Pohpohlamaktan nemalanan ve gazla çalışanları hedef kitlesine koyan kişisel gelişim ekolleri özetle:

"Limiti koyan zihindir. Zihin bir şeyi yapabileceğini kestirebildiği kadar başarılı olur. %100 inandığın sürece her şeyi yapabilirsin" der.

İstisna örnekleri genel, yaygın durumlarmış gibi gösterirler. Mesela derin bir vadi üzerine uzatılmış incecik bir halatta düşmeden karşıdan karşıya geçen bir insan resmi veya videosu altına şu notu düşerler:

"İnsan isterse her şeyi yapar. Limiti koyan beyindir."

Tıp da istisnaları kullanır. "Dikkat: Gece horlaması ölüme neden olabilir" Oysa dünyada gece horladığı için ölen insan sayısı başına gökten taş düşme ve bununla ölme ihtimaliyle aynıdır. Görüldüğü üzere her sektör istisnaları kullanıyor.

Hayır! Limiti koyan çoğu zaman doğamızdır, koşullarımızdır, imkan ve olanaklarımızdır. Bu adam o incecik ipte sadece iyi bir zihni hazırlıkla yürümüyor. Bunda o kişinin doğuştan getirdiği yeteneklerinin, kapasite ve becerilerinin de rolü bulunuyor.

Zihin iyi hazırlandığında yetenek de gelişmiyor. İyi seçilmiş, imkansız gibi gelen örnekler görünce her şey mümkün gibi algılıyor insan. Bu aslında bir algı yanılsaması. İnsan organizmasının bu hatalı eğilimi iyi bilindiği için de sürekli kullanılıyor.

Yine bir seminerde ekrana, kısa sürede zengin olmuş bir adam resmi konulur. Altına yazarlar veya üzerine saatlerce konferanslar verirler:

"İstersen sen de başarabilirsin"

Hayır. Zengin olmak sadece bizim ne kadar çok istediğimize bağlı değildir. Yaşadığımız muhite, ciddi bir sermayeye vs de bağlıdır. Hepsini, her zaman, en azından herkesin denkleştirip bir araya getirebilmesi imkansızdır.

En basitinden bu zamana bağlıdır ve çoğu insanın önünde bunun için yetecek kadar zaman yoktur artık. Belki yaşı 60, 70'tir çünkü. Ama slogana veya seminerin konusuna dikkat edin. Şu yaştaki kişiler isterse denmiyor, herkes isterse başarabilir deniyor. Oysa istemek ve inanmak sonuç almak için tek başına yeterli değildir.

Recep İvedik, katıldığı seminerde "Neden sizin de bu boğazda bir yalınız olmasın. İsterseniz siz de bunu başarabilirsiniz" diyen eğitimciye sorar:

Bu boğazda toplam kaç yalı var?

Adam kem küm eder.

Galiba 300 küsur der.

Hani lan istersek hepimizin bir yalısı olabilirdi? Hepimiz 300 kişi miyiz? diye harika bir cevap verir.

Yine, Recep İvedik katıldığı bir tekne turunda bu denizde tam 300 çeşit balık var diyen tur rehberine "Say lan" der. Rehber başlar "Çipra, istakoz, hamsi demeye. Ancak beş altı balık sayınca kalır, gerisi gelmez. Sonra "Niye atıyorsun oğlum" şeklinde cevap verir. Çoğumuz Recep İvedik kadar bile sormuyor ve sorgulamıyoruz.

% 100 inanırsa insan her şeyi yapabilirmiş!

Dikkat: Her şeyi! Lafın gelişi demeyin. Lafın gelişi sokak muhabbetlerinde kullanılabilir belki. Ciddi iş yapanlar, insanlara rehberlik iddiasında olanlar sözcüklerini ciddi seçer. % 100 inanarak havada uç hadi? 200 sene yaşa? Onları geçtim, karı koca probleminde eşinin değişebileceğine % 100 inan bakalım, her zaman değişiyor mu eş?

Değişim sadece bizim neye ne kadar inandığımıza yani sadece bize mi bağlı? Bilinçsiz, fahri psikologluğa soyunan ehliyetsiz eller hatalı beklentiler oluşturarak sadece yaşanılan yıkımları ve hayal kırıklıklarını besliyor. Hiç müdahale edilmese en fazla 1. kattan düşecek kişileri sen yaparsın edersin diyerek 5. kata çıkarıp oradan düşmesini sağlıyorlar.