Gün içinde binlerce "şey" yapıyoruz; mimiklerimizden düşüncelerimize, yemek yeme davranışlarımızdan ebeveyn tutumlarımıza, beden hareketlerimizden iç konuşmalarımıza kadar binlerce şey olup gidiyor. Ve bizler çoğu zaman bu şeylerin farkında olmadan hayatımızı farkındalıksızca yaşıyoruz.
Farkındalıksız hayatlarımız sebebiyle bazen ruhsal sorunlarımız bataklığında debelenip duruyoruz. Ebeveynlik sorunlarımızı, boşanma sorunlarımızı, öfkeyi yönetememe, kaygı-anksiyete sorunlarımızı, sınav stresi sorunlarımızı, kayıplarımızı ve yaslarımızı kendi kendimize çözmeye çalışıp başa çıkamadıkça, bu sorunlarımız başka bir kısır döngüye evriliyor. Öğrenilmiş çaresizlik eşlik ediyor mesela. Çaresizlik, özgüvenimizi, kendimize olan saygınlığımızı derinden yaralıyor. Değiş-e-memeyi kabullenmek, kendimizi ve yaşantımızı bu çalkantılı ve huzursuz hali ile benimsemek olarak sürdürüyoruz mesela. Kabullenmek hayatımızın geri kalan kaderini belirliyor.

Hâlbuki tek başımıza başa çıkamıyorsak, psikolojik destek alabiliriz.
Sanırım değişime, destek almaktan kaçınan yargılarımızla başlayabiliriz.
“Deli miyim ben psikologa gideceğim?” diyen iç sesimize gülümseyebiliriz.

Psikologlar deli doktoru değildir!
Biz psikologlar, deli doktoru değiliz. Bu külliyen yanlış bir düşünce. Çünkü biz tıp doktoru değiliz. Tıp doktorları, üniversitelerin tıp fakültelerinden mezun olurken, biz psikologlar, üniversitelerin Fen-Edebiyat Fakültesindeki Psikoloji bölümünden mezun oluruz. Yani biz zaten doktor değiliz. İkinci mevzu ise, delilikte.
Delilik Nedir?
Deli dediğimiz şey, tarih boyunca kullanılmış bir kavram, çok özel ve geniş bir perspektife sahip olan bir konudur. Psikiyatri, felsefe, psikoloji, sosyal psikoloji ve sosyolojiye konu olan bir kavramdır. Tarih boyunca genellikle ruhsal hastalıklar ve kadınla eşleşmiştir. Psikolog Cemre Güneş Vautier Toplumsal Cinsiyet Gölgesinde Delilik ve Kadın isimli makalesinde şöyle demiştir; “Delilik, bir psikiyatrik tanı kategorisini ifade etmekten öte tarihin farklı zaman dilimlerinden sayısız kadının tüm hayatını belirlemek ve tanımlamak için kullanılmış bir sosyal kontrol unsuru olarak anlaşılmaya çalışılmaktadır.”. Yani burada da belirtildiği üzere delilik sadece ruhsal bir hastalığı belirtmek için kullanılmamaktadır. Delilik; etiketlemek, kontrol hissi uyandırmak, aşağılamak maksadı için de kullanılan bir kavramdır. “Deliliğin tedavisi, hem kadına yapılan işkencelerin bilimsel maskesi hem de kontrol altında tutulmasının meşru yolunu hazırlamıştır.” diye eklemiştir Cemre Güneş Vautier. Delilik, klinik bir kategoriden çok sosyal kontrolü sağlayan ahlaki bir kategoriye evrilmiştir. Deli doktorları ise burada, kadını “iyileştirmeye” çalışan, kadının histerik ataklarını “düzelten” uzman olarak algılandığından, ki bu algıyı (Ben deli değilim, doktora gidiyim) genellikle erkekler daha çok benimser, doktora gitmekten kaçınırız. Aslında mevzu oldukça derindir, cinsiyetçi bir perspektiften bakmakta fayda vardır.
Bu algı, işlevsiz çarpıtılmış, geçmiş yaşantılardan bilinçsizce kaydedilmiş bir öğretidir. Gerçekçi olan ise, psikologların bilimsel ve etik ilkeler ışığında psikolojik destek hizmeti verdiğidir.

Psikoterapiler, psikoloji tarihi boyunca şekillenmiş ve gelişmiştir. Pavlov’un Davranışçılık Kuramı ile gelişmiş, Freud’un Psikanaliz Kuramı, Beck’in Bilişsel Davranışçı Terapiler Kuramı, Ellis’ın Akılcı Duygusal Terapi Yöntemi, Young’un Şema Terapi yöntemi ve en son üçüncü nesil psikoloji olarak adlandırılan pozitif psikolojide yer alan Mindfulness Terapi, Kabul ve Kararlılık Terapi, Meta-Kognitif Terapi gibi yöntemlerle psikoterapiler ilerlemiştir. Görüldüğü gibi, psikoterapiler çok geniş bir yelpazededir.

Psikoterapiler, farkındalığımızın artması için oldukça etkili bir yöntemdir. Bilimsel araştırmalar ışığında, deneye ve gözleme dayalı olan psikolojik desteklerin iyileştirici gücü yadsınamaz. Ruhsal bozuklukların iyileşmesi, ruhsal sorunların anlaşılması ve ilişki çatışmalarının çözülmesinde etkili bir rolü vardır. Psikolojik destek sayesinde farkındalık artar, davranışlar değişir, duygular farklılaşır, düşünceler değişir ve neticesinde hayat değişir.

Sevgiler ve saygılar...

Meltem Şahiner
Psikolog / Aile Danışmanı

İlk Nefes Psikoloji ve Atölye Merkezi
150 Evler Mah. Atatürk Bulvarı No:400/2
Ayvalık / Balıkesir
Ayvalık Kapalı Pazar Yeri Karşısı
Bilgi ve Randevu için 0266 3314157