2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Babalık Psikolojisi ve Sağlıklı Baba-Çocuk İlişkisi
MAKALE #12169 © Yazan Psk.İlkten ÇETİN | Yayın Şubat 2014 | 8,249 Okuyucu
BABALIK PSİKOLOJİSİ VE SAĞLIKLI BABA-ÇOCUK İLİŞKİSİ
Genellikle hep gebelik ve gebenin psikolojisi üzerinde konuşulur, yazılır, söyleşiler yapılır. Gebelik sırasında sadece bebek bekleyen kadınla ilgilenilir ve annelik kavramı üzerinde durulur. Bu süreçte erkek sadece biyolojik bir unsur gibidir. Çoğumuz eşi bir bebek beklerken erkek ne hisseder, babalığa hazır mı ya da baba olma psikolojisi nasıldır? diye düşünmemişizdir bile. Şimdi burada ele alacağımız konu tamda bu. Hamilelik süresince ve doğum sonrasında babalar ne hisseder? Baba olmanın psikolojisi hakkında bilmemiz gerekenler nelerdir? diye bir bakış yapacağız.
Değişen yaşam koşulları, daha iyi yaşama isteği, başarı, kariyer, güç… Sadece kadınların değil erkeklerinde bebek sahibi olmasını öteleyen nedenler arasında. Kimi kariyer basamaklarını hızla tırmanmayı hedeflerken, kimi de ekonomik gücünü pekiştirmeye çalışıyor. Modern çağın olumsuz getirisi olan yoğun koşuşturma da çabası. Hal böyle olunca, bebeklerin en çok ihtiyaç duydukları zaman ve ilgiye yeterince zaman kalmayabiliyor. Dünyaya gelişinin ilk zamanlarında anneyle bir bütün halinde olan bebek, babanın direk varlığını hissedemeyebiliyor. Ancak baba, hem anne hem de bebek üzerinde güçlü bir etkiye sahip. Babanın desteğini alabilen, baba tarafından sakin ve dingin tutulabilen anne, bebeğine ve bebeğinin dünyaya gelişiyle kendi yaşamında oluşan değişimlere karşı daha toleranslı olabiliyor. Anne sadece bebeği için endişelenirken baba hem eşi hem de bebeği için endişe duyar. Yeni baba olan bir erkeğin ilk hissettiği şey biraz şaşkınlık, biraz korku daha çok sevinç ama her şeyden öte derin bir ferahlama duygusudur. Eşi doğumdan sağ salim çıkmış, bebeği dünyaya gelmiş, artık korku ve endişe geride kalmıştır. Çünkü eşi içerde bir kere doğururken o dışarıda dokuz doğurmuştur. Bu yüzden de eşi ile birlikte bu dönemi sağ salim atlatmanın neşeli bir ferahlığı vardır. Ne yapacağını bilemez, ortada şaşkın bir şekilde dolaşır. Ancak birinci doğumda yaşadığı bu duyguları daha azalarak diğer doğumlarda yaşar ve 3. doğumda artık tecrübeli bir baba olarak sakin bir şekilde yeni gelen bebeği bekler. Yeni baba olmak tabii ki doğum sayısına bağlıdır. Nasıl ilk doğumu zor yapan anneler sonraki doğumlarında artık ne zaman doğuracağını bilip hastanenin yolunu tutuyorsa erkekler de ilk seferinde yaşadıkları korku ve endişeyi daha az yaşarken, sevinçli kısmı daha çok yaşarlar. Eşlerine daha çok zaman ayırırlar ve onun daha çok yanında olurlar. Erkek için baba olmak kadının anne olmasından farklıdır. Anne bebeği düşünürken baba hem bebek hem de anne için endişelenmektedir. Artık üstünde sorumluluk vardır. Kendi hayatında üçüncü bir kişiye karşı sorumlu duruma gelmiştir. Bütün bunlar yeni babaların psikolojisinde bir yandan sevinç yaratırken diğer taraftan da “Gelecek nasıl olacak, bir sorun yaşayacak mıyız? Eşime ve çocuğuma bakabilecek miyim?” endişelerini yaşamaktadır. Bu endişeler az ya da çok ama her babada yaşanan endişelerdir. Sonuçta erkeğin hayatında yeni baba olmanın birçok duygu ve düşünceyi aynı anda getirdiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Baba olmak erkeği güçlendirir. Babalığın, erkeğin yaşamındaki kişisel kıymeti azaltmadığını aksine artırdığını, erkeğin duruşuna yeni anlamlar kattığını söyleyebiliriz. Bebeğin babası ve kadının eşi olma göreviyle, erkeğin daha da büyüyüp, güçlendiğini söyleyebilir ve şu önerilerde bulunabiliriz; Eşinizle birlikte yaşama getirdiğiniz bebeğinizle zaman geçirmekten kaçınmayın, Anneliğe alışmaya çalışan eşinizin duygu durumunu yakından takip edin, Anne olarak eşinizin, baba olarak sizin yaşadığınız duygusal karmaşaların doğal olduğunu bilmekte fayda var, Sizin baba olarak duyduğunuz kaygıların doğal olduğunu bilin ve duygularınızdaki değişimleri korkmadan yaşayın. Doğal seyrinde yaşanabilen duygular zorlu durumlarla daha rahat baş etmenizi sağlar. Eş olma rolünüzü babalık rolünüzün önünde tutun, Ara sıra yeni oluşan üçgenin dışına çıkın ve eşinizle vakit geçirin, Anne olarak doğum sonrası her türlü etkiyle farklı bir duygulanım hattına geçen eşinizin sizden bir parça daha desteğe ihtiyacı olduğunu göz ardı etmeyin, İlk başta oldukça zorlayıcı koşullar yaşansa da yaşamda oldukça güçlü ve kıymetli bir değişim yaşadığınızı bilin, Baş edemediğiniz düzeyde bir durum yaşanıyorsa eşinizle birlikte destek almaktan çekinmeyin. Bir annenin, hem kendisi hem de bebeği için destek alabileceği en kıymetli kişinin eşi olduğunu unutmamak gerekir. Yarı ebeveyn olan baba, hem dünyaya gelen bebeği hem de eşi için önemlidir.
Sosyo - ekonomik ve bilimsel gelişmeler, geleneksel aile yapısının çekirdek aileye dönüşmesi, çalışan anne sayısının artması tarihsel süreç içinde “baba olma” kavramını değişikliğe uğratmıştır. 1700’lü yıllarda çocuklarının dini ve okuma yazmayı öğrenmesinden, bir meslek edinip yuva kurmasından sorumlu olan baba, 1800’lü yıllarda evin ekmeğini kazanan, çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayan kişi rolünü üstleniyordu. 1900’lü yılların ikinci yarısından itibaren de evin ekmeğini kazanan kişi olmasının yanında erkek çocuk için cinsel model olmasına da dikkat çekilmeye başlandı. Bu dönemde çocuğun sosyal ve duygusal ihtiyaçlarından anne sorumluydu. 1900’lü yılların son çeyreğinde ise baba, çocuklarının her tür ihtiyacı ile ilgilenen, gerektiğinde onların bakımını üstlenen, onlarla oyun oynayan bir yetişkin rolünü alıyordu. Artık günümüzde babaları hamileliğin ilk günlerinden itibaren anne ile sorumluluğu paylaşan, çocukları ile duygusal bir bağ kuran rolde görüyoruz. Baba - Çocuk İlişkisi Neden Önemlidir? Çocuğun sağlıklı bir benlik algısı geliştirmesi açısından önemlidir: Bireyin kendini algılayışı biçimine benlik algısı diyoruz; güçlüyüm, akıllıyım, değerliyim, önemliyim vb... Baba çocuğun kendine ve dünyaya güven duygusunun gelişmesinde büyük bir öneme sahiptir. Güven ve sevgi dolu bir baba – çocuk ilişkisi çocuğun girişimci ve spontan bir birey olmasına katkıda bulunur. Sağlıklı bir baba - çocuk ilişkisi çocuğun bilişsel gelişimine olumlu katkılarda bulunur: Yapılan araştırmalar babasıyla yakın ve kaliteli ilişki içinde olan çocukların zihinsel gelişimlerinin ve akademik başarılarının olumlu yönde etkilendiğini göstermektedir. Baba - çocuk ilişkisi, çocuğun kişilik ve ahlaki gelişimi açısından önemlidir: Babanın çocuğa model olması çocuğun toplumsal ve kişilik değerlerinin (dürüst olma, yalan söylememe, başkalarının hakkına saygılı olma, iyi iletişim kurma, kurallara uyma vb...) gelişimini etkilemektedir. Babanın tavır ve davranışları çocuğun sınırlarının nerede başlayacağını belirler. Baba hem erkek çocuğu için hem de kız çocuğu için cinsiyet rollerinin benimsenmesinde önemli rol oynar: Yapılan araştırmalar babanın anneden farklı olarak, çocuğun cinsiyetine göre davranmayı daha çok başardığını göstermektedir. Ayrıca baba aileye kültür tarafından belirlenmiş erkeklik ve kadınlık kavramlarını aktaran birinci kişidir. Erkek çocuğun özdeşim modeli olarak babayı seçmesi için, babanın oğluyla sağlıklı bir iletişim, uyumlu ve doyumlu bir ilişki içinde olması, sağlıklı bir model olması gerekir. Kız çocuğunun cinsiyetini benimsemesi için babanın kızının feminen davranışlarını onaylaması çok önemlidir.
Sağlıklı bir baba - çocuk ilişkisi nasıl kurulabilir? Babalık öğrenilebilir bir kavramdır. Sanırım iyi baba olmak isteyen tüm babaların bilmesi gereken en önemli mesaj da budur. Çünkü hiç kimse iyi baba olarak doğmaz. Sevgi, sabır, araştırma ve öğrenme baba olmanın temel koşullarındandır. Çocuğun doğumundan itibaren onun bakımında (çocuğu besleme, avutma, uyutma, banyo yaptırma vb.. ) anneye yardımcı olmak sağlıklı baba - çocuk ilişkisinin başlamasını sağlar. Çocukla oyun oynama ya da birlikte bir etkinlikte bulunma (alışveriş yapma, balık tutma, oyuncaklarla oynama, maça gitme, sinemaya gitme vb...) sağlıklı bir ilişki için vazgeçilmezlerden biridir. Babanın çocuğunu övmesi, onun olumlu özelliklerinden söz etmesi çocuk için son derece önemlidir. Ancak övgü gerçekten hak edilmiş ve samimi olmalıdır. Baba çocuk için sürekli “meşgul ve yorgun” olan bir birey olmamalıdır. Çocuk istediğinde babaya ulaşabilmeli, baba eve geldiğinde yorgunluğunu çocuklarıyla birlikte çıkarabilmenin yollarını denemelidir. Çocuğun yaşı kaç olursa olsun anne babanın sevgisine ihtiyacı vardır. Çocukların özel günleri babalar için iyi bir fırsattır. Çocuğun okulda bir gösterisinde, doğum gününde ve diğer etkinliklerinde yanında olmak baba – çocuk ilişkisini pekiştirecektir. Çocukların da bizler gibi değerli olduğunu hissetmeye ihtiyacı vardır. Bir söz, bir dokunuş ya da içten bir gülücüğün değeri hiç bir şeyle ölçülemez. Belki sağlıklı baba - çocuk ilişkisinin önemini çocukların yararını vurgulayarak anlatmaya çalıştık. Ancak sağlıklı bir baba – çocuk ilişkisinin babaya vereceği keyfi ve hazzı da unutmamak gerekir. Çocuklarımızla oynayarak çocukluğumuza döneminin fırsatını kullanabiliriz. Çocuklarımızın o sıcacık ve koşulsuz sevgilerini hissetmek de cabası.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Babalık Psikolojisi ve Sağlıklı Baba-Çocuk İlişkisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İlkten ÇETİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İlkten ÇETİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     10 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İlkten ÇETİN Fotoğraf
Psk.İlkten ÇETİN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi259 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.İlkten ÇETİN'in Makaleleri
► Baba Çocuk İlişkisi Psk.Bilge AYGÜN
► Baba Çocuk İlişkisi Psk.Serap DUYGULU
► Anne-Baba ve Çocuk İlişkisi Psk.Dnş.Havva BAYAR
► Anne Baba İlişkisi ve Çocuk Psk.Merve TUNAY DÜNYA
► Başarılı Anne-Baba-Çocuk İlişkisi Psk.Gülçin DÖNMEZ FİDAN
► Başarılı Anne Baba Çocuk İlişkisi Psk.Dnş.Alaaddin DEBGİCİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Babalık Psikolojisi ve Sağlıklı Baba-Çocuk İlişkisi' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendine Sevgili Misin? Şubat 2022
► Bilişsel Çarpıtmalar (Düşünce Hataları) ÇOK OKUNUYOR Temmuz 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:29
Top