Besin - İlaç Etkileşimi
BESİN- İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
İlaçlar birçok sağlık problemlerini tedavi edebilir. Ancak güvenilir ve etkili olabilmeleri için düzenli alınmaları gerekir. Birçok ilacın insan vücuduyla etkileşime giren güçlü içerikleri vardır. Bazen kişinin diyet ve yaşam tarzı ilacın vücutta çalışma yeteneğini önemli ölçüde etkileyebilir. Bazı yiyecek - içecekler, alkol, kafein hatta sigara ilaçlarla etkileşime girebilir. Bu durum etkinliklerinin azaltabilir veya tehlikeli yan etkilere veya daha farklı sorunlara neden olabilir.
İlaçların etkiliğini etkileyen faktörler:
Bu yazı reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçların kullanımında besinlerle, alkol ve kafeinle olası etkileşimleri hakkında bilgi vermek amacıyla FDA tarafından hazırlanmıştır. Ancak unutulmamalıdır ki buradaki öneriler doktor, eczacı veya diğer sağlık personellerinin önerilerden öncelikli değildir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken; doktorunuza kullandığınız ilaçları, reçetesiz ilaçlar ve herhangi bir vitamin, mineral veya diyet eki de dahil, mutlaka söylemenin gerekliliği.
Alerjik ilaçlar
Antihistaminikler
· Etkinliklerini artırmak için en iyisi boş mideye alınmalarıdır.
· Alkol ile alındıklarında bazı antihistaminikler DROWSİNESS’i artırır ve mental ve motor performansı yavaşlatabilirler. Araç veya makine kullanırken dikkatli olunuz.
Artirit ve Ağrı
Analjezik / Antipiretik
Kortikosteroidler
Narkotik analjezikler
Astım
Bronkodilatörler
· Teofilinli ilaçlar üzerine yiteceklerin etkileri çok çeşitlidir. Yüksek yağlı öğünler teofilinin vücuttaki miktarını artırırken yüksek karbonhidratlı öğünler azaltabilir.
· Kafein içeren yiyecek ve içeceklerin (çikolata, çay, kahve, kola… gibi) tüketiminden kaçınınız. Bunlar mide bulantısı, baş ağrısı, kusma ve sinirliliği artıran yan etkileri ortaya çıkarabilirler.
Kardiyovasküler hastalıklar / Kalp - damar hastalıkları
Diüretikler (idrar söktürücüler)
Beta - blokörler
Nitratlar
Anjiotensin converting enzim inhibitörleri
HMG-CoA redüktaz inhibitörleri (Statinler)
Antikoagülanlar
Enfeksiyonlar
Antibiyotik ve antifungal
Antibakteriyaller
Penicilin
Quinolonlar
Sefalosporinler
Makrolidler
Sulfonamidler
Tetrasiklinler
Nitroimidazoller
Antifungal
Ruhsal bozukluklar
Depresyon, duygu ve anksiyete bozuklukları
Antianksiyete ilaçları
Antidepresan ilaçlar
Mide ilaçları
Histamin blokörleri
İlaçlar birçok sağlık problemlerini tedavi edebilir. Ancak güvenilir ve etkili olabilmeleri için düzenli alınmaları gerekir. Birçok ilacın insan vücuduyla etkileşime giren güçlü içerikleri vardır. Bazen kişinin diyet ve yaşam tarzı ilacın vücutta çalışma yeteneğini önemli ölçüde etkileyebilir. Bazı yiyecek - içecekler, alkol, kafein hatta sigara ilaçlarla etkileşime girebilir. Bu durum etkinliklerinin azaltabilir veya tehlikeli yan etkilere veya daha farklı sorunlara neden olabilir.
İlaçların etkiliğini etkileyen faktörler:
- Yiyecekler
- İçecekler
- Alkol
- Kafein
- Sigara
- Doz
- Yaş
- Ağırlık kişisel faktörler
- Cinsiyet
- Genel sağlık
Bu yazı reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçların kullanımında besinlerle, alkol ve kafeinle olası etkileşimleri hakkında bilgi vermek amacıyla FDA tarafından hazırlanmıştır. Ancak unutulmamalıdır ki buradaki öneriler doktor, eczacı veya diğer sağlık personellerinin önerilerden öncelikli değildir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken; doktorunuza kullandığınız ilaçları, reçetesiz ilaçlar ve herhangi bir vitamin, mineral veya diyet eki de dahil, mutlaka söylemenin gerekliliği.
Alerjik ilaçlar
Antihistaminikler
· Etkinliklerini artırmak için en iyisi boş mideye alınmalarıdır.
· Alkol ile alındıklarında bazı antihistaminikler DROWSİNESS’i artırır ve mental ve motor performansı yavaşlatabilirler. Araç veya makine kullanırken dikkatli olunuz.
Artirit ve Ağrı
Analjezik / Antipiretik
- Çabuk etki görmek için boş mideye alın çünkü yiyecekler vücudun emilimini yavaşlatabilirler.
- Alkol kullanımından kaçının veya sınırlayın, çünkü kronik alkol kullanımı mide kanaması veya karaciğer hasar riskini artırabilir. Eğer günde 3 kadeh veya daha fazla alkol alıyorsanız mutlaka doktorunuz veya eczacınızla konuşunuz.
- Besinle veya süt ile beraber alınız, çünkü bu tür ilaçlar mideyi rahatsız edebilirler.
- Alkol kullanımından kaçının veya sınırlayın, çünkü kronik alkol kullanımı mide kanaması veya karaciğer hasar riskini artırabilir. Eğer günde 3 kadeh veya daha fazla alkol alıyorsanız mutlaka doktorunuz veya eczacınızla konuşunuz.
- Buffered veya enterik kaplı aspirin mide kanaması riskini azaltmak amacıyla klasik aspirine tercihen kullanılabilir.
Kortikosteroidler
- Mide ağrılarını azaltmak için yiyecekle veya süt ile alınız.
Narkotik analjezikler
- İlaçların sakinleştirici etkilerini artırdıkları için alkol ile beraber kullanımından kaçınınız.
- Araç veya makine kullanmak gibi motor yetenek gerektiren işleri yaparken dikkatli olunuz.
Astım
Bronkodilatörler
· Teofilinli ilaçlar üzerine yiteceklerin etkileri çok çeşitlidir. Yüksek yağlı öğünler teofilinin vücuttaki miktarını artırırken yüksek karbonhidratlı öğünler azaltabilir.
· Kafein içeren yiyecek ve içeceklerin (çikolata, çay, kahve, kola… gibi) tüketiminden kaçınınız. Bunlar mide bulantısı, baş ağrısı, kusma ve sinirliliği artıran yan etkileri ortaya çıkarabilirler.
Kardiyovasküler hastalıklar / Kalp - damar hastalıkları
Diüretikler (idrar söktürücüler)
- Diüretikler yiyecek ve bazı özel besin öğeleriyle etkileşimlerinde çok fazla çeşitlilik göstermektedirler. Bazıları potasyum, kalsiyum ve magnezyum kabına neden olurken bazıları da, triamterene içerenler gibi, böbreklerden potasyum atımını bloke ederek düzensiz kalp atımına ve palpitasyonlara neden olan potasyum artışına (hiperkalemi) neden olurlar. Triamterene alırken yüksek miktarda potasyum içeren muz, portakal, yeşil yapraklı sebzeler veya içeriğinde potasyum bulunan tuz değişimlerinden uzak durunuz.
Beta - blokörler
- Kan basıncını çok fazla düşürdüğü için propranolol alırken alkol tüketiminden kaçınınız.
Nitratlar
- Alkol nitaratların damar gevşetme etkisine katılarak kan basıncının tehlikeli oranlarda düşmesine neden olabilir bu nedenle bu ilaçlarla beraber alkol tüketiminden kaçınınız.
Anjiotensin converting enzim inhibitörleri
- Yiyecekler captopril ve moexipriln emilimini azaltabilirler. Bu nedenle bu ilaçları ya yemekten 1 saat önce ya da yemekten 2 saat sonra alınız. ACE inhibitörleri vücuttaki potasyumu artırabilirler, çok fazla potasyum zararlı olabilir. Bu nedenle eğer vücudunuzdaki potasyumunuzu artıracak potasyum eki veya diüretik kullanıyorsanız mutlaka doktorunuza söyleyiniz.
- Yüksek miktarda potasyum içeren muz, portakal, yeşil yapraklı sebzeler gibi yüksek miktarda potasyum içeren yiyeceklerden kaçınınız.
HMG-CoA redüktaz inhibitörleri (Statinler)
- Karaciğer hasarını artırabileceği için aşırı miktarda alkol tüketiminden kaçınınız .
- Emilimi artırmak için Lovastatin akşam yemeği ile beraber alınmalıdır.
Antikoagülanlar
- K vitamini kanın pıhtılaşma faktörlerini artırdığı için antikoagülanların etkinliğini azaltabilirler, bu nedenle K vitamininden zengin brokoli, ıspanak, pazı, Brüksel lahanası, karnabahar ve Turnip greens’in tüketimini sınırlayınız.
- Yüksek miktarda E vitamini de (400 IU veya daha fazla) kanama zamanını uzatacağı için kanama riskini artırır, o nedenle E vitamini desteği almadan önce doktorunuza danışınız.
Enfeksiyonlar
Antibiyotik ve antifungal
- Biraz su ile alınız.
Antibakteriyaller
Penicilin
- Aç karnına alınız şayet midenizi rahatsız ederse yiyecek ile beraber alınız.
Quinolonlar
- Yemekten 1 saat veya yemekten 2 saat sonra boş mideye alınız. Şayet mideniz rahatsız olursa yiyecekle beraber alınız. Ancak burada süt , yoğurt gibi kalsiyum içeren yiyecek ve içeceklere veya vitaminlere ve demir içeren minerallere ve antasitlere; dikkat ediniz, çünkü bunlar ilacın konsantrasyonlarını önemli ölçüde azaltmaktadırlar.
- Kahve, kola, çay ve çikolata gibi kafein içeriği yüksek yiyecek ve içecekler ile beraber bu ilaçların alımı heyecan ve sinirliliğe neden olan kafein seviyelerini artırabilir.
Sefalosporinler
- Yemekten 1 saat veya yemekten 2 saat sonra boş mideye alınız. Şayet mideniz rahatsız olursa yiyecekle beraber alınız.
Makrolidler
- Yemekten 1 saat veya yemekten 2 saat sonra boş mideye alınız. Şayet mideniz rahatsız olursa yiyecekle beraber alınız.
Sulfonamidler
- Yemekten 1 saat veya yemekten 2 saat sonra boş mideye alınız. Şayet mideniz rahatsız olursa yiyecekle beraber alınız.
Tetrasiklinler
- Yemekten 1 saat veya yemekten 2 saat sonra boş mideye alınız. Şayet mideniz rahatsız olursa yiyecekle beraber alınız.
- Ancak burada süt, yoğurt gibi kalsiyum içeren yiyecek ve içeceklere veya vitaminlere ve demir içeren minerallere ve antasitlere; dikkat ediniz, çünkü bunlar tetrasiklinlerle yarışa girerek ilacın etkinliğini azaltabilirler.
Nitroimidazoller
- Metronidazol alırken alkol tüketmekte veya içinde alkol bulunan ilaç veya alkol ile hazırlanan yiyecekleri yemekten kaçınınız.
- İlacı bıraksanız bile üstünden 3 gün geçmeden alkol almayınız, çünkü alkol bulantı, kusma, karın ağrısı, baş ağrısı ve al basmalarına neden olabilir.
Antifungal
- Bu tür ilaçların süt, peynir, yoğurt dondurma gibi süt ürüneri ve antasitlerle beraber alınmasından kaçınılması önemlidir.
- Ketakonazol alırken alkol tüketmekte veya içinde alkol bulunan ilaç veya alkol ile hazırlanan yiyecekleri yemekten kaçınınız.
- İlacı bıraksanız bile üstünden 3 gün geçmeden alkol almayınız, çünkü alkol bulantı, kusma, karın ağrısı, baş ağrısı ve al basmalarına neden olabilir.
Ruhsal bozukluklar
Depresyon, duygu ve anksiyete bozuklukları
Antianksiyete ilaçları
- Alkol ile alınırsa mental ve motor performansı (araç kullanmak, makine hakimiyeti gibi) olumsuz etkileyebilir.
- Kafein heyecanı, sinirliliği ve hiperaktiviteye neden olabilir ve ilaçların anti-anksiyete etkilerini azaltabilir.
Antidepresan ilaçlar
- Her ne kadar alkol ilaçlarla mental veya motor becerileri üzerine anlamlı olarak etkilemese de depresyondaki kişileri alkol kullanımından kaçınmalıdırlar.
- Bu ilaçlar aç ya da tok alınabilirler.
Mide ilaçları
Histamin blokörleri
- Bu ürünü kullanırken alkol tüketiminden kaçınınız. Alkol mideyi rahatsız edebilir ve midenin rahatlamasını zorlaştırabilir.
- Bu ilaçlar aç ya da tok alınabilirler.
- Kafeinli ürünler (kahve, kola, çay ve çikolata gibi) mideyi rahatsız edebilir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Besin - İlaç Etkileşimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Turgay KÖSE'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Turgay KÖSE'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
