EVLİLİK VE İLİŞKİLERDE TUZAKLAR – ÖNLEMLER

Evlilik ve aile terapistlerinden Zig Ziglar yolculukların birinde yanındaki adamın alyansını farklı bir parmağına taktığını görür ve yorum yapmaktan kendini alamadan der ki:
- Affedersiniz bayım yüzüğünüzü yanlış parmağınıza takmışsınız.
- Adam: ‘Yanlış kadın seçtim de, ondan.’ der.
- Ziglar: ‘Onun yanlış kadın seçip seçmediğini bilmiyorum ama doğru insana yanlış davranırsan yanlış insanı seçersin. Doğru davrandığında da doğru insanı seçersin’ der.

’Evlilikler aşk bittiği için değil arkadaşlıklar bittiği için biter.’ diyen Nietzsche de sanırım bunu demek istiyordur.

İki insanın bir duyguda ortaklaşarak beraberlikler kurması ne kadar kabul görüyorsa, sosyal yaşamda anlaşamadığımız insanlar nasıl var ise ve onlarla bir araya gelmeye istekli değilsek; bir duygusal yaşamın paylaşılmasında anlaşamazlığa düştüğümüzde ayrılmalarımız da o kadar doğal olabilmelidir.
İlişkilerde kişiler birey olarak kendilerini değerli hissedebilmelidir. Sevilmeye layık olmak ve saygınlık istemek psikolojik sağlık açısında da önemlidir. Bu durum aileye katılacak çocukların sağlıklı gelişimine de katkı sunar. Problemli evliliklerde ebeveynler bazen kendi dertlerinden çocuklarının duygularına ve sorunlarına duyarlı olamayabiliyorlar. Bu durum çocuğun psiko-sosyal gelişiminde ve çocuğun gelecekte kuracağı aile yapısında problemlere neden olabilir.

Bu noktada: kişilerin anlaşamadıklarında ayrılmasını, sorunlu bir ilişkiyi sürdürmesinden daha sağlıklı olarak değerlendirebiliriz. Çoğu durumda doğru ve olması gereken de bu olabilir. Ancak bazı küçük dokunuşlarla bin bir emekle kurulan beraberlikler, birliktelikler; parçalanmadan travmalar, sıkıntılar yaşanmadan mutlu, mesut sağlıklı sürdürülebilir. Bu durumlarda bazı tuzakların farkına varmak, bu tuzaklara düşmemeye çalışmak ilişkilerin daha sağlıklı kurulmasını ve yürütülmesini sağlar.
Bu Tuzaklar:
1. En ufak bir sıkıntıda ayrılma lafları.
2. Problem çözme becerilerinin yetersizliği.
3. Doğru davranma tarzının bilinmemesi.
4. Kızgınlığın ya da öfkenin gerçek nedeninin farkına varamama.
5. Kişisel mutsuzlukların sorumluluğunu, eşlerin birbirlerine yüklemesi.
6. Kişinin karşısındaki tanımak için çaba harcamaması.
7. Karşılıklı oturup konuşamamaları.
8. Cinsellikle ilgili problemlerde birbirlerine açık olamamaları.
9. Senin ailen..., benim ailem…, kavramları.



Bu tuzakların farkına vararak ilişkilerinizi daha sağlıklı kılabilirsiniz. İlişkimizi bu tuzaklardan nasıl koruyabiliriz:

1. İlişkimizin bir gelecek vizyonun olması. Nasıl bir evlilik resmi, mutlu olacağımızı o evlilikte istediğimiz davranış biçimlerini (genel olmak yerine net ve somut şekilde)birbirleriyle paylaşma.

2. Herkesin olumsuz yanları vardır. Kimse mükemmel değildir. Elimizdeki feneri sadece olumsuzluğa tutmayalım. Eleştiri olursa kişiliği değil davranışı eleştirelim.


3.Herkesin bir sevgi dili vardır
Kimi Güzel sözlerden, takdir edilmek ve onaylayıcı sözler duymaktan,
Kimi gezmeye götürülmesinden, birlikte daha çok zaman geçirmekten,
Kimi dokunulmaktan,
Kimi hediye(değeri önemli değil) alınmasından,
Kimi hizmet edilmesinden eşinin ev işlerine yardımcı olmasından daha çok hoşlanır. Elbette bunların hepsi önemli, fakat bazıları daha baskındır. Yanımızdakinin sevgi dilini bilmek ona göre davranışları geliştirmek ilişkiyi daha da güzelleştirir.(bknz. Gary Chpman 5 sevgi dili)

4. Öfkemizin altındaki gerçek nedenleri bilelim. Onlar fark edildiğinde ve çözüm yolları bulunduğunda nedensiz kızgınlık davranışları azalır.

Gerçek kızgınlıklarınızı o an ifade edin. Başka zamana taşımayın. Bazen zamanında ifade edilmeyen öfkeler gereksiz yerlerde, ya da olması gerekenden daha abartılı ortaya çıkar. O zamanlarda:

‘Merhaba öfke sen hangi zamandan geliyorsun?’ diye sormak güzel bir yardım olabilir.

Öfkenin diğer doyumların yerine geçtiği zamanlar vardır. Aklınızda tutun.

5. Affedin. Varsa yaralar bırakın kabuk bağlasın. Konuşup bir sonuca vardırarak geride bırakmak için, aranızdaki sorunlu durumları suçlamaya girmeden sakin bir zamanda konuşun.

6.XYZ iletişim modelini deneyin
Sen X yaparken,
Ben Y hissediyorum.
Z yapmanı isterdim.
Sen aramadığın halde eve geciktiğinde(X), ben bir şey oldu diye endişeleniyorum(Y). Gecikeceğin zaman haber vermeni isterdim(Z).
Bana bağırdığında kendimi değersizmişim gibi hissediyorum. Daha sakin konuşmanı isterdim.

7.Nostredamus gibi Kahinler olmuş olabilir. Ama eşiniz kâhin değildir. Aklınızdakini okuyamaz. Bilseydi…, yapsaydı…, anlasaydı…, doğru kavramlar olamayabilir. Bunun yerine düşüncenizi, beklentinizi açık ve net ifade edin.


Mutlu olurken mutlu edebildiğiniz birliktelikler dileğiyle.
Mahmut KIZILBOĞA
Psikolojik Danışman
mahmutkizilboga@gmail.com