2007'den Bugüne 92,313 Tavsiye, 28,222 Uzman ve 19,980 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Kedi ve Köpeklerde Şeker Hastalığı (Diabetes Mellitus)
MAKALE #2606 © Yazan Vet.Hek.Tolgay AYTAR | Yayın Mart 2009 | 21,553 Okuyucu
Kedi ve köpeklerde sıklıkla karşılaştığımız nedeni tam olarak belirlenmesede VETERİNER HEKİM olarak gelen klinik vakalarda benim edindiğim izlenim tamamen hormonal bir bozukluk oldugu yönündedir hasta sahipleri genelde çoğu kez PANİKLE köpeğim-kedim çok su içiyor acaba şeker hastası mı ?diye bize başvurmaktadır onun için bu yazıyı hasta sahiplarini bilgilendirmek için yazıyorum.kedilerde köpeklere oranla daha az görülmektedir kedi hastalarımız daha şanslıdırlar kedilerde görülme sıklığı 1:800 köpeklerde ise 1:66-1:2OOO oranındadır.kedi ve köpeklerde özellikle insülin eksikliği glikozun hücreye alınmasını bozar ve sonucunda diabetes mellitus şekillenmektedir.kedilerde özellikle klinik vakalar 5 yaşlılarda görülmektedir,köpeklerde ise 7-9 yaşlı dişilerde görülme sıklığı daha fazla olmaktadır köpeklerde bazı ırklarda nadirde olsa bir yaşın altındakilerde de görülebilmektedir.

NEDENİ: glukokortikostreroidler,progesteron,pankreas bozuklukları, üremi, obesite, stres, genetik etkilerin olduğu bilinmektedir.özellikle köpeklerde ırk yatkınlığı vardır köpeklerde yaşlı ve yetişkinlerde görülme sıklığı daha fazladır.ileri yaşlarda özellikle(dachshund, terrier, cocer spaniel, minatüre poodle, pullish) iri türlerde genç yaşta(doberman, pincher, labrador, alsatian) ırk yatkınlıkları saptanmıştır.golden retriver ve pomeranianlarda kalıtsal olabileceği yönde literatür araştırmaları yapılmaktadır.

Özellikle benim önerim teşhisten sonra asıl buna neden olan etmenin vucutta bulunması gerekmekte ve tedavi tamamen bunun üzerine kurulmalıdır.

SÜRE VE PROGNOZ:köpeklerde yaşam ömrü olarak 2-5 yıl arasındadır kedilerde ise yıllarca insülin doz ayarlamasına gerek kalamadan yıllarca yaşayabilir.tabiki önemli olan burada teşhisten sonra asıl nedenin bulunması ve tedavi edilmesi ve kontrolü başarıyı getirmektedir.

KÖPEK VE KEDİDE KANDA GLUKOZ SEVİYESİ:köpeklerde glukoz:3.9-5.0 mmd/L
kedilerde özellikle aç karnına 3.4-5.7 mol/L dir. özellikle aday şeker hastalarında 5-7 mmol/L bazı vakalarda ise nadirde olsa 10mmol/L ve dahada yükseği çıkabilir.
KLİNİK BULGULAR:genel olarak semptomlar özellikle hasta sahipleri uzun süreli polifaji(FAZLA YEME),polidipsi(ÇOK SU İÇME),poliüri(İDRAR FAZLALIĞI)şikayetleri oldugunu bildirmişlerdir.ayrıca kedi ve köpeklerde katarkt, koma, obesite, anorexia, depresyon, kusma, ishal, poliüri, polidipsi, depresyon çok ciddide olabilir, anuri, hiperventilasyon, bazende nefeste keskin aseton kokusu görülebilir. tüylerin bozulması letarj görülebilir. hastalarda ayrıca kilo kayıpları görülebilir tiplere göre ikiye ayrılmaktadır1-TİP 1 DİABET MELLİTUS:insülin ihtiyacının artmasıyla beraber b hücrelerinin tükenmesiyle meydana gelirkedi ve köpeklerde en sık görülen tip tir.sebebi obesite,hamilelik,kızgınlık,stress faktörleri,hormonlar,pankreas hastalıkları dır.insülin tedavisine olumlu yanıt vermektedir.PROGESTERONA uzun süre maruz kalınması en sık sebeplerden biridir özellikle kızgınlıgın kontrolünde progesteronların kullanılması uzun süreli olarak sebep olduğu düşünülmektedir yaşlı dişi köpeklerde özellikle bu tip görülür başlangıçta tedavi edilebilir ama daha sonrasında hastalık kalıcı olarak kalabilmektedir.kedilerde cilt hastalıklarının tedavisinde ve özellikle kızgınlıkta progesteronun uzun süreli kullanımları tip 1 i tetiklediği düşünülmektedir.glukoziri semptomları yoktur.GLUKOKORTİKOSTEROİDLER in uzun süreli olarak kullanımı nedeniyle kan dolaşımında olması neden teşkil edebilir ayrıca çok aç köpeklerin %50 sinin%10 u diabettes mellitusa dönüşmektedir o yüzden köpeklerde şeker hastalığının oluşmasında açlık tetikleyici bir unsur olarak değerlendirilmeli ve köpeklerimizi aç bırakmamalıyız.vakalarda beta hücreleri bozulmaktadır plazmada insülin seviyesi çok düşmüştür.glükoz uygulaması yapıldıktan sonra insülin yanıtı azalmaktadır.(glukoz tolerans testi)tip 1 diyabet hastalarında özellikle beta hücreleri biterse dejenerasyona uğrarsa kedi ve köpeklerde hastalık prognozu malesef kötüdür.2.TİP 2 DİABETES MELLİTUS:insülin tedavi programında çok zayıf etki görülmektedir.plazmadaki insülin düzeyi normal veya artmıştır glikoz verilince insülin yanıtı yoktur.kedi ve köpeklerde çok nadir olarak görülmektedir ve tedavisi açıkçası çok zordur prognoz iyi değildir.
DİABETES MELLİTUS PROGNOZ VE SÜRE:ERKEN TANI VE UYGUN SAĞILTIM ,TEŞHİSTEN SONRA ETKENİN TEDAVİSİ GEREKİR.kronik bir seyir izlemektedir yaşam boyu izlenmesi gerekmektedir birden bire kötüleşme görülmektedir.tip 2 vakalarımız açıkçası şansızdırlar.hasta sahibinin bilinçli olaması çok önemlidir.
LABORATUVAR BULGULARI:Kanda özellikle glikoz seviyesi bakılmaktadır,kan ve idrar testleri tanı ve teşhisi açıkçası kolaylaştırmaktadır.ayrıca plazmada glukoz düzeyi bakılmaktadırözellikle bunu hasta sahibi kendiside sbahları yemekten önce test çubuklarıyla kendiside bakabilmektedir.sekunder enfeksiyonlarda total lökosit artışları görülmektedir.idrarda ileri olgularda ketonüri,glukozüri görülür.
serumun biyokimyasal degerleri:amilaz,lipaz,aALT,trigliserit,kolesterol,glukoz,AParttığı görülmektedir.
KARIŞTIĞI HASTALIKLAR:Poliüri ile karekterize diabetes insipitus glkozüri olmaması ve idrardaki yoğunluğun özellikle düşük çıkması ile kronik nefritisteki idrar sedimenti bulgularından ayrılmaktadır.poliüri ye neden olan (idrar fazlalığı) diğer hastalıklarla karışabilir.
TANI:klinik muayne ve klinik labratuvar bulğuları ve en önemlisi glikoz tolerans testi ile kesin tanı konulmaktadır.
DİABETES MELLİTUSTA TEDAVİ PROGRAMLARI
1-erken evrede yapılmalıdır ve tanı kesinlikle labratuvar destekli olmak zorundadır.pek çok çeşidi insülinle tedavi edilebilir.
2-veteriner hekim ve hasta sahibi arasında ahenk olmalıdır ilk bir haftadan sonra proğram otumaktadır.
3-hasta sahibi motive edilmeli ve veteriner hekimin tutumu ve aralıklı test tekrarları kesinlikle yapılmalıdır.
4-diyetlerde kesinlikle hastalarıma kurumama önermeye çalışıyorum bu konuda deyişik firmaların prescription diet mamaları bulunmaktadır marka belirtemiyorum yalnış anlaşılabilir.
5-pek çok türü insülinle tedavi edilebilir.ilk tedavi proğramlarından biri kesinlikle dişide KISIRLAŞTIRMA işleminin yapılmasıdır.insülin tedavisi operasyonun olduğu gün %30 a düşürülmesi şarttır.
6-tedavilerde hayvanlarda çok değişik insülin preparatları kullanılmaktadır.domuz ve köpek insülinlerinin eşdeğer bir amino asit yapısı mevcuttur.bu nedenlede domuzun pankreasından türetilen saflaştırılmış insülin en uyğun olanıdır.tedavide en uygun 24 saat etkisi olan insülin-çinko süspansiyonu olumlu yanıtlar vermektedir.sc uygulama önerilmektedir.
7-metobolik asidoz durumlarında NaHCO3 verilebilir.
8-Diabetrik ketosis olğularında vakalarımızda laktatlı ringer ,%0.9NaCL i.v uygulamalarımızdan olumlusonuç alınmaktadır amacı vücudun sıvı -elektrolit dengesini desteklemek amaçlıdır.
9-düzenli olarak hastalarımız düzenli eğsersiz programı önerilmektedir.
10-insülin kullanımında sürekli olarak dozun kontrolü gerekmektedir dozun doğru olarak uyğulanabilmesi için ama kedilere uzun yıllar aynı doz verilebilmektedir.verilecek olan dozları yazmıyorum muhakkak bir veteriner hekim tarafından ayarlanması gerekmektedir.
11-beta hücrelerinin iyileşmesi aylar alabilir
12-insülin
*promine çinko insülin(PZI) 12-24 saat etkili bir veya iki kez uygulanır
*Isophane insülin NPH_köpeklerde 12-18 saat kedilerde ise 4-14 saat etki süresi bulunmaktadır
*Lente insülin
13-insülinin kas içi uyğulamaları hayvanlada rahatsızlık vermektedir
14-en önemlisi kedi ve köpeklerde idrar kontrollerinin yapılmasıdır uyğun zaman yemek sırasında veya yemekten hemen sonra yapılması uygundur.
15-diyet proğramında esas temel kural vücut ağırlığı*10gr kuru besin yada vücut ağırlığı*20gr yarı-sulu besin verme esasına göre proğram yapılmalıdır.ayrıca her kg a 10 gr et ilavesi önermekteyim.
16-idrar testleri insülin verilirken önce günde 3 kere sonra haftada 2-3 sabah yemeğinden önce idrar testi yapılarak hastaya verilmesi gereken glikoz dozu ayarlanmaktadır(insülin)
17-tedavide ağız yoluyla glikoz verilebilir.(kg 1gr)solüsyon olarak özellikle titreme,açlık,huzursuzluklarda,ataksi olgularında,komalarda sonrasında ise 1-2 saat sonra yiyecek vermek gerekmektedir.
kliniğime gelen vakalarda özellikle dibetli kedi ve köpeklerde kan ve idrar haricinde böbreklerde ultrason taraması yapmaktayım.tedavide amorf ve kristal insülin kesinlikle kullanılmalıdır.veteriner hekim ve hayvan sahibi arasında önce sık bir görüşme gerçekleşir bir de hasta sahibinin bilgilendirilmesi çok önemlidir çünkü bu veteriner hekimin işini kolaylaştırmaktadır.tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır.erken tanı önemlidir petlerinizde idrar fazlalığı,çok suiçme ,fazla yeme şikayeti olduğunda muhakkak veteriner hekiminizle görüşünüz.en sık bu üç belirti ile kendini gösterir.ayrıca akut pankreattitis hastalarındada diabetes mellitus saptanmıştır.yemeğin yarısını yiyen vakalarda insülin dozu 1/2 bir gün önce kustuysa yemekten yarım saat sonra insülin verilmelidir kedi hastalarında bitkinlik görülme durumlarında yemek yakınlarına konulmalıdır.insanların şeker hastalığında kullanılan ilaçlar kesinlikle petlerde kullanılmaz kontendikedir,(tolbutamid)
TEDAVİ PROGRAMI KESİNLİKLE VETERİNER HEKİM TARAFINDAN YAPILMALIDIR.TEDAVİNİN BÜTÜNÜNDE BÜTÜN TEDAVİLER AYNI ANDA YAPILMAMAKTADIR GEREKLİ DURUMLARDA KİMİ TEDAVİ PROGRAMLARI DURDURULAMAKTA VE LABRATUVAR BULGULARINA GÖRE YAPILMAKTADIR.KEDİ VE KÖPEKLERİNİZE YILDA BİR KEZ İDRAR VE KAN CHECK UP YAPTIRMALARINI TAVSİYE EDİYORUM.
saygılarımla
Tolgay Aytar
Veteriner Hekim
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Kedi ve Köpeklerde Şeker Hastalığı (Diabetes Mellitus)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.Tolgay AYTAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.Tolgay AYTAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Tolgay AYTAR Fotoğraf
Vet.Hek.Tolgay AYTAR
İzmir
Veteriner Hekim
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi56 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Vet.Hek.Tolgay AYTAR'ın Yazıları
► Kedi Köpeklerde Mantar Hastalığı Belirtiler ve Tedavisi ÇOK OKUNUYOR Vet.Hek.Tolgay AYTAR
► Kedi ve Köpeklerde Kan Grupları Vet.Hek.Önder ERGÖRÜN
► Kedi ve Köpeklerde Polisitemi Vet.Hek.Alper BAYRAKAL
► Kedi ve Köpeklerde Zehirlenmeler Vet.Hek.Bora BİLGİN
► Kedi ve Köpeklerde Tüy Dökülmesi Vet.Hek.Dr.Mahir KAYA
► Kedi ve Köpeklerde Kusma Vet.Hek.Dr.Başak TUNÇER ULUKARTAL
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,980 uzman makalesi arasında 'Kedi ve Köpeklerde Şeker Hastalığı (Diabetes Mellitus)' başlığıyla benzeşen toplam 47 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


09:00
Top