Çok Şikayet Etmek. Nedenleri, Etkileri, Çözüm Yolları
ÇOK ŞİKAYET ETMEK. NEDENLERİ, ETKİLERİ, ÇÖZÜM YOLLARI
Bir davranış çok fazla yapılıyorsa sizi ona doğru çeken bir sistem ve bu sistemden beslenen bir mekanizma vardır. Şikayet etmenin içinde de böyle bir yapı ve bu yapının da kendine has dayanılmaz bir cazibesi vardır. Çok fazla şikayet eden insanlar sanki şikayet etmekten yoğun bir haz alıyormuşçasına bu davranışlarına devam ederler. Sanki içlerinde basınç altında duran, sıkışmış ve buradan bir an önce çıkmak isteyen bir şikayet etme dürtüsü vardır. Sokağa çıktığında; Havanın sıcaklığından, yolların kalabalığından, rüzgardan, arabalardan, düzensizlikten, insanlardan vb. bir dolu durumdan şikayet ederler. Onlar için bu durum aslında normaldir. Çoğu vakit bu yaptıkları davranışın farkında bile değillerdir. Şikayetleri onların haksız olduğu anlamına da gelmemelidir. Çünkü şikayet ettikleri çoğu konuda kısmen de olsa haklıdırlar. Zaten bu davranışın uzun yıllar boyunca devam etmesindeki en önemli etken şikayetlerinde haklılık payının bulunmasıdır. Çoğu vakit “ “Burda yanlış yok mu, ben haksız mıyım?”, “Ne yani doğruları söylemeyeyim mi?” şeklinde itirazlarını dile getirirler. Bu haklılık payı bazen değişmemek, gerçeklerden uzaklaşmak için çok güzel bir gerekçe ve saklanma alanı oluşturur.
Çok şikayet etmenin altında yatan en önemli dinamiklerden biri; sorumluluk almak istememektir. Şikayet ederek bir yanlışı veya eksikliği ortaya koymak, onu desteklemediğiniz, ona dahil olmak istemediğiniz anlamına gelir. Benimsemediğiniz bir şeyi de sahiplenmezsiniz. Böylece o durumun getirdiği sorumluluklardan kendinizi sıyırmış olursunuz. Böylece riske girmemiş, karar almamış ve dolayısıyla sorumluluklardan kurtulmuş olursunuz. Şikayet etmek bir yönüyle, kurtarıcı beklemek gibidir. Eğer bir sorun varsa ortaya konulmalıdır. Fakat sadece bunu ortaya koymak yeterli midir? Hayır, yeterli değildir. Aynı zamanda bu eksik ve yanlış konusunda bir şeyler de yapmak gerekir. Şikayet eden kişiler genellikle şikayet edip kenara çekilen kişilerdir. Yanlış ve eksiklikleri bulmuş ve onun görevi sona ermiştir. Oysa şikayet edenin bu sorunun çözüm ile ilgili gayret göstermesi de gerekir. Sadece şikayet edip kenara çekilmek; Çözüm üretmemek, çözümü başkalarından beklemektir. Bu şekilde sorumluluklardan kaçılmış olur.
Şikayet etmek aslında bir şeyi beğenmemek, onaylamamak demektir. Şikayet ettiğiniz şeyi beğenmezsiniz, onda bir takım eksik ve kusurlar bulunduğunu düşünürsünüz. Böylece şikayet ettiğiniz şeyle aranızda bir mesafe oluşur ve siz iki kutuplu bir dünya oluşturmuş olursunuz. Oluşan bu iki kutuplu dünyada siz olumlu ve doğru tarafta, diğerleri ise olumsuz, eksik ve yanlış olan tarafta olur. Doğru ve yanlışı gören ve dolayısıyla her şeyi bilen kişi aynı zamanda en iyi ve en makbul olan kişidir. Düşünsenize siz her şeyin en iyisini biliyorsunuz, diğerleri bilmiyor. Onlar yanlış ve eksik, siz ise ideal ve tamsınız. Eğer siz tam ve ideal seniz o zaman sizin çok özel ve değerli olduğunuzu da söyleyebiliriz. Bu yönüyle böylesine özel bir fark sizi diğerlerinden üstün kılar. Üstün olmak çok tatmin edici bir duygudur. Sizin bulunmaz özelliklere sahip olduğunuz anlamına gelir. Böylece üstün olma duygunuz tatmin olmuş olur. Üstün olmak ise daha çok şeyi hak ettiğiniz gibi bir dolu sonuçları da beraberinde getirir.
Şikayeti, bir yönüyle yanlışı, eksiği görebilme potansiyelinde bir artış olarak da değerlendirebiliriz. Bu yanlışı ve eksiği görebilme potansiyeli ilk başlarda olumlu görülse de kişinin hayatına yenilikler getirmediği, yeni bir açılım ortaya koymadığı ve sadece zararı en aza indirmek gibi bir fayda sağladığı için yarardan çok zarar vermektedir. İlk başlarda zararı en aza indirgemek çok yararlı ve mantıklı gözükse de bu durum sadece kişinin yaşamındaki düzenin, yani statükonun devamına hizmet eder. Yani kişi hep savunma pozisyonunda kalır. Sürekli savunma da kalanın ise bu hayatta kazanması çok zordur.
Şikayet etmek, olumsuzluk ve memnuniyetsizlik içerdiği için negatif bir yönü vardır. Olumsuzluk ve memnuniyetsizlik ise pasifliği, hareketsizliği temsil eder. Olumlu, pozitif unsurlar ise hareketliliği ve canlılığı temsil eder. İnsanlar genellikle pozitif, neşeli, olumlu insanları severler ve bu kişilerin yanında bulunmak isterler çünkü bu kişiler yaşam enerjisiyle doludur. Nitekim ilerleme, gelişme hep bu kişilerin eliyle olur. Oysa şikayet eden insanlar hep negatif bir enerji yayarlar, insanlar onların yanında rahat olamazlar. Onların yanında hep bir kasvet ve ağır bir hava vardır. İnsanlar bu kasvet ve olumsuz havada bulunmak istemezler. Bu nedenle çok fazla şikayet eden insanlar kendilerini yalnızlığa mahkum ederler.
Çok şikayet etmenin diğer önemli bir zararı ise kabulü ortadan kaldırmasıdır. Bu hayatta her şey mükemmel, iyi, düzgün değildir. Bu doğrudur. Bazen kötülükler, hatalar, yanlışlar, haksızlıklar uzun yıllar boyunca devam eder. Bu yönüyle bu hayatta bir dolu eksik ve yanlış vardır. Ama her şey çok kötü ve berbat da değildir. Bu hayatta iyi ve güzel şeylerde vardır. Bazı şeyler yanlış veya kötü diye yaşamdan vazgeçmezsiniz, yaşamaya devam edersiniz. Bu yönüyle dengeyi bulmanız gerekir. Eğer bazı şeylerin iyi, kötü, yanlış, eksik olduğunu kabul ederseniz önünüzü görürsünüz. Aksi halde hep bir şeylere itiraz eden, yanlışları gören, olanı ve hayatı olduğu gibi kabullenmeyen biri olursunuz. Bu durum sizin hayatınızı daha iyi bir yere götürmez. Bazen “Bu hayatta bazı yanlışlar ve eksiklikler var fakat ben yaşamaya devam ediyorum. Benim hayatım ve şartlarım bu. O zaman ben bu şartlar ve imkanlar nispetinde ne yapabilirim” diyebilmek gerekir. Aksi halde hayatınız hep aynı olur ve pasif bir rolle hayatınıza devam edersiniz.
Şikayet etmenin dayanılmaz bir cazibesi vardır. “AMA” ile başlayan bir söz dizgesi kurmak isteyen, bundan vazgeçmek istemeyen; “Sen benim neler yaşadığımı bilmiyorsun”, “ Ben ne zorluklar yaşadım”, “Hayat adil değil, bir dolu zorluk ve yanlışlar var” diyen bu yapıyı fark etmeniz gerekir. Bu yapının en büyük yanılgısı haklılığa çok fazla odaklanmasıdır. Oysa bu hayattaki tek amacımız haklı olmak değildir. Çoğu insan haklılığına o kadar çok saplanır ki hayatı kaçırır ve yıllarını yaşamadan geçirir. Bizim için esas olan ise bu hayatı daha iyi ve yaşanılır kılmaktır. Haklılığın hazzını yaşamak maalesef hayatı kolaylaştırmaz, size iyi bir standart kazandırmaz. Belki şartlarınız ve şikayetleriniz konusunda haklısınız ama bu şikayetler size ne kazandırdı? Neler kaybettirdi? Bunlara bakmanız gerekir. Çünkü hayatınız öylesine akışına bırakılacak kadar önemsiz ve değersiz değildir. Onu iyi yönetmek gerekir.
Tarih boyunca hiçbir komutan şikayet ederek bir savaş kazanmamıştır veya hiçbir bilim adamı, hiçbir iş adamı şikayet ederek başarı elde etmemiştir. Şikayet başarıyla ters orantılıdır. Şikayet ettikçe başarı sizden uzaklaşır. Şikayet etmedikçe başarı size yakınlaşır. Bütün bunları fark etmeniz kendinizi bulmanıza ve hayatı gerçekçi düzlemde yaşamanıza imkan verir.
Uzman Psikolog Vedat AKDEMİR
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çok Şikayet Etmek. Nedenleri, Etkileri, Çözüm Yolları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
5 Beğeni 
Yazan Uzman
|
çok şikayet etmek, şikayet, memnuniyetsizlik, olumsuzluk, olumsuz olma, çok söylenme, hep kötü bir şeyler bulma, şikayet nedenleri, çok şikayet eden insanlar, hep şikayet etmek, şikayet psikolojisi
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
