Aort Kapak Hastalıklarında Yeni Çözümler
Aort kapak problemlerinde kapak değişimi dışında çözümler
Kalbin içinde dört odacık vardır ve bu dört odacık içinde kanın doğru akışını sağlayan kapakçık sistemleri vardır. Kalbin sol tarafı temiz kana yön verirken kalbin sağ tarafı genellikle kanın akciğerlere gidip temizlenmesini sağlar. Kalbin sol tarafında bütün temiz kanın vücuda atılmak üzere toplandığı yer sol karıncık (sol ventrikül) olarak isimlenir. Sol karıncıkta toplanan bütün kan buradan kalbin kasılmasıyla birlikte vücuda dağıtılmak üzere aort ana atardamarına gönderilir. Sol karıncık ile aort damarı arasında “aort kapağı” dediğimiz genellikle 3 yapraklı bir kapakçık vardır. Normalde kalbin kasılmasıyla birlikte bu kapak tam olarak açılır ve temiz kan hiçbir kısıtlama olmadan kan aortaya gönderilir. Hemen arkasından kalp ikinci atım için dolmak üzere genişlerken bu kapak tam olarak kapanır ve aorta atılan kan hiçbir şekilde geri kalbe dönemez. Bu şekilde dolaşım düzenli bir şekilde sağlanır. Kalbin içindeki diğer kapaklar gibi aort kapağının yaprakları da gayet esnek, ince ve elastik yapılardır. Küçüklükte geçirilen ateşli romatizma ( akut eklem romatizması) uzun yıllar sonra kalp kapaklarında sorun oluşumuna neden olabilir. Eski yıllarda bu problem ülkemizde çok yaygındı. Ama son yıllarda artık anne babaların daha bilinçlenmesi bu tür hastalıklarda hekime ulaşımı daha yaygınlaştırdı ve etkili antibiyotik tedavileri sonucunda artık romatizmal kapak hastalıkları eskisi kadar yoğun görünmez oldu. Romatizma dışında yaşlanmayla beraber kapakların kireçlenmeleri de diğer bir sık görülen sorundur. Çeşitli problemlerle kapakların mükemmel yapısının bozulması ile kapaklar eskisi kadar güzel açılıp kapanamamaya başlar ve bu durum kan akımına engel oluşturmaya başlar. Kalp artık eskisi kadar rahat kan atamamaktadır. Eskiden rahatça kasılıp içindeki kanı ileriye gönderen kalp artık aynı görevi yapabilmek için daha kuvvetli kasılmak zorunda kalır. Bu durum ilerledikçe kalp daha çok efor sarfeder ve yavaş yavaş kalp adelesi daha kalınlaşmaya başlar. Kapakların yapısının bozulması sadece rahatça açılmalarını engellemez aynı zamanda kapaklar tam olarak kapanamamaya başlar. Bu durumda aortaya atılan kanın bir kısmı kalp genişleyip yukarıdan kan alırken tekrardan kalbe dönüş yapmaya başlar. Bir sonraki kasılmada kalp bu kanı da atmak zorunda kalacaktır. Bu da kalbin lüzumsuz yere iş yükünü arttırır.
Kalp o kadar mükemmel bir organdır ki uzun yıllar hiç sesini çıkarmadan vücuda kan gönderme görevini başarı ile sürdürür. Kalp bu görevini ne kadar ızdırap içinde yürütürse yürütsün vücudun ihtiyacı olan kanı pompalamaya devam ettiği sürece genellikle insanların bir şikayeti olmaz. Bu nedenledir ki hastalığı tesadüfen, kontrollerde falan ortaya çıkmış kişiler olayın ciddiyetini anlamakta zorluk çekerler. Zira belirgin bir şikayetleri yoktur. Ama gerçekler öyle değildir. En kıymetli organımız kalp çok ciddi sıkıntı çekerek görevini yapmaya çalışmaktadır. Ama zaman içinde kalp artık eskisi kadar görevini yerine getirememeye başlar. Bu durumda çeşitli şikayetler de baş gösterir. Erken yorulma, çarpıntı, göğüs ağrısı, ilerleyen süreçlerde nefes darlığı ve bayılmalar başlar. Bu belirtiler ortaya çıkmaya başladıktan sonra genellikle bozulma çok hızlanmaya başlar, kalp adelesi de yıpranmıştır artık.
Aort kapağın kalbin önünde yarattığı yük, engel belli sınırlara ulaştığında bu engel ortadan kaldırılmalıdır. Genellikle yapısı bozulmuş olan kapak çıkarılıp, oradaki kireç yapılar temizlendikten sonra yerine aynı görevi görecek sentetik bir kapak takılır. Bu kapaklar mekanik veya biyolojik olabilir. Bu kapaklar performansları çok yüksek ve başarılı ürünlerdir ve hastalar genellikle ameliyattan sonra çok rahat ederler. Mekanik kapaklar çok uzun ömürlüdür ama yaşam boyu kan sulandırıcı bir ilacı dikkatli kullanmak gerekir. Biyolojik kapaklar ise kan sulandırıcı konusunda çok zorlayıcı değillerdir ancak yıllar içinde vücut tarafından dejenere edilebilirler. Bu nedenle biyolojik kapaklar ya kan sulandırıcı kullanmaması gereken kişilere ya da ileri yaştaki hastalara takılması tercih edilirler.
Yapay kapaklarda henüz mükemmel ürünün ortaya çıkmamış olması bizleri hastaların kendi kapaklarını onarmaya veya hastaların kendi dokularından kapak fonksiyonu görecek ürünler üretme konusunda zorlamaktadır. Mitral ve triküspid kapaklarda kapak tamirleri oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Ancak aort kapakta durum biraz daha farklıdır. Son yılarda hastaların kendi kalp zarlarından ameliyat sırasında hazırlanan yaprakçıklar kapak olarak kullanılmaya başlamıştır. Sonuçları da son derece başarılı olarak görünmektedir. Erken ve orta dönem sonuçları çok başarılı olan bu uygulamaların çok uzun dönem sonuçlarının ortaya çıkması için biraz daha zaman ihtiyacı vardır. Yine de orta dönem sonuçlarının çok başarılı olması bu ameliyat tekniğinin biyolojik kapaklara alternatif olduğunun kanıtıdır.
Aort kapak hastalarındaki en önemli sorunlardan birisi de doğal aort kapaklarınının bulundukları kalp çıkımının darlığıdır. Kapak değişimleri sırasında “dar aort kökü” dediğimiz bu durum kapak değişimleri sırasında önemli cerrahi sorunlara yol açar. Hastanın kendi kalp zarından elde edilen kapak yaprakçıkları bu konuda da önemli bir çözüm sağlamaktadır.
Kalp kapağı hastalıkları günümüzde hala çok önemli kalp sorunları arasındadır. Teknoloji geliştikçe bilim ilerledikçe alternatif çözümler de ortaya çıkmaktadır. Kalp kapağı ameliyatlarının büyük bir kısmı artık oldukça küçük kesilerle yapılmaktadır. Göğüsün sağ veya sol tarafında çeşitli noktalardan yapılan 5-6 cm. lik kesilerle bu ameliyatlar gerçekleştirilebilmektedir. Aort kapak ameliyatlarında genellikle sağ memenin biraz üzerinden yapılan 5 cm.lik bir kesi ile aort kapağı değiştirmek mümkün olmaktadır. Böylece uygun hastalarda göğüs kemiği önden kesilmek zorunda kalmamaktadır. Bu da doğal olarak iyileşme süresini önemli ölçüde kısaltmaktadır. Daha önceki yazılarımda da tekraren belirttiğim gibi bu uygulamalar uygun hastalara yapılmalıdır. Klasik ameliyatlar uzun yıllardır güvenle yapılan belli bir mükemmeliyete erişmiş ameliyat teknikleridir. Kalp ameliyatlarında bir numaralı kural ameliyat nasıl yapılırsa yapılsın hastanın sorununun bu ameliyatla çözülüp bir daha uzun yıllar cerrahi gerektirecek bir durumun ortaya çıkmasının engel olunmasıdır. Aort kapağı ameliyatı ne kadar zamanında yapılırsa hasta o kadar yarar sağlar. Kalp adelesinin yapısı çok bozulduktan sonra yapılan ameliyatlar hastaya yeterli yararı sağlamayabilir. Bu nedenle rutin hekim kontrolleri ve ekokardiyografik takipler ihmal edilmemelidir. Aort kapak hastalıklarındaki diğer bir önemli konu da uzun yıllardır devam eden aort kapak sorunlarında aort damarının da bu problemden etkilenmesidir. Hem kapak darlıklarında hem de yetmezliklerde kalbin aortaya attığı kan normalden çok daha yüksek bir hızla kalpten çıktığından zaman içinde aort damarında da genişlemelere neden olabilir. Aort kapak hastalıklarında bu genişleme takip edilir ve ameliyat sırasında gerekiryorsa aort damarının genişlemiş olan kısmı da değiştirilebilir. Gebellikle bu değişim suni damarlar kullanılarak yapılır.
Kalbin içinde dört odacık vardır ve bu dört odacık içinde kanın doğru akışını sağlayan kapakçık sistemleri vardır. Kalbin sol tarafı temiz kana yön verirken kalbin sağ tarafı genellikle kanın akciğerlere gidip temizlenmesini sağlar. Kalbin sol tarafında bütün temiz kanın vücuda atılmak üzere toplandığı yer sol karıncık (sol ventrikül) olarak isimlenir. Sol karıncıkta toplanan bütün kan buradan kalbin kasılmasıyla birlikte vücuda dağıtılmak üzere aort ana atardamarına gönderilir. Sol karıncık ile aort damarı arasında “aort kapağı” dediğimiz genellikle 3 yapraklı bir kapakçık vardır. Normalde kalbin kasılmasıyla birlikte bu kapak tam olarak açılır ve temiz kan hiçbir kısıtlama olmadan kan aortaya gönderilir. Hemen arkasından kalp ikinci atım için dolmak üzere genişlerken bu kapak tam olarak kapanır ve aorta atılan kan hiçbir şekilde geri kalbe dönemez. Bu şekilde dolaşım düzenli bir şekilde sağlanır. Kalbin içindeki diğer kapaklar gibi aort kapağının yaprakları da gayet esnek, ince ve elastik yapılardır. Küçüklükte geçirilen ateşli romatizma ( akut eklem romatizması) uzun yıllar sonra kalp kapaklarında sorun oluşumuna neden olabilir. Eski yıllarda bu problem ülkemizde çok yaygındı. Ama son yıllarda artık anne babaların daha bilinçlenmesi bu tür hastalıklarda hekime ulaşımı daha yaygınlaştırdı ve etkili antibiyotik tedavileri sonucunda artık romatizmal kapak hastalıkları eskisi kadar yoğun görünmez oldu. Romatizma dışında yaşlanmayla beraber kapakların kireçlenmeleri de diğer bir sık görülen sorundur. Çeşitli problemlerle kapakların mükemmel yapısının bozulması ile kapaklar eskisi kadar güzel açılıp kapanamamaya başlar ve bu durum kan akımına engel oluşturmaya başlar. Kalp artık eskisi kadar rahat kan atamamaktadır. Eskiden rahatça kasılıp içindeki kanı ileriye gönderen kalp artık aynı görevi yapabilmek için daha kuvvetli kasılmak zorunda kalır. Bu durum ilerledikçe kalp daha çok efor sarfeder ve yavaş yavaş kalp adelesi daha kalınlaşmaya başlar. Kapakların yapısının bozulması sadece rahatça açılmalarını engellemez aynı zamanda kapaklar tam olarak kapanamamaya başlar. Bu durumda aortaya atılan kanın bir kısmı kalp genişleyip yukarıdan kan alırken tekrardan kalbe dönüş yapmaya başlar. Bir sonraki kasılmada kalp bu kanı da atmak zorunda kalacaktır. Bu da kalbin lüzumsuz yere iş yükünü arttırır.
Kalp o kadar mükemmel bir organdır ki uzun yıllar hiç sesini çıkarmadan vücuda kan gönderme görevini başarı ile sürdürür. Kalp bu görevini ne kadar ızdırap içinde yürütürse yürütsün vücudun ihtiyacı olan kanı pompalamaya devam ettiği sürece genellikle insanların bir şikayeti olmaz. Bu nedenledir ki hastalığı tesadüfen, kontrollerde falan ortaya çıkmış kişiler olayın ciddiyetini anlamakta zorluk çekerler. Zira belirgin bir şikayetleri yoktur. Ama gerçekler öyle değildir. En kıymetli organımız kalp çok ciddi sıkıntı çekerek görevini yapmaya çalışmaktadır. Ama zaman içinde kalp artık eskisi kadar görevini yerine getirememeye başlar. Bu durumda çeşitli şikayetler de baş gösterir. Erken yorulma, çarpıntı, göğüs ağrısı, ilerleyen süreçlerde nefes darlığı ve bayılmalar başlar. Bu belirtiler ortaya çıkmaya başladıktan sonra genellikle bozulma çok hızlanmaya başlar, kalp adelesi de yıpranmıştır artık.
Aort kapağın kalbin önünde yarattığı yük, engel belli sınırlara ulaştığında bu engel ortadan kaldırılmalıdır. Genellikle yapısı bozulmuş olan kapak çıkarılıp, oradaki kireç yapılar temizlendikten sonra yerine aynı görevi görecek sentetik bir kapak takılır. Bu kapaklar mekanik veya biyolojik olabilir. Bu kapaklar performansları çok yüksek ve başarılı ürünlerdir ve hastalar genellikle ameliyattan sonra çok rahat ederler. Mekanik kapaklar çok uzun ömürlüdür ama yaşam boyu kan sulandırıcı bir ilacı dikkatli kullanmak gerekir. Biyolojik kapaklar ise kan sulandırıcı konusunda çok zorlayıcı değillerdir ancak yıllar içinde vücut tarafından dejenere edilebilirler. Bu nedenle biyolojik kapaklar ya kan sulandırıcı kullanmaması gereken kişilere ya da ileri yaştaki hastalara takılması tercih edilirler.
Yapay kapaklarda henüz mükemmel ürünün ortaya çıkmamış olması bizleri hastaların kendi kapaklarını onarmaya veya hastaların kendi dokularından kapak fonksiyonu görecek ürünler üretme konusunda zorlamaktadır. Mitral ve triküspid kapaklarda kapak tamirleri oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Ancak aort kapakta durum biraz daha farklıdır. Son yılarda hastaların kendi kalp zarlarından ameliyat sırasında hazırlanan yaprakçıklar kapak olarak kullanılmaya başlamıştır. Sonuçları da son derece başarılı olarak görünmektedir. Erken ve orta dönem sonuçları çok başarılı olan bu uygulamaların çok uzun dönem sonuçlarının ortaya çıkması için biraz daha zaman ihtiyacı vardır. Yine de orta dönem sonuçlarının çok başarılı olması bu ameliyat tekniğinin biyolojik kapaklara alternatif olduğunun kanıtıdır.
Aort kapak hastalarındaki en önemli sorunlardan birisi de doğal aort kapaklarınının bulundukları kalp çıkımının darlığıdır. Kapak değişimleri sırasında “dar aort kökü” dediğimiz bu durum kapak değişimleri sırasında önemli cerrahi sorunlara yol açar. Hastanın kendi kalp zarından elde edilen kapak yaprakçıkları bu konuda da önemli bir çözüm sağlamaktadır.
Kalp kapağı hastalıkları günümüzde hala çok önemli kalp sorunları arasındadır. Teknoloji geliştikçe bilim ilerledikçe alternatif çözümler de ortaya çıkmaktadır. Kalp kapağı ameliyatlarının büyük bir kısmı artık oldukça küçük kesilerle yapılmaktadır. Göğüsün sağ veya sol tarafında çeşitli noktalardan yapılan 5-6 cm. lik kesilerle bu ameliyatlar gerçekleştirilebilmektedir. Aort kapak ameliyatlarında genellikle sağ memenin biraz üzerinden yapılan 5 cm.lik bir kesi ile aort kapağı değiştirmek mümkün olmaktadır. Böylece uygun hastalarda göğüs kemiği önden kesilmek zorunda kalmamaktadır. Bu da doğal olarak iyileşme süresini önemli ölçüde kısaltmaktadır. Daha önceki yazılarımda da tekraren belirttiğim gibi bu uygulamalar uygun hastalara yapılmalıdır. Klasik ameliyatlar uzun yıllardır güvenle yapılan belli bir mükemmeliyete erişmiş ameliyat teknikleridir. Kalp ameliyatlarında bir numaralı kural ameliyat nasıl yapılırsa yapılsın hastanın sorununun bu ameliyatla çözülüp bir daha uzun yıllar cerrahi gerektirecek bir durumun ortaya çıkmasının engel olunmasıdır. Aort kapağı ameliyatı ne kadar zamanında yapılırsa hasta o kadar yarar sağlar. Kalp adelesinin yapısı çok bozulduktan sonra yapılan ameliyatlar hastaya yeterli yararı sağlamayabilir. Bu nedenle rutin hekim kontrolleri ve ekokardiyografik takipler ihmal edilmemelidir. Aort kapak hastalıklarındaki diğer bir önemli konu da uzun yıllardır devam eden aort kapak sorunlarında aort damarının da bu problemden etkilenmesidir. Hem kapak darlıklarında hem de yetmezliklerde kalbin aortaya attığı kan normalden çok daha yüksek bir hızla kalpten çıktığından zaman içinde aort damarında da genişlemelere neden olabilir. Aort kapak hastalıklarında bu genişleme takip edilir ve ameliyat sırasında gerekiryorsa aort damarının genişlemiş olan kısmı da değiştirilebilir. Gebellikle bu değişim suni damarlar kullanılarak yapılır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Aort Kapak Hastalıklarında Yeni Çözümler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Op.Dr. Neyyir Tuncay EREN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Op.Dr. Neyyir Tuncay EREN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
aort kapak, kapak değişimi, aort darlığı, kapak tamiri, yapay kapak, mitral kapak, nefes darlığı, göğüs ağrısı, kalp ameliyatı, baypas, bypas
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
