Bilinç, Bilinçaltı ve Ayak Fetişi Örneği
“Rüyalar, bilinçdışına giden kraliyet yoludur.”
-Sigmund Freud
Değerli Okuyucular,
Bundan 120 yıl önce, tedavi şekli olarak hipnozu kullanan Sigmund Freud, hastalarıyla konuşarak onlar hakkında çok daha derin bilgiler alabileceğini keşfetti. Hipnozu bıraktı, “talk cure” yani konuşma terapisi adını verdiği yöntemi uygulamaya başladı. Böylece ilk psikoterapi seansı örneklerini verdi. Freud’un yöntemi hastanın kanepeye uzanması, terapistin ise hastanın göremeyeceği bir yerde durması ve hastasına rastgele seçilmiş kelimeleri söyleyerek, hastanın bu kelimeleri duyduktan sonra aklına ilk gelen şeyleri sansürsüz bir şekilde söylemesi üzerineydi. Freud bazen hastalarına kelimeler vermez, hastayı tamamen özgür bırakır, konuşmak istediği her şey hakkında konuşmasını isterdi. Daha sonra serbest çağrışım olarak adlandırılacak bu yönteme rüya yorumları, direnç analizi, çocukluk anıları, cinsel yaşam öyküsü alma gibi teknikler de eklendi.
Tanımayanlar için Sigmund Freud, bilinçaltı kavramının (onun adı aslında bilinçdışıdır ama bu yazıda toplumumuzun alıştığı bilinçaltı kelimesi kullanılacaktır) gerçek anlamda kitabını yazmış bir nörolog, bir dahi. Avusturyalı bir Yahudi olarak 7 yaşında Shakespeare okuyabilecek düzeyde İngilizce öğrenmiş, Yunan Mitolojisini ve Tıp kitaplarını hatmetmiş bir profesör. Bugün bilinçaltı diye bir kelime kullanıyorsak, bir zamanlar Freud böyle bir şeyin olduğunu iddia ettiği için kullanabiliyoruz.
Freud’un bilinçaltı teorisiyle ilgili kabaca bir özetleme yapalım. Freud’a göre bilincin, bilinç öncesi ve bilinçdışı denen katmanları var. Bu katmanlar tıpkı bir buzdağı gibi sıralanıyor. Bilinç buzdağının görünen kısmını, bilinç öncesi suyun hemen altında kalan ve bulanık da olsa su üzerinden görünebilen kısmı, bilinçaltı ise suyun üstünden baktığımızda nereye kadar gittiğini bilemediğimiz görünmeyen kısmı temsil ediyor. Bilinç; tamamen farkında olduğumuz duyumlar, düşünceler, duygular, deneyimler ve benzeri olguları kapsar. Eğer ayak fetişiniz varsa ve bunu biliyorsanız, ayak fetişinizin olduğu sizin bilinç düzeyinizde olan bir bilgidir. “Benim ayak fetişim var” dersiniz.
Bilinç öncesi ise farkında olamadığımız ancak biraz çaba göstererek bilinç düzeyine getirebileceğimiz duyum, düşünce, duygu, deneyim ve benzeri olguları içeren kısımdır. Örneğin ayak fetişinizin olduğu bilinç düzeyinde bir bilgiyken, bunu ne zaman fark ettiğinizi ilk sorulduğunda hatırlayamayabilirsiniz ama biraz düşündükten veya konuştuktan sonra, 11 yaşındayken evinize gelen bir misafirin ayaklarını ilk gördüğünüzde sertleştiğinizi ve bunun nedenini o zaman anlayamadığınızı hatırlayabilirsiniz. Başlangıçta fetişinizin nasıl başladığı hakkında bilinçli değildiniz ancak bu bilgiyi tamamen gömmüş de değildiniz ve acaba ilk ne zaman bir ayak gördüğümde cinsel uyarılma yaşadım diye düşündüğünüzde bu bilgiyi artık bilinç düzeyine çıkarmış ve farkındalığınızı arttırmış olursunuz.
Buraya kadar tamamsak şimdi gelelim bilinçaltına;
Bilinçaltı; bilinç öncesi veya bilinç düzeyine çıkmasının kişiye yüksek olasılıkla zarar vereceği, kişinin hiçbir şekilde farkında olmadığı, kendi kendine farkına varmasının mümkün olmadığı duyum, düşünce, duygu, deneyim, dürtü, ihtiyaçlar ve benzeri olguları kapsayan katmandır. Kendi kendine farkına varmak mümkün değildir çünkü zaten farkında olamayalım diye bilinçaltına gömülmüşlerdir. Aksi halde kişinin psikolojik bütünlüğüne zarar verebilir. Bir şey bilinçdışında duruyorsa, orada durmasının bir nedeni var: KİŞİ BU SAYEDE PSİKOLOJİK BÜTÜNLÜĞÜNÜ KORUR.
Şimdi burada bir parantez açıp Freud’un ruhsal bozukluklar ve onların tedavisi hakkında ne düşündüğünü özetlemekte yarar var. Freud’a göre tüm ruhsal bozukluklar, “bastırma” adı verilen bir savunma mekanizmasından ortaya çıkar. Buna göre bilince, egoya ve psikolojik bütünlüğe zarar veren ya da verecek olgular, egonun savunma duvarına çarparak bilinçdışına itilir, bastırılır, gömülür. Freud bunu anlatmak için şöyle der: “İfade edilmemiş duygular yok olmaz, sadece diri diri gömülür ve günün birinde daha korkunç şekilde tezahür eder.” Yani insan yaşamı boyunca hiçbir şeyi gerçekten unutmaz, sadece bunun farkında değildir, bilinçdışı temizlenmez, katman değiştirir. Freud’a göre kişiyi hasta eden bilinçaltına bastırdıklarıdır. Bilinçaltı çöplüğünde yer alan bir olgunun, kendisinin kontrolü altında önce bilinç öncesi düzeyine ve ardından bilinç düzeyine çıkarıldığında, hasta da bununla uygun şekilde yüzleşebildiğinde, iyileşmenin kendiliğinden geleceğini savunur. Buna iç görü ya da farkındalık denir. Hastası bilinçdışına ittiği bir şeyi bilinç düzeyine taşıyarak her bir iç görü edinişinde, Freud bir zafer purosu yakar ve hastasına da ikram eder. “Aferin, sonunda başardın” der gibi. Peki Freud’un bilinçdışında olan bir şeyi bilinç düzeyine taşıması ne kadar sürüyor? Hastalar haftada en az iki kez, en az 1-2 yıl boyunca düzenli olarak Freud’un Viyana’daki muayenehanesine gelmek zorunda...
Ayak fetişi örneğinden devam edelim. Şimdi ayak fetişimiz olduğunu biliyoruz, bunun ne zaman başladığını ve nasıl bir olay olduğunu da hatırladık ve bilinç düzeyine çıkardık. Peki ya neden böyle bir saplantımız var? Bunun binlerce cevabı olabilir. Örneğin kişinin bilinçdışına ittiği mazoşist eğilimleri, bilinçdışına ittiği aşağılık kompleksi, bilinçdışına ittiği üstünlük kompleksi, bilinçdışına ittiği cinsel yetersizlik, bilinç dışına ittiği cinsel suçluluk, fiziksel engel... Bunun cevabının ne olacağını kolayca bilmek bir terapist için bile kolay değil. Bir çıkarımda bulunur da bunun bastırılmış yetersizlik duygusundan kaynaklandığını düşünür ve hastaya “kendini cinsel açıdan yeterli görüyor musun?” diye sormaya kalkarsanız, alacağınız cevap “hayır.” olur. Zaten evet diyebilse bunun bilinçaltına itilmiş olmasından söz edemezdik.
Bilinçaltı; derya deniz, asla tam olarak bilemediğimiz ve çıkarımla yetindiğimiz, dipsiz bir kuyu. Bu işin kitabını yazan adamın bir hastasını iyileştirmesi 1 yılını alıyor. Ancak biz toplum olarak seviyoruz böyle bilinçaltı falan denilince. Doğal olarak birtakım “bilinçaltı terapistleri” türüyor ve halka “taze bir başlangıç yapmak için “bilinçaltı temizliği” satıyor. Tanıtımları gerçekten müthiş, takdir etmemek mümkün değil, keşke bu şekilde bir reklam ve pazarlama yeteneğine sahip olsaydım. Bilinçaltı temizliği; olmayan, böyle bir uzmanlık varmış gibi lanse edilen, popüler ve geçici olan, bu ticarete erken girenin güzel paralar kazandığı, zamanla ortadan kalkacak bir ürün. Sorun şu iki isim değiştirerek muadilleri devam edecektir. Bilinçaltı temizliği denmez kuantum temizlik denir, bilinçaltı kodlama denir, dönüşüm temizliği denir, bilinçaltı programlama denir, denir Allah denir... Kolunuz kırılınca çıkıkçıya gitmiyorsanız, ruh sağlığınızı da ruh sağlığı uzmanlarına emanet edin.
-Sigmund Freud
Değerli Okuyucular,
Bundan 120 yıl önce, tedavi şekli olarak hipnozu kullanan Sigmund Freud, hastalarıyla konuşarak onlar hakkında çok daha derin bilgiler alabileceğini keşfetti. Hipnozu bıraktı, “talk cure” yani konuşma terapisi adını verdiği yöntemi uygulamaya başladı. Böylece ilk psikoterapi seansı örneklerini verdi. Freud’un yöntemi hastanın kanepeye uzanması, terapistin ise hastanın göremeyeceği bir yerde durması ve hastasına rastgele seçilmiş kelimeleri söyleyerek, hastanın bu kelimeleri duyduktan sonra aklına ilk gelen şeyleri sansürsüz bir şekilde söylemesi üzerineydi. Freud bazen hastalarına kelimeler vermez, hastayı tamamen özgür bırakır, konuşmak istediği her şey hakkında konuşmasını isterdi. Daha sonra serbest çağrışım olarak adlandırılacak bu yönteme rüya yorumları, direnç analizi, çocukluk anıları, cinsel yaşam öyküsü alma gibi teknikler de eklendi.
Tanımayanlar için Sigmund Freud, bilinçaltı kavramının (onun adı aslında bilinçdışıdır ama bu yazıda toplumumuzun alıştığı bilinçaltı kelimesi kullanılacaktır) gerçek anlamda kitabını yazmış bir nörolog, bir dahi. Avusturyalı bir Yahudi olarak 7 yaşında Shakespeare okuyabilecek düzeyde İngilizce öğrenmiş, Yunan Mitolojisini ve Tıp kitaplarını hatmetmiş bir profesör. Bugün bilinçaltı diye bir kelime kullanıyorsak, bir zamanlar Freud böyle bir şeyin olduğunu iddia ettiği için kullanabiliyoruz.
Freud’un bilinçaltı teorisiyle ilgili kabaca bir özetleme yapalım. Freud’a göre bilincin, bilinç öncesi ve bilinçdışı denen katmanları var. Bu katmanlar tıpkı bir buzdağı gibi sıralanıyor. Bilinç buzdağının görünen kısmını, bilinç öncesi suyun hemen altında kalan ve bulanık da olsa su üzerinden görünebilen kısmı, bilinçaltı ise suyun üstünden baktığımızda nereye kadar gittiğini bilemediğimiz görünmeyen kısmı temsil ediyor. Bilinç; tamamen farkında olduğumuz duyumlar, düşünceler, duygular, deneyimler ve benzeri olguları kapsar. Eğer ayak fetişiniz varsa ve bunu biliyorsanız, ayak fetişinizin olduğu sizin bilinç düzeyinizde olan bir bilgidir. “Benim ayak fetişim var” dersiniz.
Bilinç öncesi ise farkında olamadığımız ancak biraz çaba göstererek bilinç düzeyine getirebileceğimiz duyum, düşünce, duygu, deneyim ve benzeri olguları içeren kısımdır. Örneğin ayak fetişinizin olduğu bilinç düzeyinde bir bilgiyken, bunu ne zaman fark ettiğinizi ilk sorulduğunda hatırlayamayabilirsiniz ama biraz düşündükten veya konuştuktan sonra, 11 yaşındayken evinize gelen bir misafirin ayaklarını ilk gördüğünüzde sertleştiğinizi ve bunun nedenini o zaman anlayamadığınızı hatırlayabilirsiniz. Başlangıçta fetişinizin nasıl başladığı hakkında bilinçli değildiniz ancak bu bilgiyi tamamen gömmüş de değildiniz ve acaba ilk ne zaman bir ayak gördüğümde cinsel uyarılma yaşadım diye düşündüğünüzde bu bilgiyi artık bilinç düzeyine çıkarmış ve farkındalığınızı arttırmış olursunuz.
Buraya kadar tamamsak şimdi gelelim bilinçaltına;
Bilinçaltı; bilinç öncesi veya bilinç düzeyine çıkmasının kişiye yüksek olasılıkla zarar vereceği, kişinin hiçbir şekilde farkında olmadığı, kendi kendine farkına varmasının mümkün olmadığı duyum, düşünce, duygu, deneyim, dürtü, ihtiyaçlar ve benzeri olguları kapsayan katmandır. Kendi kendine farkına varmak mümkün değildir çünkü zaten farkında olamayalım diye bilinçaltına gömülmüşlerdir. Aksi halde kişinin psikolojik bütünlüğüne zarar verebilir. Bir şey bilinçdışında duruyorsa, orada durmasının bir nedeni var: KİŞİ BU SAYEDE PSİKOLOJİK BÜTÜNLÜĞÜNÜ KORUR.
Şimdi burada bir parantez açıp Freud’un ruhsal bozukluklar ve onların tedavisi hakkında ne düşündüğünü özetlemekte yarar var. Freud’a göre tüm ruhsal bozukluklar, “bastırma” adı verilen bir savunma mekanizmasından ortaya çıkar. Buna göre bilince, egoya ve psikolojik bütünlüğe zarar veren ya da verecek olgular, egonun savunma duvarına çarparak bilinçdışına itilir, bastırılır, gömülür. Freud bunu anlatmak için şöyle der: “İfade edilmemiş duygular yok olmaz, sadece diri diri gömülür ve günün birinde daha korkunç şekilde tezahür eder.” Yani insan yaşamı boyunca hiçbir şeyi gerçekten unutmaz, sadece bunun farkında değildir, bilinçdışı temizlenmez, katman değiştirir. Freud’a göre kişiyi hasta eden bilinçaltına bastırdıklarıdır. Bilinçaltı çöplüğünde yer alan bir olgunun, kendisinin kontrolü altında önce bilinç öncesi düzeyine ve ardından bilinç düzeyine çıkarıldığında, hasta da bununla uygun şekilde yüzleşebildiğinde, iyileşmenin kendiliğinden geleceğini savunur. Buna iç görü ya da farkındalık denir. Hastası bilinçdışına ittiği bir şeyi bilinç düzeyine taşıyarak her bir iç görü edinişinde, Freud bir zafer purosu yakar ve hastasına da ikram eder. “Aferin, sonunda başardın” der gibi. Peki Freud’un bilinçdışında olan bir şeyi bilinç düzeyine taşıması ne kadar sürüyor? Hastalar haftada en az iki kez, en az 1-2 yıl boyunca düzenli olarak Freud’un Viyana’daki muayenehanesine gelmek zorunda...
Ayak fetişi örneğinden devam edelim. Şimdi ayak fetişimiz olduğunu biliyoruz, bunun ne zaman başladığını ve nasıl bir olay olduğunu da hatırladık ve bilinç düzeyine çıkardık. Peki ya neden böyle bir saplantımız var? Bunun binlerce cevabı olabilir. Örneğin kişinin bilinçdışına ittiği mazoşist eğilimleri, bilinçdışına ittiği aşağılık kompleksi, bilinçdışına ittiği üstünlük kompleksi, bilinçdışına ittiği cinsel yetersizlik, bilinç dışına ittiği cinsel suçluluk, fiziksel engel... Bunun cevabının ne olacağını kolayca bilmek bir terapist için bile kolay değil. Bir çıkarımda bulunur da bunun bastırılmış yetersizlik duygusundan kaynaklandığını düşünür ve hastaya “kendini cinsel açıdan yeterli görüyor musun?” diye sormaya kalkarsanız, alacağınız cevap “hayır.” olur. Zaten evet diyebilse bunun bilinçaltına itilmiş olmasından söz edemezdik.
Bilinçaltı; derya deniz, asla tam olarak bilemediğimiz ve çıkarımla yetindiğimiz, dipsiz bir kuyu. Bu işin kitabını yazan adamın bir hastasını iyileştirmesi 1 yılını alıyor. Ancak biz toplum olarak seviyoruz böyle bilinçaltı falan denilince. Doğal olarak birtakım “bilinçaltı terapistleri” türüyor ve halka “taze bir başlangıç yapmak için “bilinçaltı temizliği” satıyor. Tanıtımları gerçekten müthiş, takdir etmemek mümkün değil, keşke bu şekilde bir reklam ve pazarlama yeteneğine sahip olsaydım. Bilinçaltı temizliği; olmayan, böyle bir uzmanlık varmış gibi lanse edilen, popüler ve geçici olan, bu ticarete erken girenin güzel paralar kazandığı, zamanla ortadan kalkacak bir ürün. Sorun şu iki isim değiştirerek muadilleri devam edecektir. Bilinçaltı temizliği denmez kuantum temizlik denir, bilinçaltı kodlama denir, dönüşüm temizliği denir, bilinçaltı programlama denir, denir Allah denir... Kolunuz kırılınca çıkıkçıya gitmiyorsanız, ruh sağlığınızı da ruh sağlığı uzmanlarına emanet edin.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Bilinç, Bilinçaltı ve Ayak Fetişi Örneği" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Dnş.İsa Özgür ÖZER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Dnş.İsa Özgür ÖZER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
