Özel Yaklaşım Gerektiren Çocuklar
ÖZEL YAKLAŞIM GEREKTİREN ÇOCUKLAR
ZEKA SORUNLARI
Zeka geriliği, çeşitli nedenlere bağlı olarak zihin yeteneklerinin yavaş gelişmesiyle ortaya çıkan durumdur
Nedenleri :
Kalıtımsal Nedenler
Beynin hatalı işleyişi –Organik Nedenler-
Bio-kimyasal Nedenler
Çevresel Etmenler
ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ
Çocuğun zeka düzeyi yaşına uygun olmasına rağmen başka bir psikiyatrik ve organik neden olmadan;
algılama,
dili anlama,
matematik becerileri,
okuma ve yazma alanlarında görülür.
Okuma Bozukluğu:
Belirtileri
Yanlış sözcük kullanma
Sözcük atlama, ekleme, çarpıtma
okumada yavaşlık
anlama hataları
Cümleleri tersinden okur.
Matematik Bozukluğu
Belirtileri
Matematik terimlerini, işlemlerini kavrayamaz
toplama ve çıkarmada soldan başlar
Sayı kavramı geç yerleşir
Doğru kopyalayamaz.
(örnek +”yı X algılar)
Yazılı Anlatım Bozukluğu
Belirtileri
Okur ama yazamaz
Harf atlar,harf ekleme yapar,kelimeleri böler
Belli harfleri ters yazar (ayna görüntüsü)
Gramer hataları vardır
Bozuk yazı
Dikte ve kopyalama hataları görülür.
HİPERAKTİF ÇOCUKLAR
A-Dikkat Eksikliğinin olduğu
Dikkatini uzun süre toplayamaz
Başladıkları işin sonunu getirmekte güçlük çekerler
Dikkat gerektiren işlerden kaçınırlar,çok hata yapar
Eşyalarını sık sık kaybeder
Unutkandırlar
İşlerini düzensiz ve dağınık yaparlar
Karşısındakini dinleyemez
Çalışmaları plansızdır.
Emir almakta güçlük çekerler
B-Hiperaktivitenin olduğu
Yerinde duramaz
Elleri ve ayakları kıpır kıpırdır
Sınıfta ve oturması gereken yerden kalkar
Uygunsuz durumlarda koşuşturur dururlar
Çoğu zaman konuşur.
Ellerinde sürekli bir şeylerle oynarlar.
Sonuçlarını düşünmeden tehlikeli işlere girerler.
C- Karışık tip (A +B)
KEKEME BOZUKLUĞU
Ses ve heceleri yeniler
Sözcükleri parçalar
Sesleri uzatır
Dolambaçlı yoldan konuşur
Tek heceli kelimeleri tekrarlar
(Örn : be-be-be-ben gibi)
OTİSTİK BOZUKLUK
Tekrar eden hareketleri vardır
İnsanlara karşı ilgisizdir
Göz kontağı kurmazlar
Nesnelere karşı aşırı ilgi
Saatlerce aynı hareketi yapar
Dönen cisimlere ilgi
Sallanma
Beslenmede düzensizlik
Yaşıtlarına karşı ilgisizdir
Ağrıya karşı dayanıklıdır
Parmak ucunda yürür
Kendi etrafında döner
Yaşına uygun konuşma gelişmez
ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU
Bazı harflerin ve kelimelerin telaffuz edilmesinde problem yaşanmasıdır.
Yapısal nedenler :Konuşma organların Bozukluk
Görevsel nedenler : Öğrenme ve alışkanlıklarla ilgilidir.
Psikolojik Nedenler :
Dört Şekilde görülür:
Atlamalar : Örn: saat- sat, araba – arba, gibi
Yerine Koyma: Örn: arı – ayı, kitap – kipat
Eklemeler : Örn: saat – sahat, atmış – altmış
Çarpıtma : Örn: ekmek–emme, karagöz–kaxgöz.
DEPRESYONLAR 1
Belirtileri
İçe çekilme
Üzgün bakış
Ara sıra ağlama
Ara sıra ölüm düşünceleri
Aşırı hareketlilik
Kendine güvensizlik
Kendini suçlama
DEPRESYONLAR 2
Uyum güçlükleri
Aşırı sinirlilik, çabuk sinirlenme
Daha önce zevk aldığı uğraşlardan zevk almama
Kazanılmış işlevlerde geriye dönüş
Okul ve ailede problemler yaşama
YEME PROBLEMLERİ
Pika : Yenilebilir olmayan maddelerin çocuk tarafından yenilmesi ile karakterizedir.(örnek saç, boya, kıl, elbise kumaşı, kalem, vb.)
Ruminasyon Bozukluğu : Yiyeceklerin yenildikten sonra aynı yiyeceği mideden tekrar ağıza getirerek çiğnenmelidir.
Beslenme Bozukluğu : Belirgin kilo alma alamama yada kilo aldıktan sonra aşırı kilo kaybı ile görülen rahatsızlıktır.
Anoreksiya : Beden imajı kaygısıyla yemek yemeyi reddetme ve belirgin kilo kaybı ile gözlenen bir hastalıktır.
ALT ISLATMA VE ALT KİRLETME
Altını ıslatma : 5 yaşından sonra hala tuvalet kontrolü sağlanamamışsa bu problemden bahsedilebilir.Gece ve gündüz olabilmektedir.
Altını Kirletme : 4 yaşından sonra tuvalet kontrolü sağlanmamışsa bu problemden bahsedilebilir. Gece ve gündüz olabilir.
AYRILMA KAYGISI PROBLEMİ
Çocuğun bağlandığı kişilerden veya evden ayrıldığında aşırı kaygı ve endişe duymasıdır.
Bu çocuklarda şu özellikler görülür.
Aşırı kaygılı ve sıkıntılı gözükürler.
Aileleriyle irtibat kurmak isterler.(Ayrılınca)
Sürekli ağlamaklı haldedirler
Anne-babadan ayrı bir sosyal ortamda bulunmak istemezler
SOSYAL VE ÖZGÜL FOBİ
Özgül Fobi : Çocuğun herhangi bir şeyden aşırı korkması (Örn:Hayvan )
Sosyal Fobi: Belli bir yaştan sonra çocuğun sosyal ortamlarda kaygı belirtileri göstermesi ile karakterizedir.
SEÇİCİ KONUŞMAMAZLIK PROBLEMİ
Normal olarak konuşan çocuk, sosyal ortamlarda konuşmaz.
Bu çocuklar sosyal ortamlarda :
Utangaçtırlar
Sessiz ve sakindirler.
İletişime girmezler
Ders başarıları düşüktür.
UYUM BOZUKLUKLARI
Genelde zorlanılan bir yaşam olayından sonra çocuğun işlevselliğinin ve ruh sağlığının etkilenmesiyle görülür.
Bu çocuklarda şu özellikler görülür
Uyku
İştah problemleri
Dikkat ve koordinasyonda bozulma
Tedirginlik
Aşırı sinirlilik
İçe kapanma
İlişkilerde bozulma (arkadaş-aile)
Okulda uyumsuzluk artması
Kendi halinde olma
Sıkıntılı,üzgün görünme
OKUL İLE İLGİLİ SORUNLAR
Okulda olan herhangi bir problem çocuğun genel olarak ruh sağlığını ve psikososyal gelişimini doğrudan etkiler
Okul ile ilgili sorunlar şunlardan kaynaklanabilir:
Çocukların zeka seviyeleri
Kişilik yapıları
Ailenin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel durumu
Okulun fiziksel ve psikolojik ortamı
Öğretmenlerin tutumu
Arkadaşlarının özellikleri
Zeka seviyesi normal olmasına rağmen, okulda sorun yaşayan çocukların özellikleri:
Ders başarısı düşer
Ders çalışmak istemez
Okula gitmek istemez
Okul arkadaşlarından uzaklaşır.
Bedensel yakınmalar artar
DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI
İnsanlara zarar verme
Hayvanlara zarar verme
Hırsızlık
Yalan söyleme
Başkalarını tehdit etme
Kabadayılık etme
Kavga-dövüş başlatır.
Birini cinsel etkinlikte bulunmaya zorlar.
İsteyerek yangın çıkarır
Başkalarının mülküne zarar.
Ailenin yasaklarına karşı gelir.
Toplum kurallarına karşı gelir
SONUÇ
OLARAK;
ÖĞRENCİLERİMİZ VE HATTA ÇEVREMİZDE YAŞAYAN HERKES ÇOK FARKLI ALANLARDA SORUNLAR YAŞAYABİLİRLER…
Önemli Problemi Olan Kişileri Tanımada Dikkat Edilecek Özellikler
1) Fiziki görünümünde dikkat çeken özellikler
2
) Davranışlarında dikkat çeken özellikler
Arkadaş ilişkileri
Sosyal faaliyetler katılmama
Sağlık problemleri
Konuşma ve emosyonel bozukluklar
Uyku bozuklukları
Saplantılar
Alışkanlıkların değişmesi
Kuşkuculuk
İntihar eğilimi
YERİNDE DURAMAYAN
ÇOCUK
Çok hareketli bir çocuğun öğretmenine onu tanımlamasını istediğimizde yanıtı çok ilginçti: “Nasıl anlatsam bilmem, sınıfta nereye baksam Coşkun’u görüyorum”
NEDENLERİ
Kalıtım sonucu çocukta hiperaktiviteye rastlanabilir.
Çocukluk çağı hastalıklarından sonra görülebilir.
Gelişimsel sorunlar hiperaktivite ile bağlantılı olabilir.
Beyin dokusunda doğumsal ya da sonradan zedelenmeler hiperaktiviteye sebep olabilir.
HİPERAKTİF ÇOCUK İÇİN NELER YAPILIBİLİR?
Çocuk için günlük bir program yapılmalı
Çocuk, çok fazla uyaranın bulunduğu ortamlardan uzak tutulmalı,
Olumlu davranışları ödüllendirilmeli,
Fiziksel cezalardan kaçınılmalı,etkili disiplin cezaları uygulanmalı,
Aşırı hareketli olduğu anlarda başka bir aktiviteye yönlendirilmeli,
HİPERAKTİF ÇOCUK İÇİN NELER YAPILIBİLİR?
Tekmeleme,ısırma gibi davranışlar gösterdiğinde yalnız başına bırakılmalı,
Davranışları sakin olduğu anlarda çocukla konuşulmalı,
Sınıfta öğretmenin gözü önünde,pencereden uzak,tahtaya yakın bir yerde oturtulmalı,
Ödevlerini yaparken sık aralar verilmeli,
Oyun saati kesinlikle azaltılmamalı,
Ders çalışırken istenmeyen davranışlarını kontrol edecek bir sistem uygulanmalı(başarı grafiği gibi)
Uzun sürebilecek ödevleri parçalara ayrılmalıdır
İNATÇI ÇOCUK
İnatçı çocuk saldırganlığını pasif direniş yoluyla ortaya koyan çocuktur.
ZEKA SORUNLARI
Zeka geriliği, çeşitli nedenlere bağlı olarak zihin yeteneklerinin yavaş gelişmesiyle ortaya çıkan durumdur
Nedenleri :
Kalıtımsal Nedenler
Beynin hatalı işleyişi –Organik Nedenler-
Bio-kimyasal Nedenler
Çevresel Etmenler
ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ
Çocuğun zeka düzeyi yaşına uygun olmasına rağmen başka bir psikiyatrik ve organik neden olmadan;
algılama,
dili anlama,
matematik becerileri,
okuma ve yazma alanlarında görülür.
Okuma Bozukluğu:
Belirtileri
Yanlış sözcük kullanma
Sözcük atlama, ekleme, çarpıtma
okumada yavaşlık
anlama hataları
Cümleleri tersinden okur.
Matematik Bozukluğu
Belirtileri
Matematik terimlerini, işlemlerini kavrayamaz
toplama ve çıkarmada soldan başlar
Sayı kavramı geç yerleşir
Doğru kopyalayamaz.
(örnek +”yı X algılar)
Yazılı Anlatım Bozukluğu
Belirtileri
Okur ama yazamaz
Harf atlar,harf ekleme yapar,kelimeleri böler
Belli harfleri ters yazar (ayna görüntüsü)
Gramer hataları vardır
Bozuk yazı
Dikte ve kopyalama hataları görülür.
HİPERAKTİF ÇOCUKLAR
A-Dikkat Eksikliğinin olduğu
Dikkatini uzun süre toplayamaz
Başladıkları işin sonunu getirmekte güçlük çekerler
Dikkat gerektiren işlerden kaçınırlar,çok hata yapar
Eşyalarını sık sık kaybeder
Unutkandırlar
İşlerini düzensiz ve dağınık yaparlar
Karşısındakini dinleyemez
Çalışmaları plansızdır.
Emir almakta güçlük çekerler
B-Hiperaktivitenin olduğu
Yerinde duramaz
Elleri ve ayakları kıpır kıpırdır
Sınıfta ve oturması gereken yerden kalkar
Uygunsuz durumlarda koşuşturur dururlar
Çoğu zaman konuşur.
Ellerinde sürekli bir şeylerle oynarlar.
Sonuçlarını düşünmeden tehlikeli işlere girerler.
C- Karışık tip (A +B)
KEKEME BOZUKLUĞU
Ses ve heceleri yeniler
Sözcükleri parçalar
Sesleri uzatır
Dolambaçlı yoldan konuşur
Tek heceli kelimeleri tekrarlar
(Örn : be-be-be-ben gibi)
OTİSTİK BOZUKLUK
Tekrar eden hareketleri vardır
İnsanlara karşı ilgisizdir
Göz kontağı kurmazlar
Nesnelere karşı aşırı ilgi
Saatlerce aynı hareketi yapar
Dönen cisimlere ilgi
Sallanma
Beslenmede düzensizlik
Yaşıtlarına karşı ilgisizdir
Ağrıya karşı dayanıklıdır
Parmak ucunda yürür
Kendi etrafında döner
Yaşına uygun konuşma gelişmez
ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU
Bazı harflerin ve kelimelerin telaffuz edilmesinde problem yaşanmasıdır.
Yapısal nedenler :Konuşma organların Bozukluk
Görevsel nedenler : Öğrenme ve alışkanlıklarla ilgilidir.
Psikolojik Nedenler :
Dört Şekilde görülür:
Atlamalar : Örn: saat- sat, araba – arba, gibi
Yerine Koyma: Örn: arı – ayı, kitap – kipat
Eklemeler : Örn: saat – sahat, atmış – altmış
Çarpıtma : Örn: ekmek–emme, karagöz–kaxgöz.
DEPRESYONLAR 1
Belirtileri
İçe çekilme
Üzgün bakış
Ara sıra ağlama
Ara sıra ölüm düşünceleri
Aşırı hareketlilik
Kendine güvensizlik
Kendini suçlama
DEPRESYONLAR 2
Uyum güçlükleri
Aşırı sinirlilik, çabuk sinirlenme
Daha önce zevk aldığı uğraşlardan zevk almama
Kazanılmış işlevlerde geriye dönüş
Okul ve ailede problemler yaşama
YEME PROBLEMLERİ
Pika : Yenilebilir olmayan maddelerin çocuk tarafından yenilmesi ile karakterizedir.(örnek saç, boya, kıl, elbise kumaşı, kalem, vb.)
Ruminasyon Bozukluğu : Yiyeceklerin yenildikten sonra aynı yiyeceği mideden tekrar ağıza getirerek çiğnenmelidir.
Beslenme Bozukluğu : Belirgin kilo alma alamama yada kilo aldıktan sonra aşırı kilo kaybı ile görülen rahatsızlıktır.
Anoreksiya : Beden imajı kaygısıyla yemek yemeyi reddetme ve belirgin kilo kaybı ile gözlenen bir hastalıktır.
ALT ISLATMA VE ALT KİRLETME
Altını ıslatma : 5 yaşından sonra hala tuvalet kontrolü sağlanamamışsa bu problemden bahsedilebilir.Gece ve gündüz olabilmektedir.
Altını Kirletme : 4 yaşından sonra tuvalet kontrolü sağlanmamışsa bu problemden bahsedilebilir. Gece ve gündüz olabilir.
AYRILMA KAYGISI PROBLEMİ
Çocuğun bağlandığı kişilerden veya evden ayrıldığında aşırı kaygı ve endişe duymasıdır.
Bu çocuklarda şu özellikler görülür.
Aşırı kaygılı ve sıkıntılı gözükürler.
Aileleriyle irtibat kurmak isterler.(Ayrılınca)
Sürekli ağlamaklı haldedirler
Anne-babadan ayrı bir sosyal ortamda bulunmak istemezler
SOSYAL VE ÖZGÜL FOBİ
Özgül Fobi : Çocuğun herhangi bir şeyden aşırı korkması (Örn:Hayvan )
Sosyal Fobi: Belli bir yaştan sonra çocuğun sosyal ortamlarda kaygı belirtileri göstermesi ile karakterizedir.
SEÇİCİ KONUŞMAMAZLIK PROBLEMİ
Normal olarak konuşan çocuk, sosyal ortamlarda konuşmaz.
Bu çocuklar sosyal ortamlarda :
Utangaçtırlar
Sessiz ve sakindirler.
İletişime girmezler
Ders başarıları düşüktür.
UYUM BOZUKLUKLARI
Genelde zorlanılan bir yaşam olayından sonra çocuğun işlevselliğinin ve ruh sağlığının etkilenmesiyle görülür.
Bu çocuklarda şu özellikler görülür
Uyku
İştah problemleri
Dikkat ve koordinasyonda bozulma
Tedirginlik
Aşırı sinirlilik
İçe kapanma
İlişkilerde bozulma (arkadaş-aile)
Okulda uyumsuzluk artması
Kendi halinde olma
Sıkıntılı,üzgün görünme
OKUL İLE İLGİLİ SORUNLAR
Okulda olan herhangi bir problem çocuğun genel olarak ruh sağlığını ve psikososyal gelişimini doğrudan etkiler
Okul ile ilgili sorunlar şunlardan kaynaklanabilir:
Çocukların zeka seviyeleri
Kişilik yapıları
Ailenin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel durumu
Okulun fiziksel ve psikolojik ortamı
Öğretmenlerin tutumu
Arkadaşlarının özellikleri
Zeka seviyesi normal olmasına rağmen, okulda sorun yaşayan çocukların özellikleri:
Ders başarısı düşer
Ders çalışmak istemez
Okula gitmek istemez
Okul arkadaşlarından uzaklaşır.
Bedensel yakınmalar artar
DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI
İnsanlara zarar verme
Hayvanlara zarar verme
Hırsızlık
Yalan söyleme
Başkalarını tehdit etme
Kabadayılık etme
Kavga-dövüş başlatır.
Birini cinsel etkinlikte bulunmaya zorlar.
İsteyerek yangın çıkarır
Başkalarının mülküne zarar.
Ailenin yasaklarına karşı gelir.
Toplum kurallarına karşı gelir
SONUÇ
OLARAK;
ÖĞRENCİLERİMİZ VE HATTA ÇEVREMİZDE YAŞAYAN HERKES ÇOK FARKLI ALANLARDA SORUNLAR YAŞAYABİLİRLER…
Önemli Problemi Olan Kişileri Tanımada Dikkat Edilecek Özellikler
1) Fiziki görünümünde dikkat çeken özellikler
2
) Davranışlarında dikkat çeken özellikler
Arkadaş ilişkileri
Sosyal faaliyetler katılmama
Sağlık problemleri
Konuşma ve emosyonel bozukluklar
Uyku bozuklukları
Saplantılar
Alışkanlıkların değişmesi
Kuşkuculuk
İntihar eğilimi
YERİNDE DURAMAYAN
ÇOCUK
Çok hareketli bir çocuğun öğretmenine onu tanımlamasını istediğimizde yanıtı çok ilginçti: “Nasıl anlatsam bilmem, sınıfta nereye baksam Coşkun’u görüyorum”
NEDENLERİ
Kalıtım sonucu çocukta hiperaktiviteye rastlanabilir.
Çocukluk çağı hastalıklarından sonra görülebilir.
Gelişimsel sorunlar hiperaktivite ile bağlantılı olabilir.
Beyin dokusunda doğumsal ya da sonradan zedelenmeler hiperaktiviteye sebep olabilir.
HİPERAKTİF ÇOCUK İÇİN NELER YAPILIBİLİR?
Çocuk için günlük bir program yapılmalı
Çocuk, çok fazla uyaranın bulunduğu ortamlardan uzak tutulmalı,
Olumlu davranışları ödüllendirilmeli,
Fiziksel cezalardan kaçınılmalı,etkili disiplin cezaları uygulanmalı,
Aşırı hareketli olduğu anlarda başka bir aktiviteye yönlendirilmeli,
HİPERAKTİF ÇOCUK İÇİN NELER YAPILIBİLİR?
Tekmeleme,ısırma gibi davranışlar gösterdiğinde yalnız başına bırakılmalı,
Davranışları sakin olduğu anlarda çocukla konuşulmalı,
Sınıfta öğretmenin gözü önünde,pencereden uzak,tahtaya yakın bir yerde oturtulmalı,
Ödevlerini yaparken sık aralar verilmeli,
Oyun saati kesinlikle azaltılmamalı,
Ders çalışırken istenmeyen davranışlarını kontrol edecek bir sistem uygulanmalı(başarı grafiği gibi)
Uzun sürebilecek ödevleri parçalara ayrılmalıdır
İNATÇI ÇOCUK
İnatçı çocuk saldırganlığını pasif direniş yoluyla ortaya koyan çocuktur.
Beğenin
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.