Maple Syrus Urine Disease ve Galaktoz Metabolizması Bozuklukları
Maple Syrup Urine Disease (MSUD)
Dallı zincirli amino asitler olan
o lösin,
o izolösin,
o Valin ‘in dekarboksilasyonu bir kompleks enzim sistemi ve tiamin ile sağlanır.
· E1 a , e1b, E2, E3 .
· Bu enzim sisteminin eksikliği MSUD’ a neden olur.
· Bütün formları otozomal resesif geçişlidir.
· ABD'de insidansı 1/200 000 dir.
Klasik tip:
l Hasta çocuklar doğumda normaldir.
l İlk hafta içinde kusma, beslenme problemleri, letarji ve koma gelişir.
l FM'de hipertonisite, musküler rijidite ve şiddetli opustotonus vardır. Hipertoni nöbetlerini flask nöbetler izler. Nörolojik bulgular yanlışlıkla sepsis veya menenjit olarak değerlendirilebilir. Çoğunda konvulsiyonlar görülür.
Hipoglisemi vardır. Kan şekeri yükseltilse bile klinik düzelme olmaz.
Şiddetli metabolik asidoz dışında laboratuvar bulguları dikkate değer değildir.
Tedavi edilmezlerse ilk haftalar veya ayda ölüm olur.
İntermittan tip:
l Normal görünen bir çocukta enfeksiyon veya cerrahi bir stress esnasında bulgular ortaya çıkar.
l Bu ataklar esnasında laboratuvar bulguları klasik formdan ayrılamaz ve ölüm olabilir.
l Enzim aktivitesi normalin % 8-16 sı düzeyindedir
l Yenidoğan döneminden sonra hafif hastalık tablosu görülür.
l Bu çocuklar araya giren bir hastalık esnasında klasik form bulguları ile tanı alırlar.
l Enzim aktivitesi normalin % 2-8 i düzeyindedir.
Tiamine cevap veren tip:
l Bu formda yüksek doz tiamin ile belirgin klinik düzelme görülmektedir.
l Bazıları 10 mg/ 24 saatlik doza cevap verirken bazıları da 200 mg/ günlük dozlara cevap verebilmektedir.
l Bu amaçla 3 hafta gibi bir tedavi süresi gerekmektedir.
Teşhis
l İdrardaki özel kokunun fark edilmesi ile mümkündür.
l Plazma lösin, izolösin, valin ve alloizolösin seviyelerinde artma ve alaninde azalma görülür. Lösin düzeyi diğerlerinden daha yüksektir.
l İdrarda da lösin, izolösin ve valin ile bunların ketoasidlerinde artma görülür.
Tedavi
l Akut durumda dallı zincirli amino asitler ve bunların metabolitlerinin dokulardan hemen uzaklaştırılması gerekir. Renal klerens zayıf olduğu için sadece hidrate etmek yeterli değildir.
l En etkili yol periton dializidir. Plazma lösin, izolösin ve valin düzeylerinde önemli düşmeye yol açar. Genellikle 24 saat içinde cevap alınır.
l Uygun kalori desteği İV veya ağızdan sağlanarak katabolik durum durdurulmalıdır.
l Akut durum düzeldikten lösin, izolösin ve valinden yoksun suni diyetler günümüzde mümkündür. MSUD 1, 2, 3 ;
l Yalnız bu amino asitler endojen olarak sentez edilemedikleri için az miktarlarda diyete ilave edilmeleri gerekir.
l Eğer plazma izolösin konsantrasyonu çok düşük olursa akrodermatitis enteropatika ya benzer bir tablo gelişir.
l Hastalar ömür boyu MSUD diyeti almalıdır.
l Uzun süreli prognoz iyi değildir. Şiddetli ketoasidoz, serebral ödem ve ölüm, enfeksiyon veya cerrahi gibi stresli durumlarda olabilir.
l Zihinsel ve nörolojik sekeller sık görülür.
Galaktoz Metabolizması Bozuklukları
Galaktoz metabolizması ile ilgili enzimler şunlardır:
1. Galaktokinaz eksikliği,
2. Galaktoz-1-fosfat-uridil transferaz eksikliği,
3. Uridin difosfat-galaktoz - 4 - epimeraz eksikliği.
Galaktokinaz Eksikliği
1. Katarakt bu hastalıkta tek bulgudur.
2. Galaktozun lens içinde aldoz redüktaz enzimi ile galaktitole dönmesi ile katarakt oluşumu izah edilmektedir.
3. Bu enzim eksikliğinde psödotümör serebri de gelişebilir.
4. Teşhis erken konur, tedavi hemen hayatın 2-3. haftasında başlanırsa katarakt düzelir.
5. Genetik geçiş otozomal resesiftir.
6. Tedavide diyette süt kullanılması kısıtlanır.
Klasik Galaktozemi
Ga-1- P uridil transferaz enzimi aktivitesinde defekt vardır. Homozigotlarda eritrositlerde enzim aktivitesi yoktur.
Otozomal resesif olarak geçer. Görülme sıklığı doğumda 1/ 62 000 dir. Türkiye’de 1/ 23775.
Doğumda infantın ağırlığı normaldir. Süt alımından hemen sonra diğer infantlardan daha fazla ağırlık kaybeder.
Bulgular 2. haftadan sonra başlar, bebekler beslenmeyi reddeder.
Kusma, sarılık, letarji, hepatomegali, ödem ve asit tabloya eklenir.
Biriken Ga-1-p, galaktitol ve galaktonik asidin hücre metabolizmasındaki toksik etkisi ile sarılık, hepato- splenomegali, siroz, böbrek tubulus ve parankim bozuklukları gelişir.
Nükleer katarakt hayatın ilk haftasında oluşmaya başlar.
Mental gerilik, süt çocukluğu çağında bulgu verir.
Tedavi edilmeyen vakalar genellikle KC ve böbrek bozukluğundan veya sepsisden erken çocuklukta kayıp edilir.
TEDAVİ
1. Diyetten galaktozun çıkarılmasına dayanır.
2. Tüm süt ve sütün girdiği peynir, yoğurt, tereyağı, margarin, krema, soslu besinler, süt, bisküvi, tarhana, sütlü ekmek, kurabiye, kek, pasta, hazır puding yasaklanır. Ayrıca sakatat, KC, beyin, fasulye, çikulata, gofret, dondurma, suni tatlandırıcılar da verilmemelidir.
İnfant döneminde kazein hidrolizatları içeren,
ü Nutramigen,
ü Pregomin,
ü Peptijunior,
ü Portagen,
ü Nutrilon LF kullanılmaktadır.
Bu diyetle,
ü Gelişme geriliği,
ü Konuşma anormallikleri,
ü Over fonksiyon bozuklukları,
ü Büyüme geriliğine yol açıldığı gözlenmiştir.
Bundan uridin difosfat galaktozdan Gal -1- P yapılmaya devam etmesi ve hücrelerde UDP galaktozun azalmasının geç komplikasyonlara yol açan galaktolipid ve glikoprotein sentezinde artma olması sorumlu tutulmaktadır.
DYT.ŞULE DOĞAN
Dallı zincirli amino asitler olan
o lösin,
o izolösin,
o Valin ‘in dekarboksilasyonu bir kompleks enzim sistemi ve tiamin ile sağlanır.
· E1 a , e1b, E2, E3 .
· Bu enzim sisteminin eksikliği MSUD’ a neden olur.
· Bütün formları otozomal resesif geçişlidir.
· ABD'de insidansı 1/200 000 dir.
Klasik tip:
l Hasta çocuklar doğumda normaldir.
l İlk hafta içinde kusma, beslenme problemleri, letarji ve koma gelişir.
l FM'de hipertonisite, musküler rijidite ve şiddetli opustotonus vardır. Hipertoni nöbetlerini flask nöbetler izler. Nörolojik bulgular yanlışlıkla sepsis veya menenjit olarak değerlendirilebilir. Çoğunda konvulsiyonlar görülür.
Hipoglisemi vardır. Kan şekeri yükseltilse bile klinik düzelme olmaz.
Şiddetli metabolik asidoz dışında laboratuvar bulguları dikkate değer değildir.
Tedavi edilmezlerse ilk haftalar veya ayda ölüm olur.
İntermittan tip:
l Normal görünen bir çocukta enfeksiyon veya cerrahi bir stress esnasında bulgular ortaya çıkar.
l Bu ataklar esnasında laboratuvar bulguları klasik formdan ayrılamaz ve ölüm olabilir.
l Enzim aktivitesi normalin % 8-16 sı düzeyindedir
l Yenidoğan döneminden sonra hafif hastalık tablosu görülür.
l Bu çocuklar araya giren bir hastalık esnasında klasik form bulguları ile tanı alırlar.
l Enzim aktivitesi normalin % 2-8 i düzeyindedir.
Tiamine cevap veren tip:
l Bu formda yüksek doz tiamin ile belirgin klinik düzelme görülmektedir.
l Bazıları 10 mg/ 24 saatlik doza cevap verirken bazıları da 200 mg/ günlük dozlara cevap verebilmektedir.
l Bu amaçla 3 hafta gibi bir tedavi süresi gerekmektedir.
Teşhis
l İdrardaki özel kokunun fark edilmesi ile mümkündür.
l Plazma lösin, izolösin, valin ve alloizolösin seviyelerinde artma ve alaninde azalma görülür. Lösin düzeyi diğerlerinden daha yüksektir.
l İdrarda da lösin, izolösin ve valin ile bunların ketoasidlerinde artma görülür.
Tedavi
l Akut durumda dallı zincirli amino asitler ve bunların metabolitlerinin dokulardan hemen uzaklaştırılması gerekir. Renal klerens zayıf olduğu için sadece hidrate etmek yeterli değildir.
l En etkili yol periton dializidir. Plazma lösin, izolösin ve valin düzeylerinde önemli düşmeye yol açar. Genellikle 24 saat içinde cevap alınır.
l Uygun kalori desteği İV veya ağızdan sağlanarak katabolik durum durdurulmalıdır.
l Akut durum düzeldikten lösin, izolösin ve valinden yoksun suni diyetler günümüzde mümkündür. MSUD 1, 2, 3 ;
l Yalnız bu amino asitler endojen olarak sentez edilemedikleri için az miktarlarda diyete ilave edilmeleri gerekir.
l Eğer plazma izolösin konsantrasyonu çok düşük olursa akrodermatitis enteropatika ya benzer bir tablo gelişir.
l Hastalar ömür boyu MSUD diyeti almalıdır.
l Uzun süreli prognoz iyi değildir. Şiddetli ketoasidoz, serebral ödem ve ölüm, enfeksiyon veya cerrahi gibi stresli durumlarda olabilir.
l Zihinsel ve nörolojik sekeller sık görülür.
Galaktoz Metabolizması Bozuklukları
Galaktoz metabolizması ile ilgili enzimler şunlardır:
1. Galaktokinaz eksikliği,
2. Galaktoz-1-fosfat-uridil transferaz eksikliği,
3. Uridin difosfat-galaktoz - 4 - epimeraz eksikliği.
Galaktokinaz Eksikliği
1. Katarakt bu hastalıkta tek bulgudur.
2. Galaktozun lens içinde aldoz redüktaz enzimi ile galaktitole dönmesi ile katarakt oluşumu izah edilmektedir.
3. Bu enzim eksikliğinde psödotümör serebri de gelişebilir.
4. Teşhis erken konur, tedavi hemen hayatın 2-3. haftasında başlanırsa katarakt düzelir.
5. Genetik geçiş otozomal resesiftir.
6. Tedavide diyette süt kullanılması kısıtlanır.
Klasik Galaktozemi
Ga-1- P uridil transferaz enzimi aktivitesinde defekt vardır. Homozigotlarda eritrositlerde enzim aktivitesi yoktur.
Otozomal resesif olarak geçer. Görülme sıklığı doğumda 1/ 62 000 dir. Türkiye’de 1/ 23775.
Doğumda infantın ağırlığı normaldir. Süt alımından hemen sonra diğer infantlardan daha fazla ağırlık kaybeder.
Bulgular 2. haftadan sonra başlar, bebekler beslenmeyi reddeder.
Kusma, sarılık, letarji, hepatomegali, ödem ve asit tabloya eklenir.
Biriken Ga-1-p, galaktitol ve galaktonik asidin hücre metabolizmasındaki toksik etkisi ile sarılık, hepato- splenomegali, siroz, böbrek tubulus ve parankim bozuklukları gelişir.
Nükleer katarakt hayatın ilk haftasında oluşmaya başlar.
Mental gerilik, süt çocukluğu çağında bulgu verir.
Tedavi edilmeyen vakalar genellikle KC ve böbrek bozukluğundan veya sepsisden erken çocuklukta kayıp edilir.
TEDAVİ
1. Diyetten galaktozun çıkarılmasına dayanır.
2. Tüm süt ve sütün girdiği peynir, yoğurt, tereyağı, margarin, krema, soslu besinler, süt, bisküvi, tarhana, sütlü ekmek, kurabiye, kek, pasta, hazır puding yasaklanır. Ayrıca sakatat, KC, beyin, fasulye, çikulata, gofret, dondurma, suni tatlandırıcılar da verilmemelidir.
İnfant döneminde kazein hidrolizatları içeren,
ü Nutramigen,
ü Pregomin,
ü Peptijunior,
ü Portagen,
ü Nutrilon LF kullanılmaktadır.
Bu diyetle,
ü Gelişme geriliği,
ü Konuşma anormallikleri,
ü Over fonksiyon bozuklukları,
ü Büyüme geriliğine yol açıldığı gözlenmiştir.
Bundan uridin difosfat galaktozdan Gal -1- P yapılmaya devam etmesi ve hücrelerde UDP galaktozun azalmasının geç komplikasyonlara yol açan galaktolipid ve glikoprotein sentezinde artma olması sorumlu tutulmaktadır.
DYT.ŞULE DOĞAN
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Maple Syrus Urine Disease ve Galaktoz Metabolizması Bozuklukları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Şule DOĞAN BEYAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Şule DOĞAN BEYAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
