Beslenmenin Modası Olmaz!
Son zamanlarda sıkça duyduğum bir konu da “Uzmanımız … yılının beslenme trendlerini anlatıyor” oluyor. Bu da aklıma şu şekilde bir konuşma getiriyor.
“2009 modası olan yaban mersini 2010 senesinde sahip olduğu tahtı kaybederken, 2010 yılının yeni modası hünnap oluyor.” “Cennet meyvesine olmamış olmamış diyor ve onu haftanın rüküşü seçiyoruz”
Beslenme ve yiyeceklerle ilgili her yıl binlerce ufak veya geniş çaplı bilimsel araştırma yapılıyor. Günde neredeyse otuz beslenme ile ilintili bilimsel makale yayına giriyor. Sağlıklı beslenme ve diyetler ile ilgili yeni araştırmalar, yeni gelişmeler ve AR-GE çalışmalarının sonuçları yayınlanıyor. Tüm bunlara rağmen beslenmenin modası olmaz! Olamaz…
Sağlıklı beslenmenin temel ilkeleri oluşturulurken; tüm dünyaca kabul görmüş yüksek kalitede bilimsel araştırmalar, Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere birçok sağlık örgütü ve hastalık merkezinin önerileri, beslenme önerileri verilen ülkenin coğrafik, ekonomik, tarımsal koşulları, ülkenin önde gelen halk sağlığı uzmanları ve diyetisyen akademisyenlerin görüşleri dikkate alınır. Tüm bu görüşlerin derlenmesi sonucunda halk sağlığı için en yarar sağlayacak öneriler oluşturulur. Bu önerilerin her yıl gelişmesi söz konusu olabilir fakat her yıl değişmesi söz konusu olamaz.
Bu nedenle, yeni beslenme trendlerini dinlerken “brokoliyi tahtından eden ülkemizde yetişmeyen fahiş fiyatlara satılan tuhaf sebze ve meyveleri, beşli onlu satılan ne işe yaradığı gerçekten bilinmeyen bitki çaylarını” beslenme alışkanlıklarınıza entegre etmeye çalışmaktan öte, sağlıksız beslenme alışkanlıklarınızı sağlıklı olanlarla yer değiştirerek sağlıklı bir yaşam için daha büyük ve sağlam bir adım atın.
Kilo alma problenin tek sebebi günlük kalori alımının çok yüksek olması veya fiziksel aktivite azlığı olmayabilir. Yapılan son bilimsel araştırmalar, yemek yeme saatinin de besinlerle alınan kalori kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur.
Özellikle gece geç saatte yenilen yemeklerin, normale oranla 2 kat daha fazla kilo alma riski oluşturduğu belirlenmiştir. Bunun anlamı, gece yemek yemeyen ve günde 2000 kalori alan birinin kilo alma riskinin, günde 2000 kalori alan fakat gece yemek yiyen birine göre daha düşük olmasıdır.
Bu konuda yapılan bir hayvan çalışmasında, biyolojik saatine göre ters zamanlarda yemek yiyen farelerin, normal zamanlarda yemek yiyen farelere göre %28 oranında daha fazla kilo aldığı belirlenmiştir. Çalışmada, yüksek yağlı diyet tüketen farelerin tamamında kilo artışı olmakla birlikte, biyolojik zamanına ters zamanlarda yemek yiyen farelerin 2 kat daha fazla kilo aldığı gözlenmiştir. Tüm farelerin günlük kalori alımı aynıdır.
İnsanlarda yapılmış bir başka çalışmada ise, gece yemek yiyen (gece 11.00-05.00 arasında) kişilerin, gece besin tüketmeyen kişilere göre daha fazla kilo aldığı bildirilmiştir. 3.5 yıl sonunda gece besin tüketmeyenler sadece 1.5 kg almışken, gece yemek yiyenler ortalama 6 kg almıştır.
Bazı besinleri her yerde görür, onların sağlıklı olduğunu bilir fakat bir türlü tüketim alışkanlığı kazanamayız. Sağlıklı olduğunu bildiğimiz halde tüketme alışkanlığı kazanma konusunda zorlandığımız fakat beslenme düzenimizde yer alması gereken 8 süper besin:
1) Kuru erik: Mayhoş tatları ve çok çekici olmayan görüntüleri nedeniyle genelde tüketmek istemediğimiz kuru meyvelerin başında gelir kuru erik. Fakat kuru erik birçok meyveye göre bazı besin öğelerinden daha zengindir. Örneğin kuru erik, muza göre yaklaşık 2 kat daha fazla potasyum içerir. Ayrıca yaban mersini ile kıyaslandığında antioksidan içeriği benzerdir. İçerdiği yüksek lif ile barsak sağlığını korur. Tüketmekte zorlanıyorsanız başta fındık, badem gibi sağlıklı kuruyemişler ile karıştırarak tüketmeye başlayabilirsiniz.
2) Turp: Havucun popülerliği nedeniyle sofralarda baş tacı edilmeyen turp son derece sağlıklı bir sebzedir. C vitamini ve lif içeriği nedeniyle kış aylarında sofrada yer alması gerekir. Ayrıca içeriğinde betasiyanin isimli antioksidan vardır ve bu antioksidanın kansere karşı koruyucu etkisi olduğunu düşünülmektedir. Yemeklere eklenebileceği gibi en sağlıklı tüketim yolu salatalarla birlikte çiğ olarak tüketmektir.
3) Bal kabağı: Bir porsiyon bal kabağı tatlısı tükettiğinizde neredeyse 3 gram lif almış olursunuz. Bal kabağı aynı zamanda beta-karoten içeriği açısından da önemlidir. Bal kabağı tüketimimizin az olmasının sebebi genelde tatlı olarak tüketiyor olmamızdan kaynaklanıyor olabilir. Bal kabağı çorbalarda kullanılabileceği gibi rendelenerek zeytinyağında tuz ve karabiber ile çevrilerek yemeklerin yanında garnitür olarak da kullanılabilir.
4) Patlıcan: B1, B3 ve B6 vitaminlerini içermesinin yanı sıra içerdiği klorojenik asit nedeniyle antioksidan etkisi olan bir sebzedir. Özellikle beyin hücrelerinin yaşlanmasını geciktirmekte etkili olan nasunin isimli antioksidanı da içermektedir.
5) Yeşil mercimek: İçerdiği posa ve B vitaminleri ile sağlıklı bir besin çeşididir. Yeşil mercimek aynı zamanda bitkisel bir protein kaynağı olup, vejetaryenler ve düzenli et tüketemeyen kişiler için ayrı bir önem taşır. Genelde çorbalarda kullanılan yeşil mercimeği haşlayarak salatalara da ekleyebilirsiniz.
6) Yeşil çay: Tadına alışkın olmadığımız yeşil çay, hem antioksidan etkisi ile yaşlanma sürecini yavaşlatmakta hem de metabolizmayı hızlandırıcı etki göstermektedir. Sade yeşil çay içmekte zorluk çekiyorsanız aromalı olanları tercih edebilir veya içerisine 1 çay kaşığı bal katabilirsiniz.
Diyetisyen Gizem TUTAR
Profesyonel Yaşam Koçu
“2009 modası olan yaban mersini 2010 senesinde sahip olduğu tahtı kaybederken, 2010 yılının yeni modası hünnap oluyor.” “Cennet meyvesine olmamış olmamış diyor ve onu haftanın rüküşü seçiyoruz”
Beslenme ve yiyeceklerle ilgili her yıl binlerce ufak veya geniş çaplı bilimsel araştırma yapılıyor. Günde neredeyse otuz beslenme ile ilintili bilimsel makale yayına giriyor. Sağlıklı beslenme ve diyetler ile ilgili yeni araştırmalar, yeni gelişmeler ve AR-GE çalışmalarının sonuçları yayınlanıyor. Tüm bunlara rağmen beslenmenin modası olmaz! Olamaz…
Sağlıklı beslenmenin temel ilkeleri oluşturulurken; tüm dünyaca kabul görmüş yüksek kalitede bilimsel araştırmalar, Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere birçok sağlık örgütü ve hastalık merkezinin önerileri, beslenme önerileri verilen ülkenin coğrafik, ekonomik, tarımsal koşulları, ülkenin önde gelen halk sağlığı uzmanları ve diyetisyen akademisyenlerin görüşleri dikkate alınır. Tüm bu görüşlerin derlenmesi sonucunda halk sağlığı için en yarar sağlayacak öneriler oluşturulur. Bu önerilerin her yıl gelişmesi söz konusu olabilir fakat her yıl değişmesi söz konusu olamaz.
Bu nedenle, yeni beslenme trendlerini dinlerken “brokoliyi tahtından eden ülkemizde yetişmeyen fahiş fiyatlara satılan tuhaf sebze ve meyveleri, beşli onlu satılan ne işe yaradığı gerçekten bilinmeyen bitki çaylarını” beslenme alışkanlıklarınıza entegre etmeye çalışmaktan öte, sağlıksız beslenme alışkanlıklarınızı sağlıklı olanlarla yer değiştirerek sağlıklı bir yaşam için daha büyük ve sağlam bir adım atın.
YEMEK YEMENİN EN DOĞRU SAATİ NEDİR?
Kilo alma problenin tek sebebi günlük kalori alımının çok yüksek olması veya fiziksel aktivite azlığı olmayabilir. Yapılan son bilimsel araştırmalar, yemek yeme saatinin de besinlerle alınan kalori kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur.
Özellikle gece geç saatte yenilen yemeklerin, normale oranla 2 kat daha fazla kilo alma riski oluşturduğu belirlenmiştir. Bunun anlamı, gece yemek yemeyen ve günde 2000 kalori alan birinin kilo alma riskinin, günde 2000 kalori alan fakat gece yemek yiyen birine göre daha düşük olmasıdır.
Bu konuda yapılan bir hayvan çalışmasında, biyolojik saatine göre ters zamanlarda yemek yiyen farelerin, normal zamanlarda yemek yiyen farelere göre %28 oranında daha fazla kilo aldığı belirlenmiştir. Çalışmada, yüksek yağlı diyet tüketen farelerin tamamında kilo artışı olmakla birlikte, biyolojik zamanına ters zamanlarda yemek yiyen farelerin 2 kat daha fazla kilo aldığı gözlenmiştir. Tüm farelerin günlük kalori alımı aynıdır.
İnsanlarda yapılmış bir başka çalışmada ise, gece yemek yiyen (gece 11.00-05.00 arasında) kişilerin, gece besin tüketmeyen kişilere göre daha fazla kilo aldığı bildirilmiştir. 3.5 yıl sonunda gece besin tüketmeyenler sadece 1.5 kg almışken, gece yemek yiyenler ortalama 6 kg almıştır.
TÜKETMENİZ GEREKEN 6 SÜPER BESİN
Bazı besinleri her yerde görür, onların sağlıklı olduğunu bilir fakat bir türlü tüketim alışkanlığı kazanamayız. Sağlıklı olduğunu bildiğimiz halde tüketme alışkanlığı kazanma konusunda zorlandığımız fakat beslenme düzenimizde yer alması gereken 8 süper besin:
1) Kuru erik: Mayhoş tatları ve çok çekici olmayan görüntüleri nedeniyle genelde tüketmek istemediğimiz kuru meyvelerin başında gelir kuru erik. Fakat kuru erik birçok meyveye göre bazı besin öğelerinden daha zengindir. Örneğin kuru erik, muza göre yaklaşık 2 kat daha fazla potasyum içerir. Ayrıca yaban mersini ile kıyaslandığında antioksidan içeriği benzerdir. İçerdiği yüksek lif ile barsak sağlığını korur. Tüketmekte zorlanıyorsanız başta fındık, badem gibi sağlıklı kuruyemişler ile karıştırarak tüketmeye başlayabilirsiniz.
2) Turp: Havucun popülerliği nedeniyle sofralarda baş tacı edilmeyen turp son derece sağlıklı bir sebzedir. C vitamini ve lif içeriği nedeniyle kış aylarında sofrada yer alması gerekir. Ayrıca içeriğinde betasiyanin isimli antioksidan vardır ve bu antioksidanın kansere karşı koruyucu etkisi olduğunu düşünülmektedir. Yemeklere eklenebileceği gibi en sağlıklı tüketim yolu salatalarla birlikte çiğ olarak tüketmektir.
3) Bal kabağı: Bir porsiyon bal kabağı tatlısı tükettiğinizde neredeyse 3 gram lif almış olursunuz. Bal kabağı aynı zamanda beta-karoten içeriği açısından da önemlidir. Bal kabağı tüketimimizin az olmasının sebebi genelde tatlı olarak tüketiyor olmamızdan kaynaklanıyor olabilir. Bal kabağı çorbalarda kullanılabileceği gibi rendelenerek zeytinyağında tuz ve karabiber ile çevrilerek yemeklerin yanında garnitür olarak da kullanılabilir.
4) Patlıcan: B1, B3 ve B6 vitaminlerini içermesinin yanı sıra içerdiği klorojenik asit nedeniyle antioksidan etkisi olan bir sebzedir. Özellikle beyin hücrelerinin yaşlanmasını geciktirmekte etkili olan nasunin isimli antioksidanı da içermektedir.
5) Yeşil mercimek: İçerdiği posa ve B vitaminleri ile sağlıklı bir besin çeşididir. Yeşil mercimek aynı zamanda bitkisel bir protein kaynağı olup, vejetaryenler ve düzenli et tüketemeyen kişiler için ayrı bir önem taşır. Genelde çorbalarda kullanılan yeşil mercimeği haşlayarak salatalara da ekleyebilirsiniz.
6) Yeşil çay: Tadına alışkın olmadığımız yeşil çay, hem antioksidan etkisi ile yaşlanma sürecini yavaşlatmakta hem de metabolizmayı hızlandırıcı etki göstermektedir. Sade yeşil çay içmekte zorluk çekiyorsanız aromalı olanları tercih edebilir veya içerisine 1 çay kaşığı bal katabilirsiniz.
Diyetisyen Gizem TUTAR
Profesyonel Yaşam Koçu
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Beslenmenin Modası Olmaz!" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Gizem ŞEBER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Gizem ŞEBER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
beslenme trendleri, beslenme modası, gece yeme sendromu, gece yeme, yemek yeme saati, süper besinler
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
