Çocukta Para Kavramı
"Para, para, para
İlle de para
Varlığı bir dert,
Yokluğu yara"
Napolyon'un bu ünlü sözünü içten bir şekilde şarkısında söyleyen Rüçhan Çamay'ın dizeleriyle başlamak istedim yazıma. Malum okullar kapandı, tatil planları, evde yapılacak aktiviteler için istenen oyunlar, dvd’ler, oyuncaklar, kitaplar, sıkıldıkça artan talepler ve daha nicesi için öncelikle maddi, akabinde manevi olarak zor bir dönem başlıyor siz ebeveynler için. Okullar kapanınca, zamanının çoğunu evde geçiren çocuklarımız için size bazı öneriler sunmak istiyorum. Burada ister maddi durumumuz çok iyi, isterse kötü olsun genelde karşılaşacağınız sorunlar aynı olacaktır. Örneğin "Bunu da alsak ne olur?", "Biz neden tatilde buraya gidemiyoruz?" ya da "Zaten okul yok, çok sıkılıyorum oyun konsolu alamaz mıyız?" vb. soruları cevaplamak sizin için oldukça güç bir hale gelebilmektedir.
Çocukta para kavramı 3 yaşında şekillenmeye başlar. “Evladım bırak elinden onu, pistir” diye bir başlangıç yaptığını hatırlayanlarımız vardır.. Sonrasında 5 yaş civarı etrafı gözlemlemeye başlayan çocuklar, para diye bir şeyin varlığını kavrar fakat isteklerinin alınması için gerekli olduğunu bilseler bile onu bir kağıt parçasından ibaret olduğunu düşünmektedirler. Çocuklar 6-7 yaşında para kavramını tam olarak anlamaya başlar, harçlık almaya ve biriktirmeye hazır hale gelmektedirler.
Çocuğunuzu para kavramını nasıl anlatırsınız?
Çocuklarınıza para kavramını ihtiyaçlarınızı almanızı sağlayacak kâğıt parçaları olarak tanımlayabilirsiniz. Burada önemli olan her ailenin belirli bir bütçeye sahip oluşunu çocuğunuzun anlayabileceği bir dille anlatmanızdır. Bu noktada çocuğa bütçe kavramını çocuğun sahip olduğu oyuncaklar, eşyalar veya giysiler üzerinden anlatabilirsiniz. Unutmamanız gereken; 10 yaşından küçük çocukların para kavramını yetişkinler gibi idrak edemedikleridir. Çünkü çocuklar 10 yaşından sonra parayı kavramsallaştırmaya başlarlar ve artık parayı amaçlarını elde edebilecekleri araçlar olarak kullanmayı öğrendikleri bir döneme girerler. Bu noktada anne ve babanın ne kadar maaş aldıkları, cüzdanlarında ne kadar para bulunduğu, alınan bir eşyanın fiyatı ya da restoranda yenilen bir yemeğin tutarı onlar için birer merak konusu haline gelmeye başlar. Meraklı bir çocuğun bir şeylerin bedelini öğrenmek istemesi sıradışı bir durum değildir. Meraklı sorularının hangilerine cevap vereceğiniz, tamamen sizin vereceğiniz kararlar bağlıdır. Burada önemli olan onların sorularını geçiştirmeden, sorularına ve meraklarına değer verdiğinizi hissettirerek onları dinlemeniz ve basit de olsa sorularını cevaplandırmanızdır. Bu soruları cevaplandırmanızın en kolay yolu çocuğunuzu harçlık kavramını öğretmeniz ve sistem olarak oturtmanızdır. Çünkü harçlık kavramını öğrenmiş çocuk sizin de harcamalarınızı, sınırlarınızı takip edebilecek, neleri yapıp yapamayacağınızı anlamlandırmaya başlayabilecektir. Örneğin; arkadaşları tatile giderken kendisinin niye gidemediğini, eve alınacak bir eşyanın niye istediği an alınmadığını, başkalarının sahip olduğu şeylere neden sahip olamadığını yine aile bütçesi üzerinden kavrayacaktır.
Çocuğuma harçlık kavramını nasıl anlatırım?
Çocuğunuza harçlık kavramını anne ve babaların işe gittiklerini ve bunun karşılığında maaş aldıklarını belirterek anlatmaya başlayabilirsiniz. Onun işe gitmek yerine yetişkin olana kadar okula gitmesi gerektiğini, bu nedenle anne ve babalarından maaş gibi harçlık aldığını belirtebilirsiniz. Sizlerden aldığı bu paraları istekleri doğrultusunda dilediği gibi harcayabileceğini söyleyebilirsiniz veyahut biriktirip daha sonra birikimlerini değerlendirileceğini anlatabilirsiniz. Bu noktada çocuğunuza temel ve lüks ihtiyaçları basit bir dille anlatabilir, öncelikli olarak harcamaların temel ihtiyaçlar üzerinden gerçekleşmesi gerektiğini belirtebilirsiniz.
Örneğin, masaya belirli bir miktar kağıt para koyup, orada duran paranın ne işe yaradığını, o paranın kendi başına gidip oyuncak alıp alamayacağını, evin hangi ihtiyaçlarını karşılayabileceğini, bu ihtiyaçların hangilerinin temel ihtiyaçlarının hangilerinin lüks ihtiyaçları olduğunu anlatabilirsiniz. Sonrasında soru cevaplarla çocuğunuzun konuyu kavrayıp kavrayamadığını deneyebilirsiniz. Çocuğunuzla gerçekleştirdiğiniz bu ve benzeri alıştırmalar çocuğunuzda para bilincinin oluşmasına yardımcı olacaktır.
Çocuğuma ne kadar harçlık vermeliyim?
Harçlık konusunda annem ve babanın en çok merak ettiği konulardan birisi çocuklarına ne kadar harçlık vermeleri gerektiğidir. Harçlık organizasyonu çocuğun ihtiyaçları ve ailenin bütçesine göre değişkenlik göstermekle birlikte para kavramını oluşturmak adına vereceğiniz harçlıklar büyük meblağlara ulaşmamalıdır. Örneğin sekiz yaşındaki çocuğunuzun ara sıra bir paket çikolata ya da bisküvi almasını istiyorsanız ona ayıracağınız haftalık 5 TL yeterli olacaktır. Yine de çocuğa verilecek harçlık tutarında çocuğun ihtiyaçları ve aile bütçesinin göz önüne alınması önemlidir.
Unutmayınız!
Öğretilmediği sürece çocuklarınızın istekleri sonsuz, ailenizin bütçesi ise sınırlıdır. Çoğu ebeveyn sınırlı bütçelerini çocuklarına hissettirmemeye, onların her isteklerini (ekonomik durumları yetmese de) gerçekleştirmeye çalışarak çocuklarındaki para bilincinin gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. ‘Benim olmadı çocuğumun olsun’, ‘Aman çocuğum kendini eksik hissetmesin’ ya da ‘Her istediği olsun da üzülmesin’ gibi yaklaşımlar anne ve babaların zaaflarını göstermektedir. Unutulmamalıdır ki, çocuğun bütün isteklerinin sınırsızca karşılanması çocuktaki tatminsizliği ve doyumsuzluğu arttırmaktadır. Küçük yaşta başlayan bu doyumsuzluk yaş ilerledikçe daha ciddi problemlere dönüşmektedir.
Çocuğunuzun harçlık kavramını kazanmasını sağlamak, harçlık ayarlamalarını yaşına göre şekillendirmek ve isteklerinin/ihtiyaçlarının karşılanmasıyla ilgili kaygıları ile ilgili sorularınız/sorunlarınız devam ediyorsa bir uzmandan destek alabilirsiniz.
Uzman psikolog & Aile danışmanı
İrem Bengü AKSEKİLİ
İlle de para
Varlığı bir dert,
Yokluğu yara"
Napolyon'un bu ünlü sözünü içten bir şekilde şarkısında söyleyen Rüçhan Çamay'ın dizeleriyle başlamak istedim yazıma. Malum okullar kapandı, tatil planları, evde yapılacak aktiviteler için istenen oyunlar, dvd’ler, oyuncaklar, kitaplar, sıkıldıkça artan talepler ve daha nicesi için öncelikle maddi, akabinde manevi olarak zor bir dönem başlıyor siz ebeveynler için. Okullar kapanınca, zamanının çoğunu evde geçiren çocuklarımız için size bazı öneriler sunmak istiyorum. Burada ister maddi durumumuz çok iyi, isterse kötü olsun genelde karşılaşacağınız sorunlar aynı olacaktır. Örneğin "Bunu da alsak ne olur?", "Biz neden tatilde buraya gidemiyoruz?" ya da "Zaten okul yok, çok sıkılıyorum oyun konsolu alamaz mıyız?" vb. soruları cevaplamak sizin için oldukça güç bir hale gelebilmektedir.
Çocukta para kavramı 3 yaşında şekillenmeye başlar. “Evladım bırak elinden onu, pistir” diye bir başlangıç yaptığını hatırlayanlarımız vardır.. Sonrasında 5 yaş civarı etrafı gözlemlemeye başlayan çocuklar, para diye bir şeyin varlığını kavrar fakat isteklerinin alınması için gerekli olduğunu bilseler bile onu bir kağıt parçasından ibaret olduğunu düşünmektedirler. Çocuklar 6-7 yaşında para kavramını tam olarak anlamaya başlar, harçlık almaya ve biriktirmeye hazır hale gelmektedirler.
Çocuğunuzu para kavramını nasıl anlatırsınız?
Çocuklarınıza para kavramını ihtiyaçlarınızı almanızı sağlayacak kâğıt parçaları olarak tanımlayabilirsiniz. Burada önemli olan her ailenin belirli bir bütçeye sahip oluşunu çocuğunuzun anlayabileceği bir dille anlatmanızdır. Bu noktada çocuğa bütçe kavramını çocuğun sahip olduğu oyuncaklar, eşyalar veya giysiler üzerinden anlatabilirsiniz. Unutmamanız gereken; 10 yaşından küçük çocukların para kavramını yetişkinler gibi idrak edemedikleridir. Çünkü çocuklar 10 yaşından sonra parayı kavramsallaştırmaya başlarlar ve artık parayı amaçlarını elde edebilecekleri araçlar olarak kullanmayı öğrendikleri bir döneme girerler. Bu noktada anne ve babanın ne kadar maaş aldıkları, cüzdanlarında ne kadar para bulunduğu, alınan bir eşyanın fiyatı ya da restoranda yenilen bir yemeğin tutarı onlar için birer merak konusu haline gelmeye başlar. Meraklı bir çocuğun bir şeylerin bedelini öğrenmek istemesi sıradışı bir durum değildir. Meraklı sorularının hangilerine cevap vereceğiniz, tamamen sizin vereceğiniz kararlar bağlıdır. Burada önemli olan onların sorularını geçiştirmeden, sorularına ve meraklarına değer verdiğinizi hissettirerek onları dinlemeniz ve basit de olsa sorularını cevaplandırmanızdır. Bu soruları cevaplandırmanızın en kolay yolu çocuğunuzu harçlık kavramını öğretmeniz ve sistem olarak oturtmanızdır. Çünkü harçlık kavramını öğrenmiş çocuk sizin de harcamalarınızı, sınırlarınızı takip edebilecek, neleri yapıp yapamayacağınızı anlamlandırmaya başlayabilecektir. Örneğin; arkadaşları tatile giderken kendisinin niye gidemediğini, eve alınacak bir eşyanın niye istediği an alınmadığını, başkalarının sahip olduğu şeylere neden sahip olamadığını yine aile bütçesi üzerinden kavrayacaktır.
Çocuğuma harçlık kavramını nasıl anlatırım?
Çocuğunuza harçlık kavramını anne ve babaların işe gittiklerini ve bunun karşılığında maaş aldıklarını belirterek anlatmaya başlayabilirsiniz. Onun işe gitmek yerine yetişkin olana kadar okula gitmesi gerektiğini, bu nedenle anne ve babalarından maaş gibi harçlık aldığını belirtebilirsiniz. Sizlerden aldığı bu paraları istekleri doğrultusunda dilediği gibi harcayabileceğini söyleyebilirsiniz veyahut biriktirip daha sonra birikimlerini değerlendirileceğini anlatabilirsiniz. Bu noktada çocuğunuza temel ve lüks ihtiyaçları basit bir dille anlatabilir, öncelikli olarak harcamaların temel ihtiyaçlar üzerinden gerçekleşmesi gerektiğini belirtebilirsiniz.
Örneğin, masaya belirli bir miktar kağıt para koyup, orada duran paranın ne işe yaradığını, o paranın kendi başına gidip oyuncak alıp alamayacağını, evin hangi ihtiyaçlarını karşılayabileceğini, bu ihtiyaçların hangilerinin temel ihtiyaçlarının hangilerinin lüks ihtiyaçları olduğunu anlatabilirsiniz. Sonrasında soru cevaplarla çocuğunuzun konuyu kavrayıp kavrayamadığını deneyebilirsiniz. Çocuğunuzla gerçekleştirdiğiniz bu ve benzeri alıştırmalar çocuğunuzda para bilincinin oluşmasına yardımcı olacaktır.
Çocuğuma ne kadar harçlık vermeliyim?
Harçlık konusunda annem ve babanın en çok merak ettiği konulardan birisi çocuklarına ne kadar harçlık vermeleri gerektiğidir. Harçlık organizasyonu çocuğun ihtiyaçları ve ailenin bütçesine göre değişkenlik göstermekle birlikte para kavramını oluşturmak adına vereceğiniz harçlıklar büyük meblağlara ulaşmamalıdır. Örneğin sekiz yaşındaki çocuğunuzun ara sıra bir paket çikolata ya da bisküvi almasını istiyorsanız ona ayıracağınız haftalık 5 TL yeterli olacaktır. Yine de çocuğa verilecek harçlık tutarında çocuğun ihtiyaçları ve aile bütçesinin göz önüne alınması önemlidir.
Unutmayınız!
Öğretilmediği sürece çocuklarınızın istekleri sonsuz, ailenizin bütçesi ise sınırlıdır. Çoğu ebeveyn sınırlı bütçelerini çocuklarına hissettirmemeye, onların her isteklerini (ekonomik durumları yetmese de) gerçekleştirmeye çalışarak çocuklarındaki para bilincinin gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. ‘Benim olmadı çocuğumun olsun’, ‘Aman çocuğum kendini eksik hissetmesin’ ya da ‘Her istediği olsun da üzülmesin’ gibi yaklaşımlar anne ve babaların zaaflarını göstermektedir. Unutulmamalıdır ki, çocuğun bütün isteklerinin sınırsızca karşılanması çocuktaki tatminsizliği ve doyumsuzluğu arttırmaktadır. Küçük yaşta başlayan bu doyumsuzluk yaş ilerledikçe daha ciddi problemlere dönüşmektedir.
Çocuğunuzun harçlık kavramını kazanmasını sağlamak, harçlık ayarlamalarını yaşına göre şekillendirmek ve isteklerinin/ihtiyaçlarının karşılanmasıyla ilgili kaygıları ile ilgili sorularınız/sorunlarınız devam ediyorsa bir uzmandan destek alabilirsiniz.
Uzman psikolog & Aile danışmanı
İrem Bengü AKSEKİLİ
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocukta Para Kavramı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.İ.Bengü AKSEKİLİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.İ.Bengü AKSEKİLİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
para, çocuklar ve para, harçlık, para biriktirme, kumbara, çocuk ve para, çocukta maddiyat, çocuk ve harçlık, çocukların istekleri
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
