2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Periodontolji Nedir? Dişeti Hastalıkları Nedir? Piyore Nedir? Periodontitis Nedir? Dişeti Hastalıkları, Periodontal Hastalıklar Hakkında Bilgiler ve Periodontal Hastalıkların Güncel Sınıflaması
MAKALE #1005 © Yazan Prof.Dr.Dt. Tosun TOSUN | Yayın Mayıs 2008 | 25,906 Okuyucu
Diş çevresindeki yumuşak dokular, yani dişetleri ile destek kemikte görülen hastalıklara "periodontal hastalıklar" adı verilmektedir. Ağız sağlığının bu bölümü ile ilgilenen diş hekimliği disiplinine "periodontoloji" adı verilir. Periodontal hastalıklar, dişlerin destek dokuları olan alveolar kemik, periodontal ligament ve dişetini etkileyen lokalize enfeksiyonlardır ve tedavi edilmedikleri takdirde diş kaybına neden olurlar. Hastalığın patolojisinde etyolojik faktörler olarak, fakültatif ve anaerobik bakteriler gösterilmektedir. Periodontal hastalıklar, lokal enfeksiyonlar olarak tanımlanmasına rağmen tedavinin esası bakteriyel ürünlerin mekanik olarak ortamdan uzaklaştırılması esasına dayanmaktadır.

Periodontal hastalıklar basit dişeti yangısın olan gingivitisten başlayarak giderek daha kapsamlı hale gelen kronik periodontitis ve agresif periodontitis ve bunların lokalize ve generalize tipleri ile sistemik hastalıklarda manifeste olan periodontitis tiplerine kadar yayılan geniş bir dağılım izler. Periodontal dokuların hastalıklı hali anlamındaki "periodontitis" halk arasında eski bir terminoloji olan "piyore" adı ile anılmaktadır.
Gingivitis, genellikle dişetinde görülen bakteri plağı ve sonrasında diştaşı oluşumuna bağlı iltihabi bir hastalıktır. Bu tipe "Bakteri Plağına Bağlı Gingivitis" adı verilir. Klasifikasyonda ayrıca "Bakteri Plağına Bağlı Olmayan Gingivitis" ve alt grupları da yer almaktadır. Genel özellikler olarak Gingivitiste cep derinlikleri 1-2mm arasındadır. Bakteri plağı birikimi ve dişetlerinde kanamalar görülür. Kolaylıkla tedavi edilebilen gingivitis sadece yumuşak doku seviyesinde görülür. Tedavisi mekanik temizliktir. Bu işleme diştaşı temizliği ya da detertraj adı da verilmektedir. Detertraj işlemi el aletleri (scaler, küret) ve/veya sonik-ultrasonik temizlik cıhazları ile yapılır. Genellikle 3-4 gün ara ile üç seans yapılır. Bu işleme "başlangıç periodontal tedavi" adı verilir. Generalize Gingivitis: dişeti iltihabının uzun süre tedavi edilmemesi sonucu tüm ağızda görülen, cep derinliklerinin bazı bölgelerde 2mmyi aştığı iltihabi hastalıktır. Gingivitis tedavisine ek olarak kök yüzeyi düzleştirilmesi (root planning) de yapılır. Tedaviyi destekleyici olarak ağız gargaraları da kullandırılır.

Nekrotizan Ülseratif Periodontal Hastalıklar: bu grup altında Nekrotizan Ülseratif Gingivitis (NUG) ve Nekrotizan Ülseratif Periodontitis (NUP) yer almaktadır. NUG ve NUP immün yetersizlik ve/veya ağız hijyeninin yetersizliğine bağlı olarak özellikle anaerob patojenlerin sebep olduğu hastalıklardır. Dişetlerinde ülserli sahalar, serbest dişeti kenarında grimsi kabuklaşmalar (pseudomembran) ve kesif bir ağız kokusu ile karakterizedir. Tedavisinde ağız hijyenini sağlamaya yönelik başlangıç tedavisi uygulanır ve anaeroblara etkili ornidazol-metranidazol türevi antibiotikler kullanılır.

Kronik Periodontitis: dişeti iltihabının daha derin dokulara sıçramış ve destek kemikte rezorbsiyonlara bağlı olarak cep derinliklerinin 2-3mmnin üzerinde olduğu hastalıktır. Başlangıç periodontal tedavi sonrası cep derinlikleri ve ataşman düzeyleri üç hafta içersinde izlenir. İyileşme oranına, cep derinliklerine göre sungingival küretaj ile flap operasyonu arasında karar verilir. Bazı ekoller her halükarda önce subgingival küretaj, bir kaç haftalık aradan sonra flap operasyonunu önerirler. Subgingival küretaj anestezi altında scaler adı verilen orak tarzı el aletleri ile derin dokularda granulasyon dokularının eliminasyonu ve kök yüzeyi düzleştirmesini içerir. Falp operasyonu hastalıklı dokuların cerrahi olarak eksize edilmesi, cep derinliklerinin azaltılması ve kök yüzeyi düzleştirmesi işlemlerini içerir. Son dönemde bu aşamada lazer uygulamaları ile yüzey detoksifikasyonu yapılarak tedavi başarısı pekiştirilmektedir.

Agresif Periodontitis: erişkin periodontitisten daha az görülür. İmmün sistem yetersizliğine bağlı olarak periodontal patojenlerin ataklar halinde yaptıkları ve kısa süreçlerde gerçekleşen doku yıkımları ile karakterizedir. Erişkin periodontitisine benzer tedavi uygulanır. Teşhis edildikten sonra rutin kontrol şarttır.

Lokalize Agresif Periodontitis (LAgP): daha ziyade genç bireylerde ortaya çıkan, actinomyces actinomycetamcomitans (AA) ve spiroketlerin etken olduğu, 6 yaş dişlerinin mesialinde ve insizivlerde kemikiçi ceplerin oluşumu ile karakterizedir. Kronik periodontitisin tedavisine benzer şekilde ama sadece kemikiçi ceplerin etkilediği bölgelerde flap operasyonu yapılır.

Generalize Agresif Periodontitis (LAgP): santral ve birinci molarlar harici diğer dişlerde hızlı ilerleyen periodontal yıkım ile larakterizedir. Tedavisi kronik periodontitise benzelik gösterir.

Sistemik Hastalıkların Manifestasyonu olan Periodontitis: Nötropeni, Down sendromu, Papillon-Lefevre sendromu,Histiositosis sendromları gibi bir çok sistemik bozukluk durumunda bunlara bağlı olarak oluşan ve kronik periodontitis tablosuna benzer periodontal komplikasyonlar bu grupta toplanmaktadır.

Periodontal Apseler: dişeti dokusu içinde periodontium bağlantısı irinleşme şeklinde tezahür eden lezyonlardır. Gingival apse, Periodontal apse ve Perikoronal apse olarak alt gruplara ayrılır.

Endodontik Lezyonlar ile Bağlantılı Periodontitis: Endodontik lezyon ile endüklenen periodontal lezynlar bu grupta değerlendirilir.

Gelişimsel veya Kazanılmış Deformiteler ve Durumlar: farklı etyolojiye sahip muko-gingival deformitelerin (bozuklukların) sebep olduğu periodontal lezyonlar bu başlık altında incelenerek tedavi çözümleri incelenir.

Refraktör Gingivitis ve Periodontitisler: tedaviye rağmen patojenlerin yaptığı tahribatın devam ettiği klinik tabloya sahip tüm periodontal hastalıkların başına tedaviye cevap vermeyen anlamında "refraktör" ön takısı eklenerek adlandırılır. Bu tip hastalıklarda özellikle immün sistem yetersizlikleri incelenmelidir.

Tüm periododontitis tiplerinde destekleyici olarak antibiotik, NSAI ve antiseptik gargara terapileri yaptırılır. Periodontitis formlarında hastaların çok sabırlı olması ve iyi bir netice için hekimle çok iyi işbirliğine gitmeleri gerekir. Ayrıca bu tip komplikasyonları oluşturan etkenler yaşam boyu tekrar edebileceğinden periodontal hastalığa yakalananlar tedaviyi hiçbir zaman aksatmamalı, bunun bakterilere karşı yaşam boyu süren bir mücadele olduğunu idrak etmeleri gereklidir.

Not: yukarıdaki Periodontal Hastalıklar sınıflaması Amerikan Periodontoloji Derneği'nin halen kullanmakta olduğu güncel sınıflamadır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Periodontolji Nedir? Dişeti Hastalıkları Nedir? Piyore Nedir? Periodontitis Nedir? Dişeti Hastalıkları, Periodontal Hastalıklar Hakkında Bilgiler ve Periodontal Hastalıkların Güncel Sınıflaması" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Dt. Tosun TOSUN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Dt. Tosun TOSUN'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Prof.Dr.Dt. Tosun TOSUN'un Yazıları
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Periodontolji Nedir? Dişeti Hastalıkları Nedir? Piyore Nedir? Periodontitis Nedir? Dişeti Hastalıkları, Periodontal Hastalıklar Hakkında Bilgiler ve Periodontal Hastalıkların Güncel Sınıflaması' başlığıyla benzeşen toplam 85 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


09:21
Top