Yalan ve Çocuğumuz: Çocuklarda Yalan Söyleme Problemi
Yalan ve Çocuğumuz
Yalan, herhalde en çok yapmaktan kaçındığımız ama tamamen kurtulamadığımız bir insan zaafı. Herkes yalan söyler! Evet, tüm yaşamı boyunca bir kere bile yalan söylememiş insan belki de yoktur. Zaman zaman, “beyaz yalanlar” söyleriz; bazen karşımızdakinin duygularını incitmemek adına, bazen de sevdiklerimizi korumak adına ... Yalanın ne kadar ciddi bir ahlaki problem olduğunu bildiğimiz halde, hayatımızdan tamamen çıkaramadığımızın bir kanıtıdır aslında beyaz yalan hikayesi. Yalanın bazen gerekli olduğunu savunanlar olduğu gibi “Dokuz köyden kovulsa da” bildiği doğrulardan vazgeçmeyeceğini söyleyenler de yok değildir. Hangi tarafın haklı olduğu belki felsefik bir tartışma konusu olabilir ama bunu yetişkinlere bırakmak gerekir. Doğrunun neden gerekli olduğunu çocuklarımıza küçük yaştan itibaren öğretmeliyiz.
Aslında, iyi eğitim almış bir çocuk, yetişkin bir birey olduğunda yalanlara sığınan kronik bir yalancı olmayabilir. Bir ebeveynin görevi, çocuğuna gerçeği söylemesi gerektiğini öğretmektir. Bazen gerçeği olduğu gibi ortaya koymak bize faydadan çok zarar getirebilir. Aslında yalanı ortaya çıkaran işte bu “kaçınma” davranışıdır. Kişi yalan söyleyerek karşılaşabileceği olumsuz sonuçlardan korunmak ister. Fakat, yalan söylemek o anda kişiyi olumsuz neticelenecek durumdan kurtarsa bile, gerçek mutlaka ortaya çıkacak ve daha olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalacaktır.
Ancak çocuklar işin içine girince bazen gerçeği söylememek ya da yalan söylemek tam olarak bir problem olmayabilir. Eğer çocuğunuz 5 yaşın altında ise hikayeler uydurup gerçeği çarpıtabilir ve zaman zaman gerçek ve fantezi arasındaki sınırı bilemeyebilir. 5 yaş üzerindeki çocuklar ise isteklerini elde edebilmek için yalana başvurabilirler. Örneğin, cezadan ya da sorumluluklardan kurtulmak için yalan söyleyebilirler. Bu durumda, ebeveyn çocukla konuşmalı ve dürüst olmanın önemini anlatmalıdır. Kısa süreli fayda için yalan söylemenin yaşanabilecek daha ciddi problemlere sebep olacağı açıkça söylenmelidir.
Bazen de çocuğun yalan söylemesi, tamamen kişisel istek ve çıkarını elde etmenin dışında daha ciddi bir duruma işaret ediyor olabilir. Duygusal problemler, kendini yalan söyleme ile ortaya koyabilir. Eğer çocuğunuzun gerçek ile yalan arasındaki farkı bildiğini düşünüyorsanız, ama çocuğunuz dikkati ve ilgiyi üzerine çekmek için hikayeler uyduruyorsa bu ciddi duygusal problemlerin sinyali olabilir.
Yalan söylemeyi azaltmak için aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:
- Çocuğunuzu çok aşırı biçimde ve sık sık cezalar durmayın. Bu, çocuğun kendini koruma güdüsü nedeni ile yalan söyleme davranışının artışına sebep olabilir.
- Çocuğunuza, yalan söylemek yerine yapması gereken doğru davranışı örnek vererek anlatın. (Doğru davranışı ortaya koyun)
- Çocuğunuza, gerçeği söylerse elde edeceği “olumlu” neticeleri gösterin.
- Çocuğunuza, dürüst olmanın güvene dayalı ilşkilerde ne kadar önemli olduğunu anlatın.
- Eğer çocuğunuz yalanı ilgi çekmek için söylüyorsa, ilginizi arttırarak bu yola başvurmasını engelleyin.
- Yanlış yaptığı birşeyi dürüstçe itiraf ettiği zaman çocuğa ceza vermeyin. Ancak, yaptığı yanlışı tekrar etmemesinin önemli olduğunu söyleyin. Dürüst davrandığında ceza almaz ise, yalan söyleyerek elde edeceği “kaçınma/kurtulma” sonucuna ulaşacağı için yalana ihtiyaç duymayacaktır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Yalan ve Çocuğumuz: Çocuklarda Yalan Söyleme Problemi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Bora İLKİNÖNÜ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Bora İLKİNÖNÜ'nün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
yalan, çocukta yalan, anneye yalan, babaya yalan, aile, yalanda ceza, doğru söyleme, doğruluk, dürüstlük, yalancılık, yalancı, yalan problemi, kronik yalancılık, yalan söyleyen çocuk
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
