Çocuklar, ölümle çok erken yaşlarda ilgilenmeye başlarlar. Karikatürler, sinema, televizyon, video oyunları ve hatta kitaplar ölüm görüntüleri ile doldurulur. Çocuk daha önce bir aile üyesi, arkadaş veya kendine ait bir hayvan ölümünü yaşamış olabilir. Ana-babalarının konuşmalarını dinleyerek, ölüm haberlerini duyar ve ölü hayvanları görerek sorular sorar, bir anlam çıkarmaya çalışırlar. Ancak, pek etkilenmiş görünmezler. Çocuğun ölüme ilgisi, duygusal bir tepki seviyesinden öteye pek geçmez. Çocuğun, ölüm fikrini kabullenmesi, kısa zamanda ve kolay gerçekleşmez. Zihinsel ve duygusal gelişimiyle paralel olarak yavaş yavaş belli bir sırayla gelişir ve ölüm kavramını kendine mal eder (Dunning, 2006). Çocuğun gözünde ölüm, “ceza”, “hastalık”, “olağanüstü hadise”, “uyku”, “yolculuk” gibi anlamlara gelir. Dini açıklamalar, daha önce çocuğun geçmişinde olumlu veya olumsuz olarak yönlendirilmiş psikolojik kavrayışı gözle görünür şekilde değiştirmeksizin, “yolculuk”, “seyahate çıkma” veya “kapıp götürme” gibi diğer sembolik algılama biçimleriyle üst üste gelirler (Hökelekli,1991).
Yetişkinin çocuğa yaklaşımı önemlidir. Yetişkin çocuğa karşı duyarlı, soğukkanlı, dinlemeye açık, yargılamayan, çocuğun ihtiyaçlarını dikkate alan ve duygusunu ifade etmesine izin veren bir yaklaşım sergilemelidir. Kayıp sonrası yaşananlar, çocuğun yaşı, kişiliği, deneyimleri, ölen kişiyle ilişkisi, çevrenin etkisi, ailenin tutumu, ölüm nedeni ve oluş şekline göre değişmektedir. Çocuğa kayıptan önceki yaşantısının aynı şekilde devam edeceği ve güvende olacağı duygusu hissettirildiğinde çocuk kayıp sonrası yas süreciyle sağlıklı biçimde baş edebilecektir. Yetişkinlerin ve çocukların ölümle başa çıkma mekanizmaları arasında fark görülmemektedir. Fakat çocukların ölüm hakkında ne düşündüğünü öğrenmek dil gelişimlerindeki yetersizlikten dolayı kolay olmamaktadır (Yıldız, 2004).
Kaynaklar
1) Dunning, S. (2006). ClinicalSocialWorkJournal
2) Hökelekli, Hayati. 1991. “Ölüm ve Ölüm Ötesi Psikoloji”.UÜİF Dergisi.
3) Yalom, I. (1999) Varoluşçu Psikoterapi.
4) Yıldız, S. A. (2004). Çocuk, Ölüm ve Kayıp, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
👉📚Tez okumalarımdan derleme...