2007'den Bugüne 92,323 Tavsiye, 28,223 Uzman ve 19,980 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Panik Atak
MAKALE #21362 © Yazan Psk.Dnş.Zahir AKTAŞ | Yayın Mayıs 2020 | 1,432 Okuyucu
Ciddi bir bedensel veya ruhsal hastalığa bağlı olmadan aniden başlayan ve hızla şiddetlenen,çoğunlukla tehlikeli bir şeyler olacak hissinin eşlik ettiği,belli bir başlangıç ve sonu olan korku veya sıkıntı nöbetidir. Belli bir nesne ya da durumla düzenli ve devamlı bir biçim de bağlantılı olmayan ve sıklıkla kendiliğinden gelen(Nöbetler öngürülemez)tekrarlayan nöbetlerdir.Panik atak fiziksel yorgunluk,yaşamı tehdit edici veya tehlikeli bir durumla karşılaşmaya bağlı değildir.


PANİK ATAK BELİRTİLERİ


1-Yenileyen beklenilmeyen panik ataklar
2-Ataklarda en az birini en az bir ay veya daha fazla süreyle aşağıdakilerden birisi veya ikisi izler.
2.1 Başka atakların da olacağına veya atakların sonuçlarıyla(Kalp krizi geçirme,Kontrolü Kaybetme,Çıldırma)ilgili olarak kalıcı kaygı veya endişe duyma;
2.2 Ataklarla ilişkili olarak belirgin uyum bozucu davranış değişikliği(Panik ataktan kaçınmaya dönük davranışlar)Bunlar agorafobik kaçınmayı da içerebilirler.
Otonomik Uyarılma Belirtileri
Göğüs ve karın belirtileri
Zihinle ilgili belirtiler
Genel belirtiler

Çarpıntı,Kalp atımlarını duyumsama ya da kalp hızın da hızlanma
Terleme,
Titreme,sarsıntı
Ağız kuruması
Nefes almada güçlük
Boğulma hissi
Göğüste ağrı veya baskı
Bulantı veya karında rahatsızlık
Sersemlik,baş dönmesi,bayılma hissi,dengesizlik
Derelizasyon,depersonalizasyon
Kontrolü yetirme,çıldırma,kendinden geçme korkusu,
Ölüm Korkusu
Sıcak ya da soğuk basması
Uyuşma karıncalanma

PANİK ATAK TANISI
Panik atak tek başına psikiyatrik bir hastalık veya tanı değildir./En az dört belirti 10 dakika için de ortaya çıkarsa?Belirtiler genellikle 10 dakika gibi bir süre de yoğunlaşarak doruk nokta da sıkıntı verir sonra da genellikle yavaş yavaş azalır.
Panik atağı 3 türde gözükebilir.
Beklenmedik:
Duruma bağlı:Atak her zaman belli bir ortam da ortaya çıkmaktadır.
Durumsal Eğilimli:Bazı durumlara girildiğin de atak geçirilmekle birlikte bu tür durumlarda her zaman atak olmaktadır.(Çoğunlukla arabada panik atak geçirme)
PANİK ESNASINDA:
Bazı insanlar panik anında belirtileri gerçekten farklı olarak yorumlayarak kontrollerini yitireceklerini,güçsüz ya da hareketsiz kalacaklarını,ne yaptıklarını bilmeden etrafa saldıracaklarını,küfredip bağırıp çağıracaklarını, yığılıp kalacaklarından ya da utandırıcı bir duruma düşecekleri gibi kapıda bekleyen bir felaketin olduğu yanılgısına düşerler.Anksiyete esnasında kişi yoğun bir kaçma arzusu ile şaşkın, çevreden kopmuş, dikkati dağılmış bir halde olmasına rağmen normal bir şekilde düşünebilir ve hareket edebilir. Eğer şimdiye dek panik atak geçirdiğiniz zamanlarda çevrenin bu durumu ne kadar sizin kadar fark edebildiğini düşünürseniz bu durumu görebilirsiniz.Ayrıca şimdiye dek panik atak esnasında herhangi bir kişinin çevreye zarar verdiği,bağırıp çağırdığı kaydedilmiş değildir.Panik atak esnasında olabilecek en kötü sonuç fazla çalışan sempatik sinir sisteminin aktivitesinin durdurulması sonucunda kişinin kendisinden geçmesidir ki bu durumda da çok kısa bir zaman içinde, yani saniyeler içinde kişi tekrar kendine gelir. Bununla birlikte kaçma-savaşma tepkisinin sonucunda kişinin kendisinden geçmesi son derece nadir bir durumdur.
NEDEN BULMA:
Bu belirtileri ortaya çıkarabilecek korku dışında birçok başka sebep daha vardır. Örneğin genel olarak hayatınızda üzerinizde baskı oluşturan sorunlar yaşamaktaysanız, bunun oluşturduğu zorlanma adrenalin ve diğer kimyasal maddelerin düzeyini zaman zaman arttırarak belirtileri ortaya çıkarabilir.Bir diğer olasılık öğrenilmiş bir davranış olarak biraz fazla sayıda nefes almanın belirtileri ortaya çıkarmasıdır. Birçok insan zaten sıkıntılı oldukları zaman daha kendisini rahatlatma amacıyla derin ve hızlı nefes alma eğilimi gösterir. Üçüncü olasılık ise bedeninizde normal değişiklikleri (herkeste olabilen ancak fark edilmeyen) sürekli dikkatli biçimde izleyip olup olmadığını kontrol ettiğiniz için birçok insana göre çok daha fazla bunları fark etmenizdir. Örneğin bedensel olarak yorucu bir aktivitede bulunduktan sonra ortaya çıkan nefes darlığı ve terleme, kahve içmenin ardından çıkan çarpıntı,kalabalık ortamlardaki sıcak ve kirli hava gibi durumlar ya da geçirmekte olduğunuz basit bazı bedensel hastalıklar (midede bir rahatsızlık, grip, soğuk algınlığında ateş ve kalp atışlarında hızlanma yoluyla) paniğe yol açabilir.
PANİK ATAKIN KABULÜ:Gerçekte %100 bir kesinlikle bedensel duyumların tehlikeli olmadığına inanırsanız, korku ve panik artık görülmeyecek ve panik ataklar ortadan kalkacaktır. Tabi ki daha önceden panik atak geçirdiğiniz ve belirtileri yanlış yorumladığınız için bu yanlış yorumlamalar otomatik hale gelmiş ve panik atağında yaşadığınız belirtilerin zararsız olduğuna bilinçli bir şekilde kendinizi inandırabilmeniz oldukça güç bir hale gelmiştir.
SIZOFRENI:
Birçok insan bedensel belirtileri yaşadıklarında “çıldırmakta” olduğuna inanır. Sıklıkla da kendilerine yakıştırdıkları durum şizofreni adı verilen ciddi bir ruhsal rahatsızlık olur.Şizofreni konuşma ve düşünceler arasındaki bağlantıların kopması, anlaşılmaz konuşma, hezeyanlar, veya garip düşünceler (gaipten mesajlar alma gibi) ve halüsinasyonlar (kafasının içinde üç kişinin birbiriyle konuşması) gibi ciddi bir takım belirtilerle kendini gösteren bir ruhsal rahatsızlıktır. Daha da ötesi şizofreni büyük ölçüde kalıtıma dayalı ailesel kökeni olan bir rahatsızlıktır. Şizofreni panik atağın tersine genellikle yavaş yavaş başlar, aniden değil.Üçüncü önemli nokta şizofren olan bireylerin yaşamlarının diğer dönemlerinde de bu tip belirtileri sergilerler (garip düşünceler ve konuşmalar gibi). Dolayısıyla daha önce bu tür belirtiler göstermeyen birinin daha sonra şizofren olması beklenemez. Özellikle de 25 yaşın üzerinde olan bir insanda bu şans daha da düşüktür çünkü şizofreni genellikle 20 yaş öncesinde başlar.

SAVAS-KAÇ TEPKISI:Anksiyete,tehdit veya tehlikeye karşı bir tür kaçma-savaşma tepkisinin ürünüdür.Anksiyetede ortaya çıkan bütün psikolojik ve bedensel değişiklikler tehlikeyle ya savaşmaya ya da tehlikeden kaçmaya dönüktür.Temel amacı organizmayı çabucak harekete geçirmek ve vücudu korumaya dönüktür.Anksiyetenin amacı organizmayı korumaktır, ona zarar vermek değildir.
OTONOM SINIR SISTEMI:Kişi belli bir tehlike algıladığında ya da öngördüğünde beyin sinir sisteminin otonom sinir sistemi denilen kısmına mesaj yollar. Otonom sinir sistemi sempatik sinir sistemi: ve parasempatik sinir sistemi olarak iki alt bölümden oluşur.
Sempatik sinir sistemi: Vücudun enerjisini arttıran ve harekete hazırlayan kaçma savaşma tepkisinden sorumludur.Ya hep ya da hiç ilkesine göre çalışır. Yani aktif hale geçtiğinde bütün sistem harekete geçerek tepki verir.Bu durum neden panik atakta sadece bir- iki belirti değil bir çok belirti yaşandığını açıklar.En önemli etkilerinden birisi böbrek üstü bezlerinden adrenalin ve noradrenalin adı verilen iki kimyasal maddenin salgılanmasıdır. Daha sonra bu iki kimyasal madde sempatik sinir sistemi tarafından aktivitesini sürdürmek için aracı olarak kullanılır, bu nedenle anksiyete tepkisi başladıktan sonra bir süre artarak devam eder. Sempatik sinir sisteminin hızlı çalışması iki yolla yavaşlatılır. İlki adrenalin ve noradrenalinin vücuttaki diğer kimyasal maddeler tarafından ortadan kaldırılmasıdır. İkinci olarak parasempatik sinir sisteminin aktif hale geçmesi ve tekrar gevşeme duygusunu oluşturmasıdır.
Parasempatik sinir sistemi: Vücudu tekrar normal haline geri döndüren gevşeten ve dinlenme haline geçiren sinir sistemidir. Parasempatik sinir sisteminde belli bir düzeyden sonra sempatik sinir sistemin kontrolden çıkmasını engelleyerek durduran koruyucu bir düzenek yer almaktadır.Anksiyete sonsuza dek sürmez veya giderek artan bir tarzda kişiye zarara verebilecek bir seviyeye yükselmez.Adrenalin ve noradrenalinin ortadan kaldırılması belli bir süre içinde gerçekleşir. Bu nedenle tehlike geçse bile bu kimyasal maddeler bir süre daha vücudunuzda kalacağı için kendinizi endişeli ve heyecanlı hissedebilirsiniz. Bu kesinlikle doğal ve zararsız bir durumdur.
BEDENSEL BELIRTILER
KALP: Sempatik sinir sistemi,kalp atım hızını ve atımların gücünü arttırarak kan akımını hızlandırır. Bu dokulara daha fazla oksijen gönderilmesini sağlar.Bu nedenle şiddetli anksiyete veya panik durumunda kalp “deli gibi” atar.
KALP KRİZİ:Birçok insan belirtileri kalp krizi geçirdikleri şeklinde yorumlarlar.Kalp hastalıkları ana belirtisi nefes darlığı ve göğüs ağrısı ve zaman zaman gelen çarpıntılar ve baygınlıktır. Kalp hastalığında ortaya çıkabilen bu belirtiler genellikle doğrudan eforla bağlantılıdır. Yani ne kadar fazla hareket ederseniz belirtiler o kadar fazla çıkar ne kadar az hareket ederseniz o kadar az görülürler. Belirtiler kişi dinlenmeye başladıktan sonra hemen ortadan kalkar. Bu durum panik ataktan oldukça farklıdır çünkü panik atakta belirtiler genellikle kişi dinlenirken ve yalnızken gelir ve kendi başına ayrı bir ortaya çıkış şekli vardır. Daha da önemlisi kalp hastalıkları kalbin elektriksel grafisinde (EKG) hemen her zaman değişiklikler oluştururken panik atakta atak esnasında çekilen EKG de bile görülebilen tek değişiklik kalbin atım sayısında artıştır. Yani şimdiye dek EKG’niz çekildi ve doktorunuz size kalbinizde bir rahatsızlık olmadığını söylediyse bir kalp rahatsızlığınız olmadığına emin olabilirsiniz. Ayrıca belirtileriniz sadece yorulduğunuzda ve çok hareket ettiğinizde ortaya çıkmıyorsa bu da kalp krizi geçirmediğinizi gösteren bir diğer ek kanıttır.

TERLEME: GÖZ BEBEKLERİ: TÜKÜRÜK SİNDİRİM SİSTEMİ: KASLAR:
Terlemede de bir artış yapar.Vücudu soğutarak aşırı ısınmasını önleyerek çok önemli uyumsal işlev görür.
Gözbebekleri daha çok ışık alabilmek için büyür, bu görme bulanıklığına neden olur, beyaz lekeler görülür vb. Tükürük salgısında azalma sonucunda ağız kuruluğu olur. Sindirim sisteminin çalışması yavaşlar, karında baskı hissi ortaya çıkar, hatta kabızlık görülebilir.
Vücudun birçok kas grubunda kasılma olur bu da genel olarak gerginlik hissedilmesine çeşitli yerlerin ağrımasına ve titreme sarsıntıya yol açar.

KAN:
METABOLİZMA:
SOLUNUM:
Kalp atım hızını ve atımların gücünü arttırarak kan akımını hızlandırır. Bu dokulara daha fazla oksijen gönderilmesini sağlar.Bu nedenle şiddetli anksiyete veya panik durumunda kalp “deli gibi” atar
Bütün vücudun metabolizmasını arttırır. Bu nedenle sıcak ve soğuk basması hissedilir, çünkü bu süreç sonucunda çok enerji kaybı olur kişi kendisini yorgun, bitkin ve tükenmiş hissedebilir. Solunum hızında ve derinliğinde de artış olur.Yalnız bu artmış solunum nedeniyle nefes darlığı, soluk kesilmesi, boğulma duyguları hatta göğüste ağrılar ve daralma belirtileri hissedilir.Kişi o anda hareket halinde değilse bu artan solunum hızının en önemli yan etkisi beyne giden kan miktarında azalma olmasıdır. Herhangi bir tehlikesi olmayan bu durum sadece az miktarda ve önemsiz bir kan akımı azalmasıyla ortaya çıkmasına rağmen kişiyi rahatsız eden (ama zararı olmayan) baş dönmesi, görme bulanıklığı, sersemlik, ortamdan kopma hissi, ve ateş basması gibi rahatsızlık verici bir takım belirtilere yol açar

Uzm.Psk.Dan.Zahir AKTAŞ
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Panik Atak" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Zahir AKTAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Zahir AKTAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Zahir AKTAŞ Fotoğraf
Psk.Dnş.Zahir AKTAŞ
Hatay (Online hizmet de veriyor)
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Zahir AKTAŞ'ın Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,980 uzman makalesi arasında 'Panik Atak' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Depresyon Mayıs 2020
► Erkeklerde Erken Boşalma Mayıs 2020
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:53
Top