Karantina Günlerinde Neden Yemeye Yöneliyoruz?
Karantina günlerinde neden yemeye yöneliyoruz
Dünyaca daha önce pek alışık olmadığımız stresli bir süreç yaşıyoruz. Aralık 2019 da Çin de ortaya çıkan bir virüsün bir kaç ay içerisinde tüm dünyaya yayılarak binlerce kişinin ölümüne yol açacağını tahmin edemezdik. Günden güne artan ölüm oranları ve ülkelerin bu küresel salgınla baş edebilmeleri için bireylerin kendini karantinaya almaları gerekti.
Bu karantina sürecinde daha önce hiç olmadığımız kadar çok evlerimizde kalıyoruz. Bir taraftan sürecin belirsizliği, bir taraftan da yaşamlarımızda yavaşlamayla beraber kendi kendimizi regüle etme (düzenleme) ye her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz. Çünkü günlük rutinlerimiz zorunlu olarak büyük oranda değişmiş durumda, keyifle gittiğimiz restaurantlarda arkadaşlarımızla buluşup vakit geçiremiyoruz, pazar sabahı kahvaltılarında ailece buluşamıyoruz, haftasonları gittiğimiz AVM’lerde alış verişlerimiz yapamıyoruz. Bazılarımız işlerini online olarak devam ettirebilmekte, bazılarımız içinse bu mümkün değil. Maddi ve manevi kayıplar içerisindeyiz. Bu zor zamanlarda duygularımızı düzenleyebilmek her zamankinden daha zor.
Duygu regülasyonu dediğimiz kavram, basitçe, farklı gelişen durumlara, değişimlere ve beklentilere uyum sağlayabilme becerisidir. Var olan duygusal durumun karşısına içsel (fiziksel ve psikolojik) veya dışsal (tehlike veya tehdit altında hissetme, baskıya maruz kalma, engellenme) bir uyaran geldiğinde önce durup düşünmek, davranışı ve bedeni yöneterek en uygun tepkiyi vermektir.
Duygu regülasyonu sağlamanın birçok yolu vardır. Bu yolların bir kısmı sağlıklı, bir kısmı sağlıksız olabilmektedir. İlişkilerimizde problem yaşamamıza sebep oluyor, günlük işleyişimizi bozuyorsa sağlıksız olduklarını söyleyebiliriz. Yüzümüzle veya saçımızla oynamak, telefon ya da tv ile uzun saatler vakit geçirmek, herhangi bir yiyecek ya da içeceği fazlaca tüketmek basitçe sayabileceğimiz duygu düzenlemesi davranışı olabilir. Bu saydığım yöntemleri bir çoğumuz günlük hayatımızda kullanıyoruz. Ancak evlerimizde olmak zorunda olduğumuz bu günlerde, mutfakta vakit geçirmek bazılarımız için daha önce alışık olmadığı kadar fazla. Birçok kişi hayatında yemek bile yapmamış olsa, bu dönemde pide, ekmek, börek, tatlı gibi yiyecekleri fazlaca yapar oldu. Çünkü huzursuzluk ve gerginlik hissinden kolay ve ulaşılabilir bir yöntem olarak mutfakta birşeyler yapmak, olumsuz duygularla baş edebilmek için çok pratik bir yöntem. İşin fizyolojik kısmına bakacak olursak, stres, bedenin kortizol hormonunu yükseltir. Kortizol hormonu da iştah açar.
İfade edilmeyen olumsuz duygular (endişe, korku, öfke, üzüntü gibi) çoğunlukla beden yoluyla kendini belli ederler. Örneğin bir şeye çok üzülmüşsek gece uyuyamayız ya da geç saatte uykuya dalarız, çok sinirliysek dişlerimizi sıkabiliriz ve çenemizde ağrı hissederiz, korku ve çaresizlik hisleri yoğunsa kalbimizde çarpıntı hissederiz. Kişiye göre olumsuz duygulara verilen bedensel tepkiler farklılık gösterse de iş, yeme konusuna gelince genellikle altta yatan faktör dile dökülmeyen, hatta bazen kişinin farkında bile olmadığı çözümleyemediği problemler olabiliyor. Bu karantina sürecinde birçok kişi ülkenin ve dünyanın geleceği, olası ekonomik sorunlar, iş kaygısı, kendinin ve sevdiklerinin sağlık durumları gibi birçok konuda haklı olarak endişe duymakta. Ayrıca daha önce hiç olmadığı kadar kendiyle baş başa kalmakta. Önceden üzerinde durup düşünmediği, irdelemediği veya farkında olmadığı birçok rahatsızlık verici durum ve duyguları da bu süreçte deneyimlemekte. Olumsuz duygularla ile baş edebilmek için yemeye yönelmek bu tür kişiler için çok olası bir sonuç. Bu stresli süreçten birçok kişi kilo almış olarak çıkacak gibi gözükse de, bu durumdan memnun olmayan ve farklı bir şeylere yönelmek isteyenler için birkaç önerim var;
Ne tür duyguların sizi yemeye yönlendirdiğini fark edin (örneğin daha çok endişe mi sizi tetikliyor yoksa üzüntü mü)
Stresinizin arttığı zamanlarda sevdiğiniz bir kişi ile telefonda mümkünse görüntülü konuşun
Daha önce rahat ve huzurlu hissettiğiniz bir anıyı hatırlayın ve o andaki hislerini tekrar çağırın, yine orada olduğunuzu hayal edin
Duygularınızı ve içinizden geçen olumsuz düşünceleri günlük tutarak yazıya dökün.
Daha önce yaptığınız ve size rahatlama sağlayan bir aktivite yapın (müzik dinlemek, ayaktaysanız oturmak, oturuyorsanız biraz uzanmak gibi)
Bir kaç kere derin nefes alıp verin (3 e kadar sayarak alın, 7 ye kadar sayarak verin)
Bu öneriler sizin için içinde bulunduğumuz bu stresli günlerle baş edebilmeniz için fayda sağlayacaktır . Baş edemediğiniz durumlarda destek almaktan çekinmeyiniz. Sağlıklı ve huzurlu günler dileklerimle.
Dünyaca daha önce pek alışık olmadığımız stresli bir süreç yaşıyoruz. Aralık 2019 da Çin de ortaya çıkan bir virüsün bir kaç ay içerisinde tüm dünyaya yayılarak binlerce kişinin ölümüne yol açacağını tahmin edemezdik. Günden güne artan ölüm oranları ve ülkelerin bu küresel salgınla baş edebilmeleri için bireylerin kendini karantinaya almaları gerekti.
Bu karantina sürecinde daha önce hiç olmadığımız kadar çok evlerimizde kalıyoruz. Bir taraftan sürecin belirsizliği, bir taraftan da yaşamlarımızda yavaşlamayla beraber kendi kendimizi regüle etme (düzenleme) ye her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz. Çünkü günlük rutinlerimiz zorunlu olarak büyük oranda değişmiş durumda, keyifle gittiğimiz restaurantlarda arkadaşlarımızla buluşup vakit geçiremiyoruz, pazar sabahı kahvaltılarında ailece buluşamıyoruz, haftasonları gittiğimiz AVM’lerde alış verişlerimiz yapamıyoruz. Bazılarımız işlerini online olarak devam ettirebilmekte, bazılarımız içinse bu mümkün değil. Maddi ve manevi kayıplar içerisindeyiz. Bu zor zamanlarda duygularımızı düzenleyebilmek her zamankinden daha zor.
Duygu regülasyonu dediğimiz kavram, basitçe, farklı gelişen durumlara, değişimlere ve beklentilere uyum sağlayabilme becerisidir. Var olan duygusal durumun karşısına içsel (fiziksel ve psikolojik) veya dışsal (tehlike veya tehdit altında hissetme, baskıya maruz kalma, engellenme) bir uyaran geldiğinde önce durup düşünmek, davranışı ve bedeni yöneterek en uygun tepkiyi vermektir.
Duygu regülasyonu sağlamanın birçok yolu vardır. Bu yolların bir kısmı sağlıklı, bir kısmı sağlıksız olabilmektedir. İlişkilerimizde problem yaşamamıza sebep oluyor, günlük işleyişimizi bozuyorsa sağlıksız olduklarını söyleyebiliriz. Yüzümüzle veya saçımızla oynamak, telefon ya da tv ile uzun saatler vakit geçirmek, herhangi bir yiyecek ya da içeceği fazlaca tüketmek basitçe sayabileceğimiz duygu düzenlemesi davranışı olabilir. Bu saydığım yöntemleri bir çoğumuz günlük hayatımızda kullanıyoruz. Ancak evlerimizde olmak zorunda olduğumuz bu günlerde, mutfakta vakit geçirmek bazılarımız için daha önce alışık olmadığı kadar fazla. Birçok kişi hayatında yemek bile yapmamış olsa, bu dönemde pide, ekmek, börek, tatlı gibi yiyecekleri fazlaca yapar oldu. Çünkü huzursuzluk ve gerginlik hissinden kolay ve ulaşılabilir bir yöntem olarak mutfakta birşeyler yapmak, olumsuz duygularla baş edebilmek için çok pratik bir yöntem. İşin fizyolojik kısmına bakacak olursak, stres, bedenin kortizol hormonunu yükseltir. Kortizol hormonu da iştah açar.
İfade edilmeyen olumsuz duygular (endişe, korku, öfke, üzüntü gibi) çoğunlukla beden yoluyla kendini belli ederler. Örneğin bir şeye çok üzülmüşsek gece uyuyamayız ya da geç saatte uykuya dalarız, çok sinirliysek dişlerimizi sıkabiliriz ve çenemizde ağrı hissederiz, korku ve çaresizlik hisleri yoğunsa kalbimizde çarpıntı hissederiz. Kişiye göre olumsuz duygulara verilen bedensel tepkiler farklılık gösterse de iş, yeme konusuna gelince genellikle altta yatan faktör dile dökülmeyen, hatta bazen kişinin farkında bile olmadığı çözümleyemediği problemler olabiliyor. Bu karantina sürecinde birçok kişi ülkenin ve dünyanın geleceği, olası ekonomik sorunlar, iş kaygısı, kendinin ve sevdiklerinin sağlık durumları gibi birçok konuda haklı olarak endişe duymakta. Ayrıca daha önce hiç olmadığı kadar kendiyle baş başa kalmakta. Önceden üzerinde durup düşünmediği, irdelemediği veya farkında olmadığı birçok rahatsızlık verici durum ve duyguları da bu süreçte deneyimlemekte. Olumsuz duygularla ile baş edebilmek için yemeye yönelmek bu tür kişiler için çok olası bir sonuç. Bu stresli süreçten birçok kişi kilo almış olarak çıkacak gibi gözükse de, bu durumdan memnun olmayan ve farklı bir şeylere yönelmek isteyenler için birkaç önerim var;
Ne tür duyguların sizi yemeye yönlendirdiğini fark edin (örneğin daha çok endişe mi sizi tetikliyor yoksa üzüntü mü)
Stresinizin arttığı zamanlarda sevdiğiniz bir kişi ile telefonda mümkünse görüntülü konuşun
Daha önce rahat ve huzurlu hissettiğiniz bir anıyı hatırlayın ve o andaki hislerini tekrar çağırın, yine orada olduğunuzu hayal edin
Duygularınızı ve içinizden geçen olumsuz düşünceleri günlük tutarak yazıya dökün.
Daha önce yaptığınız ve size rahatlama sağlayan bir aktivite yapın (müzik dinlemek, ayaktaysanız oturmak, oturuyorsanız biraz uzanmak gibi)
Bir kaç kere derin nefes alıp verin (3 e kadar sayarak alın, 7 ye kadar sayarak verin)
Bu öneriler sizin için içinde bulunduğumuz bu stresli günlerle baş edebilmeniz için fayda sağlayacaktır . Baş edemediğiniz durumlarda destek almaktan çekinmeyiniz. Sağlıklı ve huzurlu günler dileklerimle.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Karantina Günlerinde Neden Yemeye Yöneliyoruz?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Esra ÜNAL ŞENGÜL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Esra ÜNAL ŞENGÜL'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
6 Beğeni 
Yazan Uzman
|
karantina psikolojisi, karantinada yeme bozukluğu, karantinada duygu düzenleme, karantinada duygu regülasyonu, karantinada yemek yeme davranışı, pandemi sürecinde yemek, koronavirus psikolojisi, korona
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
