Panik Atakta Ruhsal İlk Yardım
3 Metottan Birincisi
Durumu Tanımlama….
1>>Tam olarak ne olduğunu araştırmak;
Panik bozukluk yaşayan insanlarda ataklar tekrarlayan korku nöbetleri halinde ve ansızın meydana gelir. Ataklar birkaç dakikadan bir saate kadar bireyde kendini var edebilirr. Fakat vücut 1 saat boyunca atak için gerekli enerjiyi üretemez. Panik ataklar şu şekilde karakterize olur; etrafta gerçek bir tehlike yokken bile kontrolümüzü kaybetme ya da bir felaket korkusu oluşur. Panik atak açık bir neden yokken ve herhangi bir uyarı olmaksızın ortaya çıkabilir. Ekstrem durumlarda belirtiler, akut ölüm korkusunun ardından gelir. Ataklar tedirgin edici ve bazı durumlarda bir saatten 5 dakikaya kadar devam etmesine rağmen, panik ataklar yaşamı tehdit etmezler.
●panik atak, heyecan seviyesinin en tepeye ulaştığı anda harekete geçmeye başlar ve bu durumu kişi kendisinin kontrolü altında gelişen bir durum olarak hissetmez. Durum kontrol dışı gelişmektedir. Zihin kendisini yanlış bir savaş, kaç moduna alır. Algılanan gerçek ya da gerçek olmayan tehlikeden kişiyi uzak tutmak için zihin vücudu zorlar, tehlikeden savaşması ya da kaçması için.
● Kortizol ve adrenalin hormonları, adrenalin salgı bezlerinden kana karışarak panik atağın kalp ile ilgili oluşumunu başlatır. Zihin, gerçek tehlike ile zihnin içindeki tehlike algısı arasındaki farkı ayırt edemez. Zihnin ürettiği tehlike değerlendirmesine inanırsanız. Gerçek tehlikede olduğu gibi zihin endişe üretmeye devam eder. Gerçekten yaşamınız tehlikedeymiş gibi davranabilirsiniz.
●Panik ataktan dolayı bu zamana kadar herhangi birisinin öldüğü ile ilgili herhangi bir kayıt yoktur. Sadece Astım gibi daha önceden beri var olan herhangi bir medikal durum varsa ölümcül risk oluşabilmektedir.
2}}>>Semptomları izleyin;
Eğer birisi daha önce panik atak yaşamamışsa 2 farklı seviyede paniği deneyimleyecektir. –İkincisinde tam olarak ne olduğunu anlamayacaktır– panik atağın nasıl seyrettiğini tam olarak biliyorsa bu durum problemin yaşanmasını hafifleterek etkisini yarıya indirecektir.
Panik atak semptomları neleri içerir?
–çarpıntı ve göğüste bir ağrı
–kalp atımının hızlanması( hızlı kalp atışı)
–hipervantilasyon( normalden daha hızlı bir şekilde soluk alıp verme)
–titreme
–baş dönmesi, sersemlik, denge kaybı, bayılma hissi, dermansız hissetme( bu durumlar genellikle hipervantilasyondan sonra meydana gelir)
–karıncalanma, el ve ayak parmaklarında uyuşma
–kulaklarda çınlama, işitmede geçici kayıp
–terleme
–bulantı
–karna giren kramplar
–ağız kuruluğu
– yutkunmada zorlanma
–baş ağrısı
—depersonalizasyon
3>> Birey ilk defa böyle bir deneyim yaşıyorsa, medikal tedavi acil bir şekilde aranmalıdır. Herhangi bir şüphe varsa, acil bir şekilde hemen medikal yârdim yoluna gidilmelidir. Eğer bireyin astım, diyabet ya da daha farklı tıbbi problemleri varsa bu şüphe önemli olabilmektedir. Önemli bir not olarak panik atağın işaretleri kalp krizi işaretlerine benzeyebilmektedir. Duruma müdahale ederken bunlar akılda bulundurulmalıdır.
4>>atağın sebeplerini anlayın
Bireyle konuşun, eğer panik atak geçiriyorsa astım krizi ya da kalp krizi gibi tıbbi aciliyet gerektirecek bir durum yoksa acil tıbbi yardım aciliyetinin gerekli olup olmadığına karar verin.
Eğer kişi daha önce böyle bir durumla karşılaşmışsa size nasıl bir yol izleyeceğinize ilgili ipuçları verebilir.
Pek çok panik atak herhangi bir neden olmaksızın ortaya çıkar. Yalnız pek azının net bir nedeni olabilir. Panik atak bilinçli olarak gerçekleşmez, kişi panik atağın nedeni hakkında net bir farkındalığı sahip olmayabilir. Kişi panik durumunun nedeni hakkında bir şey söyleyemiyorsa, daha fazla soru sormaya gerek yoktur. Ve gereken yardım çağırabilir.
3 Metottan İkincisi
Kişiyi rahat bir yere yerleştirin.
1. Sebebi ortadan kaldırın ya da kişiyi sessiz, gürültüsüz bir yere alın.
Kişi muhtemelen çok yoğun bir istekle, bulunduğu yerden ayrılmak istemektedir. Bu onun rahatlamasına olanak sağlayacaktır fakat belirtileri sürecektir. Başka bir alana götürülse dahi. Sakinlik ve açıklık tercih edilmelidir. Panik atak yaşayan birisine ona somaksızın asla dokunmayınız ve kesin bir izin alarak bunu gerçekleştirin. Bazı bireylerde, kendisine sorulmadan, kendisine dokunulan durumlarda kişinin paniği artabilmektedir ve durum daha da kötüye gidebilmektedir.
- Bazen panik bozukluk yaşayan bir birey panik atak esnasında çoktan kendisine yardım edeceğini bildiği meditasyon ve diğer teknikleri kullanmış olmaktadır. Bu yüzden kendisine onun için bir şey yapıp yapamayacağını sormanız gerekmektedir. Kişi neyi seçecekse bu ona bırakılmalıdır.
2. Onunla rahatlatıcı konuşun fakat kararlı bir tutum sergileyin.
Kendinizi, kişinin oradan kaçma girişimi yapma durumuna karşı hazır tutunuz. Siz çetin bir savaş veriyor olsanız bile kendinizi sakin tutmak bu süreçte çok önemli bir yeri vardır. Bireye atağın sürüp sürmediğini sorun. Fakat onu yakalanmış seklinde hissettirecek şekilde ellerinizle onu tutmayınız, centilmen de olsa kısıtlayıcı davranmayınız. Eğer etrafta dolanmak isterse, bir şeyler karalama ya da çizmesi önerilebilir, yükseğe doğru sıçraması, ya da hareketli, enerjik bir şekilde yürümesi önerilebilir.
● Eğer kişinin evindeyseniz, hareketli ve kişisel aktivitelerle durumu yoluna koymaya çalışın. Savaş ya da kaç durumuna odaklanmış bedeni, psikolojik etkilerle başa çıkmasında yardımcı olmak için onu sonu olan ve ardışık fiziksel amaçlara yönlendirebilirsiniz. O anda başarılan bir aktivite, kişinin modunu değiştirebilir, farklı aktivite, dikkatin buraya yönelmesine sebep olacağınızı, anksiyetenin de kırılmasına yardımcı olabilir.
● Eğer kişinin evinde değilseniz, bazı aktivitelere odaklanarak yardımcı olunabilir. Basit bir şekilde kollarının bir aşağı bir yukarı indirip kaldırmasıdır. Başladığında biraz yorulabiliyor ya da tekrardan sıkılabilir, bu şekilde zihni daha az paniğe odaklanabilir.
3. Korkularını reddetmeyin ve değersiz kılmayınız.
“Bu durumda endişelenecek bir şey yok”, “ hepsi senin zihninde”, “ aşırı tepki veriyorsun” gibi söylemler problemin daha da artmasına sebep olacaktır.
O andaki korku Panik atak yaşayan bireylerde tamamen gerçektir. Panik atak yaşayan bireyin bununla baş etmesinde yapabileceğimiz en iyi şey; korkusunu minimize edici ya da yok sayıcı söylemlerden uzak durmanızdır. Aksi takdirde panik atak daha da kötüleşebilir. Sadece, tamam, şimdi tüm dikkatini nefesine yoğunlaştırmanı istiyorum demeliyiz ve nefes uygulaması konusunda ona yardımcı olmalıyız.
● Duygusal tehditler, vücuda yönelik yaşam ve ölüm tehditleri kadar gerçektir. Korkular yaşamsal gerçeklikten zemin almıyorsa, geçmişe yönelik bir tepkiyse, bazı gerçeklik testleri bize yardım edebilir. " Biz, fred in, insanların yüzüne öfkesini ifade edememesinin onu zorladığını konuşuyoruz. Tepkiyi o anda verebilmeyi daima yapabilse, bu ona muhtemelen yardımcı olacaktır. Atak kısa süre içerisinde bitecek ve bunu büyük bir problem olarak görmeyecektir.
● sakin ve yansız ( nötr) bir şekilde soru sorunuz. Senin reaksiyonun, şu an devam eden bir şeye mi yoksa geçmişte olan bir şeye mi? Bu soru acil tehlike sinyallerini karşı panik atak mağduru olan birisine düşüncelerini düzenlemesine fırsat tanır. Onu dinleyin ve ne cevap olursa kabul edin. Daha önce kötüye kullanılmış bazı insanlar gerçek uyarı işaretleri karşısında çok güçlü reaksiyonlar verebilmektedir. Soru sorun ve izin verin. Hangi tür cevap alırsanız alın onu desteklemeye devam etmek, en iyi yoldur.
4. "Sakin ol" ya da "Panik yapacak bir şey yok" gibi cümlelerle yaklaşmayın.
Bu cümleler ancak bir dahi den çıkar, zaten!
Panik atak geçiren kişi daha önce senin düşündüğün gibi hiç düşünmedi zaten!!
Bu söylem tepeden bakış, küçümseyen, kendini beğenmiş, dayatmacı bir tarzdan başka bir şey değildir. Böyle yaparak uyarılmışlığını daha da arttırırsınız. Dahası panik yapmana gerek yok dedikçe kişiyi gerçekliğe nasıl temas etmekten daha da uzaklaştığını hatırlatıyorsunuz. Bunun yerine belki aşağıdakiler denenebilir. " şuan üzüntülü, sinirli, gergin olduğunu anlıyorum "her şey yoluna girecek, sorun yok. Sana yardım etmek için yanındayım, buradayım" ya da " biraz sonra bitecek ve ben senin için buradayım. " ya da " biliyorum. Şuan çok korkmuş durumdasın fakat benim yanımda güvendesin"
● Önemli olan, duruma baktığımızda, durum gerçek, güncel, şimdiki problem mi olup olmadığını anlamaktır. Örneğin, bacağın ciddi bir şekilde kesilmiştir ve yoğun bir şekilde kanıyordur. Gerçekten neyin gerçek olarak devam ettiğini göremediğiniz süresince durum onun için korkutucu olacak. Onların tarafından durum gerçektir. Ona yardım etmenin tek yolu aslında şimdiki problemi iyileştirmektir.
5. Kişisel baskı yapmayın.
Kişiyi cevap almak için zorlamanın zamanı değildir ya da Buna benzer bir şey yaptığınızda kişinin aksiyetesi daha da kötüleşecektir. Kişinin rahat bir durum içerisine girmesine izin veriniz ve sakin kalmanız etkisi aracılığıyla stresini en azda tutunuz. Atağın nedeninin ne olduğunu düşünmesine dair kişiye ısrarcı olmamak gerekir. Bunu yapmak atağı daha da kötüleştirebilir.
● Eğer kişi kendiliğinden bir şekilde reaksiyonunun ne olduğu ya da neyden kaynaklandığını çözümlemeye çalışıyorsa destekleyen bir şekilde dinleyin. Yargılamayın. Sadece dinleyin, konuşmasına izin verin.
6. Nefeslerini kontrol etmeyi denemeleri konusunda cesaretlendirin.
Bireyin nefesleri üzerinde tekrar kontrol sağlamaları, belirtilerin elemine olması ve sakinleşmelerine yardımcı olacaktır. Çoğu insan paniklediğinde, kısa ve hızlı nefesler almaktadır. Ve bazıları da nefeslerini tutmaktadır. Oksijen alımında azalma kalbin hızla çalışmasına sebep olmaktadır. Aşağıda bahsedeceğim teknikleri takip ederseniz, nefesinizi normale getirebileceksiniz.
●Nefeslerini sayması isteyiniz. Ona yardımcı olabilecek yollardan bir tanesidir. Ona, kendisinin nefeslerini sayıp sayamayacağını sorun eğer bunu yapamayacak durumdaysa siz sayılar sayıp kendisi nefer alış ve verisi gerçekleştirebilir. Nefeslerini saymaya, yüksek sesle başlasın. Bunu kendisinin yapmasını cesaretlendirin. İki süresince nefes al iki süresince nefes ver şeklinde yapılabilir. Devamında ise 4 süresince nefes al 4 süresince nefes ver, 6 süresince al 6 süresince ver şeklinde, bireyin nefesi yavaşlayana ve dengelenene kadar devam edebilir.
● Bir kese kâğıdı ya da bir poşet temin edebilir. Yenilikçi biriyse poşet ya da kese kağıdı önerilebilir. Dikkatli olmak gerekmektedir. Bazı insanlar için kese kâğıdı ya da poşet korkuyu tetikleyici olabilir. Önceki panik atakları sırasında da bu durumun içine yönlendirildiyseler bu negatif deneyim, onların için riskli olabilir.
Bu egzersiz hipervantilasyonu önlemek içindir. Eğer kişi panik atak geçirdiğinde, nefesini yavaşlatabiliyorsa bu gerekli olmayabilir. Eğer kese kağıdı yada poşet egzersizi gerekirse, kişi 10 tane nefes alacak ve verecek poşetin içine ve sonra dışına15 tane normal nefesler alacaktır aksi takdirde oksijen seviyesinin aşırı düşmesi ve karbondioksit seviyesinin aşırı yükselmesi daha ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir.
● Nefes alırken, burundan alıp, ağızdan nefesi vermeye dikkat etmeleri konusunda onların desteklemeliyiz. Özellikle soluk verirken, sanki bir balon şişiriyormuşçasına davranmalıyız.
7. Kişiyi serinleştirin.
Panik ataklar sıcaklık hissi eşlik eder. Özellikle sıcaklık hissi boyun ve yüz bölgesinde gerçekleşir. Soğuk bir obje, ideali ıslak el havlusu ya da bezi sık sık bu belirtilerin minimize edilmesinde yardımcı olmaktadır. Atağın şiddetinin azalmasından yardımcı olmaktadır.
8.Panik atak yaşayan birisine yalnız başına bırakmayın.
Atağı geçene kadar onun yanında kalın. Asla birisi nefes alıp verme mücadelesi yaparken yanından ayrılmayın. Panik atak yaşayan birisi dostane gözükmeyebilir ya da kaba gözükebilir fakat ne yaşadığını anlamak ve kişi normale dönene kadar beklemek gerekiyor. Ona sorun, geçmişte benzeri bir durumda ona iyi gelen ne vardı? Diye. Eğer ilaçsa, ilaçlarını almasına yardımcı olunuz.
● Sen tüm bunlara rağmen kendini yardımcı olmadığını hissetsen bile, onun dikkatini başka bir yere çekiyor olmam yeterli olacaktır. Eğer yalnız başına bırakılırlarsa, tamamen kendileri ve olumsuz düşünceleri ile baş başa kalacaklardır. Orada onlara yardımcı olmak, onları gerçek yaşamda tutarak gerçekleştirilebilir. Yalnız olmak panik atak esnasında daha korkunç hissettirebilir. Halka açık yerlerde insanlar, panik atak geçiren kişilerden uzakta, belli bir mesafede kalmayı tercih ediyorlar. Bu kendileri için iyi fakat panik atak geçiren birisi için atağını daha da kötü hale getirebiliyor.
9. Panik atağın geçmesini onunla birlikte bekle.
Sonsuza dek sürebilecek gözükmesin karşın ( sizin açınızdan ve özellikle de onun açısından) bu durum gececektir. Genel olarak panik ataklar 10 dakika içinde zirve yapıp, yavaş yavaş daha iyi bir duruma gelmektedir ve atak istikrarlı bir şekilde azalmaktadır.
3 Metottan Üçüncüsü
Şiddetli panik ataklarla mücadele
1. Medikal yardım arayışı
Eğer belirtiler birkaç saat içinde dinmiyorsa, hemen tıbbi tavsiye araştırın. Yaşam ya da ölüm durumu olmamasına rağmen, sadece bir tavsiye olsa bile, arama yapın. Acil doktoru kişiye yüksek ihtimalle, valium ya da xanax ve muhtemelen atemalol gibi beta bloker verip kalp atımını düşürecek yani adrenalini düşürecektir.
->> eğer bu kişinin ilk panik atağıysa, kişi medikal bir dikkat talep edecektir çünkü oda kendisinde ne olduğuyla ilgili bir fikri yoktur ve çok korkmaktadır. Daha önce panik atak geçirmişse acil servise gitmenin durumlarını daha da kötüye gideceğini bilirler. Ona sor. Bu karar en sonunda sonuç olarak bireysel deneyimlere bağlı olmaktadır. Bu karar senin ve onun arasındaki karşılıklı ilişkiye bağlıdır.
2. Kişiye terapi alması için yardım et.
Panik atak, tıbbi profesyoneller tarafından tedavi edilen, anksiyetenin bir formudur. İyi terapistler, panik atağın tam olarak neyin tetiklediğini kısa sürede bulabilirler. Kişiye yardım edebilirler. Panik atağın psikolojik (ruhsal) yapılarını daha iyi kavrarlar. Eğer kişiler yardım almaya başlarlarsa adım adım ilerleyebilirler.
>>şunların bilinmesi gereklidir. Terapi alan insanlar, tuhaf, garip, ilginç insanlar değildirler. Terapi mantıklı ve meşru bir formdur. Dünyada milyonlarca insan terapi almaktadır. Yalnız ilaç tedavisi atakları tamamıyla durdurmayabilir. Kuşkusuz muhakkak, atakların sıklığını ve miktarını azaltacaklardır.
3. Kendinize Özen Gösteriniz!
Arkadaşınızın yaşadığı kahrolası bir panik atak sırasında kendinizi inanılmaz şekilde suçlu hissedebilirsiniz. Fakat bu normaldir. Bilmelisiniz ki bu alarm oluştuğunda, yukarıdaki bölümlerde yakınınızın sağlığında sorumluluk hissedip, bu sürece tanık olmak sizi korkutabilir. Eğer size yardımı olacaksa, ona sorun, daha sonra bunun hakkında konuşmak iste misin? Bu soru, ilerleyen zamanlardaki benzer durumlarda başa çıkmanızda size yardımcı olacaktır.
Kaynak: Wikihow
Durumu Tanımlama….
1>>Tam olarak ne olduğunu araştırmak;
Panik bozukluk yaşayan insanlarda ataklar tekrarlayan korku nöbetleri halinde ve ansızın meydana gelir. Ataklar birkaç dakikadan bir saate kadar bireyde kendini var edebilirr. Fakat vücut 1 saat boyunca atak için gerekli enerjiyi üretemez. Panik ataklar şu şekilde karakterize olur; etrafta gerçek bir tehlike yokken bile kontrolümüzü kaybetme ya da bir felaket korkusu oluşur. Panik atak açık bir neden yokken ve herhangi bir uyarı olmaksızın ortaya çıkabilir. Ekstrem durumlarda belirtiler, akut ölüm korkusunun ardından gelir. Ataklar tedirgin edici ve bazı durumlarda bir saatten 5 dakikaya kadar devam etmesine rağmen, panik ataklar yaşamı tehdit etmezler.
●panik atak, heyecan seviyesinin en tepeye ulaştığı anda harekete geçmeye başlar ve bu durumu kişi kendisinin kontrolü altında gelişen bir durum olarak hissetmez. Durum kontrol dışı gelişmektedir. Zihin kendisini yanlış bir savaş, kaç moduna alır. Algılanan gerçek ya da gerçek olmayan tehlikeden kişiyi uzak tutmak için zihin vücudu zorlar, tehlikeden savaşması ya da kaçması için.
● Kortizol ve adrenalin hormonları, adrenalin salgı bezlerinden kana karışarak panik atağın kalp ile ilgili oluşumunu başlatır. Zihin, gerçek tehlike ile zihnin içindeki tehlike algısı arasındaki farkı ayırt edemez. Zihnin ürettiği tehlike değerlendirmesine inanırsanız. Gerçek tehlikede olduğu gibi zihin endişe üretmeye devam eder. Gerçekten yaşamınız tehlikedeymiş gibi davranabilirsiniz.
●Panik ataktan dolayı bu zamana kadar herhangi birisinin öldüğü ile ilgili herhangi bir kayıt yoktur. Sadece Astım gibi daha önceden beri var olan herhangi bir medikal durum varsa ölümcül risk oluşabilmektedir.
2}}>>Semptomları izleyin;
Eğer birisi daha önce panik atak yaşamamışsa 2 farklı seviyede paniği deneyimleyecektir. –İkincisinde tam olarak ne olduğunu anlamayacaktır– panik atağın nasıl seyrettiğini tam olarak biliyorsa bu durum problemin yaşanmasını hafifleterek etkisini yarıya indirecektir.
Panik atak semptomları neleri içerir?
–çarpıntı ve göğüste bir ağrı
–kalp atımının hızlanması( hızlı kalp atışı)
–hipervantilasyon( normalden daha hızlı bir şekilde soluk alıp verme)
–titreme
–baş dönmesi, sersemlik, denge kaybı, bayılma hissi, dermansız hissetme( bu durumlar genellikle hipervantilasyondan sonra meydana gelir)
–karıncalanma, el ve ayak parmaklarında uyuşma
–kulaklarda çınlama, işitmede geçici kayıp
–terleme
–bulantı
–karna giren kramplar
–ağız kuruluğu
– yutkunmada zorlanma
–baş ağrısı
—depersonalizasyon
3>> Birey ilk defa böyle bir deneyim yaşıyorsa, medikal tedavi acil bir şekilde aranmalıdır. Herhangi bir şüphe varsa, acil bir şekilde hemen medikal yârdim yoluna gidilmelidir. Eğer bireyin astım, diyabet ya da daha farklı tıbbi problemleri varsa bu şüphe önemli olabilmektedir. Önemli bir not olarak panik atağın işaretleri kalp krizi işaretlerine benzeyebilmektedir. Duruma müdahale ederken bunlar akılda bulundurulmalıdır.
4>>atağın sebeplerini anlayın
Bireyle konuşun, eğer panik atak geçiriyorsa astım krizi ya da kalp krizi gibi tıbbi aciliyet gerektirecek bir durum yoksa acil tıbbi yardım aciliyetinin gerekli olup olmadığına karar verin.
Eğer kişi daha önce böyle bir durumla karşılaşmışsa size nasıl bir yol izleyeceğinize ilgili ipuçları verebilir.
Pek çok panik atak herhangi bir neden olmaksızın ortaya çıkar. Yalnız pek azının net bir nedeni olabilir. Panik atak bilinçli olarak gerçekleşmez, kişi panik atağın nedeni hakkında net bir farkındalığı sahip olmayabilir. Kişi panik durumunun nedeni hakkında bir şey söyleyemiyorsa, daha fazla soru sormaya gerek yoktur. Ve gereken yardım çağırabilir.
3 Metottan İkincisi
Kişiyi rahat bir yere yerleştirin.
1. Sebebi ortadan kaldırın ya da kişiyi sessiz, gürültüsüz bir yere alın.
Kişi muhtemelen çok yoğun bir istekle, bulunduğu yerden ayrılmak istemektedir. Bu onun rahatlamasına olanak sağlayacaktır fakat belirtileri sürecektir. Başka bir alana götürülse dahi. Sakinlik ve açıklık tercih edilmelidir. Panik atak yaşayan birisine ona somaksızın asla dokunmayınız ve kesin bir izin alarak bunu gerçekleştirin. Bazı bireylerde, kendisine sorulmadan, kendisine dokunulan durumlarda kişinin paniği artabilmektedir ve durum daha da kötüye gidebilmektedir.
- Bazen panik bozukluk yaşayan bir birey panik atak esnasında çoktan kendisine yardım edeceğini bildiği meditasyon ve diğer teknikleri kullanmış olmaktadır. Bu yüzden kendisine onun için bir şey yapıp yapamayacağını sormanız gerekmektedir. Kişi neyi seçecekse bu ona bırakılmalıdır.
2. Onunla rahatlatıcı konuşun fakat kararlı bir tutum sergileyin.
Kendinizi, kişinin oradan kaçma girişimi yapma durumuna karşı hazır tutunuz. Siz çetin bir savaş veriyor olsanız bile kendinizi sakin tutmak bu süreçte çok önemli bir yeri vardır. Bireye atağın sürüp sürmediğini sorun. Fakat onu yakalanmış seklinde hissettirecek şekilde ellerinizle onu tutmayınız, centilmen de olsa kısıtlayıcı davranmayınız. Eğer etrafta dolanmak isterse, bir şeyler karalama ya da çizmesi önerilebilir, yükseğe doğru sıçraması, ya da hareketli, enerjik bir şekilde yürümesi önerilebilir.
● Eğer kişinin evindeyseniz, hareketli ve kişisel aktivitelerle durumu yoluna koymaya çalışın. Savaş ya da kaç durumuna odaklanmış bedeni, psikolojik etkilerle başa çıkmasında yardımcı olmak için onu sonu olan ve ardışık fiziksel amaçlara yönlendirebilirsiniz. O anda başarılan bir aktivite, kişinin modunu değiştirebilir, farklı aktivite, dikkatin buraya yönelmesine sebep olacağınızı, anksiyetenin de kırılmasına yardımcı olabilir.
● Eğer kişinin evinde değilseniz, bazı aktivitelere odaklanarak yardımcı olunabilir. Basit bir şekilde kollarının bir aşağı bir yukarı indirip kaldırmasıdır. Başladığında biraz yorulabiliyor ya da tekrardan sıkılabilir, bu şekilde zihni daha az paniğe odaklanabilir.
3. Korkularını reddetmeyin ve değersiz kılmayınız.
“Bu durumda endişelenecek bir şey yok”, “ hepsi senin zihninde”, “ aşırı tepki veriyorsun” gibi söylemler problemin daha da artmasına sebep olacaktır.
O andaki korku Panik atak yaşayan bireylerde tamamen gerçektir. Panik atak yaşayan bireyin bununla baş etmesinde yapabileceğimiz en iyi şey; korkusunu minimize edici ya da yok sayıcı söylemlerden uzak durmanızdır. Aksi takdirde panik atak daha da kötüleşebilir. Sadece, tamam, şimdi tüm dikkatini nefesine yoğunlaştırmanı istiyorum demeliyiz ve nefes uygulaması konusunda ona yardımcı olmalıyız.
● Duygusal tehditler, vücuda yönelik yaşam ve ölüm tehditleri kadar gerçektir. Korkular yaşamsal gerçeklikten zemin almıyorsa, geçmişe yönelik bir tepkiyse, bazı gerçeklik testleri bize yardım edebilir. " Biz, fred in, insanların yüzüne öfkesini ifade edememesinin onu zorladığını konuşuyoruz. Tepkiyi o anda verebilmeyi daima yapabilse, bu ona muhtemelen yardımcı olacaktır. Atak kısa süre içerisinde bitecek ve bunu büyük bir problem olarak görmeyecektir.
● sakin ve yansız ( nötr) bir şekilde soru sorunuz. Senin reaksiyonun, şu an devam eden bir şeye mi yoksa geçmişte olan bir şeye mi? Bu soru acil tehlike sinyallerini karşı panik atak mağduru olan birisine düşüncelerini düzenlemesine fırsat tanır. Onu dinleyin ve ne cevap olursa kabul edin. Daha önce kötüye kullanılmış bazı insanlar gerçek uyarı işaretleri karşısında çok güçlü reaksiyonlar verebilmektedir. Soru sorun ve izin verin. Hangi tür cevap alırsanız alın onu desteklemeye devam etmek, en iyi yoldur.
4. "Sakin ol" ya da "Panik yapacak bir şey yok" gibi cümlelerle yaklaşmayın.
Bu cümleler ancak bir dahi den çıkar, zaten!
Panik atak geçiren kişi daha önce senin düşündüğün gibi hiç düşünmedi zaten!!
Bu söylem tepeden bakış, küçümseyen, kendini beğenmiş, dayatmacı bir tarzdan başka bir şey değildir. Böyle yaparak uyarılmışlığını daha da arttırırsınız. Dahası panik yapmana gerek yok dedikçe kişiyi gerçekliğe nasıl temas etmekten daha da uzaklaştığını hatırlatıyorsunuz. Bunun yerine belki aşağıdakiler denenebilir. " şuan üzüntülü, sinirli, gergin olduğunu anlıyorum "her şey yoluna girecek, sorun yok. Sana yardım etmek için yanındayım, buradayım" ya da " biraz sonra bitecek ve ben senin için buradayım. " ya da " biliyorum. Şuan çok korkmuş durumdasın fakat benim yanımda güvendesin"
● Önemli olan, duruma baktığımızda, durum gerçek, güncel, şimdiki problem mi olup olmadığını anlamaktır. Örneğin, bacağın ciddi bir şekilde kesilmiştir ve yoğun bir şekilde kanıyordur. Gerçekten neyin gerçek olarak devam ettiğini göremediğiniz süresince durum onun için korkutucu olacak. Onların tarafından durum gerçektir. Ona yardım etmenin tek yolu aslında şimdiki problemi iyileştirmektir.
5. Kişisel baskı yapmayın.
Kişiyi cevap almak için zorlamanın zamanı değildir ya da Buna benzer bir şey yaptığınızda kişinin aksiyetesi daha da kötüleşecektir. Kişinin rahat bir durum içerisine girmesine izin veriniz ve sakin kalmanız etkisi aracılığıyla stresini en azda tutunuz. Atağın nedeninin ne olduğunu düşünmesine dair kişiye ısrarcı olmamak gerekir. Bunu yapmak atağı daha da kötüleştirebilir.
● Eğer kişi kendiliğinden bir şekilde reaksiyonunun ne olduğu ya da neyden kaynaklandığını çözümlemeye çalışıyorsa destekleyen bir şekilde dinleyin. Yargılamayın. Sadece dinleyin, konuşmasına izin verin.
6. Nefeslerini kontrol etmeyi denemeleri konusunda cesaretlendirin.
Bireyin nefesleri üzerinde tekrar kontrol sağlamaları, belirtilerin elemine olması ve sakinleşmelerine yardımcı olacaktır. Çoğu insan paniklediğinde, kısa ve hızlı nefesler almaktadır. Ve bazıları da nefeslerini tutmaktadır. Oksijen alımında azalma kalbin hızla çalışmasına sebep olmaktadır. Aşağıda bahsedeceğim teknikleri takip ederseniz, nefesinizi normale getirebileceksiniz.
●Nefeslerini sayması isteyiniz. Ona yardımcı olabilecek yollardan bir tanesidir. Ona, kendisinin nefeslerini sayıp sayamayacağını sorun eğer bunu yapamayacak durumdaysa siz sayılar sayıp kendisi nefer alış ve verisi gerçekleştirebilir. Nefeslerini saymaya, yüksek sesle başlasın. Bunu kendisinin yapmasını cesaretlendirin. İki süresince nefes al iki süresince nefes ver şeklinde yapılabilir. Devamında ise 4 süresince nefes al 4 süresince nefes ver, 6 süresince al 6 süresince ver şeklinde, bireyin nefesi yavaşlayana ve dengelenene kadar devam edebilir.
● Bir kese kâğıdı ya da bir poşet temin edebilir. Yenilikçi biriyse poşet ya da kese kağıdı önerilebilir. Dikkatli olmak gerekmektedir. Bazı insanlar için kese kâğıdı ya da poşet korkuyu tetikleyici olabilir. Önceki panik atakları sırasında da bu durumun içine yönlendirildiyseler bu negatif deneyim, onların için riskli olabilir.
Bu egzersiz hipervantilasyonu önlemek içindir. Eğer kişi panik atak geçirdiğinde, nefesini yavaşlatabiliyorsa bu gerekli olmayabilir. Eğer kese kağıdı yada poşet egzersizi gerekirse, kişi 10 tane nefes alacak ve verecek poşetin içine ve sonra dışına15 tane normal nefesler alacaktır aksi takdirde oksijen seviyesinin aşırı düşmesi ve karbondioksit seviyesinin aşırı yükselmesi daha ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir.
● Nefes alırken, burundan alıp, ağızdan nefesi vermeye dikkat etmeleri konusunda onların desteklemeliyiz. Özellikle soluk verirken, sanki bir balon şişiriyormuşçasına davranmalıyız.
7. Kişiyi serinleştirin.
Panik ataklar sıcaklık hissi eşlik eder. Özellikle sıcaklık hissi boyun ve yüz bölgesinde gerçekleşir. Soğuk bir obje, ideali ıslak el havlusu ya da bezi sık sık bu belirtilerin minimize edilmesinde yardımcı olmaktadır. Atağın şiddetinin azalmasından yardımcı olmaktadır.
8.Panik atak yaşayan birisine yalnız başına bırakmayın.
Atağı geçene kadar onun yanında kalın. Asla birisi nefes alıp verme mücadelesi yaparken yanından ayrılmayın. Panik atak yaşayan birisi dostane gözükmeyebilir ya da kaba gözükebilir fakat ne yaşadığını anlamak ve kişi normale dönene kadar beklemek gerekiyor. Ona sorun, geçmişte benzeri bir durumda ona iyi gelen ne vardı? Diye. Eğer ilaçsa, ilaçlarını almasına yardımcı olunuz.
● Sen tüm bunlara rağmen kendini yardımcı olmadığını hissetsen bile, onun dikkatini başka bir yere çekiyor olmam yeterli olacaktır. Eğer yalnız başına bırakılırlarsa, tamamen kendileri ve olumsuz düşünceleri ile baş başa kalacaklardır. Orada onlara yardımcı olmak, onları gerçek yaşamda tutarak gerçekleştirilebilir. Yalnız olmak panik atak esnasında daha korkunç hissettirebilir. Halka açık yerlerde insanlar, panik atak geçiren kişilerden uzakta, belli bir mesafede kalmayı tercih ediyorlar. Bu kendileri için iyi fakat panik atak geçiren birisi için atağını daha da kötü hale getirebiliyor.
9. Panik atağın geçmesini onunla birlikte bekle.
Sonsuza dek sürebilecek gözükmesin karşın ( sizin açınızdan ve özellikle de onun açısından) bu durum gececektir. Genel olarak panik ataklar 10 dakika içinde zirve yapıp, yavaş yavaş daha iyi bir duruma gelmektedir ve atak istikrarlı bir şekilde azalmaktadır.
3 Metottan Üçüncüsü
Şiddetli panik ataklarla mücadele
1. Medikal yardım arayışı
Eğer belirtiler birkaç saat içinde dinmiyorsa, hemen tıbbi tavsiye araştırın. Yaşam ya da ölüm durumu olmamasına rağmen, sadece bir tavsiye olsa bile, arama yapın. Acil doktoru kişiye yüksek ihtimalle, valium ya da xanax ve muhtemelen atemalol gibi beta bloker verip kalp atımını düşürecek yani adrenalini düşürecektir.
->> eğer bu kişinin ilk panik atağıysa, kişi medikal bir dikkat talep edecektir çünkü oda kendisinde ne olduğuyla ilgili bir fikri yoktur ve çok korkmaktadır. Daha önce panik atak geçirmişse acil servise gitmenin durumlarını daha da kötüye gideceğini bilirler. Ona sor. Bu karar en sonunda sonuç olarak bireysel deneyimlere bağlı olmaktadır. Bu karar senin ve onun arasındaki karşılıklı ilişkiye bağlıdır.
2. Kişiye terapi alması için yardım et.
Panik atak, tıbbi profesyoneller tarafından tedavi edilen, anksiyetenin bir formudur. İyi terapistler, panik atağın tam olarak neyin tetiklediğini kısa sürede bulabilirler. Kişiye yardım edebilirler. Panik atağın psikolojik (ruhsal) yapılarını daha iyi kavrarlar. Eğer kişiler yardım almaya başlarlarsa adım adım ilerleyebilirler.
>>şunların bilinmesi gereklidir. Terapi alan insanlar, tuhaf, garip, ilginç insanlar değildirler. Terapi mantıklı ve meşru bir formdur. Dünyada milyonlarca insan terapi almaktadır. Yalnız ilaç tedavisi atakları tamamıyla durdurmayabilir. Kuşkusuz muhakkak, atakların sıklığını ve miktarını azaltacaklardır.
3. Kendinize Özen Gösteriniz!
Arkadaşınızın yaşadığı kahrolası bir panik atak sırasında kendinizi inanılmaz şekilde suçlu hissedebilirsiniz. Fakat bu normaldir. Bilmelisiniz ki bu alarm oluştuğunda, yukarıdaki bölümlerde yakınınızın sağlığında sorumluluk hissedip, bu sürece tanık olmak sizi korkutabilir. Eğer size yardımı olacaksa, ona sorun, daha sonra bunun hakkında konuşmak iste misin? Bu soru, ilerleyen zamanlardaki benzer durumlarda başa çıkmanızda size yardımcı olacaktır.
Kaynak: Wikihow
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Panik Atakta Ruhsal İlk Yardım" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Ümit KARABULUT'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Ümit KARABULUT'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
