Kekemeliğin Terapisi Hakkında Her Şey
KE-KE-ME-Lİ-ĞİN TERAPİSİ HAKKINDA HER ŞEY
Duraksayarak, zorlanarak, özellikle de kelime ve cümle başlarında tutukluk yaparak konuşma sorunu demek olan kekemelik genelde akut nitelikli bir korku yaşantısıyla başlayan, temeldeki yanlış nefes alma davranışına bağlı nefes düzensizliğiyle ilişkisi olabilen, “15 günde son, fiyatı şu” gibi reklamlarla suistimal edilebilen, oysa basit okuma egzersizlerinin başı çektiği bir dizi davranışsal yöntemle yüzde yüze yakın oranda düzelebilen bir konuşma bozukluğudur.
İYİLEŞME BİNASI İÇİN EVVELA DOĞRU ARSANIN TEMİNİ
Kekemelik sorunu temeldeki hatalı nefes alıp verme alışkanlığıyla da ilişkili olabilmektedir. Çoğu kişi nefes alırken midesini içeri çekme, verirken de şişirme şeklinde işleyen hatalı bir nefes alıp verme alışkanlığına sahiptir. Oysa doğrusu bunun tam tersi olmalıdır.
Bu sorunun aşılması için öncelikle hastaya doğru nefes alma - verme tekniği öğretilir. Uygulamalı olan bu basit eğitimle hastadan elini karnının üzerine koyması istenir. Böylece bu sorunun somut bir biçimde farkına varması sağlanır. Sonra suni olarak tekniğine uygun nefes alıp verme uygulaması - çalışması yaptırılır. Bu uygulamanın evde günde üç - beş farklı zamanda, toplamda ise 10 - 15 gün boyunca tekrarlanması istenir. Bu suni egzersizlerin bir süre sonra otomatikleşmesi, doğru nefes alıp vermenin doğal olarak ortaya çıkması hedeflenir.
TEDAVİNİN AMİRAL GEMİSİ: TEKNİĞİNE UYGUN OKUMA EGZERSİZLERİ
Okuma egzersizi kekemelik tedavisinnin bel kemiğini oluşturmaktadır. Bu yardımda öncelikle hastanın kekemelik düzeyi tespit edilir, sonra da sorunun seviyesine uygun bir okuma egzersizi seçilir. Tedavide mevcut kekemeliğin düzeyine uygun bir egzersiz belirlemek arabanın hızına uygun vites kullanmaya benzer, dolayısı ile de çok önemlidir. Sorunun seviyesiyle orantısız bir egzersiz tercihi çözümü daha da zorlaştıran bir işlev görebilmektedir.
Genellikle kekemelik şiddetli ise heceleyerek kitap okuma, orta düzeyde bir kemelik söz konusu ise yine heceleyerek kitap okuma ancak kelimenin son hecesini hafif uzatma, sorun çok hafif düzeyde ise sadece kelimelerin son hecesini hafif uzatma şeklinde bir okuma programı başlanır. Bu okuma terapisinin sonuç verebilmesi için;
1. Her gün okunması, bir gün bile ara verilmemesi
2. Bu sürenin her gün için ortalama yarım saat olması,
3. Okumanın mutlak surette tekniğine uygun olarak yapılması,
4. Gelişmeye göre tekniği ayarlayabilmek için on beş günde, en geç ayda bir kontrollere gelinmesi çok önemlidir.
EK ÖNERİLER
İyileşmek varılmak istenilen istasyondur. Doğru nefes alıp vermenin öğrenilmesi demiryolu / ray, tekniğine uygun okuma terapisi de tedavi treninin lokomotifidir. Şimdi bahsedeceğim öneriler ise bu trenin olmazsa olmazları olan vagonlarıdır.
Hastalara;
1. Her gün, “Sepet sepet yumurta" veya, "Bak postacı geliyor, selam veriyor” tarzında melodisi olan, ritmik tekerleme söyleme çalışmaları önerilir.
2. Tekerlemelerin bir süre sonra yine sesli ama konuşur bir tarzda, yani melodisiz; bir kısmının şarkı, diğer bölümünün ise düz metin okur biçimde söylenmesi istenir.
3. Kekemelik nadiren de olsa ağız kaslarındaki tembellikle de ilgili olabildiğinden, hastaya bu süreçte mümkünse bol bol sakız çiğnemesi tavsiye edilir.
SUNİ KEKEMELİK ÇALIŞMASI
Bu, "Çivi çiviyi söker" mantığından ve psikoloji bilimindeki bazı bilgi ve ilkelerden hareketle tamamen kendim tarafından geliştirmiş bir tekniktir. Adını, “Suni kekemelik çalışması” koyduğum bu teknikte hastadan, bir A-4 kağıdına, 29 harften oluşan bir çizelge çizmesi istenir. Ayrıca her harfle ilgili en az 5, mümkünse de 10 kelime türetmesi gerektiği söylenir.
Sonra da her gün en az 10 dakika bu kelimelerle ilgili,
1. Bilerek,
2. İsteyerek,
3. Oyun havasında, yani suni olarak kekelemesi beklenir.
4. Bu kekemeliğin hastanın gerçek kekemeliğinin niteliğine uygun olması özellikle hatırlatılır.
Bu tarz bir kekeleme oyunu bir süre sonra alttan alta kekemeliği besleyen stresi, gerilimi, korkuyu ve endişeyi gidermekte, kişinin kekemeliği üzerinde kaybettiğini düşündüğü kontrol duygusunu tekrar kazandırmakta, burada gözlemlenen rahatlık ve düzelme yaşantısı gerçek kekemelik durumuna - ortamına da transfer olmaya başlamaktadır.
PSİKOLOJİK DESTEK
Çoğu durumda üzüntü, özgüven düşüklüğü, korku, endişe gibi psikolojik duygular kekemeliğin dolaylı nedeni, genellikle de direkt sonucu olabilmektedir. Dolayısı ile meseleyi bir dizi psikolojik nedenlerinden ve sonuçlarından soyutlayarak ele almamakta; kekemeliği salt teknik bir metot işiymiş gibi görmemekte; konuya işin bu yönlerini de kucaklayan bütüncül bir anlayışla yaklaşılmasında fayda vardır.
ÖZEL MERKEZLER
Son derece pahalı ücretler talep eden ve kısa sürede "yüzde yüz" iyileşme vaat eden merkezler de esasında bu tarz ve/veya benzeri tekniklerle çalışmaktadır. Sadece, kitap üzerinde sağlanan okumanın bu merkezlerde bilgisayar ortamında yapılması gibi bazı basit farklar söz konusu olabilmektedir.
Oysa, “Bilgisayar Destekli Konuşma Terapisi Programı” vb. alengirli isimlerle servis edilen bu tip “yöntem veya uygulama farklılıkları” sonuç itibariyle kayda değer bir fark yaratmamaktadır. Bu gibi hususların aşırı vurgulanması genellikle dikkat çekme, reklam yapma, en çok da alınan fahiş ücreti makul gösterme gibi tamamen satış teknikleri ile ilgili olabilmektedir.
Psikolog
İzzet Güllü
Duraksayarak, zorlanarak, özellikle de kelime ve cümle başlarında tutukluk yaparak konuşma sorunu demek olan kekemelik genelde akut nitelikli bir korku yaşantısıyla başlayan, temeldeki yanlış nefes alma davranışına bağlı nefes düzensizliğiyle ilişkisi olabilen, “15 günde son, fiyatı şu” gibi reklamlarla suistimal edilebilen, oysa basit okuma egzersizlerinin başı çektiği bir dizi davranışsal yöntemle yüzde yüze yakın oranda düzelebilen bir konuşma bozukluğudur.
İYİLEŞME BİNASI İÇİN EVVELA DOĞRU ARSANIN TEMİNİ
Kekemelik sorunu temeldeki hatalı nefes alıp verme alışkanlığıyla da ilişkili olabilmektedir. Çoğu kişi nefes alırken midesini içeri çekme, verirken de şişirme şeklinde işleyen hatalı bir nefes alıp verme alışkanlığına sahiptir. Oysa doğrusu bunun tam tersi olmalıdır.
Bu sorunun aşılması için öncelikle hastaya doğru nefes alma - verme tekniği öğretilir. Uygulamalı olan bu basit eğitimle hastadan elini karnının üzerine koyması istenir. Böylece bu sorunun somut bir biçimde farkına varması sağlanır. Sonra suni olarak tekniğine uygun nefes alıp verme uygulaması - çalışması yaptırılır. Bu uygulamanın evde günde üç - beş farklı zamanda, toplamda ise 10 - 15 gün boyunca tekrarlanması istenir. Bu suni egzersizlerin bir süre sonra otomatikleşmesi, doğru nefes alıp vermenin doğal olarak ortaya çıkması hedeflenir.
TEDAVİNİN AMİRAL GEMİSİ: TEKNİĞİNE UYGUN OKUMA EGZERSİZLERİ
Okuma egzersizi kekemelik tedavisinnin bel kemiğini oluşturmaktadır. Bu yardımda öncelikle hastanın kekemelik düzeyi tespit edilir, sonra da sorunun seviyesine uygun bir okuma egzersizi seçilir. Tedavide mevcut kekemeliğin düzeyine uygun bir egzersiz belirlemek arabanın hızına uygun vites kullanmaya benzer, dolayısı ile de çok önemlidir. Sorunun seviyesiyle orantısız bir egzersiz tercihi çözümü daha da zorlaştıran bir işlev görebilmektedir.
Genellikle kekemelik şiddetli ise heceleyerek kitap okuma, orta düzeyde bir kemelik söz konusu ise yine heceleyerek kitap okuma ancak kelimenin son hecesini hafif uzatma, sorun çok hafif düzeyde ise sadece kelimelerin son hecesini hafif uzatma şeklinde bir okuma programı başlanır. Bu okuma terapisinin sonuç verebilmesi için;
1. Her gün okunması, bir gün bile ara verilmemesi
2. Bu sürenin her gün için ortalama yarım saat olması,
3. Okumanın mutlak surette tekniğine uygun olarak yapılması,
4. Gelişmeye göre tekniği ayarlayabilmek için on beş günde, en geç ayda bir kontrollere gelinmesi çok önemlidir.
EK ÖNERİLER
İyileşmek varılmak istenilen istasyondur. Doğru nefes alıp vermenin öğrenilmesi demiryolu / ray, tekniğine uygun okuma terapisi de tedavi treninin lokomotifidir. Şimdi bahsedeceğim öneriler ise bu trenin olmazsa olmazları olan vagonlarıdır.
Hastalara;
1. Her gün, “Sepet sepet yumurta" veya, "Bak postacı geliyor, selam veriyor” tarzında melodisi olan, ritmik tekerleme söyleme çalışmaları önerilir.
2. Tekerlemelerin bir süre sonra yine sesli ama konuşur bir tarzda, yani melodisiz; bir kısmının şarkı, diğer bölümünün ise düz metin okur biçimde söylenmesi istenir.
3. Kekemelik nadiren de olsa ağız kaslarındaki tembellikle de ilgili olabildiğinden, hastaya bu süreçte mümkünse bol bol sakız çiğnemesi tavsiye edilir.
SUNİ KEKEMELİK ÇALIŞMASI
Bu, "Çivi çiviyi söker" mantığından ve psikoloji bilimindeki bazı bilgi ve ilkelerden hareketle tamamen kendim tarafından geliştirmiş bir tekniktir. Adını, “Suni kekemelik çalışması” koyduğum bu teknikte hastadan, bir A-4 kağıdına, 29 harften oluşan bir çizelge çizmesi istenir. Ayrıca her harfle ilgili en az 5, mümkünse de 10 kelime türetmesi gerektiği söylenir.
Sonra da her gün en az 10 dakika bu kelimelerle ilgili,
1. Bilerek,
2. İsteyerek,
3. Oyun havasında, yani suni olarak kekelemesi beklenir.
4. Bu kekemeliğin hastanın gerçek kekemeliğinin niteliğine uygun olması özellikle hatırlatılır.
Bu tarz bir kekeleme oyunu bir süre sonra alttan alta kekemeliği besleyen stresi, gerilimi, korkuyu ve endişeyi gidermekte, kişinin kekemeliği üzerinde kaybettiğini düşündüğü kontrol duygusunu tekrar kazandırmakta, burada gözlemlenen rahatlık ve düzelme yaşantısı gerçek kekemelik durumuna - ortamına da transfer olmaya başlamaktadır.
PSİKOLOJİK DESTEK
Çoğu durumda üzüntü, özgüven düşüklüğü, korku, endişe gibi psikolojik duygular kekemeliğin dolaylı nedeni, genellikle de direkt sonucu olabilmektedir. Dolayısı ile meseleyi bir dizi psikolojik nedenlerinden ve sonuçlarından soyutlayarak ele almamakta; kekemeliği salt teknik bir metot işiymiş gibi görmemekte; konuya işin bu yönlerini de kucaklayan bütüncül bir anlayışla yaklaşılmasında fayda vardır.
ÖZEL MERKEZLER
Son derece pahalı ücretler talep eden ve kısa sürede "yüzde yüz" iyileşme vaat eden merkezler de esasında bu tarz ve/veya benzeri tekniklerle çalışmaktadır. Sadece, kitap üzerinde sağlanan okumanın bu merkezlerde bilgisayar ortamında yapılması gibi bazı basit farklar söz konusu olabilmektedir.
Oysa, “Bilgisayar Destekli Konuşma Terapisi Programı” vb. alengirli isimlerle servis edilen bu tip “yöntem veya uygulama farklılıkları” sonuç itibariyle kayda değer bir fark yaratmamaktadır. Bu gibi hususların aşırı vurgulanması genellikle dikkat çekme, reklam yapma, en çok da alınan fahiş ücreti makul gösterme gibi tamamen satış teknikleri ile ilgili olabilmektedir.
Psikolog
İzzet Güllü
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kekemeliğin Terapisi Hakkında Her Şey" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İzzet GÜLLÜ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İzzet GÜLLÜ'nün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
24 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
