Üstün Yetenekli Çocukların Özellikleri
Üstün yetenek doğuştan getirilen bir özelliktir ve bu yeteneğe sahip olan çocuklar yaşamlarının erken dönemlerinden itibaren bazı ayırt edici özelliklere sahiptirler.
Bir çocuğun üstün yetenekli olup olmadığının belirlenmesi, ona sunulacak çevresel faktörlerin ve eğitim olanaklarının belirlenmesi ve düzenlenmesi için önem taşımaktadır. Çünkü var olan üstün yetenekler işlenmediği ve geliştirilmediği taktirde sıradanlaşır, özelliğini kaybedebilir.
Okul öncesi dönem özelliklerini ele aldığımızda, çocukların bazı davranışlarından, ilgi ve eğilimlerinden yola çıkarak üstün yetenekli olup olmadıkları ile ilgili bir fikre sahip olmak mümkün olabilmektedir.
Üstün yetenekli çocukların belirlenmesi ve sonrasında takibi ile doğru şekilde yönlendirilmesi önem taşımaktadır. Birçok aile çocuğunun üstün yetenekli olduğundan şüphe etmekte, fakat bundan emin olamamaktadır. Her yaş grubu için de zeka testi uygulama şansı bulunmadığından, üstün yetenekli çocuklara ait belirleyici özellikleri bilmek bu anlamda ailelerin bakış açısını etkileyecektir.
Üstün yetenekli çocukların gelişim alanlarına göre özellikleri şu şekilde sıralanabilir.
FİZİKSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
• Fiziksel gelişimi yaşıtlarına göre daha iyidir.
• Çok enerjiktir.
• Hareketlidir.
• Bebeklik döneminde fazla uyumazdı.
• Duyu organları hassastır.
• Giysilerdeki etiketlerden rahatsız olur ve kestirir.
• Gürültüden hoşlanmaz.
• İki ayrı marka meyve suyunu tadından ayırt edebilir.
• Kuvvetlidir.
• Ağrı ve acıya aşırı tepki verir.
• Erken yürür.
ZİHİNSEL GELİŞİM
• Çabuk ve kolay öğrenir.
• Yeni ve farklı bilgiler öğrenmeye heveslidir.
• Çok soru sorar
• Soyut kavramlara ilgi duyar.
• Meraklıdır
• Diğer çocukların ilgi duymadığı farklı alanlara ilgi duyar(bilim,siyaset vb.)
• Hafızası kuvvetlidir.
• Pratik zekası gelişmiştir.
• Hayal gücü kuvvetlidir.
• 6 yaşından önce okuma-yazma öğrenmiştir.
• Farklı ve olağandışı fikirleri vardır.
• Öğrenmiş olduğu bilgileri gerekli ortamda kullanır,transfer eder.
• Hızlı düşünür ve konuşur ama kasları aynı hızda olmadığı için yazı yazmayı sevmez.
SOSYAL GELİŞİM
• Kendisinden 2-3 yaş büyük çocuklar ve yetişkinler ile oynamayı tercih eder.
• Yaşıtları ile oynamayı tercih etmez.
• Lider önemliği vardır.
• Espri yeteneği gelişmiştir.
• Empati yeteneği gelişmiştir.
• Arkadaşlık kurmakta zorlanır.
• Başkalarından emir,yönerge almaktan hoşlanmaz.
• Yeni ve değişik durumlara uyum sağlar.
• Yaratıcıdır.
DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
• Kelime hazinesi geniştir.
• Kelimeleri anlamına uygun ve yerinde kullanır.
• Konuşmalarında mecaz anlamdaki kelimeleri ve deyimleri kullanır.
• Konuşmalarında “lütfen-teşekkür ederim vb”nezaket sözcüklerini kullanır.
• Akıcı konuşur
• Kendini rahat ifade eder.
KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
• Bağımsızlık duygusu gelişmiştir.
• Yüksek amaç ve iradelere sahiptir.
• Kaderci değildir
• Hayatındaki olayları denetim altına alarak kontrol edebileceğine inanır.
• Duygusaldır.
• Haksızlığa tahammülü yoktur.
• Mükemmeliyetçidir.
• Özgüveni yüksektir.
• Çevreye,hayvanlara vb karşı duyarlıdır.
• Detaycıdır
• Eleştireldir
• Özeleştiri yapar
• Güçlükler karşısında kolay pes etmez
• Dış görünüşüne ,giyinme,temizliğine dikkat eder.
• Tekdüze yaşamı sevmez.
• Hayali arkadaşı vardır.
MÜZİK İLE İLGİLİ YETENEKLERİ
• Ritm ve melodiye duyarlıdır.
• Orijinal besteler yapar.
• Müzik dinlemekten hoşlanır.
• Ritm ve tempoya göre dans eder.
• Melodi ve şarkıları kolay hatırlar.
• Müzik aleti kullanmaya isteklidir ya da kullanır
DRAMA İLE İLGİLİ YETENEKLERİ
• Jest ve mimiklerini etkili bir şekilde kullanır.
• Rol yapma ,canlandırma,taklit yetenekleri vardır.
• Orijinal oyunlar yazar ve oynar.
• SANAT
• Nesneleri ayrıntılı olarak hatırlar ve çizer.
• Resimlerinde derinlik,perspektif özelikleri vardır.
• Farklı malzemeleri kullanarak resim yapmaktan hoşlanır.
• Resim ,heykel sergilerini kavrar.
• Yap-bozlarda başarılıdır.
Bir çocuğun üstün yetenekli olup olmadığının belirlenmesi, ona sunulacak çevresel faktörlerin ve eğitim olanaklarının belirlenmesi ve düzenlenmesi için önem taşımaktadır. Çünkü var olan üstün yetenekler işlenmediği ve geliştirilmediği taktirde sıradanlaşır, özelliğini kaybedebilir.
Okul öncesi dönem özelliklerini ele aldığımızda, çocukların bazı davranışlarından, ilgi ve eğilimlerinden yola çıkarak üstün yetenekli olup olmadıkları ile ilgili bir fikre sahip olmak mümkün olabilmektedir.
Üstün yetenekli çocukların belirlenmesi ve sonrasında takibi ile doğru şekilde yönlendirilmesi önem taşımaktadır. Birçok aile çocuğunun üstün yetenekli olduğundan şüphe etmekte, fakat bundan emin olamamaktadır. Her yaş grubu için de zeka testi uygulama şansı bulunmadığından, üstün yetenekli çocuklara ait belirleyici özellikleri bilmek bu anlamda ailelerin bakış açısını etkileyecektir.
Üstün yetenekli çocukların gelişim alanlarına göre özellikleri şu şekilde sıralanabilir.
FİZİKSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
• Fiziksel gelişimi yaşıtlarına göre daha iyidir.
• Çok enerjiktir.
• Hareketlidir.
• Bebeklik döneminde fazla uyumazdı.
• Duyu organları hassastır.
• Giysilerdeki etiketlerden rahatsız olur ve kestirir.
• Gürültüden hoşlanmaz.
• İki ayrı marka meyve suyunu tadından ayırt edebilir.
• Kuvvetlidir.
• Ağrı ve acıya aşırı tepki verir.
• Erken yürür.
ZİHİNSEL GELİŞİM
• Çabuk ve kolay öğrenir.
• Yeni ve farklı bilgiler öğrenmeye heveslidir.
• Çok soru sorar
• Soyut kavramlara ilgi duyar.
• Meraklıdır
• Diğer çocukların ilgi duymadığı farklı alanlara ilgi duyar(bilim,siyaset vb.)
• Hafızası kuvvetlidir.
• Pratik zekası gelişmiştir.
• Hayal gücü kuvvetlidir.
• 6 yaşından önce okuma-yazma öğrenmiştir.
• Farklı ve olağandışı fikirleri vardır.
• Öğrenmiş olduğu bilgileri gerekli ortamda kullanır,transfer eder.
• Hızlı düşünür ve konuşur ama kasları aynı hızda olmadığı için yazı yazmayı sevmez.
SOSYAL GELİŞİM
• Kendisinden 2-3 yaş büyük çocuklar ve yetişkinler ile oynamayı tercih eder.
• Yaşıtları ile oynamayı tercih etmez.
• Lider önemliği vardır.
• Espri yeteneği gelişmiştir.
• Empati yeteneği gelişmiştir.
• Arkadaşlık kurmakta zorlanır.
• Başkalarından emir,yönerge almaktan hoşlanmaz.
• Yeni ve değişik durumlara uyum sağlar.
• Yaratıcıdır.
DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
• Kelime hazinesi geniştir.
• Kelimeleri anlamına uygun ve yerinde kullanır.
• Konuşmalarında mecaz anlamdaki kelimeleri ve deyimleri kullanır.
• Konuşmalarında “lütfen-teşekkür ederim vb”nezaket sözcüklerini kullanır.
• Akıcı konuşur
• Kendini rahat ifade eder.
KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
• Bağımsızlık duygusu gelişmiştir.
• Yüksek amaç ve iradelere sahiptir.
• Kaderci değildir
• Hayatındaki olayları denetim altına alarak kontrol edebileceğine inanır.
• Duygusaldır.
• Haksızlığa tahammülü yoktur.
• Mükemmeliyetçidir.
• Özgüveni yüksektir.
• Çevreye,hayvanlara vb karşı duyarlıdır.
• Detaycıdır
• Eleştireldir
• Özeleştiri yapar
• Güçlükler karşısında kolay pes etmez
• Dış görünüşüne ,giyinme,temizliğine dikkat eder.
• Tekdüze yaşamı sevmez.
• Hayali arkadaşı vardır.
MÜZİK İLE İLGİLİ YETENEKLERİ
• Ritm ve melodiye duyarlıdır.
• Orijinal besteler yapar.
• Müzik dinlemekten hoşlanır.
• Ritm ve tempoya göre dans eder.
• Melodi ve şarkıları kolay hatırlar.
• Müzik aleti kullanmaya isteklidir ya da kullanır
DRAMA İLE İLGİLİ YETENEKLERİ
• Jest ve mimiklerini etkili bir şekilde kullanır.
• Rol yapma ,canlandırma,taklit yetenekleri vardır.
• Orijinal oyunlar yazar ve oynar.
• SANAT
• Nesneleri ayrıntılı olarak hatırlar ve çizer.
• Resimlerinde derinlik,perspektif özelikleri vardır.
• Farklı malzemeleri kullanarak resim yapmaktan hoşlanır.
• Resim ,heykel sergilerini kavrar.
• Yap-bozlarda başarılıdır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Üstün Yetenekli Çocukların Özellikleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Emine ERGÜN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Emine ERGÜN'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
