Bedenimizi unuttuk, unutuyoruz...

Bedenimizle ilgili farkındalığımız az, farkında olmuyoruz ya da olamıyoruz.

Nasıl mı?

Şöyle ki: Uyurken, kalkarken, yürürken, yemek yerken, otururken, kalkarken, konuşurken, dinlerken veya tartışırken, hatta hiçbir şey yapmazken bedenimiz her an bir hareket ve konumlanma halinde. Elimiz, kolumuz, ayaklarımız, başımız, omuzlarımız... Belli bir eğim ve doğrultuda bir konum halinde. Belki bazen farkında oluyoruz nasıl konumlandığımızın, çoğunlukla da hiç farkında olamıyoruz. Ta ki konumlanma biçimizden kaynaklı bir yerimiz ağrıyana, rahatsız olana dek. Yani bedenimiz bize seslenene kadar aslında.

Bazen de farkında varırız bilinçlli bir şekilde gözleyen gözümüz açık olduğunda. Garip gelmiyor mu size de gözümüzle daha çok diğerlerini görmesi. Ancak aynada bütünümüzü görebiloruz. Bazen de bakıyoruz göz açımızın gördüğü kadarıyla bedenimize ya da bedenimizde bazı yerlere. Çoğunlukla da bir şey olduğunda, ağrı ya da sızı olduğunda ya da bir anormallik olduğunda. Gözümüz en çok kendisini göremez, hatta iki gözümüz olmasına rağmen tek noktaya bakarlar. Ayrı ayrı yerleri bir anda göremezler. İsterseniz bir deneyin aynada gözünüze bakmayı. Ya ikisinin ortasında bir yerlerde ikisine bakmış gibi olursunuz. Ya da bir göze odaklanabilirsiniz. Bu yüzden üçüncü göze ihtiyaç duyarız, kendimizi gözleyen bir göze. Direk görmese de farkında olan, konumu, durumu anlayan bir göze.

Beden farkındalığımız da biraz böyle bir durumla ilgili aslında. Üçüncü gözümüzün açık olmasıyla. Bununla her an, her şey oluş halinde iken şu an bedenimizde ne olduğunu, ne yaşadığmızın farkında olabiliriz.

Terapilerde karşılaşırız çoğunlukla bedenimizde ne oluyor, hangi duyumları yaşadığımız sorusu ile düşünürüz. Hatta çoğu kişi duyumları görmekte zorlanır. Duyumlar ile ilgili bu kadar bilgi eksikliğinin olması bile bedenlerimizin unutulmasıyla ilgili değil mi? Terapi ve farklı farkındalık pratiklerinde beden ile ilgili konular işlenir. Bedene odaklanılır ve beden ile ilgilenilir. Terapilerin çoğunda bile en çok uğraşılan yer zihindir. Zihin, problemlerin ve çözümlerin merkezi olarak ele alınırken bazen duygu bazen beden ihmal edilir. Ya da yeterince ele alınmaz, bir şekilde ihmal edilir.

Bedenimiz zihnin, duyguların, yaşamın ve hayallerin içinde barındığı bir yuva gibidir. Her parçasıyla yaşantı ve deneyimlerimizi hafızasına alır, etkilenir ve yeri geldiğinde etkiler hem duyguyu hem zihni... Etkiler çünkü bir bütün hepsi, birlikte çalışan ayrı ve bütün bölümler. Aslında bütün hepsi ama anlamak için parça parça odaklanırız, parça parça anlamaya çalışırız.

Bedenimizi her duymadığımızda, bedenimizden her koptuğumuzda, bedenimizle teması her kaybettiğimizde bir şekilde uyarılar gönderir bize, ağrıyla, sızıyla, gerginlikle. Bazen tutulmayla, bazen hastalıklarla. Ama bir şekilde işlerin yolunda gitmediğini, bir sorun olduğunu söyler bize.

Bedenimizde ne olduğunu, ne yaşadığımızı, nasıl etkilendiğini ve nasıl etkilediğini her an fark etmek için bilinçli bir şekilde odaklanabiliriz bedenimize. Böylece ayrı tutmamış ve unutmamış oluruz. Böylece düşünce, duygu ve duyumlarımız birlikte bir bütün şeklinde eş güdümlü daha çok çalışma fırsatı bulur.

Bu konuda çok değerli bir meslektaşımla konuşurken eğitimde bedenin nerdeyse hiç olmadığı, hatta sınırlarda sıra ve masa düzeninde öğrencilerin sadece kafalarının yani zihinlerinin işlenmeye çalışıldığını, neredeyse bedenin diğer taraflarının hiç görülmediğini, ifade etti. Hatta kendi bedenini ve diğer kişilerin bedenini en çok sınıf ortamında unuttuğunu, insanın sanki sadece zihinden ibaret olduğunu ifade etmesi bana da şaşırtıcı gelmişti. Düşündüğümde çok haklıydı. Eğiitimde beden nerdeyse tamamen unutulmuştu, beden yoktu, beden sıraya oturulacak ve masa arkasından kafayı tutan bir görev görecekti. Okul sıralarının sert bir tahtadan olması çok ayrı bir konu bile olabilir. Bedenin yok olması ayrı rahat olmaması için bedeni koyduğumuz yeri bile rahat ettirmeyecek şekilde seçmek cabası.

Yazmakla bitmeyecek bir konu. Amaç biraz dikkati unutulan bedenlerimize çekmek aslında. Nasıl yaparız kısmına gelince çok şey olabillir ama önemli olan bu konunun farkında olmak ve küçük de olsa bir yerden başlamak. Farkındaysak daha çok farkında olarak, değilsek farkında olmaya çalışarak. Bunun için nerde olursanız olun, her ne yapıyorsanız yapın aşağıdaki sorular işimize yarayabilir:

Şu anda bedenim nasıl konumlanıyor?
Şu anda bedenimde neler duyumsuyorum? Ağrı, acı, sızı, gerginlik, rahatlık vb.
Şu anda bedenimin neye ihtiyacı var?
Şu anda bedenimde ne oluyor?

Bedeninizin farkında olduğunuz, bedeninizle temas kurduğunuz ve bedeninizin ihtiyaçlarını gördüğünüz güzel günlere....

Mehmet Şirin AKÇA
Uzm. Psikolojik Danışman