2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Özgül Fobiler
MAKALE #15369 © Yazan Uzm.Psk.Gonca RASLAYAN | Yayın Eylül 2015 | 3,706 Okuyucu
ÖZGÜL FOBİLER (KORKULAR)

Özgül fobiler, belirli bir nesneye ya da duruma karşı duyulan aşırı korkular ve bu nesne ve ya durum karşısında uyarandan kaçınma olarak tanımlanmaktadır. Yaşanan korkunun fobi olarak tanımlanabilmesi için kişinin yaşadığı aşırı kaygı duygusundan rahatsız olması ve durumun kişinin günlük yaşantısını olumsuz etkilemesi ya da engellemesi gerekmektedir.

Fobik kişiler, korkulan durum ya da nesnelerle karşılaşmasalar da bu uyaranların hayal edilmesi bile korkuya sebep olabilmektedir. Korkulan uyaranlara karşılaşıldığında ya da hayal edildiğinde titreme, çarpıntı, nefes darlığı ve ateş basması gibi fiziksel belirtiler ortaya çıkmaktadır. Örneğin, kedi fobisi olan biri, kedi olan eve giremediği gibi, kedilerin dolaşabileceği sokak ve mekanlardan da uzak durmaktadırlar. Uçak fobisi olan birinin ise seyahatleri engellenebilir ve bu durum sosyal ve iş yaşamında sıkıntılara yol açabilir.

DSM-IV-TR’ye GÖRE ÖZGÜL FOBİ TANI ÖLÇÜTLERİ

A- Özgül bir nesne yada durumun ( uçakla seyahat etme, tüksek yerler, hayvanlar, enjeksiyon yapılması, kan görme gibi) varlığı yada böyle bir durumla karşılaşacak olma beklentisi ile başlayan aşırı yada anlamsız, belirgin ve sürekli korku.
B- Fobik uyaranlarla karşılaşma hemen her zaman birden başlayan bir anksiyete tepkisi doğurur, bu da duruma bağlı y ada durumsal olarak yatkınlık gösterilen bir panik atağı biçimini alabilir. (Çocuklarda anksiyete; ağlama, huysuzluk gösterme, donakalma, sıkıca sarılma olarak dışa vurabilir.)
C- Kişi, korkusunu aşırı ya da anlamsız olduğunu bilir. (Çocuklarda bu özellik bulunmayabilir)
D- Fobik durum(lar)dan kaçınılır ya da yoğun anksiyete ya da sıkıntıyla bun(lar)a katlanılır.
E- Kaçınma, anksiyöz beklenti y ada korkulan durum(lar) da sıkıntı duyma, kişinin olağan günlük işlerini, mesleki (ya da eğitimle ilgili) işlevselliğini, toplumsal etkinliklerini ya da ilişkilerini bozar ya da fobi olacağına ilişkin belirgin bir sıkıntı vardır.
F- 18 yaşın altındaki kişilerde süresi en az 6 aydır.
G- Özgül bir nesne ya da duruma eşlik eden anksiyete, panik atakları ya da fobik kaçınma, OKB, TSSB, ayrılma anksiyetesi bozuklukları.( okula gitmekten kaçınma gibi), sosyal fobi ( utanacak olma korkusu yüzünden toplumsal durumlardan kaçınma gibi.) , agorafobi ile birlikte panik bozukluk ya da panik bozukluk öyküsü olmadan agorafobi gibi başka bir mental bozuklukla daha iyi açıklanamaz.

FOBİLERİN NEDENLERİ NELERDİR?

Fobilerin nedenleri düşünüldüğünde en genel yargı geçmişte yaşanan olumsuz deneyimlerdir. Özellikle çocukluk döneminde yaşanan aşırı korku durumlarının ilerleyen süreçlerde fobilere neden olacağı düşünülür. Küçükken Köpekler tarafından kovalayan ya da ısırılan birinin köpek fobisi geliştirmesi en sık karşılaşılan örneklerdendir. Elbette böyle bir yaşantı fobiye neden olabilir. Ancak, geçmişte olumsuz deneyim yaşanmamasına rağmen fobi geliştirilmesi de karşılaşılan bir durumdur. Bu duruma ek olarak, normal şartlarda kişi için korku uyandırmayan bir uyaranın travmatik bir olayla birleşmesi kişide fobilere yol açabilir. Aynı şekilde, korku uyandırmayan bir nesne ya da duruma karşı, bir diğerinin verdiği tepkilerle korkmayı öğrenmesi ve fobi geliştirmesi de mümkündür.

ÖZGÜL FOBİLERİN TEDAVİSİ NASIL OLUR?

Başlarda kişi için zor gibi görünse de özgül fobilerin tedavisi mümkündür. Davranışçı terapi, fobilerin tedavisinde kullanılan en etkili yöntemdir. Maruz bırakma tekniği olarak da bilinen yöntemde ilk olarak kişinin korktuğu uyaran ile ilgili ayrıntılı bir analiz yapıldıktan sonra, kişi aşamalı olarak korktuğu uyaranla karşılaşır. Elbette bu çalışmanın uzman kişiler tarafından yönetilmesi gerekmektedir. Kişinin çalışmaya karşı istekli olması tedavinin etkinliği ve süresini etkilemektedir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Özgül Fobiler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gonca RASLAYAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gonca RASLAYAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Gonca RASLAYAN Fotoğraf
Uzm.Psk.Gonca RASLAYAN
Balıkesir (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi17 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Gonca RASLAYAN'ın Makaleleri
► Özgül Fobiler, Anlamsız Korkularımız Psk.Dnş.Serkan YILDIRIM
► Fobiler Psk.Şafak AĞACA KEMAL
► Fobiler ve Baş Etme Yolları Psk.Sinem GÜN
► Fobiler ve Tedavi Yöntemleri Psk.Alpaslan KESKİN
► Fobiler - Aşırı Korkular Psk.Gözde ÖZÇİÇEK KALA
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Özgül Fobiler' başlığıyla benzeşen toplam 14 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Uyku Bozuklukları Kasım 2015
► Çocuklarda Korku Eylül 2015
► Sosyal Fobi Eylül 2015
► Panik Bozukluk Eylül 2015
► Eyvah Yine mi Sınav! Eylül 2015
► Ah Şu Ergenlik Eylül 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:23
Top