Evlilik Sorunları ve Evlilik Terapisi (Terapi Planının Belirlenmesi)
EVLİLİK SORUNLARI VE EVLİLİK TERAPİSİ
(TERAPİ PLANININ BELİRLENMESİ)
Eşler arasında güven kaybı, aldatma, iletişim problemleri, evlilik beklentilerinin karşılanmaması, hayal kırıklıkları, bağımlı ilişkiler, öfke, kıskançlık, eşlerin kendi ailelerinden kaynaklı sorunlar, evlilik öncesi olumsuz yaşantılar, çiftlerin birbirlerinden duygusal ya da fiziksel olarak uzaklaşmalarına neden olmaktadır. Bazen de yaşanan maddi sorunlar, iş kaybı, iflas, hastalıklar, yakınların ölümü gibi travmatik yaşantılarda eşlerin birbirine gerekli desteği verememesi de, eşlerin duygusal olarak birbirlerinden uzaklaşmalarına neden olmaktadır. Bu süreçlerde evlilik ya da çift terapisi, ilişkide yaşanan sorunların onarılmasını evliliğin bitmemesini sağlamaktadır. Amaç aile içindeki her bireyin huzurlu ve mutlu olmasıdır.
Çoğu çift ise boşanma süreci ya da ayrılık sonrası süreçle baş etmek, yeni yaşantıya uyum sağlamak, çocukların anne babalarının ayrılığından olumsuz etkilenmemesi, boşanma sonrası süreci iyi yönetmek için destek almaktadır.
EVLİLİK VE ÇİFT TERAPİSİ
Çiftlerle ya da bireysel olarak alınan terapilerde, terapist tarafından “sorun tanımlarının doğru yapılması ve terapi amacının belirlenmesi” önemlidir. Terapi planı süreç içinde değişebilir, yeni sorun alanları tespit edildikçe sorun tanımı, amaç ve hedefler yeniden güncellenir. Davranış tabanlı ölçülebilir yöntemler uygulanır. Bu yöntemler çalışmaya odaklanılmasını ve terapiyi sonuçlandırma da yarar sağlar.
Terapi süresince plan değişebilirken, yine de başlangıçta kesin terapi amaçlarını belirlemek önemlidir.
Aile Terapistinin, çiftlerle kurduğu iyi iletişim eşlerin yaşadığı sorunları doğru tanımlamasını ve en kısa zamanda çözüm üretilmesini sağlar.
BİR TERAPİ PLANININ GELİŞTİRİLMESİ
Terapi planı geliştirme işlemi birbirine bağlı adımlar içerir.
SORUN TANIMININ YAPILMASI VE SORUN SEÇİMİ
Çiftlerle yapılan çalışmalarda birden fazla sorun tespit edilebilir, değerlendirme süresince en önemli sorun tespit edilir. Örneğin; birincil sorun aldatma olarak ortaya çıkar ve ikincil sorunlar da kıskançlık olabilir. Bu konuların dışında tespit edilen sorunlar olsa da (örneğin; büyük aile sorunları) gibi hızla ele alınması gereken bir sorun olarak tanımlanmaz. Çünkü birincil sorun dışında ki sorunlar ele alınırsa terapi amacından uzaklaşabilir. Çiftlerin terapiye katılımı ve uzlaşmasındaki motivasyonu, onların en çok ihtiyaç duyduğu şeyin bulunmasına bağlıdır.
AMAÇ GELİŞTİRME
Terapi planında bir diğer adım hedef problemin çözümü için açık bir amaç bulmaktır. Çiftler arasında ki problemlerin düşünülen sürede çözümlenmesi gerekmez, kısa süreli amaçlar ve uzun süreli amaçlar belirlenir, ama çiftlerin uzun süreli sonuçlara motive olması gerekir.
DEĞERLENDİRME
Çiftlerin yaşadığı problemin ne olduğunu ve bunun tüm aile bireyleri tarafından nasıl algılandığını kavrayabilmek ve ayrıntılı bir değerlendirme yapabilmek önemlidir.
Terapide aşağıda ki konular incelenerek değerlendirme yapılır.
• Eşlerin problemi nasıl tanımladığı önemlidir. Çiftlere problemle ilgili düşünceleri sorulur. Eşlerin genellikle problemlere neden olduğunu düşündükleri bir “günah keçisi” vardır. Burada önemli olan nokta hiçbir aile üyesini problem nedeniyle suçlamamaktır. Çiftler, problemi tanımlarken eğer bir günah keçisi yaratıyorlarsa bu kişiye karşı nasıl hissettikleri, ne düşündükleri önemlidir. Problemin aile üyeleri tarafından tanımlanması oldukça önemlidir.
• Eşlerin yaşadığı ortamın, koşulların değerlendirilmesi gerekir.
• Çiftlerin sosyal çevresinin, anne- babası kardeşleri, yakın akrabaları, iş ortamı, arkadaş çevresinin onu nasıl etkilediği, ilişki biçimi değerlendirilir.
• Çiftlerin problem çözme becerileri değerlendirilir. Sorun ortaya çıktığı andan itibaren, çözüm için neler yaptığı değerlendirilir.
• Çiftler arasındaki sözlü iletişimin içeriğinin açık olup olmadığı, dolaysız olup olmadığı, sözel olmayan ifadelerin nasıl ve nerede kullanıldığının belirlenmesi gerekmektedir.
• Roller; çiftlerin maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılayan davranış kalıplarıdır. Para harcama, ev idaresi gibi konularda kural koymayı ve karar alma, aynı zamanda kişisel gelişimi destekleme, koruma gibi roller de bulunmaktadır. Rollerle ilgili görevlerin belirgin ve eşit olarak eşlere dağılımının nasıl olduğuna ve eşlerin görevlerini sorumlu biçimde yerine getirip getirmedikleri incelenmektedir.
• Olumlu duyguların doğru bir biçimde ifade edilmesi kadar olumsuz duyguların da ifade edilebilmesi önemlidir. Eşlerin duygusal tepkileri nasıl verdikleri terapide gözlemlenir ve değerlendirilir.
• Gereken İlgiyi Göstermek, “en sağlıklı aileler birbirleri ile orta derecede ilgilenen ailelerdir.” Aile üyelerinin birbirine gösterdiği ilgi, bakım ve sevgi terapide değerlendirilir.
• Aile üyelerinin davranışlarına standart koyma ve disiplin sağlama biçimi “Aile içinde davranış kontrolü” değerlendirilir. Aile içinde disiplinin katı, esnek, serbest ve düzensiz olup olmadığına bakılır.
AİLENİN GÜÇLÜ YÖNLERİNİ KEŞFETMEK
Aile bireylerinin yalnızca problemleri üzerinde odaklanmaları değil, aynı zamanda bireysel olarak kendilerinin ve bir bütün olarak ailelerinin güçlü yönlerini keşfetmelerini sağlamaya çalışmak da terapi de önem taşımaktadır
PROBLEM KONUSUNDA UZLAŞMAYA VARMAK
Problemler genellikle karmaşıktır. Gerçek problemi belirlemek zordur. Her problem aile üyelerinden biri için gerçek problem olarak görülebilir. Problem çözmekle ilgili aile üyelerinin geçmişteki başarısız deneyimleri yerine farklı bir problem çözme yöntemini onlara öğretmek gereklidir. Çiftleri değiştirmek, genellikle ifade ettikleri problem yerine daha geniş bir yelpazede problem çözme yöntem ve becerileri gelişmeyi içerir.
MÜDAHALE TEKNİKLERİ VE YÖNTEM SEÇİMİ
Uzun süreli çözümlerin tersine, hedefler davranışsal ölçülebilir bir dilde ifade edilmelidir. Çiftler hedefleri tespit etmeyi başarmada açık olmalıdır. Terapist, ilgili çift için hangi yöntemlerin en uygun olduğunu belirler. Terapide kullanılan müdahale teknikleri; sistemik yaklaşım, stratejik yaklaşım, bilişsel davranışçı terapi, çözüm odaklı terapiler, EMDR ( Göz hareketleri ile Duyarsızlaştırma) dir.
YENİ MÜDAHALE TEKNİKLERİ UYGULAMA
Aile ve Çift Terapilerinde kullanılan müdahale teknikleri, çiftlerin sorunlarının çözümlenmesine yardımcı olmak için, Aile ve Çift Terapisti tarafından yapılan işlemlerdir. Eğer çiftlere uygulanan ilk müdahaleden sonra başarıya ulaşılmazsa yeni müdahale çeşitleri “Terapi Plana” eklenir.
AİLEDE TEMEL GEREKSİNİMLER
• Aile de her bireyin kendisinin ve diğer aile bireylerinin değerli olduğunu düşünmesi ve değerli olma duygusunun hissedilmesi gereklidir.
• Her aile bireyinin kendini güvende hissetmesi, güven ortamının oluşması gereklidir.
• Tüm aile bireyleri arasında yakınlık ve dayanışma duygusunun olması gereklidir.
• Her aile bireyinde sorumluluk duygusunun olması, anne ve babanın ailenin maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılayan davranış kalıplarının (rollerinin) sağlıklı olması gereklidir.
• Aile bireylerinin zorluklar karşısında mücadele edebilmesi, zorlukların üstesinden gelmeyi öğrenmesi gereklidir.
• Mutluluk ve kendisini gerçekleştirme ortamının olması gereklidir.
Sağlıkla ve Sevgiyle Kalın...
Filiz OKUŞ TEZEL
Psikolojik Danışman
Bireysel ve Çift Terapisti
PDPSİKODESTEK
(TERAPİ PLANININ BELİRLENMESİ)
Eşler arasında güven kaybı, aldatma, iletişim problemleri, evlilik beklentilerinin karşılanmaması, hayal kırıklıkları, bağımlı ilişkiler, öfke, kıskançlık, eşlerin kendi ailelerinden kaynaklı sorunlar, evlilik öncesi olumsuz yaşantılar, çiftlerin birbirlerinden duygusal ya da fiziksel olarak uzaklaşmalarına neden olmaktadır. Bazen de yaşanan maddi sorunlar, iş kaybı, iflas, hastalıklar, yakınların ölümü gibi travmatik yaşantılarda eşlerin birbirine gerekli desteği verememesi de, eşlerin duygusal olarak birbirlerinden uzaklaşmalarına neden olmaktadır. Bu süreçlerde evlilik ya da çift terapisi, ilişkide yaşanan sorunların onarılmasını evliliğin bitmemesini sağlamaktadır. Amaç aile içindeki her bireyin huzurlu ve mutlu olmasıdır.
Çoğu çift ise boşanma süreci ya da ayrılık sonrası süreçle baş etmek, yeni yaşantıya uyum sağlamak, çocukların anne babalarının ayrılığından olumsuz etkilenmemesi, boşanma sonrası süreci iyi yönetmek için destek almaktadır.
EVLİLİK VE ÇİFT TERAPİSİ
Çiftlerle ya da bireysel olarak alınan terapilerde, terapist tarafından “sorun tanımlarının doğru yapılması ve terapi amacının belirlenmesi” önemlidir. Terapi planı süreç içinde değişebilir, yeni sorun alanları tespit edildikçe sorun tanımı, amaç ve hedefler yeniden güncellenir. Davranış tabanlı ölçülebilir yöntemler uygulanır. Bu yöntemler çalışmaya odaklanılmasını ve terapiyi sonuçlandırma da yarar sağlar.
Terapi süresince plan değişebilirken, yine de başlangıçta kesin terapi amaçlarını belirlemek önemlidir.
Aile Terapistinin, çiftlerle kurduğu iyi iletişim eşlerin yaşadığı sorunları doğru tanımlamasını ve en kısa zamanda çözüm üretilmesini sağlar.
BİR TERAPİ PLANININ GELİŞTİRİLMESİ
Terapi planı geliştirme işlemi birbirine bağlı adımlar içerir.
SORUN TANIMININ YAPILMASI VE SORUN SEÇİMİ
Çiftlerle yapılan çalışmalarda birden fazla sorun tespit edilebilir, değerlendirme süresince en önemli sorun tespit edilir. Örneğin; birincil sorun aldatma olarak ortaya çıkar ve ikincil sorunlar da kıskançlık olabilir. Bu konuların dışında tespit edilen sorunlar olsa da (örneğin; büyük aile sorunları) gibi hızla ele alınması gereken bir sorun olarak tanımlanmaz. Çünkü birincil sorun dışında ki sorunlar ele alınırsa terapi amacından uzaklaşabilir. Çiftlerin terapiye katılımı ve uzlaşmasındaki motivasyonu, onların en çok ihtiyaç duyduğu şeyin bulunmasına bağlıdır.
AMAÇ GELİŞTİRME
Terapi planında bir diğer adım hedef problemin çözümü için açık bir amaç bulmaktır. Çiftler arasında ki problemlerin düşünülen sürede çözümlenmesi gerekmez, kısa süreli amaçlar ve uzun süreli amaçlar belirlenir, ama çiftlerin uzun süreli sonuçlara motive olması gerekir.
DEĞERLENDİRME
Çiftlerin yaşadığı problemin ne olduğunu ve bunun tüm aile bireyleri tarafından nasıl algılandığını kavrayabilmek ve ayrıntılı bir değerlendirme yapabilmek önemlidir.
Terapide aşağıda ki konular incelenerek değerlendirme yapılır.
• Eşlerin problemi nasıl tanımladığı önemlidir. Çiftlere problemle ilgili düşünceleri sorulur. Eşlerin genellikle problemlere neden olduğunu düşündükleri bir “günah keçisi” vardır. Burada önemli olan nokta hiçbir aile üyesini problem nedeniyle suçlamamaktır. Çiftler, problemi tanımlarken eğer bir günah keçisi yaratıyorlarsa bu kişiye karşı nasıl hissettikleri, ne düşündükleri önemlidir. Problemin aile üyeleri tarafından tanımlanması oldukça önemlidir.
• Eşlerin yaşadığı ortamın, koşulların değerlendirilmesi gerekir.
• Çiftlerin sosyal çevresinin, anne- babası kardeşleri, yakın akrabaları, iş ortamı, arkadaş çevresinin onu nasıl etkilediği, ilişki biçimi değerlendirilir.
• Çiftlerin problem çözme becerileri değerlendirilir. Sorun ortaya çıktığı andan itibaren, çözüm için neler yaptığı değerlendirilir.
• Çiftler arasındaki sözlü iletişimin içeriğinin açık olup olmadığı, dolaysız olup olmadığı, sözel olmayan ifadelerin nasıl ve nerede kullanıldığının belirlenmesi gerekmektedir.
• Roller; çiftlerin maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılayan davranış kalıplarıdır. Para harcama, ev idaresi gibi konularda kural koymayı ve karar alma, aynı zamanda kişisel gelişimi destekleme, koruma gibi roller de bulunmaktadır. Rollerle ilgili görevlerin belirgin ve eşit olarak eşlere dağılımının nasıl olduğuna ve eşlerin görevlerini sorumlu biçimde yerine getirip getirmedikleri incelenmektedir.
• Olumlu duyguların doğru bir biçimde ifade edilmesi kadar olumsuz duyguların da ifade edilebilmesi önemlidir. Eşlerin duygusal tepkileri nasıl verdikleri terapide gözlemlenir ve değerlendirilir.
• Gereken İlgiyi Göstermek, “en sağlıklı aileler birbirleri ile orta derecede ilgilenen ailelerdir.” Aile üyelerinin birbirine gösterdiği ilgi, bakım ve sevgi terapide değerlendirilir.
• Aile üyelerinin davranışlarına standart koyma ve disiplin sağlama biçimi “Aile içinde davranış kontrolü” değerlendirilir. Aile içinde disiplinin katı, esnek, serbest ve düzensiz olup olmadığına bakılır.
AİLENİN GÜÇLÜ YÖNLERİNİ KEŞFETMEK
Aile bireylerinin yalnızca problemleri üzerinde odaklanmaları değil, aynı zamanda bireysel olarak kendilerinin ve bir bütün olarak ailelerinin güçlü yönlerini keşfetmelerini sağlamaya çalışmak da terapi de önem taşımaktadır
PROBLEM KONUSUNDA UZLAŞMAYA VARMAK
Problemler genellikle karmaşıktır. Gerçek problemi belirlemek zordur. Her problem aile üyelerinden biri için gerçek problem olarak görülebilir. Problem çözmekle ilgili aile üyelerinin geçmişteki başarısız deneyimleri yerine farklı bir problem çözme yöntemini onlara öğretmek gereklidir. Çiftleri değiştirmek, genellikle ifade ettikleri problem yerine daha geniş bir yelpazede problem çözme yöntem ve becerileri gelişmeyi içerir.
MÜDAHALE TEKNİKLERİ VE YÖNTEM SEÇİMİ
Uzun süreli çözümlerin tersine, hedefler davranışsal ölçülebilir bir dilde ifade edilmelidir. Çiftler hedefleri tespit etmeyi başarmada açık olmalıdır. Terapist, ilgili çift için hangi yöntemlerin en uygun olduğunu belirler. Terapide kullanılan müdahale teknikleri; sistemik yaklaşım, stratejik yaklaşım, bilişsel davranışçı terapi, çözüm odaklı terapiler, EMDR ( Göz hareketleri ile Duyarsızlaştırma) dir.
YENİ MÜDAHALE TEKNİKLERİ UYGULAMA
Aile ve Çift Terapilerinde kullanılan müdahale teknikleri, çiftlerin sorunlarının çözümlenmesine yardımcı olmak için, Aile ve Çift Terapisti tarafından yapılan işlemlerdir. Eğer çiftlere uygulanan ilk müdahaleden sonra başarıya ulaşılmazsa yeni müdahale çeşitleri “Terapi Plana” eklenir.
AİLEDE TEMEL GEREKSİNİMLER
• Aile de her bireyin kendisinin ve diğer aile bireylerinin değerli olduğunu düşünmesi ve değerli olma duygusunun hissedilmesi gereklidir.
• Her aile bireyinin kendini güvende hissetmesi, güven ortamının oluşması gereklidir.
• Tüm aile bireyleri arasında yakınlık ve dayanışma duygusunun olması gereklidir.
• Her aile bireyinde sorumluluk duygusunun olması, anne ve babanın ailenin maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılayan davranış kalıplarının (rollerinin) sağlıklı olması gereklidir.
• Aile bireylerinin zorluklar karşısında mücadele edebilmesi, zorlukların üstesinden gelmeyi öğrenmesi gereklidir.
• Mutluluk ve kendisini gerçekleştirme ortamının olması gereklidir.
Sağlıkla ve Sevgiyle Kalın...
Filiz OKUŞ TEZEL
Psikolojik Danışman
Bireysel ve Çift Terapisti
PDPSİKODESTEK
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Evlilik Sorunları ve Evlilik Terapisi (Terapi Planının Belirlenmesi)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Filiz OKUŞ TEZEL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Filiz OKUŞ TEZEL'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
