2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Neden Şişmanlıyoruz?
MAKALE #22803 © Yazan Dyt.Meltem YAMAN | Yayın Ağustos 2022 | 701 Okuyucu
NEDEN ŞİŞMANLIYORUZ?

Şişmanlık günümüzde küresel bir sorundur. Ve bu sorun gün geçtikçe giderek büyüyerek artmaktadır. Aslında birkaç ağırlık fazlalığın ciddi bir zararı yoktur ama şişmanlık dediğimiz yani vücut ağırlığı olması gerekenin yüzde 10’undan fazla olduğunda sağlığı tehdit etmeye başlar. Vücut ağırlığımız olması gereken ağırlığın %10’nunu geçtiğinde önlem almamız şarttır çünkü şişmanlık ciddi sağlık problemlerine hatta ölümlere yol açabilmektedir. Amerika’da en fazla ölüm sebeplerinin başında sigara gelirken sigarayı şişmanlık takip etmektedir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler ise özellikle orta yaşın üzerindeki insanlarda şişmanlık ciddi bir problem halini almıştır. Şişmanlık birçok hastalığa sebep olarak dolaylı olarak ölüme sebep olabiliyor. Durum böyle olunca şişmanlık sağlıklı bir yaşam için önlem alınması gereken bir konu haline gelmiştir.
Modern beslenme biçiminin benimsenmesi, ekonomik durumdaki iyileşme ile dışarıda hazır gıdaların kolay ulaşılabilirliği, aşırı yağlı ve soslu besinlerin tüketimi şişmanlığa neden olan temel nedenlerin başında gelmektedir. Modern beslenme biçimi; yağ ve şekerden zengin, liften yani sağlıklı karbonhidrattan fakirdir. Bu beslenme biçiminde aldığımız karbonhidratın neredeyse tamamı basit karbonhidrattır. Basit karbonhidrat nedir bu terimi daha detaylı açıklayacak olursak ; hızlıca sindirilip, kan şekerimizi hızlıca yükselten karbonhidratlardır. Günümüzde basit karbonhidrat içeren besinlerin başında; beyaz ekmek, pirinç, çikolata, şeker, reçel, şekerli içecekler, bisküvi, kek, kurabiye, tüm paketli abur cuburlar geliyor. Bu besinler basit karbonhidrat içerirken, yağ ve şekerden de yüksek miktarda içermektedir. Bu da aldığımız kaloriyi otomatikman artırmaktadır.
Yine günümüzde ulaşabildiğimiz yiyecek ve yiyecek çeşidi bolken, maalesef ki yiyeceklerin gördüğü işlemler arttığı için bu yiyeceklerdeki önemli besin öğeleri fakirdir. Örneğin buğdaydan elde edeceğimiz un, beyaz una dönüştürülürken buğdayda bulunan lifin %95 i kaybolmaktadır. Hatta daha kötüsü buğdayı daha da beyazlaştırmak için kimyasal maddeler de eklenmektedir. Örnekleri çoğaltacak olursak sanayinin gelişmesiyle bir andan fazla miktarda besin üretilebildiği için bu ürünleri uzun sürede korumak amacıyla koruyucu maddelere de besinler sıkça yer veriliyor. Yine bu ürünlerde tüketicinin damak tadına hitap eden ve satışı kolaylaştıran şeker ve yağ miktarı yüksek tutuluyor. Yani kısacası besinlere yapılan işlemlerle doğal besinde bulunan besin öğeleri kaybolurken bizim sağlığımıza faydası olmayan içerikler oluşturuluyor. Bu da şişmanlık, diyabet gibi sağlık sorunlarına sebep oluyor.
Ev dışında yemek yemek yerleri günümüze oldukça fazladır. Dışarıda yemek porsiyon kontrolünüzü kaybetmenize neden olabiliyor.Fast food restoranlarında menülerin aşırı büyük olması, göze hitap eden bol soslu ve kremalı tabaklar; aşırı miktarda beslenmenize neden oluyor. Yemek yerken başka bir şeyle uğraşmak, hızlı hayat temposu ile yemeği hızlıca yemek şişmanlığa neden olan diğer etmenlerdir. Yemek yerken yediğiniz besinin farkında olarak yavaş yavaş yemelisiniz. Çünkü beyin yediğiniz yemeğin farkına 20 dakikada varıyor. Yani özetle modern batı toplumlarında ve dünyanın birçok ülkesinde şişmanlığın bu kadar artmasının en temel nedeni: YANLIŞ BESLENME’ dir.
Şişmanlığın en önemli sorununun yanlış besleme olduğunu artık biliyoruz. Ama şişmanlığa sebep olan şey yalnızca yanlış beslenme mi? Bu sorunun cevabı hayır. Çünkü artık eskisi kadar bedenler çalıştırılmıyor ve hareket etmiyoruz. İşleri çoğunu makine yapıyor. Bazı günler oluyor televizyonun karşısındaki koltuktan hiç kalkmıyor akşam yemekten sonra yürüyüş yapmak yerine televizyon karşısında uyukluyoruz. Gün içerisinde ele telefon alındığı andan itibaren zamanın nasıl geçtiğini dahi anlayamıyoruz. En kısa mesafelere dahi yürümek yerine aman araba ile gidelim hemen deyip arabaya biniyoruz. bu örneklerdeki gün içinde yapılacak basit hareketleri bile yapılmazken bu duruma ek olarak Türkiye’de spor yapma alışkanlığı yok ve imkanlar da kısıtlı. Spora teşvik de yetersiz. Markete gitmek için arabaya binmeyip o yolu yürümeniz veya otobüsten birkaç durak önce inip eve yürümeniz, evde asansör yerine merdivenleri kullanmanız sizin hareketi artırmak adına yapacağınız en güzel davranışlardır. Gün içine yarım saat ekleyeceğiniz bir yürüyüş belki de şişmanlığın önündeki en büyük engel olacaktır.
Gün içinde alınan kaloriler harcanamaz, tüm gün hareketsiz oturulursa şişmanlık maalesef ki kaçılmaz bir sondur. Önemli olan enerji dengesini oluşturabilmek. Aldığımız enerjiyi normal düzeyde ve sağlıklı seçimler ile alıp bu aldığımız enerji gün içinde harcadığımız sürece şişmanlık ile baş etmiş oluruz. İçeriği temiz, şeker ve yağ oranı yüksek olmayan, normal porsiyonlardaki sağlıklı besinleri tercih edip, hayatımızda harekete yer vermek şişmanlık ile mücadelede en önemli temel taşı oturtmuş oluruz.

Peki İştahınızı kapatmak için neler yapmalıyız.
Vücudun normal işleyişinde gün içerisinde aç hissetmek normaldir. Açlık, vücudunuzun size besin alma zamanının geldiğini söyleme yoludur. Ancak, az önce yemek yemenize rağmen kendinizi yemek yeme isteği içinde buluyorsanız, bu durumda kilo alma ihtimaliniz çok yüksektir. Kilo almanın önüne geçmek adına iştahınızı sağlıklı bir şekilde bastırmak için birçok yöntem vardır. Gelin birlikte iştahınızı nasıl baskılayacağız göz atalım.
1. Daha Fazla Protein Ve Sağlıklı Yağlar Tüketin.
Tüm yiyecekler açlığa eşit şekilde etki etmez. Besin grupları karşılaştırıldığında protein açlığı giderme ve uzun süre tam doygunluk süresinde en etkili besin grubudur.
Yüksek proteinli besin alımı için aşağıdaki besinleri tercih edebilirsiniz.
• Yağsız et, tavuk, balık
• Yumurtalar ve peynirler
• Yoğurt ve süt
Yapılan çalışmalar sağlıklı yağlar arasında yer alan fındık, ceviz, badem gibi yağlı tohumlar, avokado ve zeytinyağını diyete eklemenin tokluk üzerine olumlu etkileri olduğunu göstermiştir. Ama unutmamalıdır ki yağ grubu kalorisi yüksek bir gruptur. Bu yüzden bu besinleri tüketirken mutlaka porsiyon kontrolüne dikkat edilmelidir.
2. Daha Fazla Lif İçeren Yiyecekler Tüketin.
Lif diğer besinler gibi parçalanmadığı için vücutta daha uzun süre kalır. Bu durum, sindirimi yavaşlatır ve insanların gün boyunca tok hissetmelerini sağlar. Araştırmalar, lifin bu etkisinin etkili bir iştah kesici olabileceğini düşündürmektedir . Yüksek lifli diyetler ayrıca daha düşük obezite oranları ile ilişkilidir. Sağlıklı yüksek lifli yiyecekler arasında; tam tahıllar, bakliyat, kabuklu meyveler ve sebzeler sayılabilir.
3. Her Yemekten Önce Su İçin.
Yapılan çalışmalarda yemekten hemen önce büyük bir bardak su içmenin, yemek sonrası daha tok, iştah kontrolü daha düzenli ve daha az aç hissedilmesine neden olduğu bulunmuştur. Fazla kilolu 50 kadında iştahı inceleyen bir başka çalışma , 8 hafta boyunca günde 2,5 litre su içmenin iştah ve kilo azalmasına neden olduğunu ve ayrıca daha fazla yağ kaybına neden olduğunu göstermiştir.
Yemeğe çorba ile başlangıç yapmak da iştahı giderebilir. 2007'de yapılan araştırmalar, insanlar yemeğe sıvı bir başlangıç yaptıklarında daha tok hissettiklerini bildirmiştir.
4. Daha Az Stres.
Stres , öfke veya üzüntü nedeniyle yemek yeme fiziksel açlıktan farklıdır. Araştırmalar stresi; yemek yeme, aşırı yeme ve besleyici olmayan yiyecekler yeme arzusunun artmasıyla ilişkilendirmiştir. Başka bir incelemeye göre, yemek yeme farkındalığı uygulamaları ve dikkatli yeme stresle ilişkili aşırı yemeyi azaltabileceği ve yemeyi rahatlatabileceği görülmüştür. Düzenli uyku ve dinlenmek stresin üstesinden gelmeye yardımcı olacaktır.
Yiyecek tüketimini çok fazla kısıtlamak, aşırı yemenin nüksetmesine neden olabilir. Bunun yerine, doğru yiyeceklerden normal miktarda yemek, gün boyunca açlığı ve yemek isteğini azaltabilir. Kişi yemeklerine daha fazla protein, yağ ve lif ekleyerek iştahını bastırabilir. Sebzeleri ve bakliyatları diyete eklemek, bir kişinin daha uzun süre tok hissetmesini sağlayabilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Neden Şişmanlıyoruz?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Meltem YAMAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Meltem YAMAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Meltem YAMAN Fotoğraf
Dyt.Meltem YAMAN
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi6 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Meltem YAMAN'ın Yazıları
► Neden Şişmanlıyoruz? Dyt.Meltem YAMAN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Neden Şişmanlıyoruz?' başlığıyla benzeşen toplam 10 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Düşük İyotlu Diyet Ocak 2022
► Flexitarian Diyeti Temmuz 2020
► Duygusal Açlık Temmuz 2020
◊ Online Diyet Nedir? Mayıs 2019
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


08:37
Top