2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Vajinismusla En Sık Karıştırılan Cinsel Sorun: Ağrılı Cinsel İlişki (Disparoni)
MAKALE #13923 © Yazan Uzm.Psk.Gülüm BACANAK | Yayın Ocak 2015 | 5,211 Okuyucu
Son yıllarda çiftlerin cinsel sorunlar için tedaviye başvurma oranlarında artış görülmektedir. Çeşitli kültürel nedenlerden dolayı ve cinsel eğitim ve bilgi eksikliğinden dolayı ülkemizde cinsel sorunların da son derece yaygın olduğu artık herkes tarafından bilinmektedir. Her ne kadar cinsellikle ilgili yapılan araştırmalar kısıtlı olsa da, çiftlerin yaşamlarının bir döneminde cinsel sorun yaşama ihtimallerinin oldukça yüksek olduğunu söyleyebiliriz.

Ülkemizde kadınlarda en yaygın görülen cinsel sorunun vajinismus olduğu düşünülmektedir. Vajinismus acı ve ağrı duyacağı korkusu nedeniyle kadının cinsel birleşme sırasında rahat olmaması, kendini kasması, tüm vücudunda ya da vajinada kasılma olması, vb. nedenlerle cinsel birleşmenin gerçekleşmemesidir. DSM-IV-TR tanı kriterlerine göre vajinismus, vajinanın dış üçte birindeki kaslarda cinsel birleşmeyi engelleyecek bir biçimde, yineleyici bir biçimde ya da sürekli olarak istem dışı spazmın var olması olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca tanının konulabilmesi için bu bozukluğun kişiler arasında belirgin bir sıkıntıya ve zorluklara neden olması gerekmektedir. Vajinismus genellikle evliliğin ilk gecesi ya da balayında ortaya çıkar ve tedaviye başvurulmazsa aylarca hatta bazen yıllarca devam edebilir. Eğer evlendikten bir hafta, en fazla on gün içinde cinsel birleşme gerçeklememişse, bir uzmana başvurmak en doğrusu olacaktır. Ancak sorunu kabul etmek, sorunun ne olduğunu anlamak ve tedaviye başvurma konusunda çiftin aynı fikirde olması zaman alabildiğinden tedaviye başvurma süresi ayları bulabilmektedir. Cinsel işlev bozukluğu nedeniyle tedaviye başvurmada da kadınlarda vajinismusun birinci sırada olduğu söylenebilir. Çeşitli araştırmalarda vajinismus sorunu için tedaviye başvuran kadınların oranının tüm cinsel sorunlar arasında %62.2-75.9 oranında olduğu bildirilmektedir.

Ülkemizde ve tüm dünyada tanı konma aşamasında vajinismusla en sık karıştırılan başka bir cinsel işlev bozukluğu daha vardır. Bu cinsel işlev bozukluğu disparoni yani ağrılı cinsel ilişkidir. Batılı ülkelerde disparoninin görülme sıklığının %3-43, vajinismus sıklığının ise %1-6 olarak arasında olduğu tahmin edilmektedir.

Cinsel birleşme sırasında vajina girişinde ya da daha iç kısımda acı veya ağrı hissedilmesine disparoni adı verilmektedir. Cinsel ilişki sırasında acı, ağrı, yanma ya da tahriş hissi gibi durumlar kadınların zaman zaman yaşadığı ve şikayet ettiği bir sorun olabilir. Ancak kişi bunun bir sorun olduğunun farkında olmayabilir, cinsel ilişkide bir miktar acı duyulmasının normal olduğunu düşünebilir ve bunun tedavi edilebilecek bir durum olmadığına inanabilir. Her kadın zaman zaman cinsel birleşme sırasında ağrı duyabilir. Ancak eğer belli bir süreden fazla devam ediyor ve her cinsel ilişkide ortaya çıkıyorsa, o zaman bu sorunun tanısının konulması ve tedavi uygulanması gereklidir. Ağrılı cinsel birleşme sadece kadınlarda görülen bir sorun değildir, erkeklerde de görülmesi mümkündür.

DSM-IV de disparoninin tanısı için 3 kriter yer almaktadır:

A. İlişki sırasında tekrarlayıcı veya sürekli ağrı şikayetinin olması

B. Bu şikayetin gerginlik ve kişilerarası sorunlara neden olması

C. Ağrının vajinismus, yetersiz lubrikasyon, ilaç kullanımı, başka bir hastalığa bağlı olmaması.

Disparoninin tanısı, çoğu zaman vajinismusla karıştırılmaktadır. Vajinismusta cinsel birleşme hiç gerçekleşmez, disparonide ise cinsel birleşme gerçekleşir ancak kadın rahat değildir, cinsel birleşme sırasında acı ve ağrı duyar ve bu nedenle zevk alamaz. Ancak danışanlar cinsel ilişki sırasında acı duyduklarını söylediklerinde, bazen uzmanlar bu durumun vajinismus mu yoksa disparoni mi olduğunu ayırmakta güçlük çekebilirler. Öncelikle cinsel birleşmenin gerçekleşip gerçekleşmediği tanı için önemlidir, ayrıca vajinismusta fiziksel bir ağrı ya da acıdan çok, bir acı duyma korkusu vardır. Vajinismus disparoniyi içine alan daha geniş bir tanıdır.

Disparoni fizyolojik bazı nedenlerden dolayı ortaya çıkabildiği gibi, psikolojik ve eş/partnerle iletişimle ilgili ilişkisel nedenlerden dolayı da görülebilir. Disparoninin tanısı için öncelikle kişinin bir kadın- doğum uzmanına başvurup muayene olması gereklidir. Eğer muayene sonucunda, cinsel ilişkide ağrıya neden olacak fiziksel bir bulguya rastlanmazsa o zaman sorun psikolojik ya da eşle olan ilişkiden kaynaklanıyor olabilir. Bu durumda bir cinsel terapiste başvurulması en doğrusu olacaktır.

Kısaca cinsel birleşme sırasında acı ve ağrı duymak olarak tanımlanan disparoninin derin ve yüzeyel disparoni olmak üzere iki çeşidi vardır:

- Yüzeyel disparoni; vajina girişinin etrafında hissedilen ağrılara verilen isimdir.
Yüzeyel disparoniye başka bazı genital sorunlar neden olabilmektedir (vulvar vestibulit sendrom, vajinit, vajinal mantar enfeksiyonları, genital herpes, üretritis, atrofik vulvitis, vajina kuruluğu, bartholin apsesi, kızlık zarından kaynaklanan sorunlar, cinsel uyarılma problemleri, ön sevişmenin yetersiz olması, alerji ya da tahriş, vb. )

- Derin disparoni; cinsel birleşme sırasında daha derinde kasık bölgesinde hissedilen
ağrılardır. Derin disparoniye de öncelikle bazı jinekolojik sorunlar (endometriozis, genital veya pelvik tümörler, irritabl bağırsak sendromu, üriner sistem enfeksiyonları, pelvik inflamatuvar hastalık, vb.) neden olabilmektedir.

Ayrıca disparoni primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olarak da ortaya çıkabilir. Primer disparoni cinsel hayata adım atılan ilk günden itibaren yani ilk cinsel ilişkiden itibaren acının hissedilmesidir. Sekonder disparoni ise, belli bir durum ya da yaşantıdan sonra acının veya ağrının sonradan ortaya çıkmasıdır. Doğum, kürtaj, vb. jinekolojik operasyonlar, yaşanan bir cinsel travma, vajinal kuruluk gibi başka bir duruma bağlı olarak sonradan oluşabilir.

Eğer cinsel ilişki sırasında hissedilen ağrı ve acı fiziksel bir nedene bağlı değilse, o zaman sorunun psikolojik olduğu düşünülür. Disparoninin psikolojik nedenleri şu şekildedir:

- Cinsel ilişkiye dair duyulan korku ve fobik tepkiler
- İlk cinsel ilişki deneyiminin travmatik olması
- Altta yatan bir cinsel travma öyküsü
- Cinsel bilgisizlik ve deneyimsizlik
- Çiftin arasındaki ilişkisel sorunlar
- Kadının kendisiyle ilgili olumsuz duygu ve düşüncelere sahip olması
- Kişilik bozuklukları
- Eşle ilgili olumsuz duygu ve düşüncelere sahip olma


Disparoni kadının hem bireysel olarak cinsel hayatını olumsuz etkilemekte, cinsel isteksizlikten anorgazmiye kadar birçok başka cinsel işlev bozukluğuna da yol açabilmektedir, hem de çiftlerin evliliğini ve cinsel hayatlarını olumsuz etkileyebilmektedir. Zamanla eşler arasında sorunlar oluşabilmektedir. Ayrıca kadının cinsel ilişki sırasında acı ve ağrı hissetmesi ve rahat olmaması, erkeğin de zamanla bir cinsel işlev bozukluğu geliştirmesine (erken boşalma, sertleşme sorunu, cinsel isteksizlik, vb.) yol açabilir.

Disparoni başarıyla tedavi edilebilen bir cinsel işlev bozukluğudur. Doğru tedavinin uygulanabilmesi için öncelikle doğru tanının konulması ve altta yatan nedenlerin araştırılması gereklidir. Cinsel terapilerde multidisipliner bir yaklaşım söz konusudur. Yani öncelikle var olan sorunun tanısı konulurken kişinin/ çiftin tıbbi muayeneden geçmesi gereklidir ki böylece, cinsel işlev bozukluğuna yol açan fiziksel ya da hormonal bir neden varsa önce onun tespit edilebilsin. Eğer fiziksel, tıbbi bir sorun yoksa daha sonra psikolojik ve ilişkisel faktörler araştırılır. Cinsel işlev bozukluklarının çoğu büyük oranda psikolojik ya da çift arasındaki ilişkisel sorunlara bağlı ortaya çıkmaktadır. Ancak disparonide ağrılı cinsel ilişkiye neden olabilecek faktörlerin fiziksel olma ihtimali de yüksektir, bu neden öncelikle kişinin iyi bir jinekolojik muayeneden geçmesi şarttır. Muayenenin sonucuna göre uygulanacak tedaviye karar verilir. Jinekolojik bir sorun varsa, kadın- doğum uzmanı ona göre bir tedavi önerecektir. Eğer jinekolojik bir sorun yoksa, kadının cinsel birleşmede ağrı ve acı duymasına neden olabilecek psikolojik ve ilişkisel nedenler araştırılır, çiftin cinsel öyküleri ve kişisel öyküleri alınarak cinsel terapi ve çift terapisi uygulanabilir.

Yararlanılan Kaynaklar:

Doğan, S., Özkorumak, E. (2008) Ağrılı Genital Cinsel Aktivite ve Vajinismus
Tanısında Yaşanan Güçlükler, Klinik Psikiyatri Dergisi, Sayı: 11, 135-142 .
Nazik, E., Eryılmaz,G. (2011) Kadında Disparoni ve Hemşirelik Yaklaşımı, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:4,Sayı:1.
Sayalı, E., Doğangün, Z., Aras, A. (1997) Yaygınlığı ve Sonuçları açısından Disparoni, Aile Hek Derg., 1(4): 216-219
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Vajinismusla En Sık Karıştırılan Cinsel Sorun: Ağrılı Cinsel İlişki (Disparoni)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gülüm BACANAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gülüm BACANAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Gülüm BACANAK'ın Makaleleri
► Ağrılı Cinsel İlişki - Disparoni Psk.Atiye KAYTAZOĞLU
► Cinsel İlişki Korkusu Vajinismus Dr.Psk.Dnş.Kadir Burak SALİMOĞLU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Vajinismusla En Sık Karıştırılan Cinsel Sorun: Ağrılı Cinsel İlişki (Disparoni)' başlığıyla benzeşen toplam 29 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Evlilikte Cinsel Sorunlar Şubat 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


09:40
Top