Evli Bireylerde Eş Desteği ve Evlilik Doyumu
EVLİ BİREYLERDE EŞ DESTEĞİ VE EVLİLİK DOYUMU
Aile İNSANLIK alemi var olduğundan beri varlığını sürdüren bir kurumdur. Bireyler belli bir olgunluğa ve yaşa eriştikten sonra aile kurmak isterler. Bunun için gerek kendisi gerekse çevresi tarafından uygun eş arayışları başlar.
Bireyler evlilik bağı ile aile kurmaktadırlar. Bu bağı kuran bireyler temelde yaşamlarını daha düzenli bir hale getirmek, sevmek, sevilmek, çocuk sahibi olmak gibi pek çok nedenle evlenmek isterler.
Evliliğin kişinin yaşam kalitesi ile doğrudan ilişkili olduğu bilinen önemli bir gerçekliktir. Başka bir deyişle evlilik psikolojik, sosyal ve ekonomik yarar sağlayarak daha sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sağlamaktadır. Bütün bunlar ışığında sağlıklı evliliklerin evli bireylerin yaşam kalitelerinin artmasındaki rolü açıktır, bireyler daha mutlu ve doyumlu bir yaşama sağlıklı bir evlilikle daha kolay ulaşabilmektedirler.
Sağlıksız evliliklerde ise evli bireyler için olumsuz pek çok sonuç ortaya çıkmaktadır.
Sağlıksız eş davranışlarının evli bireylerin endişeli ve kaygılı bireyler olmalarına neden olduğunu belirtilmektedir. Belirtilen bu eş davranışları sağlıklı ve sağlıksız evliliklerin oluşmasında en önemli faktörlerden olmaktadır. Hem kadınlar hem de erkekler evlilikte kaliteyi sağlayan faktörün sağlıklı ve olumlu eş davranışları olduğunu belirtmişlerdir. Dolayısıyla evliliğin saygısızlaşmasında eş davranışlarının kalitesi önemli bir hal almaktadır. Başka bir deyişle, eşler evliliklerinde çatışma çözmede, iletişim kurmada, sosyal destek alışverişinde, birbirlerini anlamada ve empati kurmada sorunlar yaşıyorsa, ebeveynlerle iyi bir ilişki kuramıyorlarsa, ekonomik destek sağlayacak kadar bir gelire sahip değillerse ve bunun gibi pek çok zorlayıcı durumla başa çıkma konusunda zayıflarsa evlilikleri sağlıksızlaşabilmektedir. Böyle bir durumda ise bireylerin evlilikten toplumsal ve kişisel yararlar sağlayabilmesi mümkün olamamaktadır. Kısacası mutlu evliliklerde evlilik mutluluğundan, evlilik doyumundan ve evlilik başarısından söz etmek mümkün olmaktadır. Dolayısıyla insan yaşamının pek çok yönünü etkileyen evlilik, mutluluğu, sıkıntıları, sevinçleri ve üzüntüleriyle insanların büyük bir çoğunluğu için ulaşılması istenen bir amaç olmaktadır.
Evlilikteki mutluluk, bireyin evliliği hakkındaki hissettiği doyum olmaktadır. Evlilik mutluluğu, bireyin hem evlilik hakkındaki genel duygularını, hem de ilişkisinin belirli yönleri hakkındaki duygularını kapsamaktadır. Evlilik uyumu ise evli çiftlerin evlilikteki başarısı ve işlevselliği olarak tanımlanan genel bir terimdir, aynı zamanda eşlerin karşılıklı olarak evlilikten beklediklerini, ümit ettiklerini gerçekleştirebilmek için tutum ve davranışlarında yaptıkları değişiklikleri ifade etmektedir
Evlilik uyumunu etkileyen etmenler olarak; evliliğin mutluluk derecesi, tanışma ve
nişanlılık süresinin uzunluğu, cinsiyete bağlı rollerde yetişme derecesi, evliliğin arkadaşlar ve aile tarafından onaylanma derecesinin yüksekliği, nişanlılık ve evliliğin ilk dönemlerinde birbirine uyum sağlanabilmesi, etnik ve dini geçmişin ortaklığı, toplumsal statü ve eğitim düzeyinin yüksekliği, evlenme yaşı, çocukluk sırasında anne-baba ile iyi ilişkiler içinde olmak gibi nitelik ve durumlar görülmektedir.
Evlilik doyumunu arttıran üç süreç vardır. Bunlar: Fikir birliği, uyum ve çekiciliktir Fikir birliği; gelir, dini konular, arkadaşlıklar, uyumlu davranış, yaşam felsefesi, ebeveynlerle ilgilenme, amaç ve hedefler, birlikte zaman geçirme, ev içi sorumlulukların dağılımı, karar verme ve kariyer kararları konularında anlaşmayı içermektedir. Uyum, bireyleri evlilik ilişkisine bağlayan ya da bu ilişkiden uzaklaşmalarına neden olan ilişkinin duygusal boyutunu
içermektedir Üçüncü süreç olan çekicilik ise cinsel ilişkiler ve etkileyicilikle ilgili olmaktadır.
Evlilikle ilgili araştırmalar en önemliden en az önemliye doğru evlilik doyumunun on karakteristik özelliğini tanımlamışlardır: Bunlar; Evlilik istikrarı, eşe bağlılık, cinsel yaşamda sadakat, güçlü manevi değerler, Tanrıya inanma ve dine bağlılık, eşe saygı duymak, iyi bir eş olmaya isteklilik, eşi desteklemeye ve memnun etmeye istekli olmak, eş için iyi bir arkadaş olmak, affetme ve affedilmeye gönüllü olmaktır.
Eşler sağlıklı özelliklere sahip oldukça evliliklerindeki sağlıklı işleyiş de devam edebilmektedir. Sağlıklı çiftlerin özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
Nispi bir inanışa inanmaktansa kesin doğruya inanmak
Eşin iyi güdüleyicilere sahip olduğunu varsaymak
Farklılıkların çözülebileceğine inanmak
Sağlıklı davranış göstermeye çalışmak
Sorumluluk almak
Amaçları sıraya koymak
Cesaretlendirmek
Açık iletişim kurmak
Empatik dinlemek
İlişkiyi tartışmaya ve analiz etmeye isteklilik
Benimsemeyi göstermek
Evliliğin olumlu amaçlarını desteklemek
Ortak çatışma çözmek
İlişkinin eşitliğine inanmak
Eşten sürekliliği olan sosyal ve manevi destekler almak.
Sağlıklı çiftler aynı zamanda pek çok etkileşimde de birbirleriyle sağlıklı ilişkiler kurabilen çiftlerdir. Dolayısıyla bu çiftlerde evlilikten doyum sağlamak çok daha kolaydır. Ancak sağlıklı özelliklere sahip olmayan eşler için evlilikten doyum almalarını engelleyen akıl dışı inanışlar, empati kuramamak, eşi onaylamamak gibi pek çok faktör bulunmaktadır.
Sağlıksız aileden bahsedecek olursak, yukarıdaki saydığımız niteliklerin tersini düşünebiliriz. Üyeleri birbiri ile az konuşan ve açık bir iletişim içinde olmayan, aileyi ilgilendiren konularda birlikte konuşup çözüm aramayan, üyelerinin birbirine gerçek yakınlık kurmadığı/kuramadığı ve olumsuz duygular beslediği aileler, sağlıksızdır. Benim en çok beğendiğim sağlıksız aile tanımı ise, eşlerden birinin nörotik istekleri ve diğerinin de onu idare etme sorumluluğunu yüklenmesi sonucu ailede sağlıksızlığın başlamasıdır.
Birbirleriyle açık iletişim kuramayan, iletişim ve etkileşimin olmadığı, eşler arasında fikir ayrılıklarının yaşandığı, karşılaşılan kriz durumlarıyla baş edemeyen, problemlerin çözümsüzlükle sonuçlandığı, sürekli çatışma içerisinde olan, farklı ego idealline sahip, esnekliğin hâkim olmadığı, kuralsızlığın yaşandığı bir ortamda elbette sağlıksız bir durum söz konusudur.
Bu sağlıksız ortamın üyelerde oluşturduğu stres yükü, bu durumla baş etmek için uygulanan sağlıksız çözümler (aile grubu içinde rol alan kişilerin eksilmesi veya ilavesi, kişilerin hayatında esas olan rollerde değişiklik olması veya kendilerine uygun olmayan bir role geçmek zorunda kalmaları gibi) sorunları büyüterek, sağlıksız ortamı kısır döngüye sokabilir.
Evlilik bir iletişim ve etkileşim sistemidir. Bu sistemin canlılığı karı-koca arasında sözlü-sözsüz uygun bildirim ve mesajların alınıp verilmesiyle ölçülür. Eşlerin birbirlerine ruhsal, toplumsal ve cinsel beklentilerini ve mesajlarını ortaya koymaları, dile getirilebilmeleri için karşılıklı etkileşim içinde olmaları gerekir. Uyumlu bir evlilik her şeyden önce sağlıklı bir iletişimle gerçekleşir. Sağlıklı ve normal bir iletişimin bulunmayışı, karı-koca arasındaki sorunları algılayıp kavrayamamaktan ve iletişim bozukluğundan kaynaklanır. Sık sık tartışma ve kavga çıkan evliliklere bakıldığında tartışma konuları, çoğu kez önemsiz bir şey olmaktadır. Çünkü genellikle çiftler ana sorunu görmezden geldikleri veya farkında olmadıkları için ufak sorunlarla uğraşırlar. Bu da taraflar için zarar verici, yıpratıcı sonuçlar doğurur.
Sağlıklı bir aile olabilmenin olmazsa olmaz kuralı, anne ve babanın kendine ve birbirlerine zaman ayıran, birbirlerinin ilgi ve ihtiyaçlarını önemseyen bireyler olmaları; yapıcı iletişime açık, sevgi ve saygıya dayalı bir ortamı paylaşmalarıdır. Benim çok sık kullandığım ir cümlem vardır. ‘Çocuklarınızı ruhsal bakımdan sağlıklı yetiştirmek istiyorsanız tek bir şey yapın, eşinizi mutlu edin!. İyi bir Karı/Koca olmadan iyi bir anne baba olamazsınız’
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Evli Bireylerde Eş Desteği ve Evlilik Doyumu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Cengiz TÜRKMEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Cengiz TÜRKMEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
