uydurmak hepimizi zaman zaman zorlamakta ve ebeveynler ,özellikle, internetin çocukları için olumlu mu yoksa olumsuz mu etkiler içeren bir araç olduğu konusunda kafalarında çok fazla soru işareti barındırmakta… Bu noktada unutulmaması gereken, içinde yaşadığımız dünyayı anlamak ve ona ayak uydurmak adına çocuklar dahil hepimizin pek çok öğrenme sürecinden geçtiğimizin farkında olup; bu süreçte çocuklarımızın karşısında olmaktansa, süreci onlarla paylaşarak beraber adım atılması gerektiğidir. Böylelikle sınırsız bilgi çağında sınırlı kalmadan, sorunsuz paylaşımlar geçirebiliriz…
Ceren Şad
Psikolojik Danışman
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuk ve İnternet - İnternet Bağımlılığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Ceren ŞAD'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Ceren ŞAD'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
4 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
internet, çocukların internet kullanımı, internet kullanımı, internet psikolojisi, internet bağımlılığı, internetin zararları, bilgisayar bağımlılığı, doğru internet kullanımı, yanlış internet kullanımı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
