Psikoterapi Nasıl Bir Süreçtir?
Psikoterapi, psikolojik problemlerinin üstesinden gelmek isteyen ya da kendini daha iyi tanımak (zayıf ve güçlü yönlerini), kimi zaman da günlük yaşamın bombardımanı altında ezilerek bir şeyler anlatma ihtiyacı hisseden bireyin bir ruh sağlığı profesyoneline başvurmaya cesaret etmesiyle başlayan söze dayalı karşılıklı bir etkileşim sürecidir. Cesaret etmesi dedim, çünkü psikoterapiye başlamak geçmiş yaşantılaarımızın, korkularımızın, kaygılarımızın, komplekslerimizin, travmalarımızın, kabul etmekte zorlandığımız arzularımızın ve bir anlamda varoluşumuzun tekrar tekrar ele alındığı bir kendi içimizi keşfetme sürecidir. Bu da her terapistin, danışanına merak ve saygı duygusu taşımasının gerekliliğini oluşturur.
Laf lafı, konu konuyu, hikâye hikâyeyi açar ancak; matruşka bebeği gibi içinden her zaman aynı bebeğin küçük bir örneği değil, çoğu zaman daha karmaşık, beklenmedik ve birbiriyle karşıt ruhsal malzemelerle karşılaşırız. Hatta bazen danışanlar, bir sonraki terapide konuşmak istedikleri gündem konusunu kararlaştırmalarına rağmen o günkü terapi gündemin bambaşka bir içerikle geçip geçtiğini dile getirmeleri de oldukça dikkate değerdir. Evet, bu anlamda psikoterapi odasında yaşanacaklar belirsizliği de içerir, tıpkı yaşamın kendisi gibi. Ayrıca bu karşılaşma sürecinde sadece danışanın değil terapistin de temel özelliği olması gereken cesareti, Engin Geçtan hocamızın “terapist kimliğinin temel özelliklerinden biri yürekliliktir, kendini korumaya almak değil” deyişiyle tanık gösterebiliriz. Bu durumda terapistin yürekliliği, neyle karşılaştığını bildiğini ve bundan korkmadığını gösteren cesurca üzerine gidişi, sadece güven vermekle kalmaz, aynı zamanda danışanın var olabilecek bilinçli ya da bilinçli olmayan baştan savma eğilimlerinin üstesinden gelmesine de yardımcı olur.
Psikoterapinin bir süreç olmasının temel dinamiği ise biyoloji alanında yapılan son gelişmelerin etkisiyle de beynin bir organ değil, sürekli değişim içinde olan bir süreç olduğudur. İnsan da kendisini bir süreç olarak hayatın içinde; şimdiki zaman, geçmiş yaşantılar ve geleceğe yönelik beklentileriyle gerçekleştirir. İşte psikoterapi de bu süreç(ler) içerisinde bazı durumlarda sıkışabilen insanın o durumdan çıkabilmesini sağlamak, ileriye doğru hareket eden bir süreç olarak yaşamında kalıcı değişimler elde etmesine yardımcı olur. Kalıcı değişim hedeflenirken de bu her zaman kolay olmaz; kimi zaman inişler ve çıkışlar yani karşıtlıklar her zaman gündemdedir. İnsanın değişim isteği beraberinde direnç, yeniliğe olan kapalılık ve kısırdöngüleri (savunma mekanizmalarının etkisiyle) de beraberinde getirir. Terapide de bunlar sürekli olarak göz önünde bulundurulur ve işlenir, birey “kendi dünyası içinde” bıkmaksızın anlaşılmaya çalışılır.
Psikoterapi aynı zamanda iki ayrı ruhsallığın bir araya geldiği koşulsuz kabulün olduğu bir yeniden öğrenme süreci, bir oyun ve asimetrik bir ilişkidir. Kişinin oyun oynamasını engelleyen faktörler üzerinde terapötik ittifak kurularak birlikte çalışılır ve kişinin tekrar oyun oynamasına yardımcı olunur. Dolayısıyla terapistin kendi kişiliği de ilişkinin içerisinde sürekli var olur. Lisans eğitimimiz sırasında gerek hocalarımızın gerekse alandaki bazı meslektaşlarımızın danışanla her zaman aynı çizgide olduğumuz telkin edilse de bu doğru değildir, asimetrik ilişki her zaman vardır. Çünkü bir tarafta yardım talep eden danışan ve diğer yanda kendi ruhsallığında bir alan açarak danışanın yardım talebine cevap veren terapist vardır.
Psikoterapi Ne Zaman Başlar?
Psikoterapide ilişki, terapistin ve danışanın fiziksel olarak ilk buluşmalarından önce telefonda başlar. Bu nedenle danışanların ilk başvurularında telefona kendim cevap veririm ve böylece ilk ilişki telefonda başlamış olur. Bu ilk ilişki görüşmesi; danışanın mevcut problemi, terapi için her iki taraf için de uygun zaman, seansın süresi, ücreti ve yeri hakkında “birlikte sorun çözmeyi” ve dolayısıyla ortak bir karar almayı da sağlayarak ilişkinin başlamasına önemli katkısı olur. Danışanın terapiste ulaşmasının ilk aracı olan telefon aynı zamanda danışanın kendi sorumluluğunu üstlenmesinin de önemli bir göstergesi olarak oldukça değerlidir.
Yüz Yüze İlk Buluşma
İlk buluşma hem danışan hem de terapistin yaşamında yeni bir deneyimdir, bu nedenle içerisinde belli bir miktarda belirsizliği de barındırır. Kişi mevcut sorunu hakkında konuşmaya biraz geç ısınabilir veya nereden başlayacağını bilemediğini dile getirebilir. Burada terapistin el veren desteği ile kişi için rahatlatıcı bir ortam oluşur. Terapi başlayınca konuşmasını sürdüren kişi bir yandan da anlattıklarının karşı tarafta neler düşündürdüğüne dair tahminlerde bulunur. Bu da danışanın iç soruşturmalarının artmasına ve daha fazla duygunun ortaya çıkmasına neden olur. Görüşme devam ederken anlaşılabildiğini ve tanımlamakta güçlük çektiği duyguların terapist tarafından netleştirildiğini fark ettikçe gözlemleniyor olmanın verdiği tedirginlik de hafifler. Bu da zamanla danışan ve terapist arasında bir uyum oluşmasını sağlar.
Psikoterapide Teknik Çerçeve
Psikoterapi öncelikle danışanın anlattıklarının gizliliğini koruyan ve bu görüşmeye tanık olabilecek üçüncü kişilerin bulunmadığı bir ortamda gerçekleşir.
Seans süresi nedir?
Her seans 50 dk. sürer.
Seans ücreti nedir?
Seans ücreti, terapistin çalıştığı psikoterapi ekolü, mesleki deneyimi ve akademik unvanına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Seans sıklığı nedir?
Genel olarak ideal olan haftada bir olacak şekilde gerçekleştirilmesidir. Ancak bazen danışanın yaşayabileceği kriz durumlarında terapi talep etmesiyle görüşme sıklığı artabilir.
Terapi süreci ne kadar sürer?
Psikoterapi süreci, her danışanın kendine özgü bir dünyasının olması, geliş nedeni ve terapideki öznel uyumuna göre değişiklik gösterir. Terapi sürecinde danışan ve terapist arasındaki terapötik ilişkinin kurulması belli bir süreye ihtiyaç duyar. Ayrıca danışanın direnç ve savunma mekanizmaları da yine bu sürece dahil olur. Bu nedenle net bir terapi sürecinden bahsetmek mümkün değildir.
İyileşmek, maddi ve manevi bedel(ler) ödemeyi gerektiren bir süreçtir.
Laf lafı, konu konuyu, hikâye hikâyeyi açar ancak; matruşka bebeği gibi içinden her zaman aynı bebeğin küçük bir örneği değil, çoğu zaman daha karmaşık, beklenmedik ve birbiriyle karşıt ruhsal malzemelerle karşılaşırız. Hatta bazen danışanlar, bir sonraki terapide konuşmak istedikleri gündem konusunu kararlaştırmalarına rağmen o günkü terapi gündemin bambaşka bir içerikle geçip geçtiğini dile getirmeleri de oldukça dikkate değerdir. Evet, bu anlamda psikoterapi odasında yaşanacaklar belirsizliği de içerir, tıpkı yaşamın kendisi gibi. Ayrıca bu karşılaşma sürecinde sadece danışanın değil terapistin de temel özelliği olması gereken cesareti, Engin Geçtan hocamızın “terapist kimliğinin temel özelliklerinden biri yürekliliktir, kendini korumaya almak değil” deyişiyle tanık gösterebiliriz. Bu durumda terapistin yürekliliği, neyle karşılaştığını bildiğini ve bundan korkmadığını gösteren cesurca üzerine gidişi, sadece güven vermekle kalmaz, aynı zamanda danışanın var olabilecek bilinçli ya da bilinçli olmayan baştan savma eğilimlerinin üstesinden gelmesine de yardımcı olur.
Psikoterapinin bir süreç olmasının temel dinamiği ise biyoloji alanında yapılan son gelişmelerin etkisiyle de beynin bir organ değil, sürekli değişim içinde olan bir süreç olduğudur. İnsan da kendisini bir süreç olarak hayatın içinde; şimdiki zaman, geçmiş yaşantılar ve geleceğe yönelik beklentileriyle gerçekleştirir. İşte psikoterapi de bu süreç(ler) içerisinde bazı durumlarda sıkışabilen insanın o durumdan çıkabilmesini sağlamak, ileriye doğru hareket eden bir süreç olarak yaşamında kalıcı değişimler elde etmesine yardımcı olur. Kalıcı değişim hedeflenirken de bu her zaman kolay olmaz; kimi zaman inişler ve çıkışlar yani karşıtlıklar her zaman gündemdedir. İnsanın değişim isteği beraberinde direnç, yeniliğe olan kapalılık ve kısırdöngüleri (savunma mekanizmalarının etkisiyle) de beraberinde getirir. Terapide de bunlar sürekli olarak göz önünde bulundurulur ve işlenir, birey “kendi dünyası içinde” bıkmaksızın anlaşılmaya çalışılır.
Psikoterapi aynı zamanda iki ayrı ruhsallığın bir araya geldiği koşulsuz kabulün olduğu bir yeniden öğrenme süreci, bir oyun ve asimetrik bir ilişkidir. Kişinin oyun oynamasını engelleyen faktörler üzerinde terapötik ittifak kurularak birlikte çalışılır ve kişinin tekrar oyun oynamasına yardımcı olunur. Dolayısıyla terapistin kendi kişiliği de ilişkinin içerisinde sürekli var olur. Lisans eğitimimiz sırasında gerek hocalarımızın gerekse alandaki bazı meslektaşlarımızın danışanla her zaman aynı çizgide olduğumuz telkin edilse de bu doğru değildir, asimetrik ilişki her zaman vardır. Çünkü bir tarafta yardım talep eden danışan ve diğer yanda kendi ruhsallığında bir alan açarak danışanın yardım talebine cevap veren terapist vardır.
Psikoterapi Ne Zaman Başlar?
Psikoterapide ilişki, terapistin ve danışanın fiziksel olarak ilk buluşmalarından önce telefonda başlar. Bu nedenle danışanların ilk başvurularında telefona kendim cevap veririm ve böylece ilk ilişki telefonda başlamış olur. Bu ilk ilişki görüşmesi; danışanın mevcut problemi, terapi için her iki taraf için de uygun zaman, seansın süresi, ücreti ve yeri hakkında “birlikte sorun çözmeyi” ve dolayısıyla ortak bir karar almayı da sağlayarak ilişkinin başlamasına önemli katkısı olur. Danışanın terapiste ulaşmasının ilk aracı olan telefon aynı zamanda danışanın kendi sorumluluğunu üstlenmesinin de önemli bir göstergesi olarak oldukça değerlidir.
Yüz Yüze İlk Buluşma
İlk buluşma hem danışan hem de terapistin yaşamında yeni bir deneyimdir, bu nedenle içerisinde belli bir miktarda belirsizliği de barındırır. Kişi mevcut sorunu hakkında konuşmaya biraz geç ısınabilir veya nereden başlayacağını bilemediğini dile getirebilir. Burada terapistin el veren desteği ile kişi için rahatlatıcı bir ortam oluşur. Terapi başlayınca konuşmasını sürdüren kişi bir yandan da anlattıklarının karşı tarafta neler düşündürdüğüne dair tahminlerde bulunur. Bu da danışanın iç soruşturmalarının artmasına ve daha fazla duygunun ortaya çıkmasına neden olur. Görüşme devam ederken anlaşılabildiğini ve tanımlamakta güçlük çektiği duyguların terapist tarafından netleştirildiğini fark ettikçe gözlemleniyor olmanın verdiği tedirginlik de hafifler. Bu da zamanla danışan ve terapist arasında bir uyum oluşmasını sağlar.
Psikoterapide Teknik Çerçeve
Psikoterapi öncelikle danışanın anlattıklarının gizliliğini koruyan ve bu görüşmeye tanık olabilecek üçüncü kişilerin bulunmadığı bir ortamda gerçekleşir.
Seans süresi nedir?
Her seans 50 dk. sürer.
Seans ücreti nedir?
Seans ücreti, terapistin çalıştığı psikoterapi ekolü, mesleki deneyimi ve akademik unvanına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Seans sıklığı nedir?
Genel olarak ideal olan haftada bir olacak şekilde gerçekleştirilmesidir. Ancak bazen danışanın yaşayabileceği kriz durumlarında terapi talep etmesiyle görüşme sıklığı artabilir.
Terapi süreci ne kadar sürer?
Psikoterapi süreci, her danışanın kendine özgü bir dünyasının olması, geliş nedeni ve terapideki öznel uyumuna göre değişiklik gösterir. Terapi sürecinde danışan ve terapist arasındaki terapötik ilişkinin kurulması belli bir süreye ihtiyaç duyar. Ayrıca danışanın direnç ve savunma mekanizmaları da yine bu sürece dahil olur. Bu nedenle net bir terapi sürecinden bahsetmek mümkün değildir.
İyileşmek, maddi ve manevi bedel(ler) ödemeyi gerektiren bir süreçtir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Psikoterapi Nasıl Bir Süreçtir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Ercan TAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Ercan TAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
