Dış Gebelik Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Dış gebelik nedir?
Dış gebelik tıbbı olarak tıp kitaplarında ve hekimler arasında ektopik gebelik olarak geçip, gebeliğin rahim dışı anormal yerlere yerleşmesiyle karakterize acil ve tehlikeli bir jinekolojik durumdur.Bir bayanın gebelik beklentisi içerisinde olduğunda adet geçikmesi olduğunda yapılan idrar ve kandaki gebelik testleri gebeliğin iç veya dış olup olmadığını belirtmez.Bu tester pozitif öıktığında öncelikle bir kadın doğum uzmanına gidilmesinde bu nedenle fayda vardır, böylece erken dönemde dış gebelik ihtimali gözden geçirilebilecektir.Dış gebelik % 1-2 ihtimalle görülür, ancak tanıdaki geçikmeler nedeniyle eskiden kadın ölümlerinde birinci sırayı almaktaydı. Günümüzde modern ultrasonografik görüntüleme , hastaların daha erken dönemde kadın doğum hekimlerine gitmesi, vajinal ultrasonun daha yaygın kullanılması( daha erken dönemde karından bakılan ultrasona göre daha kaliteli görüntü sağlayıp dış gebelik olup olmayacağı konusunda fikir sahibi olunabilir) dış gebeliğe bağlı ölüm oranlarını azaltmıştır.Dış gebeliğe bağlı ölüm tanısının geç konulup gebelik materyalinin olduğu yerde kanama yamasına bağlı oluşur, gebelik kanlanması çok olduğu için kanaması sürekli devam eder bir kaç litreyi bulabilecek düzeye gelebilir.Sonuçta ameliyat olunmazsa ölümle sonuçlanabilir. Bu nedenle dış gebelik için 'patlamaya hazır bomba ' tabiri kullanılır. Dış gebelik yerleşim yeri olarak en sık tüplerde olur daha sonra yumurtalıklarda,rahim boynunda, karın içinde , karın ön duvarında olabilir. Dış gebelik daha önceden dış gebelik operasyonu geçiren, karın içi enfeksiyon geçirme öyküsü olanlar, spiral kullananlar,yardımla üreme teknikleri(aşılama, tüp bebek) kullananlarda olma ihtimali daha yüksektir.
Peki bu kadar önemli bir hastalığın belirtileri nelerdir? Düzenli adet olan bir bayanda adetin kasık ağrısı, lekelenme tarzı vajinal kanama ve adet gecikmesi varsa mutlaka dış olabileceği yönünde düşünüp gerekli tetkileri ve araştırması yapılmalıdır. Bu belirtiler her zaman bu üçlü triad şeklinde olmayıp bazen adetin az olması(ağrısız), sadece kasık ağrısı, herhangi biz zamanda yapılan ultrasonda rahim etrafında sıvı toplanması olması gibi durumlarda da şüphe edilip gerekli tetkikler yapılmalıdır. Dış gebelikten şüphe edilen bir bayanda gebelik testi yapıldıktan sonra karından veya vajinal ultrasonla(tercihan) gebelik kesesini görmek, gebelik kesesi içindeki yolk sak dediğimiz yapıyı görmek hatta daha ileri bir haftadaysak bebek kalp atışını görmek dış gebeliği bize ekarte ettirir. Kanda yapılan gebelik testlerinde beta HCG değeri 1000 üzerinde ise vajinal ultrasonla gebelik kesesi görülebilir şayet görülürse dış gebelik şüphesi ortadan kaldırılır. 1000 beta HCG değeri ile karından yapılan ultrasonlarla gebelik kesesini görmemiz mümkün olmamaktadır. Bu erken gebelik dönemindeki yapılan vaginal ultrasonografilerle gebeliğin sağlıklı olup olmadığı konusunda daha erken bilgi sahibi olunabilir ve bu yöntemin tıbbı olarak hiçbir sakıncası yoktur.
Dış gebeliğin tanısını koymak herzaman kolay olamayabilir bazen seri yani iki günde bir beta HCG ve vajinal ultrasonografi ile takibi gerekebilir. Tanısından emin olmak bir kaç günü alabilir, tabiki bu dönemde hastanın yakın takibi vaya hastanede yatması gerekebilir.(olabilecek bir acil kanama ihtimalinden dolayı) Beta HCG dediğimiz gebelik hormonu normal gebelikte iki günde iki kat artarken dış gebelikte buartış daha az olmaktadır. Dış gebeliğin bu gün en kesin tanısı laparoskopi dediğimiz göbek deliğinden kamera ile girilerek yapılan endoskopik ameliyat tekniği ile mümkündür böylece hem tanısı konulup hem de tadavi olanağı sağlar.Dış gebelik oluştuğu yere göre , hastanın yaşına göre hastanın bebek isteğine göre değişir.
Dış gebeliğin tedavisi nasıldır?
Dış gebeliğin tedavisi temelde cerrahidir. Tercih edilen yöntem imkan ve bu konuda deneyimli cerrah da varsa günümüzde laparoskopidir. Laparoskopi ile hem tanı hem de tedavi imkanı mevcuttur. Şayet aktif olarak kanama şüphesi varsa acilen açık yöntemle ameliyata alınıp kanama durdurulmaya çalışılır.Bunların dışında methotreksat denilen normalde kanser tedavisinde kullanılan ilaç dış gebeliğin tedavisinde kullanılabilir ancak uygun vakalarda bu yöntem kullanılır. Tekrar tedavi gerekebilir ve daha uzun dönem süren bir tedavi süreci sağlar. Hastanın tedavisi ne olursa olsun takipte kuualnılacak temel belirteç beta HCG hormon düzeyidir. Bu hormon düzeyi 10 nun altına inene kadar takip edilmelidir.
Dış gebelik tıbbı olarak tıp kitaplarında ve hekimler arasında ektopik gebelik olarak geçip, gebeliğin rahim dışı anormal yerlere yerleşmesiyle karakterize acil ve tehlikeli bir jinekolojik durumdur.Bir bayanın gebelik beklentisi içerisinde olduğunda adet geçikmesi olduğunda yapılan idrar ve kandaki gebelik testleri gebeliğin iç veya dış olup olmadığını belirtmez.Bu tester pozitif öıktığında öncelikle bir kadın doğum uzmanına gidilmesinde bu nedenle fayda vardır, böylece erken dönemde dış gebelik ihtimali gözden geçirilebilecektir.Dış gebelik % 1-2 ihtimalle görülür, ancak tanıdaki geçikmeler nedeniyle eskiden kadın ölümlerinde birinci sırayı almaktaydı. Günümüzde modern ultrasonografik görüntüleme , hastaların daha erken dönemde kadın doğum hekimlerine gitmesi, vajinal ultrasonun daha yaygın kullanılması( daha erken dönemde karından bakılan ultrasona göre daha kaliteli görüntü sağlayıp dış gebelik olup olmayacağı konusunda fikir sahibi olunabilir) dış gebeliğe bağlı ölüm oranlarını azaltmıştır.Dış gebeliğe bağlı ölüm tanısının geç konulup gebelik materyalinin olduğu yerde kanama yamasına bağlı oluşur, gebelik kanlanması çok olduğu için kanaması sürekli devam eder bir kaç litreyi bulabilecek düzeye gelebilir.Sonuçta ameliyat olunmazsa ölümle sonuçlanabilir. Bu nedenle dış gebelik için 'patlamaya hazır bomba ' tabiri kullanılır. Dış gebelik yerleşim yeri olarak en sık tüplerde olur daha sonra yumurtalıklarda,rahim boynunda, karın içinde , karın ön duvarında olabilir. Dış gebelik daha önceden dış gebelik operasyonu geçiren, karın içi enfeksiyon geçirme öyküsü olanlar, spiral kullananlar,yardımla üreme teknikleri(aşılama, tüp bebek) kullananlarda olma ihtimali daha yüksektir.
Peki bu kadar önemli bir hastalığın belirtileri nelerdir? Düzenli adet olan bir bayanda adetin kasık ağrısı, lekelenme tarzı vajinal kanama ve adet gecikmesi varsa mutlaka dış olabileceği yönünde düşünüp gerekli tetkileri ve araştırması yapılmalıdır. Bu belirtiler her zaman bu üçlü triad şeklinde olmayıp bazen adetin az olması(ağrısız), sadece kasık ağrısı, herhangi biz zamanda yapılan ultrasonda rahim etrafında sıvı toplanması olması gibi durumlarda da şüphe edilip gerekli tetkikler yapılmalıdır. Dış gebelikten şüphe edilen bir bayanda gebelik testi yapıldıktan sonra karından veya vajinal ultrasonla(tercihan) gebelik kesesini görmek, gebelik kesesi içindeki yolk sak dediğimiz yapıyı görmek hatta daha ileri bir haftadaysak bebek kalp atışını görmek dış gebeliği bize ekarte ettirir. Kanda yapılan gebelik testlerinde beta HCG değeri 1000 üzerinde ise vajinal ultrasonla gebelik kesesi görülebilir şayet görülürse dış gebelik şüphesi ortadan kaldırılır. 1000 beta HCG değeri ile karından yapılan ultrasonlarla gebelik kesesini görmemiz mümkün olmamaktadır. Bu erken gebelik dönemindeki yapılan vaginal ultrasonografilerle gebeliğin sağlıklı olup olmadığı konusunda daha erken bilgi sahibi olunabilir ve bu yöntemin tıbbı olarak hiçbir sakıncası yoktur.
Dış gebeliğin tanısını koymak herzaman kolay olamayabilir bazen seri yani iki günde bir beta HCG ve vajinal ultrasonografi ile takibi gerekebilir. Tanısından emin olmak bir kaç günü alabilir, tabiki bu dönemde hastanın yakın takibi vaya hastanede yatması gerekebilir.(olabilecek bir acil kanama ihtimalinden dolayı) Beta HCG dediğimiz gebelik hormonu normal gebelikte iki günde iki kat artarken dış gebelikte buartış daha az olmaktadır. Dış gebeliğin bu gün en kesin tanısı laparoskopi dediğimiz göbek deliğinden kamera ile girilerek yapılan endoskopik ameliyat tekniği ile mümkündür böylece hem tanısı konulup hem de tadavi olanağı sağlar.Dış gebelik oluştuğu yere göre , hastanın yaşına göre hastanın bebek isteğine göre değişir.
Dış gebeliğin tedavisi nasıldır?
Dış gebeliğin tedavisi temelde cerrahidir. Tercih edilen yöntem imkan ve bu konuda deneyimli cerrah da varsa günümüzde laparoskopidir. Laparoskopi ile hem tanı hem de tedavi imkanı mevcuttur. Şayet aktif olarak kanama şüphesi varsa acilen açık yöntemle ameliyata alınıp kanama durdurulmaya çalışılır.Bunların dışında methotreksat denilen normalde kanser tedavisinde kullanılan ilaç dış gebeliğin tedavisinde kullanılabilir ancak uygun vakalarda bu yöntem kullanılır. Tekrar tedavi gerekebilir ve daha uzun dönem süren bir tedavi süreci sağlar. Hastanın tedavisi ne olursa olsun takipte kuualnılacak temel belirteç beta HCG hormon düzeyidir. Bu hormon düzeyi 10 nun altına inene kadar takip edilmelidir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Dış Gebelik Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Op.Dr.Bülent ATASEVER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Op.Dr.Bülent ATASEVER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
dış gebelik, dış gebelik nedir, dış gebelik nedeni, dış gebeliğin nedeni, dış gebeliğin sebebi, dış gebelik tedavisi, ektopik gebelik, rahim dışı gebelik
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
