Diyalize Giren Şeker Hastaları İçin Beslenme Önerileri
DİYALİZE GİREN ŞEKER HASTALARI İÇİN BESLENME ÖNERİLERİ
Böbrek hastalıklarında sıvı alımının fazla olması durumunda tansiyon düşüklüğü gibi sıkıntılar oluşmakta, diyaliz pek rahat geçmemektedir. Tuz vücutta su tuttuğu için kısıtlanmalıdır. Yemekler veya ekmekler tuzsuz olmalıdır. Yemek yapılırken tuz kullanılmış ise, ekmeğin tuzsuz olması gerekir. Ya da ekmek tuzsuz değil ise, yemekler tuzsuz yapılmalıdır.
Sadece tuzu kısmak yeterli olmayacaktır. Kandaki potasyum ve fosfor düzeyleri de büyük önem taşımaktadır. Kurubaklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek, kuru barbunya, piyaz) ve kuruyemişler (fındık, fıstık, badem, ceviz, çekirdek) her 2 minerali de fazla miktarda içerdiği için diyetten çıkarılması gerekmektedir. Kan tahlilleri iyi çıkmışsa, ara sıra pilavın üzerine 2-3 kaşık kurubaklagil eklenmesinden ya da 3-5 adet fındık yenilmesinden zarar gelmeyecektir. Ancak tabak dolusu kurubaklagil yemeği veya avuç avuç kuruyemiş yenilmesi sıkıntı yaratacaktır.
Bulgur yerine pirinç pilavı, makarna, erişte, kuskus tüketilmelidir. Kepek ekmeği yerine beyaz ekmek tercih edilmelidir. Kaşar, tulum ve otlu peynir yerine; tuzsuz beyaz peynir, tuzsuz lor peyniri veya krem peynir tercih edilmelidir. Kivi, kavun, muz, kayısı, hurma ve kuru meyvelerden (kuru kayısı, kuru incir, kuru erik, kuru üzüm) kaçınmak gerekmektedir.
Ayrıca sebze yemekleri hazırlanırken; sebzeler küçük küçük doğranmalı, bol su içerisinde haşlanmalı, süzülerek yenilmelidir. Sebze yemeklerinin suyu tüketilmemeli, yemeğin suyuna ekmek bandırılmamalıdır. Kuru bamya, bezelye, enginar, pırasa gibi sebzelerden uzak durulmalıdır. Kahve ve “diyet bile olsa” kola içmekten kaçınılmalıdır. Aşırıya kaçmadan açık, şekersiz çay içilebilir.
Kan şekeri açısından düşünecek olursak; şeker hastalarının kesinlikle 6 öğün beslenmesi gerekmektedir. Öğün atlanması ASLA istenmeyen bir durumdur. Öğün düzeni;
Kahvaltı – Ara Öğün – Öğle Yemeği– Ara Öğün – Akşam Yemeği – Ara Öğün
şeklinde olmalı, gün içerisinde 3 saatlik aralıklarla bir şeyler yenilmeli. Aç kalmak YASAK !
Kişinin sadece şeker hastalığı varsa; kurubaklagil yemeği, kepekli ekmek, bulgur pilavı vs yemesi önerilir. Ancak şeker ve böbrek rahatsızlığı beraber seyrediyorsa böbrek rahatsızlığına öncelik verilerek, şeker hastalığı 2. planda düşünülerek; kurubaklagil yemeklerinden kaçınması, kepekli ekmek yerine beyaz ekmeğin tercih edilmesi, bulgur yerine pirinç pilavının yenilmesi önerilir. Kan şekeri kontrolü için de, kişinin sık beslenmeye ve şekerden uzak durmaya mecbur tutulması gerekir. Hasta asla ve asla öğün atlamamalıdır. Böylelikle kan şeker düşüklüğünün önüne geçilebilir ve bir sonraki öğünde iştah baskılanmış olacağı için fazla ve hızlı yenilmesine engel olunarak şekerin fazla yükselmesi de engellenmiş olur.
Kan şekerinin yükselmesinden ziyade düşmesi daha tehlikeli ve ölümcüldür. Hastada özellikle aç kaldığı zaman veya insülin vurulup karnını doyurmadığı zaman; ani bir açlık hissi, titreme, aşırı terleme, bulanık görme, çarpıntı, yorgunluk, halsizlik gibi belirtiler oluşabilir. Bu belirtilerden 2-3 tanesi aynı anda gerçekleşirse veya kan şekeri 70’in altında tespit edilirse; kişinin ağzına 4 adet kesme şeker atması ve 15 dakika sonra mutlaka bir şeyler yemesi önerilir.
Genel olarak dikkat edilecek besin grupları aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Kaçınılması Gerekenler
Önerilen Alternatifler
Ara sıra pilavın üzerine 2 kaşık eklenmesi şeklinde
Bulgur pilavı, kısır, mercimek köftesi, içli köfte
Pirinç pilavı, makarna, erişte, kuskus, şehriye
Kaşar peyniri, tulum peyniri, köy peyniri, otlu peynir
Tuzsuz beyaz, lor peyniri, krem peynir
Kayısı, muz, kivi, karpuz, kavun, incir, dut, üzüm, hurma, kuru meyveler
Aşırıya kaçmadan diğer meyveler
Bezelye, bamya, kereviz, pırasa, enginar, patates, mısır, havuç
Aşırıya kaçmadan diğer sebzeler
* susuz bir şekilde yenilmeli
Kuruyemişler
------
Kola, gazoz, kahve, maden suyu, fazla miktarda su
------
Şeker ve şeker içeren her besin (bal, reçel, pekmez, çikolata, pasta, tatlılar)
Yapay tatlandırıcılar
Kepek, çavdar, yulaf ekmeği, çok tahıllı veya tam buğday ekmeği
Beyaz ekmek
Yemekler veya ekmekler TUZSUZ olarak tüketilmeli.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Diyalize Giren Şeker Hastaları İçin Beslenme Önerileri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Turgay KÖSE'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Turgay KÖSE'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
5 Beğeni 
Yazan Uzman
|
diyalizde beslenme, diyaliz, diyaliz sırasında beslenme, şeker hastalarında beslenme, şeker, şeker hastalığı, şeker hastalığında beslenme
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
